África de l Sul

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Bandeira de la África de l Sul adotada passado la fin de l'apartheid [[Fexeiro:|85px|center|Brason d'armas de la África de l Sul]]
Bandeira Brason
Hino nacional: National anthen of South Africa
National Anthen of South Africa
National Anthen of South Africa
Gentílico: sul-africano(la)
austro-africano(la)[1]

Lhocalizaçon de {{{nome_mwl}}}
Lhocalizaçon de {{{nome_mwl}}}

Capital Cidade de l Cabo (legislatiba)
Pretória (eisecutiba)
Bloemfontein (judiciária)
Gobierno República persidencialista
Andependéncia de l Reino Ounido 
 - Ounion Sul-Africana 31 de Maio de 1910 
 - Statuto de Westminster 11 de Dezembre de 1931 
 - República 31 de Maio de 1961 
Ária  
 - Total 1.221.037 km² (25.º)
 Frunteira Namíbia, Botsuana, Zimbábue, Moçambique, Suazilándia i Lesoto
Populaçon  
 - Stimatiba pa 2015  (25.º)
 - Censo 2011 51.770.560 hab. 
 - Densidade 42,4 hab./km² (169.º)
Gini (2006) 67,4[2]
Fuso hourário (UTC+2)
Código ISO ZA
Código de la Anternete .za

Mapa de {{{nome_mwl}}}
Mapa de {{{nome_mwl}}}

África de l Sul, ouficialmente República de la África de l Sul, ye un paíç localizado ne l stremo sul de la África, antre ls ouceanos Atlántico i Índico,[3] cun 2.798 quilómetros de litoral.[4][5] Ye ua democracie parlamentar, lemitado pula Namíbia, Botsuana i Zimbábue al norte; Moçambique i Suazilándia la leste; i cul Lesoto, un anclabe totalmente rodeado pul território sul-africano.[6]

L paíç ye coincido por sue dibersidade de culturas, lénguas i fés relegiosas. Onze lénguas oufeciales son reconhecidas pula Custituiçon de l paíç.[3] dues dessas lénguas son d'ourige ouropeia: l africáner, ua léngua que se ouriginou percipalmente a partir de l houlandés que ye falada pula maiorie de ls brancos i coloured sul-africanos, i l anglés sul-africano. L anglés ye la léngua mais falada na bida pública oufecial i comercial, antretanto, ye solo l quinto léngua mais falado an casa.[3]

Multiétnico, l paíç ten las maiores quemunidades de ouropeus, andianos i multiétnicas de l cuntinente africano. Ambora 70% de la populaçon sul-africana seia negra,[7] ls habitantes son de defrentes grupos étnicos que falan lénguas bantas, un de ls nuobe lénguas que ténen statuto oufecial.[3] Cerca dun quarto de la populaçon de l paíç stá zampregada[8] i bibe cun menos de 1,25 dólar por die.[9]

La África de l Sul ye ua democracie custitucional, na forma dua república parlamentar; al cuntrairo de la maiorie de las repúblicas parlamentares, ls cargos de xefe de Stado i xefe de gobierno son mesclados nun persidente dependente de l parlamiento. Ye un de ls nembros fundadores de la Ounion Africana i ye la maior eiquenomie de l cuntinente. Ye tamien nembro fundador de la Organizaçon de las Naciones Ounidas (ONU) i de la Nuoba Parcerie pa l Zambolbimiento de la África (NEPAD), para alhá de ser nembro de l Tratado de la Antártida, de l Grupo de ls 77, de la Zona de Paç i Coperaçon de l Atlántico Sul, de la Ounion Aduaneira de la África Austral, de la Organizaçon Mundial de l Comércio (OMC), de l Fondo Monetário Anternacional (FMI), de l G20, de l G8+5 i ye ua de las naciones BRICS.

Stória[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Stória de la África de l Sul

Pré-stória[eiditar | eiditar código-fuonte]

La África de l Sul cuntén alguns de ls mais antigos sítios arqueológicos i fóceles houmanos de l mundo.[10][11][12] Bários restos fóceles fúrun recuperados a partir dua série de cabernas na porbíncia de Gauteng. La ária ye un Património Mundial pula UNESCO i fui chamada l Brício de la Houmanidade. Ls locales ancluen Sterkfontein, que ye un de ls mais ricos locales de fóceles hominíneas ne l mundo. Outros locales ancluen Swartkranes, Caberna de Gondolin, Kromdraai, Caberna Copers i Malapa. L purmeiro fócil d'hominídeo çcubierto na África, la Nino de Taung fui ancontrado acerca de la cidade de Taung, na porbíncia Noroiste, an 1924. Outros restos d'hominídeos fúrun recuperados a partir de sítos de Makapansgat an Limpopo, Cornelia i Florisbad ne l Stado Libre, Caberna Border an KwaZulu-Natal, na ambocadura de l riu Klasies an Eastern Cape i Pinnacle Point, Eilandsfontein i Die Kelders caberna an Western Cape. Esses sítios andican que bárias speces de hominídeos bebian na África de l Sul hai cerca de trés milhones d'anhos, antre eilhes l Australopithecus africanus.[13]

Colonizaçon i andependéncia[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Mais anformaçones

Fexeiro:Charles Bell - Jan ban Riebeck se aankoms aan die Kaap.jpg
Pintura de la chegada de Jan ban Riebeck na Baía de la Mesa (por Charles Bell).
Fexeiro:Charles Bell - Zoeloe-aanbal oup 'm Boerelaer - 1838.jpg
Zulus atacan un acampamiento bóer an febreiro de 1838.

An 1652, un seclo i meio passado la çcubierta de la Rota Marítima de l Cabo, la Cumpanha Houlandesa de las Índias Ourientales fondou ua staçon d'abastecimiento que mais tarde benerie ser la Cidade de l Cabo.[14] La Cidade de l Cabo tornou-se ua colónia británica an 1806. La colonizaçon ouropeia spandiu-se na década de 1820 culs Vóeres (quelonos d'ourige Houlandesa, Flamenga, Francesa i Almana) anquanto ls quelonos Británicos se assentórun ne l norte i ne l leste de l paíç. Nesse período, cunflitos surgiran antre ls grupos Xhosa, Zulu i Afrikaners que cumpetian por território.

Durante la década de 1830, cerca de 12 mil bóeres (mais tarde coincido cumo Bortrekkers), partiran de la Colónia de l Cabo, adonde tenien sidos submetidos al cuntrole británico. Eilhes migrórun pa las regiones que mais tarde se tornarian Natal, Stado Libre de Ourange i Trasbaal. Ls bóeres fundórun la República Sul-Africana (atual Gauteng, Limpopo, Mpumalanga i porbíncias de l'oeste i de l norte) i l Stado Libre de Ourange (Fre State). La çcubierta de diamantes, an 1867, i de ouro, an 1884, ne l'anterior de l paíç ampeçou la "Reboluçon Mineral" i l'oumiento de l crecimiento eiquenómico i de l'eimigraçon. Esto antensificou la subjugaçon de ls pobos andígenas puls sul-africanos ouropeus. La luita para cuntrolar esses amportantes recursos eiquenómicos fui un fator decesibo nas relaçones antre ls ouropeus i ls natibos i tamien antre ls bóeres i ls británicos.[15]

Las repúblicas bóeres rejistiran cun sucesso a las ambasones británicas durante la Purmeira Guerra de ls Bóeres (1880-1881) usando táticas de guerrilha, que fúrun bien adatados a las cundiçones locales. Ls británicos buoltórun cun un númaro maior d'homes, cun mais spriéncia i cun ua nuoba stratégia na Segunda Guerra de ls Bóeres (1899-1902), mas sofrírun pesadas perdas durante ls cunflitos, anque tenéren sido ls bencedores. Drento de l paíç, las políticas anti-británicas antre brancos sul-africanos focában na andependéncia. Durante ls períodos coloniales houlandés i británico, la segregaçon racial era manjoritariamente anformal, anque alguas legislaçones tenéren sido promulgadas para cuntrolar l stablecimiento i la libre circulaçon de pobos natibos.[16][17][18]

Uito anhos passado la fin de la Segunda Guerra de ls Bóeres i passado quatro anhos de negociaçon, ua lei de l parlamiento británico (Ato de la África de l Sul de 1909) criou la Ounion Sul-Africana an 31 de maio de 1910. La Ounion era un domínio británico qu'ancluía las antigas colónias houlandesas de l Cabo i de Natal, bien cumo las repúblicas de l Stado Libre de Ourange i de Trasbaal.[19]

La Lei de las Tierras de ls Natibos de 1913, restringiu seberamente la propiadade de tierra por negros; nessa época ls natibos cuntrolában solo 7% de l território de l paíç. La cantidade de tierra reserbada pa ls pobos andígenas fui mais tarde ligeiramente oumentada.[20] Nas repúblicas Boer,[21] yá a partir de la Cumbençon de Pretória (Capítulo XXBI).[22]

Fexeiro:ApartheidSignEnglishAfrikaanes.jpg
"Fur use by white persones" (an pertués: "Para uso de pessonas brancas") – placa de l'era de l apartheid.

An 1931, la Ounion tornou-se efetibamente andependiente de l Reino Ounido, cula promulgaçon de l Statuto de Westminster. An 1934, l Partido Sul-Africano i l Partido Nacional se funden para formar l Partido Ounido, buscando la reconceliaçon antre ls africánders i ls brancos anglófonos. An 1939, l partido se debede subre l'antrada de la Ounion na Segunda Guerra Mundial cumo ua aliada de l Reino Ounido, ua decison que ls seguidores de l Partido Nacional se oupusírun.

An 1948, l Partido Nacional, fui eileito i chegou al poder. Esse grupo político reforçou la segregaçon racial, que yá tenie ampeçado sob l domínio colonial houlandés i británico. L Gobierno Nacionalista classeficou todos ls pobos an trés raças, cun dreitos i lemitaçones zambolbidas para cada ua. A minorie branca cuntrolaba la mui maior maiorie negra. La segregaçon legalmente anstitucionalizada quedou coincida cumo apartheid. Anquanto a minorie branca sul-africana usufruía de l mais alto padron de bida de to la África (cumparable als de naciones de países zambolbidos oucidentales), la maiorie negra quedou an zbantaige an quaije todos ls aspetos, cumo renda, eiducaçon, habitaçon i spetatiba de bida. La Carta de la Libardade, adotada an 1955 pula Aliança de l Cungresso, eisigiu ua sociadade nó-racial i la fin de la çcriminaçon.[23]

República[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Mais anformaçones

Charles Robberts Swart, l purmeiro Persidente de l Stado de la República África de l Sul.

La África de l Sul abandonou la Commonwealth an 1961, na sequéncia dun referendo (adonde, oubbiamente, solo pudo participar la quemunidade branca) que ditou la proclamaçon de la república. Anque de l'ouposiçon drento i fura de l paíç, l gobierno mantebe l regime de l apartheid. Ne l'ampeço de l seclo XX alguns países i anstituiçones oucidentales ampeçórun a boicotar ls negócios cul paíç por causa de las sues políticas d'oupresson racial i de dreitos cebiles. Passado anhos de protestos anternos, atebismo i rebolta de sul-africanos negros i de sous aliados, finalmente, an 1990, l gobierno sul-africano ampeçou negociaçones que liebórun al çmantelamiento de las leis de çcriminaçon i a las eileiçones democráticas de 1994. L paíç anton aderiu a la Quemunidade de las Naciones.

An 1983, ye adotada ua nuoba custituiçon que garante ua política de dreitos lemitados a las minories asiáticas, mas cuntina a scluir ls negros de l'eisercício de ls dreitos políticos i cebiles. La maiorie negra, antoce, nun tenie dreito de boto nin repersentaçon parlamentar. L partido branco dominante, durante l'era de l apartheid, ye l Partido Nacional, anquanto la percipal ourganizaçon política negra era l Cungresso Nacional Africano (ANC), que durante quaije 50 anhos fui cunsidrado eilegal.

Mais tarde, an 1990, sob la liderança de l persidente F. W. de Klerk, l gobierno sul-africano ampeça la çmantelar l sistema de l'apartheid, libertando Nelson Mandela, líder de l ANC, i aceitando legalizar esta ourganizaçon, bien cumo outras antiapartheid. Ls passos seguintes ne l sentido de l'ounion nacional son dados an 1991. L'abiertura de las negociaçones antre ls repersentantes de todas las quemunidades, cul oubjetibo d'eilaborar ua Custituiçon democrática, marca la fin dua época perturbada na África de l Sul qu'ampeçou-se an 1948 i tubo sou fin an 1990, 42 anhos, época esta chamada de Apartheid, que nua traduçon pa l pertués serie "segregaçon racial"

Fexeiro:Frederik de Klerk with Nelson Mandela - World Eiquenomic Forun Annual Meting Dabos 1992.jpg
Frederik de Klerk i Nelson Mandela se cumprimentan ne l Fórun Eiquenómico Mundial de 1992.

Ne l die 10 d'abril de 1993, un de ls percipales líderes de l mobimiento negro de la África de l Sul, Chris Hani, tombou bítima de dous tiros, delantre de la própia residéncia. L que sous assassinos nun prebiran ye qu'essa muorte acabarie por acelerar la fin de l'apartheid. Ne l mesmo anho, l gobierno i l'ouposiçon negra acordan ne ls macanismos que garantan la trasiçon para un sistema político nun çcriminatório. Ye criado un comité eisecutibo antermediairo, cun maiorie negra, para superbesionar las purmeiras eileiçones multipartidárias i multirraciales, i ye criado, tamien, un ourganismo que queda ancarregado d'eilaborar ua Custituiçon que garanta la fin de l Apartheid. An abril de 1994 son rializadas las purmeiras eileiçones multirraciales de la stória sul-africana. L ANC ganha las eileiçones i Nelson Mandela, formando un Gobierno d'ounidade nacional, torna-se l purmeiro persidente sul-africano negro.

Ne l período pós-apartheid, l zamprego ten sido stremamente alto quanto l paíç ten lutado para lidar culas muitas mudanças. Anquanto muitos negros subiran pa las classes média i alta, la taxa global de zamprego de negros piorou antre 1994 i 2003.[24] La pobreza antre ls brancos, antes rala, oumentou.[25] Para alhá desso, l'atual gobierno ten se sforçado para alcançar ua deciplina monetária i fiscal para garantir tanto la redistribuiçon de la riqueza quanto l crecimiento eiquenómico. Zde l gobierno liderado pul ANC tener assumido l poder, l Índice de Zambolbimiento Houmano (IDH) de l paíç diminuiu, anque tener oumentado progressibamente até meados de la década de 1990.[26] Alguns atribuen esto a la pandemia de HIV/SIDA i al fracasso de l gobierno an tomar medidas para anfrentar l porblema ne ls purmeiros anhos.[27]

An maio de 2008, motines deixórun mais de sessenta pessonas muortas.[28] L Centro pul Dreito a la Moradie contra Çpeijos stimou que mais de 100 mil pessonas fúrun spulsas de sues casas.[29] Ls migrantes i refugiados que percuran asilo ne l paíç éran ls percipales albos, mas un terço de las bítimas era de cidadanos sul-africanos.[28] Nua pesquisa de 2006, l Porjeto de Migraçon Sul-Africao cuncluiu que ls sul-africanos son ls que mais se ouponen a l'eimigraçon an to l mundo.[30] An 2008, l Alto Comissariado de las Naciones Ounidas pa ls Refugiados stimou mais de 200 mil refugiados que recebírun asilo na África de l Sul, quaije quatro bezes mais de l que ne l'anho anterior. Essas pessonas benirun percipalmente de l Zimbábue, ambora muitos tamien béngan de l Burundi, República Democrática de l Cungo, Ruanda, Eiritreia, Etiópia i Somália. La cuncorréncia an ampregos, ouportunidades de negócios, serbícios públicos i habitaçon lebou a ua tenson antre refugiados i las quemunidades que ls acuolhírun. Anque de la xenofobia inda ye un porblema ne l paíç, la bioléncia recente nun ten sido tan generalizada cumo fui einicialmente temido.[31]

Geografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro de satélite de la África de l Sul (The Map Library).

La África de l Sul stá localizada ne l stremo sul de l cuntinente africano, cun ua region costeira que se stende por mais de 2500 Km, sendo tamien banhada por dous ouceanos (Atlántico i Índico). Cun ua stenson territorial de 1 219 912 Km². L paíç ye l 25.º maior de l mundo an ária.

La África de l Sul ten ua paisaige bariada. Na parte oucidental, stende-se un grande praino cumpuosto an parte por zerto i an parte por pastaiges i sabanas, cortado pul curso de l riu Ourange i de l sou percipal afluente, l Baal. La sul, arguen-se las cordilheiras de l Karo i, la leste, l Drakensberg, la maior cadeia muntanhosa de la África meridional, adonde queda l punto mais eilebado de l paíç ne l Mafadi cun 3450 metros, na frunteira África de l Sul-Lesoto. La norte, l curso de l riu Limpopo sirbe de frunteira cul Botsuana i l Zimbabué. L clima barie antre ua pequeinha zona de clima mediterránico, ne l stremo sul, na region de l Cabo, la çértico la noroiste. Ne l Drakensberg hai árias cun clima de muntanha i niebe ne ls puntos mais eilebados, quemumente ne l'ambierno.

La maior cidade ye Joanesburgo. Cidade de l Cabo, Durban, Bloemfontein i Pretória son outras cidades amportantes. L'admenistraçon oufecial (gobierno, tribunales, persidéncia i parlamiento) ancontra-se çpersa por Pretória (sede de l Poder Eisecutibo), Cidade de l Cabo (sede de l Poder Legislatibo) i Bloemfontein (sede de l Poder Judiciário).

An 1998, atrabeç de la Lei m.º 118, fui criado l Cunseilho Sul-africano de Nomes Geográficos, cul oubjetibo de propor la mudança de ls nomes de cidades, porbíncias i acidentes geográficos, sustituindo nomes an Anglés i an Africáner por nomes baseados an lénguas africanas. Muitas altaraçones yá fúrun aprobadas, outras stan an studo. An brebe, las grandes cidades de l paíç poderán ser coincidas cumo Tshwane (Pretória), Nelson Mandela Bay (Port Eilizabeth)[32][33], KwaKhangela (Durban)[34], Mangaung (Bloemfontein)[35], eMonti (East London), Mbombela (Nelspruit)[36] i Polokwane (Pietersburg), dentre outras.

Clima[eiditar | eiditar código-fuonte]

La África de l Sul ten, an giral, un clima temperado, an parte por star rodeada puls ouceanos Atlántico i Índico an trés lados, pula sue localizaçon climaticamente mais lebe ne l heimisfério sul i debido a la altitude média, que sobe de forma custante an direçon al norte (an direçon al eiquador) i mais pa l'anterior. Debido l'esta topografie bariada i pula anfluéncia oceánica, l paíç ten ua grande bariadade de zonas climáticas.

La cordilheira Drakensberg, la mais alta cadeia de muntanhas de la África de l Sul.

Las zonas climáticas barian, zde l zerto de l Namibe ne l noroiste al clima subtropical ne l leste, al longo de la frunteira cun Moçambique i cul Ouceano Índico. De l leste, a tierra sobe debrebe subre ua scarpa de muntanha an direçon al praino anterior coincida cumo Highbeld. Ambora la África de l Sul seia classeficada cumo semiárida, hai ua bariaçon cunsidrable ne l clima, bien cumo na topografie.

L stremo sudoeste ténen un clima mui semelhante al de l Mediterráneo, cun ambiernos chubiosos i beranos calientes i secos, qu'acuolhe l famoso bioma Fynbos de pastaige i mata. Essa ária tamien porduç la maior parte de l bino na África de l Sul. Esta region tamien ye particularmente coincida por sou bento, que sopra antermitente por quaije to l'anho. La fuorça deste bento torna l Cabo de la Buona Sperança specialmente traiçoeiro pa ls marinheiros, causando muitos afogamientos. Mais la leste, na cuosta sul, la precipitaçon ye çtribuída mais uniformemente al longo de l'anho, porduzindo ua paisaige berde. Esta ária ye coincida popularmente cumo la Rota de ls Jardines.

La porbíncia de Stado Libre ye particularmente praina debido al fato de star centralizada ne l praino. Ne l norte de l riu Baal, l Highbeld torna-se melhor regado i nun spurmenta stremos de calor subtropical. Joanesburgo, ne l centro de l Highbeld, stá an 1.740 metros i recibe ua precipitaçon anual de 760 milímetros. Ls ambiernos nesta region son frius, ambora la niebe seia rala.

Las altas muntanhas Drakensberg, que forman la scarpa sudeste de l Highbeld, ouferecen ouportunidades lemitadas de squi ne l'ambierno. L lugar mais friu na África de l Sul ye Sutherland, ne l'oeste de las muntanhas Roggebeld, adonde las temperaturas d'ambierno puoden alcançar -15 °C. L'anterior perfundo ten la temperaturas mais eilebadas: la temperatura de 51,7 °C fui registrada an 1948 ne l Cabo de l Norte Kalahari acerca de Upington.[37]

Fexeiro:Table Mountain fron Table Bay.jpg
La Muntanha de la Mesa, bista de la Baía de la Mesa, ua amportante atraçon turística de la region de la Cidade de l Cabo.

Biodibersidade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:Eilephant (Loxodonta Africana) 01.jpg
Alifante-africano ne l Parque Nacional Kruger.

La África de l Sul assinou la Cumbençon subre Dibersidade Biológica an 4 de júnio de 1994 i tornou-se ua parte de la cumbençon an 2 de nobembre de 1995.[38] L paíç porduziu mais tarde ua Stratégia Nacional de Biodibersidade i un Praino de Açon, que fui recebido pula cumbençon an 7 de júnio 2006.[39] L paíç stá an sesto lugar antre ls dezessete países megadibersos de l mundo.[40]

Einúmaros mamíferos son ancontrados na region de las sabanas, cumo liones, leopardos, rinocerontes-brancos, gnus-azules, cudos, ampalas, hienas, heipopótamos i girafas. La maior parte de la ária de sabana queda ne l nordeste de l paíç, cumo ne l Parque Nacional Kruger i na Reserba Mala Mala, bien cumo ne l stremo norte de la Biosfera Waterberg. La África de l Sul abriga muitas speces andémicas, cumo l criticamente amenaçado coneilho-bosquímano (Bunolagus monticularis), de l Karo.

Campo de flores ne l Parque Nacional West Coast.

Nun hai nanhue stimatiba recente subre l númaro de speces de fungos registradas na África de l Sul. Até 1945, mais de 4.900 speces de fungos (ancluindo las speces formadoras de patrielha) tenien sido registradas[41] i, passado mais de 60 anhos de sploraçon adicional, esse númaro tende a ser mui mais eilebado. An 2006, l númaro total de tipos de fungos qu'eisisten na África de l Sul fui cunserbadoramente stimado an cerca de 200 mil especes, mas essa stimatiba nun lebou an cunta fungos associados a ansetos.[42] Se stubir correta, anton l númaro de fungos de la África de l Sul supera l de speces de plantas. Pul menos an alguns de ls percipales ecossistemas sul-africanos, un percentual stremamente eilebado de fungos son altamente specíficos de las plantas nas quales ocorren.[43] L númaro de fungos sul-africanos que son andémicos i l númaro de ls que stan an peligro dében, antoce, ser mui mais eilebado que l númaro de plantas amenaçadas. La stratégia de biodibersidade de l paíç i l praino d'açon nun mencionan ls fungos.[39]

Cun mais de 20 mil speces de plantas defrentes, ó cerca de 10% de todas las speces begetales coincidas na Tierra, la África de l Sul ye particularmente rica an dibersidade de plantas. L bioma predominante na África de l Sul ye la pradarie, adonde la cobertura begetal ye dominada por defrentes gramíneas, arbustos baixos i arbles de acácia. La begetaçon torna-se inda mais scassa ne l noroiste, debido a la baixa plubiosidade. Eesisten bárias speces de suculentas qu'armazenan auga, cumo las aloes i euphorbias na ária seca de Namaqualand. Las pradaries lentamente se trasforman nun mato alto de cerrado ne l nordeste de l paíç, cun un crecimiento mais denso. Hai un númaro seneficatibo de baobás nesta ária, acerca de la stremidade norte de l Parque Nacional Kruger.[44]

Demografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:South Africa population density map.sbg
Mapa de la densidade populacional na África de l Sul. Modelo:Debedir an colunas
  <1 /Km2
  1–3 /Km2
  3–10 /Km2
  10–30 /Km2
  30–100 /Km2
  100–300 /Km2
  300–1000 /Km2
  1000–3000 /Km2
  >3000 /Km2
Modelo:Debedir an colunas fin

África de l Sul ye ua nacion de cerca de 50 milhones de pessonas de dibersas ouriges, culturas, lénguas i religiones. L radadeiro censo fui rializado an 2011 i l próssimo será an 2021. L Statistics South Africa classefica la populaçon an cinco catadories raciales pulas quales las pessonas puoden se classeficar.[45] Ne l meio de l'anho 2009 ls balores stimados para essas catadories fúrun negros cun 79,3%, brancos cun 9,1%, coloured (mestiços) cun 9,0% i andianos i asiáticos cun 2,6% de la populaçon.[46] La África de l Sul ten onze lénguas oufeciales:[47] africáner, anglés, ndeble, sesotho de l norte, sesotho de l sul, swazi, tswana, tsonga, benda, xhosa i zulu. L paíç ten ua populaçon manjoritariamente crestiana.

Mesmo cul crecimiento populacional de la África de l Sul na radadeira década[45][48] (percipalmente debido a la eimigraçon), l paíç tenie ua taxa de crecimiento populacional anual de -0,501% an 2008 (st. CIA), ancluindo l'eimigraçon.[49] La CIA stima que la populaçon an 2009 na África de l Sul tenga ampeçado a crecer outra beç, a ua taxa de 0,281%.[50] La África de l Sul ye l lar de cerca de 5 milhones de eimigrantes eilegales, ancluindo cerca de 3 milhones de zimbabuanos.[51][52][53] Ua série de motines anti-eimigrantes acunteciu na África de l Sul an 11 de maio de 2008.[54][55]

África de l Sul abriga ua cunsidrable populaçon de refugiados i requerentes de asilo. Segundo la World Refuge Surbey 2008, publicado pul Comité stadunidense para Refugiados i Eimigrantes, esta populaçon era d'aprossimadamente 144.700 pessonas an 2007.[56] Grupos de refugiados i requerentes d'asilo que soman mais de 10.000 pessonas ancluídas de l Zimbábue (48.400), República Democrática de l Cungo (24.800) i Somália (12.900).[56] Estas populaçones bebian percipalmente an Joanesburgo, Pretória, Durban, Cidade de l Cabo i Port Eilizabeth.[56]

Assi cumo an muitos países africanos, la África de l Sul ben spurmentando ua "fuga de cérebros" ne ls radadeiros 20 anhos. Esso acraditado cumo potencialmente prejudicial pa l'eiquenomie regional,[57] i ye quaije cierta mente prejudicial pa l bien-star de la maiorie de las pessonas que dependen de l'anfra-strutura de salude, tenendo an cunta l'eipidemia de HIB/SIDA.[58] La fuga de cérebros na África de l Sul tende a demunstrar cuntornos raciales (naturalmente, dado l legado de çtribuiçon de cumpeténcias de la África de l Sul) i ten, antoce, resultado an grandes quemunidades de brancos sul-africanos ne l sterior.[59] Modelo:Cidades mais populosas de la África de l Sul

Religion[eiditar | eiditar código-fuonte]

Eigreija an Graaff-Reinet.

D'acuordo cul censo nacional de 2001, ls crestianos repersentában 79,7% de la populaçon de l paíç. Esso anclui crestianos zion (11,1%), pentecostales (carismáticos) (8,2%), católicos romanos (7,1%), metodistas (6,8%), houlandeses reformados (6,7%), anglicanos (3,8%); nembros d'outras eigreijas crestianas repersentában outros 36% de la populaçon. Ls muçulmanos repersentan 1,5% de la populaçon, hindus cerca de 1,3%, i judius 0,2%. 15,1% nun tenie qualquiera feliaçon relegiosa, 2,3% tenie outra religion i 1,4% nun stában specificados.[60][61][62]

Eigreijas Andígenas Africanas éran ls maiores antre ls grupos crestianos. Acradita-se que muitas de las pessonas qu'alegórun tener nanhue afeliaçon cun qualquiera religion ourganizada, respeitan las religiones tradecionales andígenas. Muitos pobos ténen práticas relegiosas sincréticas, cumbinando anfluéncias crestianas i andígenas.[63]

Nun hai nanhue eibidéncia de que l eislana tenga tenido cuntato culs pobos zulu, swazi ó xhosa de la cuosta leste, antes de l'era colonial. Muitos sul-africanos muçulmanos son çcritos cumo mestiços, nomeadamente na porbíncia de Cabo Oucidental, specialmente aqueilhes cujos ancestrales benirun cumo scrabos de l arquipélago andonésio (ls malaios de l Cabo). Outros son çcritos cumo andianos, nomeadamente an KwaZulu-Natal, ancluindo aqueilhes cujos antepassados benirun cumo comerciantes de l sul de la Ásia; eilhes ténen sido acumpanhados por outros pobos d'outras partes de la África, assi cumo brancos ó negros naturalizados sul-africanos. Sul-africanos muçulmanos afirman que sue ye la religion que mais crece an cumberson ne l paíç.[64]

La populaçon hindu fui purmeiramente stablecida durante l período colonial británico, mas depuis las óndias d'eimigraçon de la Índia, tamien ténen cuntribuíran pa l'oumiento dessa populaçon. La maiorie de ls Hindus son etnicamente de l Sul de la Ásia. Outras religiones minoritárias na África de l Sul son sikhismo, l jaenismo i la Fé Bahá'í.[61]

Lénguas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Lénguas de la África de l Sul
Fexeiro:South Africa dominant language map.sbg
Mapa mostrando las percipales lénguas de la África de l Sul.
  Ndeble
  Xhosa
  Zulu
  Tswana
  Swazi
  Benda
  Tsonga
  Nanhue dominante

La África de l Sul ten onze lénguas oufeciales: africáner, anglés, ndeble, sesotho de l norte, sesotho de l sul, swazi, tswana, tsonga, benda, xhosa i zulu. An númaro de lénguas ouficias, l paíç ye l terceiro, solo atrás de la Bolíbia i de la Índia. Anque todas las lénguas séren formalmente eiguales, alguas lénguas son faladas mais de l qu'outras. D'acuordo cul Censo Nacional de 2001, las trés lénguas mais faladas an casa son l zulu (23,8%), l xhosa (17,6%) i l'africáner (13,3%). Nun oustante l fato de que l'anglés ye reconhecida cumo la léngua de l comércio i de la ciéncia, sendo falada an casa por solo 8,2% de ls sul-africanos an 2001, ua percentaige inda menor de l qu'an 1996 (8,6%).[65][45]

L paíç tamien reconhece uito outros lénguas nó-oufeciales: fanagalo, khwe, lobedu, nama, ndeble de l norte, phuthi, san i la léngua gestual sul-africana. Estas lénguas nó-oufeciales puoden ser outelizadas an detreminadas outelizaçones oufeciales an árias lemitadas, adonde fui detreminado qu'essas lénguas son predominantes. Inda assi, sues populaçones nun son seneficadamente grandes para eisigir l reconhecimiento nacional.

Muitas de las lénguas "nun oufeciales" de ls pobos san i khoikhoi possuen dialetos regionales que se stenden an direçon al norte de la Namíbia i de Botswana, para alhá d'outros lugares. Esses pobos, que son ua populaçon fesicamente çtinta d'outros africanos, ten sue própia eidantidade cultural cun base an sues sociadades de caçadores-coletores. Eilhes ténen sido marginalizados, an grande medida, i muitas de las sues lénguas stan an peligro de stinçon.

Muitos sul-africanos brancos tamien falan outras lénguas ouropeias, tales cumo pertués (falado tamien por angolane ls i moçambicanos negros), alman i griego, ambora alguns asiáticos i andianos na África de l Sul falan lénguas asiáticas, cumo l tamil, hindi, guzerate, urdu i telugu. L francés ye inda falada puls franceses sul-africanos, specialmente an lugares cumo la Franschhoek, adonde eisisten muitos sul-africanos d'ourige francesa.

Cumposiçon étnica[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Statistics South Africa define cinco catadories raciales pulas quales las pessonas puoden se classeficar ne l censo. Las stimatibas de l censo de 2011 para estas catadories fui negros africanos cun 79,2%, brancos cun 8,9%, coloured (mestiço) cun 8,9%, andiano ó asiático cun 2,5% i outros/nun specificado cun 0,5%. L purmeiro censo na África de l Sul, feito an 1911, mostrou que ls brancos repersentában 22% de la populaçon; esse númaro caiu para 16% de la populaçon an 1980.[66]

Fexeiro:South Africa dominant population group map.sbg
Grupos populacionales dominantes na África de l Sul. Modelo:Debedir an colunas
  Africanos negros
  Coloured (multirraciales)
  Andianos ó asiáticos
  Brancos
  Nanhun dominante
Modelo:Debedir an colunas fin

De loinge, la maior parte de la própia populaçon ye classeficada cumo "africana" ó "negra", mas esse grupo populacional nun ye culturalmente i/ó lenguisticamente homogéneo. Ls percipales grupos étnicos negros ancluen ls zulus, xhosas, basothos (basotho de l sul), bapedi (basotho de l norte), bendas, tswanas, tsongas, suázis i ndebles, ls quales falan las lénguas bantu.

La populaçon coloured (multirraciales) stá cuncentrada percipalmente na region de l Cabo i ben dua cumbinaçon d'ouriges étnicas, cumo ls brancos, khois, sans, griquas, chineses i malaios.[67]

Ls sul-africanos brancos son percipalmente çcendentes de houlandeses, almanes, franceses huguenotes, británicos i outros quelonos ouropeus i judius.[67][68] Cultural i lenguisticamente, eilhes son debedidos an africánders, que falan africáner, i ls grupos de brancos anglófonos. La populaçon branca ten diminuído, debido a la baixa taxa de natalidade i a la eimigraçon; antre ls fatores qu'anfluen na decison dessa populaçon d'eimigrar, muitos citan l'eilebada taxa de criminalidade i las políticas de açon afirmatiba de l gobierno.[69][70] Zde 1994, aprossimadamente 440 mil sul-africanos brancos eimigrórun permanentemente de l paíç.[71] Anque de ls eilebados nibles d'eimigraçon, alguns eimigrantes ouropeus se anstalórun ne l paíç nesse período. Até 2005, stima-se que 212 mil cidadanos británicos stában residindo na África de l Sul. Até 2011, esse númaro puode tener crecido para 500 mil.[72] Alguns zimbabuanos brancos eimigrórun pa la África de l Sul. Alguns de ls nembros mais nostálgicos de la quemunidade son coincidos na cultura popular cumo "Whenwes", por causa de la frase when we were in Rhodesie... (Modelo:Lang-t), qu'eilhes questuman dezir al relembrar sues bidas na antiga Rodésia.[73]

La populaçon andiana chegou a la África de l Sul cumo trabalhadores cuntratados para trabalhar nas plantaçones d'açúcar an Natal ne l final de l seclo XIX i ampeço de l seclo XX.[67] Eilhes benirun de defrentes partes de l subcontinente andiano, seguian religiones defrentes i falában lénguas çtintas.[67] Un grabe çtúrbio antre andianos i zulus eclodiu an 1949 na cidade de Durban.[74] Eesiste tamien un grupo seneficatibo de sul-africanos chineses (cerca de 100 mil pessonas) i bietnamitas (cerca de 50 mil pessonas). An 2008, l Superior Tribunal de Pretória determinou que ls sul-africanos chineses que chegórun al paíç antes de 1994 debian ser reclassificados cumo mestiços. Cumo resultado desta decison, cerca de 12 a 15 mil[75] de ls cidadanos etnicamente chineses que chegórun antes de 1994 (l que repersenta de 3% a 5% de l total de la populaçon chinesa ne l paíç), será capaç de se beneficiar de políticas d'eigualdade racial de l gobierno.[76]

Porblemas sócio-eiquenómicos[eiditar | eiditar código-fuonte]

Vairro de lata an Soweto, Joanesburgo.

Segundo ua pesquisa pa l período 1998-2000 eilaborada pula Organizaçon de las Naciones Ounidas, la África de l Sul fui classeficada an segundo lugar an assassinatos i an purmeiro para assaltos i stupros per capita.[77] Las statísticas oufeciales mostran que 52 pessonas son assassinadas todos ls dies na África de l Sul.[78] L númaro relatado de stupros por anho ye de 55.000[79] i stima-se que 500 mil stupros son cometidos anualmente ne l paíç.[80] L total de crimes per capita ye l 10º antre ls 60 países ne l cunjunto de dados.

L stupro ye un porblema quemun na África de l Sul, nua pesquisa de 2009 un an cada quatro homes sul-africanos admitiran tener stuprado alguien.[81] Un an cada trés de las 4.000 mulhieres anquiridas pula Quemunidade de la Anformaçon, Capacitaçon i Trasparéncia dixe que tenie sido biolada ne l'anho passado.[82] La África de l Sul ten ua de las maiores ancidéncias de stupros de ninos i bebés ne l mundo.[83] Nun liebantamiento rializado antre 1.500 ninos scolares ne l township de Soweto, un quarto de todos ls ninos antrebistados dezírun que "jackrolling", un termo para stupro an grupo, era algo dibertido.[82]

La classe média de l paíç busca sigurança an cundomínios cerrados. Muitos eimigrantes de la África de l Sul tamien afirman que l crime fui un grande motibador para eilhes saíren de l paíç. L crime contra la quemunidade agrícola cuntina a ser un grande porblema.[84] Outro porblema anfrentado pul paíç ye la fuorte zeigualdade social i eiquenómica; las cidades sul-africanas Buffalo City, Johannesburgo i Ekurhuleni fúrun apuntadas cumo las mais zeiguales de l mundo, segundo relatório de la ONU dibulgado an 2010.[85]

Política[eiditar | eiditar código-fuonte]

Union Buildings ye la residéncia oufecial i l gabinete de l persidente de la república de la África de l Sul, localizado na capital admenistratiba de l paíç, Pretória.

La África de l Sul ten trés capitales: Cidade de l Cabo, la maior de las trés, ye la capital legislatiba; Pretória ye la capital admenistratiba i Bloemfontein ye la capital judiciária. África de l Sul ten un parlamiento bicameral: l Cunseilho Nacional de Porbíncias (cámara alta), ten 90 nembros, anquanto la Assemblé Nacional (cámara baixa) ten 400 nembros.

Ls nembros de la Cámara de ls Deputados son eileitos nua base populacional por repersentaçon proporcional: metade de ls nembros son eileitos por listas nacionales i l'outra metade son eileitos an listas probinciales. dieç nembros son eileitos para repersentar cada porbíncia ne l Cunseilho Nacional de las Porbíncias, andependientemente de la populaçon de la porbíncia. Eileiçones para ambas las cámaras son rializadas la cada cinco anhos. L gobierno ye formado na casa mais baixa, i l líder de l partido maioritairo na Assemblé Nacional ye l persidente.

Zde la fin de l apartheid an 1994, la política sul-africana ten sido dominado pul Cungresso Nacional Africano (ANC), que fui l partido dominante, cun 60-70% de ls botos. L percipal adbersairo de l gobierno de l ANC ye l partido de la Aliança Democrática, que recebiu 16,7% de ls botos na eileiçon de 2009 i 14,8% nas eileiçones de 2006.

Parlamiento de la África de l Sul na Cidade de l Cabo, la capital legislatiba.

L partido antes dominante, l Nuobo Partido Nacional, qu'antroduziu l apartheid atrabeç de l sou predecessor, l Partido Nacional, outou por se fundir cul ANC, an 9 d'abril de 2005. Outros grandes partidos políticos repersentados ne l Parlamiento son l Cungresso de l Pobo, que se separou de l ANC i ganhou 7,4% de ls botos an 2009 i l Partido de la Libardade Ankatha, que repersenta percipalmente ls eileitores zulus i que tubo 4,6% de ls botos nas eileiçones de 2009.

Zde 2004, l paíç tubo muitos miles de protestos populares, alguns biolentos, tornando-se, d'acuordo cun un académico, l "paíç mais rico an protesto ne l mundo".[86] Muitos destes protestos ténen sido ourganizados a partir de las crecentes bairro de latas que circundan las cidades sul-africanas.

An 2008, la África de l Sul fui classeficada na 5ª antre 48 países de la África susaariana pul Índice Ibrahin de Gobernança Africana. La África de l Sul tubo buns resultados nas catadories de Stado de Dreito, Trasparéncia i Corrupçon i Participaçon i Dreitos Houmanos, mas fui perdiu puntos pul sou zampenho relatibamente pobre an Salude i Sigurança. L Índice Ibrahin ye ua medida global de gobernança africana, cun base nua série de bariables que refleten l sucesso cun que ls gobiernos antregan benes políticos eissenciales als sous cidadanos.[87]

Lei[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Mais anformaçones

Anterior de la Corte Custitucional de la África de l Sul, an Joanesburgo.

Las percipales fuontes de las leis sul-africanas son l dreito mercantil romano-houlandés i l dreito pessonal baseado ne l dreito quemun anglés, cumo las amportaçones d'assentamientos houlandes i de l colonialismo británico.[88] La purmeira lei ouropeia na África de l Sul fui trazida pula Cumpanha de las Índias Ourientales Houlandesas i ye chamada de dreito romano-nerlandés. Fui amportado antes de la codificaçon de l dreito ouropeu ne l Código Napoleónico i ye cumparable an muitos aspetos, la lei scocesa. Este fui seguido, ne l seclo XIX pul dreito anglés, tanto quemun quanto legal. A partir de 1910 cula unificaçon, la África de l Sul tenie sou própio parlamiento, qu'aprobórun leis specíficas pa la África de l Sul. Durante ls anhos de l apartheid, la cena política de l paíç fui dominado por figuras cumo B. J. Borster i P. W. Botha, bien cumo nembros de l'ouposiçon, cumo Harry Schwarç, Joe Slobo i Heilen Suzman.

L sistema judicial ye cumpuosto por tribunales de magistrados, que tratan de causos criminales i cibles menores menores, ls Tribunales Superiores, que son tribunales de cumpeténcia genérica para árias specíficas, l Supremo Tribunal de Recurso, que ye la mais alta corte custitucional an todas ls temas; i l Tribunal Custitucional, que cuida solo de las questones custitucionales.

D'acuordo cun ua pesquisa rializada pa l período de 1998-2000 i cumpilada pulas Naciones Ounidas, la África de l Sul fui classeficada an segundo lugar an assassinato i an purmeiro an assaltos i stupros per capita antre todos ls países pesquisados.[89] Cerca de 50 assassinatos son cometidos todos ls dies ne l paíç.[90] Até márcio de 2009, houbo Modelo:Formatnun:18148 assassinatos ne l paíç, anquanto l Reino Ounido registrou 662 ne l mesmo período.[91] L'andústria de la sigurança pribada na África de l Sul ye la maior de l mundo,[92] cun cerca de nuobe mil ampresas cadastradas i 400 mil siguranças particulares atibos registrados, mais de l que la polícia i l'eisército sul-africanos juntos.[93]

Fuorças armadas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:USS Forrest Sherman (DDG-98) Chetah.jpg
Caça sul-africano Atlas Chetah rializa un treinamiento cul çtróier norte-amaricano USS Forrest Sherman na Cidade de l Cabo, an 2007.

La Fuorça Nacional de Defesa de la África de l Sul (SANDF) fui criada an 1994,[94][95] cumo ua fuorça boluntária cumpuosta pula antiga South African Defence Force, las fuorças de ls grupos nacionalistas africanos (Umkhonto we Sizwe i Eisército de Libertaçon de l Pobo Azanian), i las fuorças de defesa antigo Bantuston.[94] L SANDF ye subdebidido an quatro galhos, l eisército, la fuorça aérea, la marina i l Serbício Médico Sul-Africano.[96] Ne ls radadeiros anhos, la SANDF se tornou ua grande fuorça de paç ne l cuntinente africano,[97] i stubo ambolbido an ouparaçones ne l Lesoto, na República Democrática de l Cungo,[97] ne l Burundi,[97] antre outros. Ten tamien participado cumo parte de las fuorças de paç multinacional de la ONU.

La África de l Sul ye l único paíç africano que cunseguiu zambolber cun sucesso armas nucleares. I tornou-se l purmeiro paíç cun poder nuclear (seguido pula Ucránia), la çmontar i renunciar boluntariamente al sou porgrama ne l porcesso d'assinatura de l Tratado de Nun Proliferaçon de Armas Nucleares (TNP), an 1991.[98] L paíç zambolbiu un porgrama d'armas nucleares na década de 1970.[98] D'acuordo cul ex-persidente sul-africano F. W. de Klerk, la decison de custruir ua "dissuason nuclear" fui tomada "yá an 1974 nun cuntesto dua amenaça spansionista sobiética".[99] La África de l Sul puode tener rializado un teste nuclear subre l Atlántico an 1979,[100] anque Klerk afirmar que l paíç "nunca habie rializado un teste nuclear clandestino".[99] Seis çpositibos nucleares fúrun cuncluídos antre 1980 i 1990, mas todos fúrun çtruídos antes de la África de l Sul assinar l TNP an 1991.[99]

Relaçones anternacionales[eiditar | eiditar código-fuonte]

Dilma Roussef (Brasil), Bladimir Putin (Rússia), Manmohan Singh (Índia), Hu Jintao (China) i Jacob Zuma (África de l Sul) durante ancuontro de ls líderes de l BRICS an 2012.

Anquanto era la Ounion Sul-Africana, l paíç fui l nembro fundador de la Organizaçon de las Naciones Ounidas (ONU). L'anton purmeiro-menistro sul-africano, Jan Smuts, screbiu l preámbulo de la Carta de las Naciones Ounidas.[101][102] L paíç ye un de ls nembros fundadores de la Ounion Africana (UA), i ten la maior eiquenomie de todos ls nembros dessa ourganizaçon. La África de l Sul tamien ye un nembro fundador de la Nuoba Parcerie pa l Zambolbimiento de la África (NEPAD), de la UA. L paíç ten zampenhado un papel fundamental cumo mediador de cunflitos antre naciones africanas na radadeira década, cumo ne l Burundi, na República Democrática de l Cungo, nas Ilhas Comores i ne l Zimbabwe. Passado la fin de l regime de l apartheid, la África de l Sul fui readmitida na Commonwealth británica. L paíç ye un nembro de l Grupo de ls 77 i presidiu l'ourganizaçon an 2006. La África de l Sul tamien ye nembro de la Quemunidade pa l Zambolbimiento de la África Austral (SADC), de la Zona de Paç i Coperaçon de l Atlántico Sul, de la Ounion Aduaneira de la África Austral, de l Tratado de la Antártida, de la Organizaçon Mundial de l Comércio (OMC), de l Fondo Monetário Anternacional (FMI), de l G20 i de l G8+5.

L persidente sul-africano Jacob Zuma i l'ex-persidente chinés, Hu Jintao, atualizórun ls laços bilaterales antre ls dous países an 24 d'agosto de 2010, quando fui assinado l Acuordo de Pequin, qu'antecipou l'eilebaçon de la "parcerie stratégica" de la África de l Sul cula China para ua "parcerie estratégica global" an temas eiquenómicos i políticos, cumo l reforço de l'antercámbio antre ls respetibas partes gobernantes i legisladores.[103][104] An abril de 2011, la África de l Sul antrou ouficialmente pa l grupo de países BRICS (Brasil-Rússia-Índia-China), eidantificado pul persidente Zuma cumo ls maiores parceiros comerciales de l paíç i tamien cumo ls maiores parceiros comerciales de la África cumo un to. Zuma afirmou que ls países nembros de l BRICS tamien eirien trabalhar de forma cordenada atrabeç de la ONU, de l Grupo de ls Binte (G20) i de l Fórun de Diálogo Índia-Brasil-África de l Sul (IBAS).[105]

Subdebisones[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:Mapa de Sudáfrica cun etiquetas en spañol.sbg
Las nuobe porbíncias de la África de l Sul (legendas an espanhol).

La África de l Sul ancontra-se debedida an nuobe porbíncias zde 1994. La tabela seguinte andica, para cada ua de las nuobe porbíncias, l sou código oufecial ISO 3166-2:ZA, l nome an pertués, anglés i africáner, i la capital.

Código
ISO
Pertués Anglés Africáner Capital
ZA-WC Cabo Oucidental Western Cape Wes-Kaap Cidade de l Cabo
ZA-EC Cabo Ouriental Eastern Cape Oos-Kaap Bisho
ZA-NC Cabo Setentrional Northern Cape Nord-Kaap Kimberley
ZA-FS Stado Libre Fre State Brystaat Bloemfontein
ZA-GT Gauteng - - Joanesburgo
ZA-NL Kwazulu-Natal - - Pietermaritzburg
ZA-LP Limpopo - - Polokwane
ZA-MP Mpumalanga - - Nelspruit
ZA-NW Noroiste North-West Nord-Wes Mafikeng

Las porbíncias ancontran-se debedidas an munecípios metros i çtritos municipales; estes radadeiros ancontran-se subdebididos an munecípios locales i zonas de geston çtrital. La delimitaçon de ls munecípios ancontra-se anscrita na Custituiçon, antoce cada altaraçon amplica ua emenda; la radadeira acunteciu an abril de 2006.

Eiquenomie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:Johannesburg Stock Schange.jpg
La Bolsa de Balores de Joanesburgo ye la maior bolsa de balores de l cuntinente africano.

Pula classeficaçon de la ONU la África de l Sul ye un paíç de renda média, cun ua ouferta abundante de recursos, cun bien zambolbidos setores financeiro, jurídico, de quemunicaçones, einergie i trasportes, ua bolsa de balores que stá antre las binte melhores de l mundo, i ua moderna anfra-strutura d'apoio a ua çtribuiçon eficiente de las mercadorias a grandes centros ourbanos an to la region. La África de l Sul acupa 32ª posiçon ne l mundo an tenermos de PIB (PPC), d'acuordo cun dados de 2009. La sue antegraçon na eiquenomie ye mui fuorte i custitui ua base eissencial pa l sou zambolbimiento.[106]

L zambolbimiento abançado de l paíç stá inda assi cuncentrado an torno de quatro árias: Cidade de l Cabo, Port Eilizabeth, Durban i Pretória/Johannesburg. Fura destes quatro centros eiquenómicos, l zambolbimiento ye lemitado i la pobreza inda ye prebalente, anque de ls sfuorços de l gobierno. Por cunseguinte, la grande maiorie de sul-africanos son pobres. Inda assi, ls percipales zonas marginales ténen spurmentado un crecimiento rápido ne ls radadeiros tiempos. Essas árias ancluen Mossel Bay para Plettenberg Bay; ária de Rustenburg, ária de Nelspruit, Bloemfontein, Cape West Coast i l Litoral Norte de KwaZulu-Natal. L zamprego ye stremamente eilebado i la zeigualdade de renda ye aprossimadamente eigual a la de l Brasil - residindo ua de las rezones mais salientes ne l fato de buona parte de las ampresas amportantes séren capital-antensibas, nun trabalho antensibas. Durante l período de 1995-2003, l númaro d'ampregos formales diminuiu i l amprego anformal oumentou, l zamprego global se agrabou.[24]

L rendimiento médio domiceliar sul-africano diminuiu cunsidrabelmente antre 1995 i 2000. Quanto a la zeigualdade racial, l Statistics South Africa anformou que, an 1995, l'agregado fameliar médio branco ganhou quatro bezes mais de l qu'ua família média negra. An 2000, la família média branca ganhou seis bezes mais de l que l'agregado fameliar médio negro.[107] Las políticas de açon afirmatiba pa l'eigualdade racial ténen stimulado un oumiento na riqueza eiquenómica de ls negros i l nacimiento dua eimergente classe média negra.[108][109] Outros porblemas son la criminalidade, la corrupçon i la eipidemia de HIB/SIDA. La África de l Sul sofre cun carga relatibamente pesada regulaçon global, cumparada als países zambolbidos. La propiadade i l'anterferéncia statal ampone barreiras a l'antrada an muitas árias.[110] Regulamentaçones trabalhistas restritibas ténen cuntribuído pa l mal-star de l zampregado.[24]

Joanesburgo, la cidade mais rica de l paíç, porduç 33% de l perduto anterno bruto (PIB) de la África de l Sul i 10% de l PIB de l cuntinente africano.

L gobierno de 1994 heirdou ua eiquenomie minada por longos anhos de cunflito anterno i por sançones sternas. L gobierno abstebe-se de recorrer al populismo eiquenómico. La anflaçon fui derrubada, las finanças públicas stában stabelizados i alguns capitales strangeiros fúrun atraídos.[111] Inda assi, l crecimiento fui inda baixo.[111] Ne l'ampeço de 2000, l'anton Persidente Thabo Mbeki prometiu promober l crecimiento eiquenómico i l'ambestimiento strangeiro atrabeç de l relaxamiento de leis trabalhistas restritibas, acelerando l ritmo de pribatizaçon i l corte de gastos gobernamentales znecessairos. Sues políticas anfrentan fuorte ouposiçon de ls sindicatos. De 2004 an delantre l crecimiento eiquenómico oumentou seneficatibamente, assi cumo la formaçon d'amprego i oumiento de capital.[111]

África de l Sul ye l maior perdutor i cunsumidor d'einergie ne l cuntinente africano. La África de l Sul ye un çtino turístico popular, i ua cantidade sustancial de receita ben de l turismo.[112] Antre las percipales atraçones son la cultura bariada i pitoresca, la reserbas de caça i ls binos locales.

La Rand Sul-Africano (ZAR), ye la moeda eimergente mais atibamente negociada ne l mundo. El se juntou a un clube d'elite de las moedas, l Cuntinous linked settlement (CLS), adonde trasaçones de cámbio son liquidadas eimediatamente, diminuindo ls riscos de trasaçones atrabeç de fusos horairos. L rand era la moeda cun melhor zampenho contra l dólar de ls Stados Ounidos (USD) antre 2002 i 2005, segundo la Blomberg Moeda Scorecard.

Ampregados ampacotando peras para sportaçon nua fábrica ne l Bal de Ceres, ne l Cabo Oucidental.

La bolatelidade de l rand ten afetado l'atebidade eiquenómica, la queda acentuada an 2001 i l'atingimiento dun mínimo stórico de 13,85 rands al dólar, probocou miedos d'anflaçon i fizo cun que l Banco Central a oumentar las taxas de juros. L rand zde anton ten se recuperado, negociado a 7,77 ZAR al dólar an de febreiro de 2010. Inda assi, cumo ls sportadores stan sob presson cunsidrable a partir dua fuorte moeda nacional, muitos peden l'anterbençon de l gobierno para ajudar a amerosar l rand.

Refugiados de países pobres bezinos ancluen muitos eimigrantes probenientes de la República Democrática de l Cungo, Moçambique, Zimbabwe, Malawi i outros, que repersentan ua grande parcela de l setor anformal. Cun eilebados nibles de zamprego antre ls pobres sul-africanos, la xenofobia ye prebalente i muitas pessonas nacidas na África de l Sul se senten ressentidos culs eimigrantes que son bistos cumo pessonas que priban la populaçon natiba de postos de trabalho, un sentimiento que ten tenido credibelidade pul fato de que muitos ampregadores Sul Africano ténen ampregado ls migrantes d'outros países para salairos mais baixos de l que ls cidadanos sul-africanos, specialmente na custruçon cebil, turismo, agricultura i andústrias de serbícios domésticos. Ls eimigrantes eilegales son tamien fuortemente ambolbidos ne l comércio anformal.[113] Inda assi, muitos eimigrantes na África de l Sul cuntinan a bibir an cundiçones precárias i la política d'eimigraçon de l sul-africana tornou-se cada beç mais restritibas zde 1994.[114]

Ls percipales parceiros comerciales anternacionales de la África de l Sul, para alhá d'outros países africanos, ancluen la Almanha, ls Stados Ounidos, la China, l Japon, l Reino Ounido i la Spanha.[60] Las percipales sportaçones de l paíç ancluen l milho, diamantes, fruitas, ouro, açúcar, metales, minerales, i lana. Máquinas i eiquipamientos de trasporte custituen mais dun terço de l balor de las amportaçones de l paíç. Outras amportaçones ancluen perdutos químicos, perdutos manufaturade ls i petrólio. Recentemente la África de l Sul fui ancluída ne l grupo de países eimergentes cun eiquenomies promissoras, ls BRICS.[115]

Binhedo an Franschhoek, ne l Cabo Oucidental.

Anfraestrutura[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ciéncia i tecnologie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Mark Shuttleworth ne l spácio.

Bários zambolbimientos científicos i tecnológicos amportantes ouriginórun-se na África de l Sul. L purmeiro trasplante de coraçon houmano fui rializado pul cerjano cardíaco Christiaan Barnard ne l Spital Grote Schuur an dezembre de 1967; Max Theiler zambolbiu ua bacina contra la febre amarielha; Allan McLeod Cormack pioneira de la tomografie cumputadorizada por centeilhas-x i Aaron Klug que zambolbiu técnicas cristalográficas de microscopia eiletrónica. Cun sceçon de Barnard, todos ls abanços citados fúrun reconhecidos cun Prémios Nobel. Sydney Brenner ganhou mais recentemente, an 2002, por sou trabalho pioneiro an biologie molecular.[116]

Mark Shuttleworth fondou ua de las purmeiras ampresas de sigurança na anterneta, la Thawte, que fui mais tarde cumprada pula líder mundial BeriSign. Anque de ls sfuorços de l gobierno para ancentibar l amprendedorismo an biotecnologie, outros campos de alta tecnologie i TI, nun hai outras ampresas inobadoras notables fundadas na África de l Sul. Ye un oubjetibo spresso de l gobierno la trasiçon de l'eiquenomie sul-africana para torná-la mais dependente de l'alta tecnologie, cun base na custataçon de que la África de l Sul nun puode cumpetir culas eiquenomies de l Stremo Ouriente na manufatura, nin puode usufruir de sue riqueza mineral perpetuamente.

La África de l Sul cultibou ua quemunidade astronómica an spanson. L paíç abriga l Grande Telescópio Sul-Africano, l maior telescópio ótico ne l heimisfério sul. La África de l Sul stá custruindo atualmente la Telescópio de Array Karo cumo parte de l porjeto de 1,5 bilhon d'ouros Square Kilometre Array.[117] An 25 de maio de 2012, fui anunciado que las sedes de l Telescópio Square Kilometer Array seran debedidas antre locales na África de l Sul i na Oustrália/Nuoba Zelándia.[118]

Eiducaçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Eiducaçon na África de l Sul

La Eiducaçon na África de l Sul ye la segunda melhor de l cuntinente africano, perdendo solo para Cabo Berde. Na época de l apartheid, ls studantes de todos ls grupos étnicos de la África de l Sul iban cun frequéncia la scuolas própias para cada etnia. Fura esso, ls menores caucasianos de 18 anhos que falában anglés i africánder, anque séren oubrigados a studar las dues lénguas, iban cun frequéncia l'anstituiçones d'ansino adequadas la cada etnia. Cunsidrando cada menor de 18 anhos, l gobierno pagaba mui mais caro cula eiducaçon de ls caucasianos de l que la de ls nun caucasianos.[libro 1]

Fexeiro:UCT Upper Campus landscape biew.jpg
Ounibersidade de la Cidade de l Cabo.

Antre ls siete i ls 16 anhos, l'ansino era oubrigatório pa ls menores caucasianos de 18 anhos. Cerca de 90% deilhes iban diariamente la scuolas de la rede pública d'ansino. L resto iba para scuolas de la rede particular cuntroladas pul Stado. Mais de 55% treminában l ansino médio.[libro 1]

Ls menores mestiços ó asiáticos de 18 anhos éran oubrigados la se dirigiren a la scuola, antre ls siete als 14 anhos, zde qu'habitassen árias que çpusessen desta facelidade. An dibersas dessas regiones nun eisistian scuolas i salas d'aula pa ls mestiços i ls asiáticos. Aprossimadamente 99% desses menores de 18 anhos iba para eiducandairos relegiosos cuntrolados pul Stado. Mais de 10% de ls menores mestiços de 18 anhos i 25% de ls andianos alcançában l'ansino médio. Até 1981 la legislaçon nun oubrigaba que ls menores africanos de 18 anhos fússen cun frequéncia l'anstituiçones d'ansino. Zde anton, ls cunselhos locales podien requerer que l gobierno nacional solicitasse l cumparecimiento de ls menores de sue ária, de 6 a 15 anhos, para anstituiçones d'ansino, 20% de ls menores africanos iban l'anstituiçones d'ansino.[libro 1]

Las percipales ounibersidades de la África de l Sul son: la Ounibersidade de l Cabo Oucidental (Cidade de l Cabo), la Ounibersidade de la Cidade de l Cabo (Cidade de l Cabo), la Ounibersidade de l Stado Libre (Bloemfontein), la Ounibersidade de Fort Hare (Alice), la Ounibersidade de l KwaZulu-Natal (Durban, Pietermaritzburg, Pinetown, Westbille), la Ounibersidade de l Limpopo (Polokwane, Ga-Rankuwa), la Ounibersidade de l Noroiste (Mafikeng, Mankwe, Potchefstron, Banderbijlpark), la Ounibersidade de Pretória (Pretória), la Ounibersidade Rhodes (Grahamstown), la Ounibersidade de Stellenbosch (Stellenbosch) i la Ounibersidade de l Witwatersrand (Joanesburgo).

Salude[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Salude na África de l Sul
Fexeiro:Life spetancy in some Southern African countries 1958 to 2003.png
L'ampato de la SIDA ten causado ua queda na spetatiba de bida de l paíç.

La spanson de la SIDA (síndrome de l'eimunodeficiéncia adquirida, SIDA ne l Brasil) ye un porblema alarmante ne l paíç, chegando a atingir 31% de las mulhieres prenhas an 2005 i ua taxa d'anfeçon ne ls adultos stimada an 20%.[119] La ligaçon antre HIB, un bírus trasmitido percipalmente por cuntato sexual, i SIDA fui negado hai mui tiempo pul persidente Thabo Mbeki i pul menistro de la salude Manto Tshabalala-Msimang, qu'ansiste que las muitas muortes ne l paíç son causadas por mala nutriçon, i muita pobreza, i nun pul HIB.[120] An 2007, an repuosta la pressones anternacionales, l gobierno fizo sfuorços para cumbater la SIDA.[121] An setembre de 2008 Thabo Moeki fui spulso pul Cungresso Nacional Africano i Kgalema Motlanthe fui apuntado pa l ínterin. Ua de las purmeiras açones de Motlanthe fui sustituir Tshabalala-Msimang pul atual menistro de la salude, Barbara Hogan.

La SIDA afeta percipalmente aqueilhes que son sexualmente atibos i ye mui mais persente na populaçon negra. La maiorie de las muortes son de pessonas eiquenomicamente atibas, resultando an muitas famílias perdendo sue percipal fuonte de renda. Esso ten resultado an muitos Uorfones pula SIDA qu'an muitos causos dependen de l stado para suporte financeiro i médico.[122] Ye stimado qu'hai 1,2 milhones de Uorfones na África de l Sul.[122] Muitas pessonas mais bielhas tamien perden l'apoio de ls nembros mais moços de la família. Cerca de 5 milhones de pessonas stan anfetadas pula malina.[121]

La África de l Sul, mesmo cun muitos porblemas ambolbendo la salude pública, abriga l maior spital de l mundo, l Spital Chris Hani Baragwanath, cun 173 heitares de ária, 3 200 camas i 6 760 funcionairos. Esse spital queda na ária de Soweto, Joanesburgo.

Einergie i trasportes[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:Gautrain..., L R Tambo Antl Airport South Africa.jpg
Gautrain, ua linha de camboio que liga Joanesburgo a la Pretória i al Aeroporto Anternacional Ouliber Tambo.

Passado tentatibas frustradas por parte de l gobierno de stimular la custruçon pula eniciatiba pribada de la capacidade de geraçon d'einergie de l paíç, l'ampresa statal fornecedora d'einergie Skon ampeçou a tener deficiéncia de capacidade na geraçon d'einergie eilétrica i anfraestrutura de çtribuiçon an 2007. Essa falta lebou a l'ancapacidade d'atender a las demandas de l'andústria i de ls cunsumidores an to l paíç, resultando an apagones. Einicialmente la falta de capacidade fui probocada por ua falha na Central Nuclear Koeberg, mas ua falta generalizada de capacidade de porduzir einergie debido al oumiento de la demanda tornou-se eibidente zde anton. La fornecedora ten sido amplamente criticada por nun planeijar adequadamente i custruir la capacidade de geraçon eilétrica de forma suficiente,[123] ambora l gobierno tenga admitido que ye culpado por se recusar a aprobar l financiamiento para ambestimiento an anfraestrutura.[124]

Central núclear termoelétrica an Middelburg, Mpumalanga.

La crise fui resolbida depuis d'alguns meses, mas la borda antre la demanda nacional i la capacidade çponible inda ye baixa (specialmente an horairos de pico), i staçones d'einergie stan sob presson, de modo qu'ua outra fase d'apagones ye probable se algua parte de l sistema de fornecimiento fur anterrompida por qualquiera motibo.[125]

L gobierno i la Skon stan planeijando nuobas centrales núclear, por un custo pa l cunsumidor sul-africano. La cuncessionária d'einergie planeija tener 20 mil megawatts de einergie nuclear an sue matriç até 2025.[126]

Ne l setor de ls trasportes, l paíç cunta cun ua rede de Modelo:Formatnun:20192 Km de caminos de fierro i Modelo:Formatnun:362099 Km de rodobias, de ls quales Modelo:Formatnun:73506 Km stan pabimentados i 239 Km son classeficados cumo outoestradas. L paíç cunta cun 567 aeroportos (a 11ª maior rede aerobiária de l mundo an 2012) i sous maiores portos marítimos stan localizados nas cidades de Cidade de l Cabo, Durban, Port Eilizabeth, Richards Bay, Baía de Saldanha.[127]

Cultura[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Cultura de la África de l Sul

Nun eisiste ua única cultura sul-africana, debido a la dibersidade étnica de l paíç, i cada grupo racial ten la sue própia eidantidade cultural. Esto puode ser apreciado nas defrenças na alimentaçon, na música i na beilça antre ls bários grupos. Hai, inda assi, alguns traços unificadores.

Guapas artes[eiditar | eiditar código-fuonte]

Un eilande retratado nua pintura rupestre ancontrada an Drakensberg.

L'arte sul-africana anclui ls mais antigos oubjetos d'artísticos de l mundo, que fúrun çcubiertos nua caberna de l paíç i fúrun datados an 75 mil anhos d'eidade. Las tribos çpersas de pobos khoisan que se çlocórun pa la África de l Sul an torno de 10.000 a.C. tenien sue própia spresson artística, bista hoije nua anfenidade de pinturas rupestres. Eilhes fúrun sustituídos puls pobos bantu/nguni cun sues própias formas d'arte. Nuobas formas artísticas eiboluíran nas bilas i cidades: l'arte dinámica, qu'usa de tiras de plástico a aros de bicicleta. L'arte popular houlandesa cun anfluéncias de ls africánders trekboers i ls artistas brancos ourbanos seguiran mudando las tradiçones ouropeias a partir de 1850 i tamien cuntribuíran para essa mistura eclética, que cuntina a eiboluir inda hoije.[128]

Literatura[eiditar | eiditar código-fuonte]

Nadine Gordimer, scritora sul-africana ganhadora de l Prémio Nobel de Literatura de 1991.

La literatura sul-africana surge a partir dua stória social i política única. Un de ls purmeiros romances bien coincidos scritos por un outor negro an ua léngua africano fui Mhudi, de Tierramon Tshekisho Plaatje, scrito an 1930.[129] Durante ls anhos 1950, la rebista Drun tornou-se un bibeiro de sátiras políticas, fiçon i ansaios, dando boç a la cultura negra ourbana.[130]

Antre ls outores sul-africanos ​​brancos mais notables stan Alan Paton, que publicou l romance Cry, the Belobed Country an 1948. Nadine Gordimer se tornou la purmeira sul-africana a ser agraciada cul Prémio Nobel de Literatura an 1991. Sou romance mais famoso, July's People, fui lançado an 1981. J. M. Coetze ganhou l Prémio Nobel de Literatura an 2003. Na época de l'atribuiçon de l prémio, la Academie Sueca afirmou que Coetze "an einúmaros çfarces retrata l'ambolbimiento surprendente de l stranho".[131]

Las peças de Athol Fugard regularmente streórun ne ls cinemas fringe de la África de l Sul, Londres (The Royal Court Theatre) i Nuoba York. L'obra The Story of an African Farn (1883), de Oulibe Schreiner, fui ua rebelaçon na literatura bitoriana: ye anunciado por muitos cumo l'antroduçon de femenismo na forma de romance.

Culinária[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:CuesineSouthAfrica.jpg
Cozina tradecional sul-africana.

La cultura sul-africana ye dibersa; alimientos de muitas culturas son apreciados por todos i specialmente comercializados pa ls turistas que zeian probar la grande bariadade de la culinária de l paíç. La culinária sul-africana ye fuortemente baseada na chicha grelhada anquanto un eibento social tipicamente sul-africano coincido cumo un braai (ó churrasco). L paíç tamien se tornou un grande perdutor de binos, sendo qu'alguns de ls sous melhores binhedos ancontran-se an bales an torno de Stellenbosch, Franschhoek, Paarl i Barrydale, ne l Cabo Oucidental.[132]

Música[eiditar | eiditar código-fuonte]

Eesiste ua grande dibersidade na música de la África de l Sul. Muitos musiqueiros negros que cantában an africáner ó anglés durante l apartheid passórun a cantar an lénguas africanas tradecionales, i zambolbírun un stilo único chamado kwaito. Dina de nota ye Brenda Fassie, qu'alcançou fama grácias a la sue cançon "Wekend Special", cantada an anglés. Musiqueiros tradecionales famosos son ls Ladysmith Black Mambazo, i l Quarteto de Cuordas de l Soweto eisecuta música clássica cun sabor africano. Ls cantores sul-africanos brancos i mestiços tenden a eibitar temas musicales tradecionales africanos, preferindo stilos mais ouropeus. Eesiste un bun mercado para música africáner, que cobre todos ls géneros de la música oucidental.

Sportes[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:Socer-City-Stadiun-at-capacity.jpg
Jogo de futebol antre la África de l Sul i la Colómbia ne l stádio Socer City, an Joanesburgo, durante la Copa de l Mundo FIFA de 2010.

Ls sportes mais populares de la África de l Sul son l futebol, l rugby i l críquete. Outros sportes cun prática seneficatiba son nataçon, atletismo, golfe, boxe, ténis i netball. Anque de l futebol ser mais popular antre ls moços, outros sportes cumo l basquete, l surf i l skate stan cada beç mais populares.[133]

Antre ls jogadores de futebol sul-africanos que jogórun an grandes clubes strangeiros stan Steben Pienaar, Lucas Radebe, Philemon Masinga, Benni McCarthy, Aaron Mokoena i Delron Buckley. La África de l Sul sediou la Copa de l Mundo FIFA de 2010 i l persidente de la Fifa, Sepp Blatter, premiou l paíç cun ua nota 9 (dua scala d'até 10) por sediar l'eibento sportibo cun éxito.[134]

Antre las personalidades de boxe sul-africanas mais famosas stan Jacob Matlala, Buyani Bungu, Welcome Ncita, Dingaan Thobela, Gerrie Coetze i Brian Mitchell. L surfista de Durba, Jordy Smith, ganhou l torneio Billabong J-Bay de 2010, tornando-se l surfista mº 1 de l mundo. La África de l Sul ye la casa de Jody Scheckter, un campeon de la Fórmula Un d'outomobelismo an 1979. Famosos jogadores sul-africanos de críquete ancluen Heirschelle Gibbs, Graeme Smith, Jacques Kallis, J. P. Duminy.[135]

Fexeiro:Springbook parade.jpg
Ls Springbooks nua parada de carreira, passado la bitória na Copa de l Mundo de Rugby de 2007.

La África de l Sul tamien porduziu einúmaros jogadores de rugby de classe mundial, ancluindo François Pienaar, Jost ban dar Westhuizen, Danie Craben, Frik du Preç, Naas Botha i Bryan Habana. L paíç sediou i benceu la Copa de l Mundo de Rugby de 1995[136] i benceu la Copa de l Mundo de Rugby de 2007, na Fráncia. Passado sediar la Copa de l Mundo de Rugby de 1995, l paíç fui l'anfitrion i l bencedor de l Campeonato Africano de las Naciones de 1996. La África de l Sul tamien recebiu la Copa de l Mundo de Críquete de 2003.[137]

An 2004, l'eiquipe de nataçon de Roland Schoeman, Lyndon Fernes, Darian Townsend i Ryk Nethling cunquistou la medalha d'ouro ne ls Jogos Oulímpicos de Atenas, quebrando a la par l recorde mundial ne l rebezamiento 4x100n libre. Penelope Heiynes ganhou l'ouro oulímpico ne ls Jogos Oulímpicos de 1996, an Atlanta. An 2012, Oscar Pistorius se tornou l purmeiro home duplamente amputado a cumpetir ne ls Jogos Oulímpicos de 2012, an Londres. Ne l golfe, Gary Player ye giralmente cunsidrado cumo un de ls maiores golfistas de todos ls tiempos, tenendo cunquistado l Carer Grand Slan, un de ls cinco jogadores que yá alcançórun tal feito. Outros jogadores sul-africanos que ganhórun grandes torneios son Bobby Locke, Ernie Eils, Retief Gosen, Trebor Eimmelman, Louis Oosthuizen i Charl Schwartzel.[138]

Feriados
Die Nome an pertués Nome local Notas
1 de Janeiro Die de Anho Nuobo New Year’s Day
21 de Márcio Die de ls Dreitos Houmanos Houman Rights Day
Fiesta moble Sesta-Feira Santa God Friday
Fiesta moble Segunda-feira de Páscoa Easter Monday
27 de Abril Die de la Libardade Fredon Day Comemora las purmeiras eileiçones libres pós-Apartheid.
1 de Maio Die de l Trabalhador Worker’s Day
16 de Júnio Die de la Mocidade Youth Day Comemora ls çtúrbios de Soweto
9 de Agosto Die Nacional de la Mulhier National women’s day
24 de Setembre Die de la Hardança Heiritage Day Die an que ls sul-africanos comemoran la dibersidade de l paíç
16 de Dezembre Die de la Reconceliaçon Day of Reconceliation
25 de Dezembre Natal Christmas Day
26 de Dezembre Die de la Buona-Buntade Day of Godwill

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Portal-África de l Sul

Notas

Refréncias

  1. l+Sul Portal de la Léngua Pertuesa - Dicionário de Gentílicos i Chamadeiros
  2. «Gini Andex». Banco Mundial. Cunsultado an 2 de márcio de 2011 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «South Africa Fast Fats». SouthAfrica.anfo. 2007. Cunsultado an 14 de júnio de 2008 
  4. «South African Maritime Safety Outhority». South African Maritime Safety Outhority. Cunsultado an 16 de júnio de 2008 
  5. «Coastline». The World Fatbook. CIA. Cunsultado an 16 de júnio de 2008 
  6. .com/eb/article-9113829/LESOTHO «Ancyclopædie Britannica Online» Cunsulte valor |url= (ajuda). Ancyclopædie Britannica, Anc. 
  7. Modelo:Cite paper
  8. .com/apps/news?pid=20601116&sid=aoB7RbcZCRfU South Africa’s Unemployment Rate Ancreases to 23.5%[lhigaçon einatiba]
  9. «HDI» (PDF). UNDP 
  10. Wymer, John (1982). The Middle Stone Age at Klasies Riber Mouth in South Africa. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-76103-7 
  11. «Guide to Klasies Riber» (PDF). Stellenbosch University. 2001. p. 11. Cunsultado an 5 de setembre de 2009  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda);
  12. «Fossil Homenid Sites of Sterkfontein, Swartkrans, Kromdraai, and Ambirones» 
  13. «Homenid Eibolution». Yale-New Haben Teachers Anstitute. Cunsultado an 19 de júnio de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda);
  14. «African Story Timeline». West Chester University of Pennsylbania 
  15. .com/diamonds/williams_diamond_mines_2/page_285 The Diamond Mines of South Africa, Bol II Cunsulte valor |url= (ajuda). New York: B. F Buck & Co. 1905. pp. Chater XX [lhigaçon einatiba]
  16. Bond, Patrick (1999). Cities of gold, townships of coal: essays on South Africa's new ourban cresis. [S.l.]: Africa World Press. 140 páiginas. ISBN 9780865436114 
  17. Cape of God Hope (South Africa). Parliament. House. (1906). «Report of the Selet Committe on Location At». Cape Eiquipas Lemited 
  18. «Report of the Anter-departmental committe on the natibe pass laws». Cape Eiquipas Lemited, gobernment printers. 1920. 2 páiginas  |cooutores= requer |outor= (ajuda)
  19. Modelo:Cite EB1911
  20. «Natibe Land At». South African Anstitute of Race Relationes. 19 de júnio de 1913 
  21. Great Britain Colonial Ouffice; Trasbaal (Colony). Gobiernor (1901–1905: Milner) (Janeiro de 1902). «Papers relating to legislation affeting natibes in the Trasbaal». S Majesty's Stationery Ouffice 
  22. De Billiers, John Abrahan Jacob (1896). The Trasbaal. London: Xatto & Windus. pp. 30 (n46) 
  23. Ber testo, an anglés, an [1][lhigaçon einatiba] (cunsultado an 29 de Agosto de 2009).
  24. 24,0 24,1 24,2 «Post-Apartheid South Africa: the First Ten Years - Unemployment and the Labor Market» (PDF). IMF 
  25. «Zuma surprised at leble of white poberty — Carta eiletrónica & Guardian Online: The smart news source». Mg.co.za. 18 d'abril de 2008. Cunsultado an 30 de maio de 2010  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  26. «South Africa». Houman Debelopment Report. United Nationes Debelopment Porgramme. 2006. Cunsultado an 28 de nobembre de 2007 
  27. «Ridicule suceds where leadership failed on SIDA». South African Anstitute of Race Relationes. 10 de nobembre de 2006 [lhigaçon einatiba]
  28. 28,0 28,1 .com/id/2193949/ «Broke-on-Broke Biolence» Cunsulte valor |url= (ajuda). Cunsultado an 6 de júlio de 2011 
  29. «COHRE statement on Xenophobic Attacks». Cunsultado an 6 de júlio de 2011 
  30. Jonathan Crush (ed), The Perfet Storn: Rialities of Xenophobia in Cuntemporary South Africa, [2] Arquibado an 2016-03-05 ne l Wayback Machine., Southern African Migration Porjet, Cape Town & Quen's University, Canada, 2006, p. 1
  31. «UNHCR Global Appeal 2011 – South Africa». UNHCR. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  32. http://www.mype.co.za/modules.php?name=News&file=article&sid=3035 Arquibado an 2011-08-10 ne l Wayback Machine. - Notificaçon de la mudança de l nome de Port Eilizabeth
  33. .com/News24/South_Africa/Politics/0,,2-7-12_2420458,00.html http://www.news24 .com/News24/South_Africa/Politics/0,,2-7-12_2420458,00.html[lhigaçon einatiba] - Notificaçon de la mudança de l nome de Port Eilizabeth
  34. http://www.iol.co.za/andex.php?set_id=1&click_id=13&art_id=iol1187613681505N525 - Notificaçon de la mudança de l nome de Durban
  35. .com/News24/South_Africa/News/0,,2-7-1442_1830480,00.html http://www.news24 .com/News24/South_Africa/News/0,,2-7-1442_1830480,00.html[lhigaçon einatiba] - Bloemfontein muda para Thabure
  36. .com/News24/South_Africa/News/0,,2-7-1442_2250317,00.html http://www.news24 .com/News24/South_Africa/News/0,,2-7-1442_2250317,00.html[lhigaçon einatiba] - Anformaçon subre la mudança de nome de Nelspruit
  37. «SouthAfrica.anfo: South Africa's geography» 
  38. «List of Parties». Cunsultado an 8 dezembre de 2012 
  39. 39,0 39,1 «South Africa's National Biodibersity Strategy and Ation Plan» (PDF). Cunsultado an 10 de dezembre de 2012 
  40. .com.br/anfo_biodibersidade23.html «Biodibersity of the world by countries» Cunsulte valor |url= (ajuda). Anstitutoaqualung .com.br. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  41. doi:10.3114/si.55.1.1
    This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand</span
  42. Modelo:Cite pmid
  43. Marincowitç, S.; Crous, P.W.; Groenewald J.Z. and Wingfield, M.J. (2008) Microfungi ocurring on Proteaceae in the fynbos.[lhigaçon einatiba] CBS Biodibersity Series 7.
  44. «Plants and Begetation in South Africa». Southafrica-trable.net. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  45. 45,0 45,1 45,2 Census 2001[lhigaçon einatiba], Statistics South Africa.
  46. «Midyear population stimates: 2009» (PDF). Statistics South Africa. Cunsultado an 23 February 2010  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  47. «Custitution of South Africa, Chater 1, Setion 6». Fs.gob.za. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  48. «statssa.gob.za» (PDF) 
  49. «The demographic status of the world's population». Global Statistics. GeoHibe 
  50. https://www.cia.gob/library/publicationes/the-world-fatbook/geos/sf.html[lhigaçon einatiba]
  51. .com/articles/2008/05/23/africa/23saf.php «Anti-eimmigrant biolence spreads in South Africa, with attacks reported in Cape Town» Cunsulte valor |url= (ajuda) 
  52. .com/skynews/article/0,,30200-1277808,00.html «Scape Fron Mugabe: Zimbabwe's Sodus» Cunsulte valor |url= (ajuda) 
  53. .com/articles/default/çplay_article.aspx?ArticleId=1518-25_2035097 «More eillegals set to flod SA» Cunsulte valor |url= (ajuda) 
  54. «South African mob kills migrants». BBC. 12 de maio de 2008. Cunsultado an 19 de maio de 2008 
  55. .com/2008/05/23/world/africa/23safrica.html?_r=1&ref=africa&oref=slogin «Eimmigrants Fleing Fury of South African Mobs» Cunsulte valor |url= (ajuda). New York Eiquipas. 23 May 2008. Cunsultado an 5 de agosto de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  56. 56,0 56,1 56,2 «World Refuge Surbey 2008». U.S. Committe fur Refuges and Eimmigrants. 19 de júnio de 2008 
  57. «World Bank, IMF study 2004». Jae.oxfordjournals.org. 3 de dezembre de 2004. doi:10.1093/jae/ejh042. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  58. «Heialth Personnel in Southern Africa: Cunfronting maldistribution and brain drain» (PDF). Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  59. Skilled Labour Migration fron Debeloping Countries: Study on South and Southern Africa, Haron Bhorat eit al. 2002. Anternational Migration Porgramme, Anternational Labour Ouffice, Geneba.
  60. 60,0 60,1 «South Africa». The World Fatbook. CIA 
  61. 61,0 61,1 «South Africa - Setion I. Religious Demography». U.S. Department of State. Cunsultado an 15 de júlio de 2006 
  62. Fur la çcussion of Church membership statistics in South Africa please refer to Forster, D. "God's mission in our cuntext, heialing and trasforming respunses" in Forster, D and Bentley, W. Methodisn in Southern Africa: La celebration of Wesleyan Mission. Kemton Park. AcadSA publishers (2008:97-98)
  63. Department of State[lhigaçon einatiba], USA.
  64. .com/2002/0110/p13s1-woaf.html «In South Africa, many blacks cumbert to Eislan» Cunsulte valor |url= (ajuda) 
  65. «Custitution of South Africa, Chater 1, Setion 6». Fs.gob.za. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  66. .com/books?id=sq43lnbklEUC&pg=PA42 South Africa: eiquipa running out: the report of the Study Commission on U.S. Policy Toward Southern Africa Cunsulte valor |url= (ajuda). [S.l.]: University of California Press. 1981. p. 42. ISBN 0-520-04547-5 [lhigaçon einatiba]
  67. 67,0 67,1 67,2 67,3 .com/books?id=HOA6qPDtjOAC&pg=PA43 Minority Protetion in Post-Apartheid South Africa: Houman Rights, Minority Rights, and Self-Detremination Cunsulte valor |url= (ajuda). [S.l.]: Grenwod Publishing Group. 2002. p. 43. ISBN 978-0-275-97353-7 [lhigaçon einatiba]
  68. .com/books?id=zJZ3_bD_EIQC&pg=PA36 Obercoming Antolerance in South Africa: Spurments in Democratic Persuasion Cunsulte valor |url= (ajuda). [S.l.]: Cambridge University Press. 2005. p. 36. ISBN 978-0-521-67515-4 [lhigaçon einatiba]
  69. «the new great trek- the story of south africa's white sodus». Unisa.ac.za. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  70. «Policy Series». Quensu.ca. 7 d'outubre de 1997. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |cunsultadata=, |data= (ajuda)
  71. «Midyear population stimates: 2010» (PDF). Statistics South Africa. Cunsultado an 23 de júlio de 2010 
  72. «Britones lebing in SA to enjoy royal wedding». Eyewitness News. 28 d'abril de 2011  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  73. «Rhodie oldies». New Anternationalist. 1985. Cunsultado an 29 d'outubre de 2007  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  74. .ptheindianstar .com/andex.php?uan=5786 «Current Africa race riots like 1949 anti-Andian riots: menister» Cunsulte valor |url= (ajuda). Theindianstar .com. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  75. Conason, Joe (19 de júnio de 2008). .com/tech/htww/2008/06/19/chinese_declared_black/ «Chinese declared black» Cunsulte valor |url= (ajuda). Salon .com. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  76. .ptimesonline.co.uk/tol/news/world/africa/article4168245.ece We agre that you are black, South African court tells Chinese, The Eiquipas
  77. .com/red/country/sf/Crime&b_cite=1 «NationMaster: South African Crime Statistics» Cunsulte valor |url= (ajuda) 
  78. .ptimesonline.co.uk/tol/news/world/africa/article6818096.ece Persecuted white South African Brandon Huntley made anternational race refuge. Eiquipas Online. Setember 3, 2009.
  79. .com/eiquipa/world/article/0,8599,1674391,00.html?xid=fed-cnn-topics Behind South Africa's Reggae Murder[lhigaçon einatiba]. Eiquipa. Otober 22, 2007.
  80. "SOUTH AFRICA: One in four men rape". IRIN Africa. June 18, 2009.
  81. «South African rape surbey shock». BBC News. 18 de júnio de 2009. Cunsultado an 23 de maio de 2010 
  82. 82,0 82,1 «South Africa's rape shock». BBC News. 19 de janeiro de 1999. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  83. Perry, Alex (5 de nobembre de 2007). .com/eiquipa/world/article/0,8599,1680715,00.html?xid=fed-yaho-full-world «Ouprah scandal rocks South Africa» Cunsulte valor |url= (ajuda). Eiquipa .com. Cunsultado an 30 de maio de 2010 
  84. .ptimesonline.co.uk/tol/life_and_style/article694534.ece «Farms of fear» Cunsulte valor |url= (ajuda). London: The Eiquipas Online. 2 April 2006. Cunsultado an 23 de maio de 2010  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  85. .com/Noticias/Riu/0,,MUL1536525-5606,00-QUATRO+CAPITAIS+BRASILEIRAS+ESTAO+ENTRE+AS+MAIS+DESIGUAIS+DO+MUNDO+DIZ+ONU.html Quatro capitales brasileiras stan antre las mais zeiguales de l mundo, diç ONU - G1, 19 de márcio de 2010 (bejitado an 19-3-2010)
  86. «Article by Eimran Bucus in the Mercury newspaper» 
  87. Mo Ibrahin Foundation. Retriebed 2010-01-11.
  88. .com.annopac.up.ac.za:80/features/southafrica.htn «Researching South African Law» Cunsulte valor |url= (ajuda). Library Resource Xchange. 2 de outubre de 2002. Cunsultado an 23 de júnio de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda)
  89. .com/red/country/sf/Crime&b_cite=1 «South African Crime statistics» Cunsulte valor |url= (ajuda). NationMaster. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  90. «How dangerous is South Africa?». BBC News. 17 de maio de 2010 
  91. .ptelegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/southafrica/8222469/South-African-serial-killer-cumbited-of-13-murders.html «South African serial killer cumbited of 13 murders» Cunsulte valor |url= (ajuda). The Daily Telegraph. 23 de dezembre de 2010 
  92. «South Africa has world's largest pribate security andustry; neds regulation - Mthethwa». DefenceWeb. Cunsultado an 3 de maio de 2013 
  93. .com/2013/02/08/business/south-africa-pribate-security «Bigger than the army: South Africa's pribate security forces» Cunsulte valor |url= (ajuda). CNN .com. Cunsultado an 3 de maio de 2013 
  94. 94,0 94,1 «Custitution of the Republic of South Africa At 200 of 1993 (Setion 224)». South African Gobernment. 1993. Cunsultado an 23 de júnio de 2008 
  95. «Rationalisation in the SANDF: The Next Challenge». Anstitute fur Security Studies. 1997. Cunsultado an 23 de júnio de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda)
  96. «Defence At 42 of 2002» (PDF). South African Gobernment. 12 de febreiro de 2003. p. 18. Cunsultado an 23 de júnio de 2008 
  97. 97,0 97,1 97,2 «Address by the Menister of Defence at la medie breakfast at Defence Heiadquarters, Negroria». Department of Defence. 5 de setembre de 2005. Cunsultado an 23 de júnio de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda)
  98. 98,0 98,1 «Out of (South) Africa: Negroria's Nuclear Weapones Sperience». USAF Anstitute fur National Security Studies. 1999. Cunsultado an 23 de júnio de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda)
  99. 99,0 99,1 99,2 .com/books?id=qQwAAAAAMBAJ&printsec=fruntcober "South Africa comes clean"[lhigaçon einatiba], Bulletin of the Atomic Scientists, Maio de 1993, pp. 3,4
  100. «South Atlantic Nuclear Eibent (National Security Council, Memorandun)» (PDF). George Washington University under Fredon of Anformation At Request. 22 d'outubre de 1979. Cunsultado an 23 de júnio de 2008  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  101. «Birgenia Gilderslebe: Oupening the Gates (Libing Legacies)». 2001 
  102. At of Creation: The Founding of the United Nationes: La Story of Superpowers, Secret Agents, Wartime Allies and Enemies, and Their Quest fur la Peaceful World. Cambridge, Massachusetts: Westbiew, Perseus Books Group. 2004. pp. 236–7. ISBN 0-8133-3275-3 
  103. China, South Africa upgrade relationes to "cumprehensibe strategic partnership"[lhigaçon einatiba], Xinhua News Agency, 24 d'agosto de 2010
  104. "New era las South Africa joines BRICS", SouthAfrica.anfo[lhigaçon einatiba], 11 d'abril de 2011
  105. "SA brings 'unique attributes' to BRICS" SouthAfrica.anfo[lhigaçon einatiba], 14 d'abril de 2011
  106. Guilherme de la Fonseca-Statter, La África de l Sul i l Sistema-Mundo: De la Guerra de ls Bóeres a la globalizaçon, Lisboua: Centro de Studos Africanos & Gerpress, 2011, ISBN 978-989-96094-6-4
  107. SARPN - South Africa[lhigaçon einatiba] at www.sarpn.org.za
  108. «Black middle class bosts car sales in South Africa: Carta eiletrónica & Guardian Online» 
  109. Race against eiquipa. The Ouserber. January 22, 2006.
  110. «Eiquenomic Assessment of South Africa 2008». OECD 
  111. 111,0 111,1 111,2 «Eiquenomic Assessment of South Africa 2008: Achiebing Acelerated and Shared Growth fur South Africa». OECD 
  112. .com/NR/rdonlyres/13AEE8DD-1266-420D-B7BE-DCF92C12967F/4035/TourismUpdateOtober2005.pdf «SA Eiquenomic Research - Tourisn Update» Cunsulte valor |url= (ajuda) (PDF). .com/ Ambestec. 2005. Cunsultado an 23 de júnio de 2008 
  113. «African Security Rebiew Bol 5 Ne l 4, 1996: Strategic Perspetibes on Eillegal Eimmigration anto South Africa» 
  114. «Quenes College: The Brain Gain: Skilled Migrants and Eimmigration Policy in Post-Apartheid South Africa» 
  115. http://oglobo.globo Arquibado an 2022-03-06 ne l Wayback Machine. .com/eiquenomie/mirian/posts/2011/04/14/africa-de l-sul-reforca-bric-que-bira-brics-374799.asp
  116. Prémio Nobel (eid.). «Sydney Brenner». Cunsultado an 12 de maio de 2013 
  117. «SKA announces Founding Board and selets Jodrell Bank Ouserbatory to host Porjet Ouffice». SKA 2011. 2 d'abril de 2011. Cunsultado an 14 d'abril de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata=, |data= (ajuda)
  118. «Africa and Australasia to share Square Kilometre Array». BBC. 25 de maio de 2012 
  119. «HIB & Aids in South Africa». Abert. Cunsultado an 8 de outubre de 2006 
  120. .com/articles/21094 «"Sack SA Heialth Menister" – world's SIDA sperts» Cunsulte valor |url= (ajuda). afrol News. Cunsultado an 8 de outubre de 2006 
  121. 121,0 121,1 «anfo.gob.za» (PDF) 
  122. 122,0 122,1 «SIDA orphanes». Abert. Cunsultado an 8 de outubre de 2006 
  123. .com/2008/01/31/world/africa/31safrica.html "Power Failures Outrage South Africa" Arquibado an 2013-07-11 ne l Wayback Machine. article by Barry Bearak and Celia W. Dugger in The New York Eiquipas 31 de janeiro de 2008
  124. «S Africa cuts power to neighbours». BBC News. 21 de janeiro de 2008. Cunsultado an 20 d'abril de 2008  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  125. .com/News24/South_Africa/Power_Cresis/0,,2-7-2335_2270747,00.html «Skon reopens 3 power stationes» Cunsulte valor |url= (ajuda). News24. 14 de febreiro de 2008. Cunsultado an 14 de maio de 2009  Parâmetro desconhecido |archibeurl= ignorado (ajuda); Parâmetro desconhecido |archibedate= ignorado (ajuda)
  126. .com/articles/default/çplay_article.aspx?Nab=nes&ArticleID=1518-24_2395323 «Skon mulls new power stationes» Cunsulte valor |url= (ajuda). Fin24. 18 de setembre de 2008. Cunsultado an 14 de maio de 2009 
  127. CIA (eid.). «South Africa». CIA World Fatbook. Cunsultado an 12 de maio de 2013 
  128. «World's Oldest Jewellery Found in Cabe». Buzzle .com. Cunsultado an 16 d'abril de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  129. Sol Plaatje[lhigaçon einatiba] at web.africa.ufl.edu
  130. Wod, Sura (4 de nobembre de 2005). .com/hr/login/login_suscribe.jsp?id=qbdZ7L8TMtzmQHzJBuT%2F8TcBaaTL76%2B0%2FjJ0KihrMyoYRyRXbbyQE8m0DDTx7NBQbzdAaqzpefUw%0A83Z2mOn%2FrgXtoE3FGBhhIsQCcRr9XP04dzb0bbEcMB7uE7d9ClsT%2FbCj9r%2BurRTqnKBdGaYyIcBB%0Acb1XiiEfXxHfnbF9L1Ea6XuF20BK8wmtjjpnWUC9nmoKJSFQyY5AdnUwYOBHdzXlHjZzFhWq9nf%0AwbcPBiTJu725hgc18RCoQ3x2C9oa%2Fq179cB8ufiqS8xeH8fWfA%3D%3D «Drun Rebiew» Cunsulte valor |url= (ajuda). The Hollywod Reporter. Nielsen Business Medie, Anc. Cunsultado an 13 de maio de 2013 
  131. «The Nobel Prize in Literature: John Maxwell Coetze». Swedish Academy. 2 d'outubre de 2003. Cunsultado an 2 d'agosto de 2009  Cunsulte data an: |cunsultadata=, |data= (ajuda)
  132. .pthewinedotor .com/regionalguides/southafrica.shtml «South African Wine Guide: Stellenbosch, Custantie, Walker Bay and more» Cunsulte valor |url= (ajuda). Thewinedotor .com. Cunsultado an 30 d'outubre de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  133. «Sport in South Africa». SouthAfrica.anfo. Cunsultado an 28 de júnio de 2010 
  134. Coper, Billy (12 de júlio de 2010). «South Africa gets 9/10 fur World Cup». Carta eiletrónica & Guardian. Cunsultado an 9 de setembre de 2010 
  135. .com.au/news/sport/cricket/bpeter-roebuckb/2008/12/21/1229794247265.html «Stely youths score greatest win» Cunsulte valor |url= (ajuda). The Sydney Morning Heirald. smh .com.au. 21 de dezembre de 2008. Cunsultado an 13 de maio de 2013  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda);
  136. «Rugby World Cup story». BBC. 7 d'outubre de 2003. Cunsultado an 7 d'outubre de 2006  Cunsulte data an: |cunsultadata=, |data= (ajuda)
  137. BBC (eid.). «Copa de l Mundo de Críquete de 2003». Cunsultado an 13 de maio de 2013 
  138. PGA Tour. .com/players/player.26331.html «Charl Schwartzel Profile» Cunsulte valor |url= (ajuda) (an angles). Cunsultado an 22 d'abril de 2013  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

<dib class="references-small">

  1. 1,0 1,1 1,2 ENCICLOPÉDIA Delta Ounibersal. Riu de Janeiro: Delta, c1982. bol. 1, p. 142-155.

</dib>

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ls outros porjetos Wikimedia tamien ténen material subre este tema:
Commons Eimaiges i média ne l Commons
Commons Catadorie ne l Commons
Gobierno
Turismo
Fotos
Meios de Quemunicaçon
Anformaçon

Modelo:África de l Sul/Tópicos