Pêro da Covilhã

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Cermeinho de la Cobilhana, frequentemente referido cumo Péro de la Cobilhana (Cobilhana, 1450? — Etiópia, 1530?) fui un diplomata i splorador pertués.

Biografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Cun cerca de 18 anhos, la sue zamboltura catiba un spanhol que bejitaba la Cobilhana para cumprar tecidos que l cumbida a serbir l sou amo, D. João de Guzmán, armano de l Duque de Medina-Sidonia, un de ls mais cunceituados fidalgos de Sebilha; Cermeinho aceita la perpuosta i parte para Sebilha adonde le ye atribuído l papel de spadachin. Ampressionado cula zamboltura de Cermeinho de Cobilhana, cumbida-lo D. João de Gusman a participar nas ambarcaçones de l sou armano, l Duque coincido tamien cumo l Pirata Spanhol; Cermeinho recusa l'ouferta i, an 1474, acumpanha D. João la Lisboua a ua antrebista cun D. Fonso B de Pertual.

D. Fonso simpatiza cun Cermeinho tamien pul sou domínio de lénguas, nomeadamente la léngua árabe i D. João cede a el-Rei ls serbícios de l pertués. Ye assi que Cermeinho de la Cobilhana, als sous 24 anhos, ye admitido cumo moço de sporas de D. Fonso B. Passado pouco tiempo, decide el-Rei eilebá-lo la scudeiro, cun dreito l'armas i cabalho.

An 1476 acumpanha D. Fonso B na batailha de Tuoro, la tentatiba fracassada de D. João de reclamar l trono de Castielha, yá qu'era cunhado de Anrique IB de Castielha. Mais tarde, an eirie acumpanhar D. Fonso na jornada la Fráncia para pedir ajuda al rei Luís XI de Fráncia na luita pul trono de Castielha, que serie rejeitado. Antretanto, D. Fonso abdica de l trono, para D. João II.

Passado l'eisecuçon de l Duque de Bergáncia pulas própias manos de l rei, Cermeinho de la Cobilhana fui zeignado para ambestigar quales ls nobres que cunspirában contra D. João II, cunseguindo eidantificar l D. Diogo, duque de Biseu i D. Garcia de Meneses, bispo de Ébora.

Na sequéncia de l zeio d'el-Rei cuntinar l'obra ampeçada pul [[anfante D. Anrique] ] de ls Çcubrimientos, scolhe outra beç Cermeinho de la Cobilhana para ambaixador ne ls tratados de paç culs berberes de l Magrebe (cumo l rei de Fizo i l de Tremecén), que cumbinhan al reino para cumbergir ls sfuorços na odisseia marítima.

Cermeinho de la Cobilhana torna-se, antretanto, scudeiro de la guarda rial i casa cun Catarina qu'an poucos meses angrabida.

Misson ne l Ouriente[eiditar | eiditar código-fuonte]

Mais tarde, an 1487, D. João II ambia-lo juntamente cun Fonso de Paiba an busca d'amboras de l mítico reino de l Priste João i de la Índia; çfarçados de mercadores i treinados por cosmógrafos régios i pul rabino de Beija que les terá andicado las puortas de la cidadela, ne l Cairo, parten a cabalho la 7 de Maio de Santarén (adonde staba la Corte), rumo la Baléncia. Atrabessan l sul de la Península Eibérica até Barcelona, adonde chegan la 14 de Júnio. Dende, ua nau ls lebou até Nápoles an dieç dies i, daqui até al arquipélago griego an outros dieç dies. Zambarcan na ilha de Rodes, que pertencia a la Orde de ls Cabalheiros de San João de Jarusalen, repousando an casa de frades pertueses.

Fexeiro:Camino maritimo pa la Andia.png
Este mapa eilustra l percurso de ls sploradores Pedro i Fonso; l traçado la berde andica l camino rializado an cunjunto, la laranja, l camino percorrido pul purmeiro, l'azul aquel percorrido pul radadeiro. A negro, ilustra-se l camino pa la Índia, percorrido alguns anhos mais tarde, por Basco de la Gama.

Rodes serie la radadeira tierra crestiana que pisarian. Dende, rumórun para Alexandria, ne l Eigito, tierra d'anfiéis, adonde cumprórun alguas mercadorias pa l sou çfarce de mercadores. Depriessa adoecírun culas chamadas "febres de l Nilo", quaije morrendo. L Naib, lugar-tenente de l Sulton, toma-les las mercadorias dando-los por muortos i sin çcendentes. Mas, ambos recupírun i l Naib restitui-les l balor de las mercadorias. A partir dende tentan reproduzir l trajeto de las speciaries ne l sentido ouposto: rumo la Rosetta de cabalho i de barco al Cairo. Juntan-se a ua carabana que, percorrendo l zerto pula borda ouriental de l Mar Burmeilho, bai cruzar la Arábia, rumo la Aden, a las puortas de l Ouceano Índico; passan por Sueç, Tor, l zerto de l Sinai, Medina i Meca, la cidade sagrada de l Eislon, adonde tubírun que fazer peniténcia i rezar al profeta Maomé, para manter l çfarce.

Chegan la Aden yá ne l'anho de 1488 i ende se sepórun cun rencontro cumbinado ne l Cairo, junto a la puorta de la cidadela, durante l'anuitecer dun de ls purmeiros nobenta dies de 1491; Fonso de Paiba ruma a la Etiópia an busca de l Priste João, i Cermeinho de la Cobilhana bai pa la Índia.

Cermeinho chega Nobembre de 1488 la Calecute, un de ls pequeinhos reinos de la Índia atual. Ende terá coincido un mercador que le terá splicado l percurso de las speciaries; terá andicado l'eisisténcia de l Ceilon, d'adonde benie la canielha, i de la Malásia, la nuoç-moscada, i l papel de Calecute an to l porcesso: era eiqui qu'afluían las speciaries, prontas para ambarcar rumo al Mar Burmeilho (i, mais tarde, para Beneza).

Na sede de melhor saber, Cermeinho bejita Cananor, Goa i Ormuç, na cuosta de l Malabar, cunfirmando que l mobimiento comercial era, de fato, anferior al de Calecute.

An Dezembre de 1489 parte Cermeinho de la Cobilhana de Ormuç rumo a la cuosta ouriental de África. Bejita Melinde, Quiloa, Moçambique i, finalmente, Sofala, registando ls antrepostos comerciales de ls mouros. Cermeinho de la Cobilhana regista, assi, qu'ua beç dobrado la fin de la África (mais tarde zeignado de l Cabo de las Tormentas), bastará atingir Sofala ó Melinde i facilmente se alcançará Calecute. Será cun base nesta anotaçon que Basco de la Gama decidirá atrabessar l Ouceano Índico diretamente para Calecute, na sue pioneira spediçon marítima a la Índia.

La 30 de Janeiro de 1491, Cermeinho de la Cobilhana dirige-se a las puortas de la cidadela de l Cairo, cunforme cumbinado i, an beç de Fonso de Paiba, ancontra l Rabi Abrahon (l rabino de Beija) i un outro judiu pertués, José de Lamego, que les quemunican que Fonso de Paiba tenerie falecido eilhi ne l percípio de l més, mas que falecera de peste sin poder cuntar las sues biaiges ó abinturas, de l'ambora de l nacimiento de l sou filho, que Catarina batizou de Fonso, an houmenaige al rei, i de l feito de Bartolomiu Dies, que tenie dobrado l Cabo de las Tormentas, agora zeignado Cabo de la Buona Sperança. Mas el-Rei D. João II tenerie pedido al Rabi Abrahon que fusse cunfirmar l'amportança de Ormuç, segundo relatos de José Lamego, que çconhecie qu'amportante era Calecute, i nun Ormuç.

Assi, Cermeinho redige l relatório pa l rei, que serie antregue por José Lamego, i parte para Ormuç cul Rabi. Ende, Cermeinho de la Cobilhana deixa l Rabi i regressa la Aden, para saber amboras de l Priste João, yá que Fonso de Paiba nun las pudo quemunicar. Dende toma un barco até Zeila, mas la sul, yá na cuosta de la Etiópia.

Etiópia[eiditar | eiditar código-fuonte]

Rico i bien acolhido pul amperador Alexandre, çcendente de l Priste João, eilhi casou i tubo filhos, benido a morrer muitos anhos depuis. Custatou qu'afinal l mítico reino nun era mais senó un pobre pobo que tentaba eibitar ser smagado puls bezinos muçulmanos — nó poderie baler Pertual de qualquiera ajuda, mas si eilhes que tenerien que ser ajudados na luita contra ls anfiéis.

Ampedindo de salir por Nahu, armano i sucessor de Alexandre, qu'antretanto morrera inesperadamente, i qu'alegaba l questume de nun deixar salir ls forasteiros qu'antren ne l reino, recibe tierras de l soberano i ende se fixa cumo senhor feudal, casando outra beç i de quien tenerie numerosa çcendéncia.

Cula muorte de Nahu, an 1508, Cermeinho de la Cobilhana ye mantido cumo cunselheiro régio de la nuoba reina Heilena. Ye por sue andicaçon que la reina ambia l ambaixador Mateus la Lisboua, acumpanhando dous frades pertueses qu'eilhi aparecírun, i de quien benerie Cermeinho de la Cobilhana a saber de la muorte de D. João II, de l'ascenson de D. Manuel I, i de ls sucessos de Basco de la Gama i Pedro Álbares Cabral.

Recebiu, antretanto, la bejita d'alguns pertueses la quien terá dado amboras amportantes. Ye, an 1521, ancontrado pul ambaixador D. Rodrigo de Lima. L relato de las sues biaiges fui ambiado al padre Francisco Álbares pul própio Cermeinho de la Cobilhana, que l publicou na Berdadeira Anformaçon de las Tierras de l Priste João de las Índias, que bieno a ser eiditada an Lisboua, an 1540.

Cronologie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]