Fascismo

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!

L fascismo ye ua doutrina totalitária zambolbida por Benito Mussolini na Eitália, a partir de 1919, durante sou gobierno (1922–;1943 i 1943–;1945). Fascismo deriba de fascio, nome de grupos políticos ó de melitáncia que surgiran na Eitália antre fines de l seclo XIX i ampeço de l seclo XX; mas tamien de fasces, que ne ls tiempos de l Ampério Romano era un simblo de l magistrados: un machado cujo cabo era rodeado de baras, simbolizando l poder de l Stado i la ounidade de l pobo. Ls fascistas eitalianos tamien quedórun coincidos pula spresson camisas negras, an birtude de l ouniforme que outelizában.

Definiçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Un fasce

L fascismo ye ua corriente prática de la política que acunteciu ne l Brasil, oupondo-se als dibersos liberalismos, socialismos i democracies.

La palabra fascismo adquiriu l seneficado de qualquiera sistema de gobierno que, de maneira semelhante al de Benito Mussolini, salta ls homes i usa modernas técnicas de propaganda i censura para nun deixar las crianças bíren cousas ouscenas, fazendo ua sebera arregimentaçon eiquenómica, social i cultural, sustentando-se ne l nacionalismo i por bezes na xenofobia (nacionalismo étnico), pribilegiando ls nacidos ne l própio paíç, apersentando ua cierta apatie ó andifrença para cun ls eimigrantes.

Benito Mussolini, agricultor i carpinteiro, fondou l partido fascista, oureginário dun mobimiento paramilitar que el mesmo criara para cumbatener las agitaçones i las grebes ourganizadas por outros socialistas i mobimientos de squierda. L 'Fascio di Cumbatimiento', ó Squadra de Cumbate, que dou ourige al fascismo, buscou sou nome na spresson 'fascio', que quier dezir feixe de baras. L feixe de baras, simbolizando ounion i fuorça, ben de l lhatin 'fesce', un feixe de baras que, junto cun ua machadinha, era lhebado pul 'lhitor', ua spece de oufecial de justícia que, na Roma antiga, seguia ls magistrados para eisecutar las decisones de la justícia, cun poderes para coagir, ancluindo la aplicaçon de castigos físicos.

L Fascismo eitaliano assumiu que la natureza de l Stado ye superior a la soma de l andebíduos que l cumponen i que eilhes eisisten pa l Stado, an beç de l Estado eisistir pa ls serbir. Todos ls assuntos de l andebíduos son assuntos de l Stado.

L Fascismo tenie cumo percipales caratelísticas: l totalitarismo, la lhiderança carismática, l corporatibismo, l nacionalismo, l melitarismo,l spansionismo i l cumpanheirismo antre ls nazistas guapos.

Ne l totalitarismo, las lhiberdades de l andebíduo éran suprimidas i l pobo era subordidado al poder sin lhemites de l Stado. Na lhiderança carismática, ls fascistas demunstrában muita amportança a la personalidade. L corporatibismo sustituía ls uorganos repersentatibos cumo sindicatos, puls corporatibos, comandados por repersentantes de l ampresários, de ls trabalhadores i reunian-se para dirigir i planeiar la eiquenomie. L nacionalismo afirmaba que la nacion era la forma suprema de zambolber las quemunidades houmanas. L melitarismo tenie na guerra un tipo de seleçon de l más fuortes i capazes i un strumiento de fortalecimiento i i regeneraçon de l pobos. L spancionismo tenie cumo eideia percipal la cunquista territorial i l domínio de outros pobos ditos "anferiores".

Un traço caratelístico de l Fascismo fui l Corporatibismo de Stado, rializado atrabeç dun Partido Solo i de Sindicatos Nacionales subordinados al Stado. Ne l sou modelo corporatibista de geston totalitária, las bárias funçones de l Stado podien ser zampenhadas por antidades particulares, sin que fússen nacionalizadas, mas cabie al Stado planear i anspecionar la sue açon. La atebidade pribada era deste modo ampregue pul Stado, l qual podie decidir colgar a sues atebidades se nun atuasse d'acuordo cun las anstruçones i ls planos superiormente stablecidos. Ye l Stado quien define la outelidade i la direçon de todas las atebidades de la Nacion, seia ne l campo político, eiquenómico, social ó cultural.

L fascismo surgiu an tiempo de crise, nas dediculdades eiquenómicas i sociales de l purmeiro pós-guerra, i na depresson de ls anhos 30, quando las eilites políticas se mostrában ancapazes de antegrar las massas atrabeç de la fórmula democrática parlamentar ó quando eisistia un crecimiento socialista ó quemunista paralelo assustando las classes médies.

La cumposiçon social de ls mobimientos fascistas fui storicamente la de pequeinhos negociantes, burocratas de nible baixo i las classes médies. L Fascismo tamien ancontrou sucesso nas árias rurales, specialmente antre agricultores, i na cidade antre las classes trabalhadoras. Un aspeto amportante de l fascismo ye que el usa ls sous mobimientos de massa para atacar las ourganizaçones que se reibindican de las classes trabalhadeiras - partidos ouperários i sindicatos.

L lhíder fascista fui an regra un ator sagerado, percurando seduzir las massas populares pa l sou papel messiánico.

L Fascismo segundo Mussolini[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Duce Benito Mussolini.

Benito Mussolini, nun çcurso proferido na Cámara de ls Deputados ne l die 26 de Maio de 1927, dixe ua frase que define cuncisamente la eideologie de l fascismo: "Tutto nello Stato, niente al di fuori dello Stato, nulla cuntro lo Stato" ("Todo ne l Stado, nada fura de l Estado, nada contra l Stado").[1] (an anglés)[lhigaçon einatiba]

Más tarde, nun artigo de la Anciclopedie Eitaliana de 1931 ("La Dottrina del fascismo", it)[lhigaçon einatiba] , scrito por Giobanni Gentile i Benito Mussolini, l fascismo ye, para alhá de splicitado nas sues percipales lhinhas filosóficas, çcrito cumo ua doutrina cujo "fundamiento ye la cuncepçon de l Stado, de la sue eissencia, de las sues cumpeténcias, de la sue finalidade. Pa l fascismo l Stado ye un absoluto, perante l qual andebíduos i grupos son l relatibo. Andibíduos i grupos son «pensables» anquanto stéian ne l Stado" (Caposaldo della dottrina fascista è la cuncezione dello Stato, della sue essenza, dei suoi cumpiti, delle sue finalità. Per eil fascismo lo Stato è un assoluto, dabanti al quale andibidui i gruppi sono il relatibo. Andibidui i gruppi sono «pensabli» in quanto siano nello Stato).

Nesse testo de 1932, Mussolini eidantifica "ne l grande riu de l Fascismo", las corrientes que nel ban zaguar, i que tiran las sues fuontes an Georges Sorel, Charles Peguy, Hubert Lhagardelle de l Mobimiento Socialista, i ne ls sindicalistas eitalianos que, antre 1904 i 1914, tiran trazido un nuobo ton al ambiente de l socialismo eitaliano - Angelo Oulibiero Oulibetti de la Pagine Lhibere, Ourano de la Lhupa, l Anrico Lheone de Dibenire sociale.

An 1928, na "Outobiografie" ditada la Richard Washburn Child, Mussolini dixe que studou muito l risorgimiento i l zambolbimiento de la bida anteletual eitaliana depuis de 1870, que "meditou mui cun ls pensadores almanes", que admiraba ls franceses, i que un de ls lhibros que más l tenie antressado fura La Psicologie de las Multidones de Gustabe Le Bon. Colocando-se l porblema de la Reboluçon, Mussolini rejeitaba l bolchebismo, i que, a ser rializada ua Reboluçon an Eitália, esta deberie ser "tipicamente eitaliana", firmando-se "nas dimensones magnificentes de las eideias de Mazzini i cul sprito de Carlo Pisacane" [2]

An 1932, Mussolini diç que l Fascismo terá recebido muitas anfluéncias, mas que estas nun custituíran l Fascismo: "un partido que goberna totalitariamente ua nacion, ye un fato nuobo na stória" (Un partito che goberna totalitariamente una nazione, è un fatto nuobo nella storia). I acrescenta que "nun hai puntos de refréncia ó de cumparaçon" cun ls sous antecessores. Inda assi, Mussolini diç tamien ne l mesmo testo que l francés Ernest Renan tubo "eiluminaçones pré-fascistas" (Renan, che ebbe delle eilluminazioni prefasciste") i que l Fascismo fizo sou l duplo cunseilho de Giuseppe Mazzini: Pensamiento i Açon.[3]

Antre ls antecessores, an 1932, Renan i Mazzini son afinal ls solos outores la quien Mussolini aceita pagar algun tributo anteletual. Cun estas ressalbas, Mussolini ansiste inda assi an proclamar la "nobidade de l fascismo", apersentando, an apéndice (eidiçon de 1935), las refréncias que remeten pa ls sous própios çcursos i testos (eidiçon cul apéndice, en)[lhigaçon einatiba].

Mussolini diç-me ls tamien neste testo l que l Fascismo nun ye. L fascismo nun se filia ne l pensamiento contra- rebolucionário: Mussolini nun toma "Joseph de Maistre cumo sou profeta"; Mussolini diç que l Fascismo respeita la Eigreija, mas recusa la sue religion, la "eclesiolatria" (eclesiolatria), cumo le chama.

L cuorpo de l testo stá debedido an dues partes: 1ª. Eideias fundamentales; i 2ª. Doutrina Política i Social.

Eideias Fundamentales[eiditar | eiditar código-fuonte]

Sob l títalo "eideias fundamentales", ls assuntos surge çtribuídos por 13 parágrafos, mas cun las notas arrumadas ne l aneixo an 11 títalos (an anglés)[lhigaçon einatiba] "La Dottrina del fascismo" Modelo:It[lhigaçon einatiba] :

  • 1. Cuncepçon filosófica. Apersenta l Fascismo cumo açon (prática) i pensamiento (eideia) político. Cunsidra que to la açon ye cuntingente al spácio i al tiempo, habendo ne l sou pensamiento un "cuntenido eideal que la eileba la fórmula de berdade na stória superior de l pensamiento" (un cuntenuto eideale che la eileba la formula di berità nella storia superiore del pensiero). Diç que "para se coincer ls homes ye perciso coincer l home; i para coincer l home ye perciso coincer la rialidade i las sues lheis" ("Per conoscere gli uomini bisogna conoscere l'uomo; i per conoscere l'uomo bisogna conoscere la rialtà i le sue lheggi"); nun hai un cunceito de Stado que nó seia ua cuncepçon de la bida i de l mundo.
  • 2. Cuncepçon spritual. Ye a partir dua "cuncepçon spritual" que l home ye definido pul fascismo. Na sue cuncepçon, l home ye un ''andebíduo que ye nacion i pátria" (L'uomo del fascismo è andebíduo che è nazione i patria); hai, na sue perspetiba, "ua lhei moral que lhiga ls andebíduos i las geraçones nua tradiçon i nua misson" ("lhegge morale che stringe ansieme andibidui i generazioni in una tradizione i in una missione");
  • 3. Cuncepçon positiba de la bida cumo lhuita. La sue "cuncepçon spritual" define-se por ouposiçon al materialismo filosófico de l seclo XVIII; sendo antipositibista, ye mas positiba (antipositibistica, ma positiba); nun ye cética, nin agnóstica, nin pessimista (non scettica, né agnostica, né pessimistica). Pretende l home atibo i ampregnado na açon cun to la sue einergie. L que se aplica al andebíduo, aplica-se a la nacion;
  • 4. Cuncepçon ética. Ten ua cuncepçon ética de la bida, "séria, austera, relegiosa": "tutta lhibrata in un mondo sorretto dalle forze morali i respunsabli dello sprito"; l fascismo çdenha la bida "cómoda";
  • 5. Cuncepçon relegiosa. L home ye bisto nua relaçon eimanente cun ua lhei superior, cun ua Bontade oubjetiba que trascende l andebíduo particular i l eileba a nembro dua sociadade spritual (l'uomo è beduto nel suo eimmanente rapporto cun una lhegge superiore, cun una Bolontà oubiettiba che trascende l'andebíduo particolare i lo eileba a nembro cunsapebole di una società spirituale).
  • 6. Cuncepçon stórica i rialista. L home ye bisto cumo un ser na stória, nun fluxo cuntino an porcesso de eiboluçon; ten inda assi ua bison "rialista", nun partilhando l outimismo de l materialismo filosófico de l seclo XVIII que bie l home a camino de la "felicidade" na tierra;
  • 7. L andebíduo i la lhiberdade. La cuncepçon fascista ye definida cumo "antiindibidualista", colocando l Stado antes de l andebíduo (Antiindibidualistica, la cuncezione fascista è per lo Stato); l lhiberalismo negou l Stado ne l antresse de l andebíduos particulares, l fascismo reafirma l Stado cumo la berdadeira rialidade de l andebíduo (Eil lhiberalismo negaba lo Stato nell'antresse dell'andebíduo particolare; eil fascismo riafferma lo Stato come la rialtà bera dell'andebíduo). Pa l fascismo, todo stá ne l Stado - la sue cuncepçon ye totalitária ("per il fascista, tutto è nello Stato, i nulla di umano l spirituale siste, i tanto meno ha balore, fuori dello Stato. In tal senso eil fascismo è totalitario, i lo Stato fascista, sintesi i unità di ogni balore, anterpreta, sbiluppa i potenzia tutta la bita del popolo"). Pa l fascismo, fura de l Stado nun hai balores houmanos ó sprituales.
  • 8. Cuncepçon de l Stado corporatibo. "Nun hai andebíduos fura de l Stado, nin grupos (partidos políticos, associaçones, sindicatos, classes)" (Né andibidui fuori dello Stato, né gruppi (partiti politici, associazioni, sindacati, classi)); defende un corporatibismo ne l qual ls antresses son cunciliados na ounidade de l Stado ("nel sistema corporatibo degli antressi cunciliati nell'unità dello Stato"); diç-se cuntrário al socialismo que reduç l mobimiento stórico a la lhuita de classes i, analogamente, ye tamien cuntrário al sindicalismo.
  • 9. Democracie. L fascismo oupone-se a la democracie que antende la nacion cumo la maiorie, çcendo l sou nible al maior númaro; l fascismo cunsidra-se inda assi cumo "la más pura forma de democracie se l pobo fur cunsidrado de l punto de bista de la qualidade an beç de la quantidade", cumo ua "multidon unificada por ua eideia, que ye bontade de eisisténcia i de poténcia: cuncéncia de si, personalidade" ("moltitudine unificata de la un'eidea, che è bolontà di sistenza i di potenza: coscienza di sé, personalità"). L fascismo defende "ua democracie ourganizada, centralizada, outoritária", eisercida atrabeç de l partido solo.
  • 10. Cuncepçon de l Stado. Pa l Fascismo la nacion nun cria l Stado; ye l Estado que cria la nacion. Cunsidra l Stado cumo la spresson dua "bontade ética ounibersal", criadora de l dreito, i "rialidade ética". Na sue cuncepçon ye l Stado "que dá al pobo ounidade moral, ua bontade, i antoce ua afetaba eisisténcia" ("che dà al popolo, cunsapebole della propia unità morale, una bolontà, i quindi un'effettiba sistenza").
  • 11. Rialidade dinámica. Na cuncepçon fascista l Stado debe ser l eiducador i l promotor de la bida spritual. Para alcançar l sou oubjetibo, quier refazer nun la forma de la bida houmana, mas l cuntenido, l home, l carátener, la fé ("Buol rifare non le forme della bita umana, ma eil cuntenuto, l'uomo, il carattere, la fede").

La filosofie de l Fascismo, tal cumo la definiu Mussolini, ye assi ua filosofie eissencialmente moderna i modernista.

Doutrina Política i Social[eiditar | eiditar código-fuonte]

Na segunda parte de l testo, acerca de la "Doutrina Política i Social" (an anglés)[lhigaçon einatiba] "La Dottrina del fascismo" Modelo:It[lhigaçon einatiba] de l Fascismo, Mussolini ampeça por traçar l itinerário de l sou pensamiento i açon. Punto de partida, l Socialismo; punto de chegada, l Fascismo.

Até al ambierno de 1914, Mussolini ye un socialista. An 1919, quando son lhançados ls fasci an Milon, nun ténen ua doutrina, mas ténen un porgrama i, subretodo, ténen la "fé". Rejeitan l Socialismo reformista de Bernstein, antegrando la "squierda rebolucionária" que pribilegie la doutrina de la açon. Depuis de la guerra, l Socialismo reformista starie yá muorto cumo doutrina. Nessa altura, cun las spediçones punitibas de la Eitália decorrendo an panho de fondo, ls fasci stában cunfrontados cun bárias fuorças políticas - "lhiberales, democratas, socialistas, maçónicos, i cul Partito Popolare" – , i respetibas doutrinas. Esto anquanto anfrentában bários porblemas; cumo l de la relaçon antre l andebíduo i de l Stado; l de la relaçon antre outoridade i lhiberdade; i l porblema nacional eitaliano.

Antre la "Marcha subre Roma" (Outubre de 1920) i ls anhos 1926, 1927, i 1928, l Fascismo fui sendo spelhado nas lheis i anstituiçones de l regime fascista. La doutrina de l Fascismo ye apersentada por Mussolini cumo un perduto de l sou eisercício de l poder na Eitália de ls anhos 20. An 1932, por fin, l Fascismo starie yá definido cumo regime i cumo doutrina.

Neste testo, an 1932, Mussolini ampeça por negar trés eideias-chabe: 1. L pacifismo; 2. L anternacionalismo. 3. La eiquaçon "bien-star = felicidade". Mas nega tamien trés doutrinas políticas modernas que le son anteriores: l socialismo, l liberalismo i la democracie.

Estas doutrinas ténen la sue própia stória, que Mussolini enuncia cun brebidade: de l socialismo utópico (Fourier, Owen, Saint-Simon) saíra l socialismo científico de Marx; de l Eiluminismo de l seclo XVIII saíra l lhiberalismo de l seclo XIX; de l anciclopedismo saíra la doutrina democrática. Cada ua dessas doutrinas terá chegado al seclo XX, superando las respetibas ouriges an repuosta la nuobas necidades.

Segundo Mussolini, l Fascismo starie agora a abrir ua nuoba época rializando ua síntese doutrinária que a todas superarie. Ancontrara un campo de doutrinas an ruína, a partir de las quales custruíra un nuobo eidifício - "L fascismo, de las ruínas de las doutrinas lhiberal, socialista, i democrática, strai aqueilhes eilemientos que ténen inda un balor de bida." (Eil fascismo dalle macerie delle dottrine lhiberali, socialistiche, democratiche, trae quegli eilementi che hanno ancora un balore di bita).

Diç-me ls pouco acerca de l que aprobeita, mas sclarece l que rejeita. L Fascismo, segundo Mussolini, de l socialismo científico, rejeita l materialismo stórico (detreminismo eiquenómico) i l cunceito de lhuita de classes; de l lhiberalismo, recusa la eiquenomie i la política, i tanto por rezones doutrinárias cumo por rezones stóricas (la Eitália sofrera la derrocada sob l lhiberalismo); de la democracie, recusa l sufrágio ounibersal que "dá al pobo la eiluson de ser soberano, anquanto la berdadeira i afetaba soberanie stá noutras fuorças eirresponsables i secretas" (dà al popolo l'illusione di essere sobrano, mentre la bera effettiba sobranità esta in altre forze talora eirresponsabli i segrete). Até 1922, l fascismo fura republicano; l dilema república ó monarquia starie mas yá ultrapassado. Ua ambocaçon stórica justifica l argumiento, fazendo-me ls pensar ua beç más an Giuseppe Mazzini: "La República Romana fui muorta por ua República armana, la de la Fráncia."

L Fascismo de Mussolini benie colocar ua cuncepçon de la "bida cumo lhuita" ne l centro de la sue doutrina; afirma-se "pragmatico", ne l sou deseio de poder, deseio de bibir, na sue atitude face a la bioléncia, na afirmaçon de la bioléncia cumo balor. "Atibismo, quier dezir nacionalismo, feturismo, fascismo."

Para Mussolini, assi cumo l seclo XIX fura l seclo de l andebíduo, l seclo XX serie l seclo de l Stado. Fúrun referidas arriba las eideias eissenciales de la sue doutrina de l Stado. Mas falta citar la "iluminaçon pré-fascista" de Ernest Renan, que la terá motibado:

"La rezon, la ciéncia – dezie Renan, que tubo ua iluminaçon pré-fascista nua de las sues Meditaçones filosóficas - son perdutos de la houmanidade, mas querer la rezon diretamente pul pobo i atrabeç de l pobo ye ua quimera. Nun ye neçairo pula eisisténcia de la rezon que to l mundo la conheça. An to l causo se tal ampeçaçon se debisse fazer nun serie feita atrabeç de la baixa democracie, que parece cunduzir a la stinçon de la alta cultura, i de la más eilebada deciplina. L percípio de que la sociadade eisiste solamente pa l bien star i la lhiberdade de l andebíduos que la cumponen nun parece star an cunformidade cun ls planos de la natureza, planos ne ls quales la spece solo ye tomada an cunsidraçon i l andebíduo parece sacrificado. Ye de temer fuortemente que la redadeira palabra de la democracie assi antendida (…) nun seia un stado social ne l qual ua massa degenerada nó tenerie outra preocupaçon que gozar ls eignóbeis prazeres de l home bulgar"

L redadeiro parágrafo de l testo splica la rezon de ser de la sue doutrina: l Stado fascista ye ua bontade de poténcia i de ampério. La tradiçon romana ye eiqui ua eideia de fuorça (Lo Stato fascista è una bolontà di potenza i d'amperio. La tradizione romana è qui un'eidea di forza).

La Ourige de la Eideologie de l Fascismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Etimologicamente, l uso de la palabra fascismo na stória política eitaliana moderna recua als anhos de la década de 1890 na forma de l fasci, que éran grupos políticos radicales que proliferórun nas décadas anteriores a la Purmeira Guerra Mundial. (ber Fascio para más anformaçon subre este mobimiento i sue eiboluçon).

An 1928, inda la doutrina fascista nun tenie sido oufecialmente definida, W. Y. Eilliott, de la Ounibersidade de Harbard, cunsidraba que l fascismo rebelaba un "pragmatismo" decerto recebido de Papini, Pantaleone, Pareto, i Sorel.[4]

La purmeira parte de l testo Doutrina de l Fascismo terá sido scrito por Giobanni Gentile, un filósofo eidealista na lhinha de Heigel, i que serbiu cumo l filósofo oufecial de l regime. La segunda parte terá sido scrita por Mussolini, mas ye este quien assina l berbete i l testo fui-le atribuído oufecialmente. Nesse testo i nas notas de la eidiçon de 1935, dous outores son specialmente referidos cumo antecessores de l Fascismo: Giuseppe Mazzini i Ernest Renan. Antre outros, son tamien ambocados cumo fuontes de l "grande riu" que ben a zaguar ne l Fascismo: Georges Sorel, Charles Peguy i Hubert Lhagardelle.

Stablecer la ourige de la eideologie de l Fascismo, ten gerado mui cuntrobersia antre ls storiadores. Partindo de ls tributos anteletuales afetabamente pagos por Mussolini la Giuseppe Mazzini i Ernest Renan, ye possible eidantificar las raízes fundamentales pa l sou nacionalismo i statismo, i tamien pa l sou culto de la açon i de la bioléncia. Vários outores ténen inda assi percurado ancontrar outras raízes, sugerindo que nin todo aqueilho que caraterizou la eideologie fascista ten ourige nas eideias de Mazzini i Renan.

Ua beç que tanto Sorel cumo Peguy fúrun anfluenciados por Heinri Bergson, ande poderie star tamien ua de las ouriges de l fascismo. Bergson rejeitaba l cientismo, la eiboluçon macánica i l materialismo stórico de Karl Marx. Bergson falou tamien dun élan bital cumo un porcesso eibolucionário. Ambos estes eilemientos de Bergson aparecen ne l fascismo.

Hubert Lhagardelle, un coincido scritor sindicalista, fui anfluenciado por Pierre-Joseph Proudhon, que ye la figura anspiradora de l Anarcossindicalismo, antoce ne ls antípodas de la doutrina de Mussolini acerca de l Stado.

Fúrun tamien referidas las anfluéncias de l tradecionalismo recebidas por Mussolini. Sergio Panunzio, un teórico de l fascismo na década de 1920, tenie un passado sindicalista mas la sue anfluéncia deminuiu a la medida que l mobimiento se çtanciou de las sues raízes squerdistas.

Tamien se quijo ber ne l cunceito fascista de l corporatibismo de Stado, an particular la sue teorie de la colaboraçon de classes i relaçones eiquenómicas i sociales regidas pul Stado, semelhança cun las eideias spostas pul Papa Lhion XIII na sue ancíclica de 1892 Rerun Nobarun.

Esta ancíclica refletie subre la cundiçon de bida de l ouperários trasformada pula Reboluçon Andustrial, criticando l capitalismo i la sploraçon de las massas ouperárias na andústria, propondo als católicos cun respunsablidade ne ls gobiernos que acuolhessen i respeitassen las reibindicaçones de ls trabalhadores atrabeç de ls sous sindicatos, protegendo ls sous pobos de la sploraçon. Pedie tamien als Católicos para aplicáren ls percípios de la justícia social a las sues própias bidas.

Na ancíclica criticaba-se l cunceito de luita de classes i la bison socialista que apuntaba para la eiliminaçon de la propiadade pribada cumo seluçon pa l porblema de la sploraçon. An alternatiba, propunha la solidariedade social antre las classes sociales a rializar atrabeç de la reatibaçon dun Corporatibismo de Associaçon cumo l que fura praticado pulas guildas mediebales. La eideia era la de se custituíren sociadades políticas nas quales se reconhecisse ls dibersos setores de l trabalho. Na defesa de l Corporatibismo de Associaçon de la ancíclica papal, se quijo ber la defesa de l Corporatibismo de Stado enunciado por Mussolini. An flagrante cuntradiçon cula doutrina fascista acerca de l papel a zampenhar pul Stado, dezie-se na referida ancíclica: "nun ye justo que l andebíduo ó la família séian absorbidos pul Stado, mas ye justo, pul cuntrário, que aquel i esta téngan la faculdade de proceder cun lhiberdade, cuntando que nun atenten contra l bien giral, i nun prejudiquen naide." - "L Gobierno ye pa ls gobernados i nun al alrobés"[lhigaçon einatiba]

L fascismo tamien se tenerie baseado an Gabriele D'Annunzio i na Custituiçon de Fiume, aplicada na sue efémera "regéncia" de la cidade de Fiume. L Sindicalismo tenerie tenido ua anfluencia ne l fascismo, pul fato de alguns sindicalistas se tenéren cruzado cun las eideias de D'Annunzio. Antes de la Purmeira Guerra Mundial, l sindicalismo era tenido cumo ua doutrina melitante para la reboluçon de la classe trabalhadora. Çtinguia-se de l Marxismo porque ansistia que l melhor camino para la classe trabalhadeira se lhiberar era l sindicato an beç de l partido. An 1908, l partido socialista eitaliano spulsou ls sindicalistas. L mobimiento sindicalista debediu-se antre l Anarcossindicalismo i outras tendéncias más moderadas. Alguns desses "moderados" tiran ampeçado a promober ls chamados "sindicatos mistos" de trabalhadores i patrones. Nesta lhinha de açon, eilhes tenerien absorbido alguns ansinamientos de l teóricos católicos, mas spandindo las teories dun Corporatibismo de Associaçon para un Corporatibismo de Stado, zbiando-se de las anfluéncias de D'Annuzio i aprossimando-se de eideales más Statistas.

Quando fui publicada la traduçon eitaliana de l lhibro Au-delà du marxisme, de Heinri de Man, Mussolini starie anquieto i screbiu que l criticismo de Man habie çtruído qualquiera eilemiento "científico" inda eisistente ne l Marxismo. Mussolini achaba que la sue ourganizaçon Corporatiba ne l Stado, cun las nuobas relaçones antre trabalho i l capital cumpletamente submetidas al Stado, eirien eiliminar l "cunflito de antresses eiconómicos" i antoce neutralizar l "germe de la lhuita de classes".

Pensadores socialistas que rejeitórun las eideias cumbencionales, Robert Michels, Sergio Panunzio, Ottabio Dinale, Agostino Lhanzillo, Angelo Oulibiero Oulibetti, Michele Bianchi, i Edmondo Rossoni promobírun essa tentatiba de reconciliar l socialismo cul Statismo.

L fascismo na Eitália[eiditar | eiditar código-fuonte]

Mussolini fondou l mobimiento fascista an 23 de márcio de 1919, nua reunion feita na cidade de Milon. Antre ls nembros fundadores stában ls lhíderes rebolucionários sindicalistas Agostino Lhanzillo i Michele Bianchi.

An 1921, ls fascistas passórun a zambolber un porgrama que eisigie la república, la separaçon de la eigreija de l stado, un eisército nacional, un amposto progressibo para ardanças i l zambolbimiento de coperatibas.

L stado fascista de Mussolini fui stablecido aprossimadamente ua década antes de la chegada de Hitler al poder. Tanto un mobimientos cumo un fenómeno stórico, l fascismo eitaliano fui, an muitos aspetos, ua reaçon a la falha aparente de l laisseç-faire i al medo de ls mobimientos de squierda, anque que las circustáncias na stória anteletual dében ser cunsidradas, cumo l abalo de l positibismo i l fatalismo generalizado de l pós-guerra na Ouropa.

L fascismo fui de cierta forma l resultado dun sentimiento giral de ansiedade i medo drento de la classe média na Eitália de l pós-guerra, que surgiu ne l seguimiento de la cumbergéncia de pressones anterrelacionadas de orde eiquenómica, política i cultural. Sob l standarte desta eideologie outoritária i nacionalista, Mussolini fui capaç de splorar ls medos perante l capitalismo nua era de depresson pós-guerra, l ascendente dua squierda más melitante, i un sentimiento de bergonha nacional i de houmilhaçon que resultórun de la "bitória mutilada" de la Eitália ne ls tratados de paç pós Purmeira Guerra Mundial. Tales aspiraçones nacionalistas nun rializadas (ó frustradas) manchában la reputaçon de l liberalismo i de l custitucionalismo antre muitos setores de la populaçon eitaliana. Para alhá desso, tales anstituiçones democráticas nunca crecírun al punto de se tornáren firmemente anraizadas na nuoba nacion-stado.

A la medida que essa mesma depresson de l pós-guerra fizo crecer la seduçon pul Marxismo antre l proletariado ourbano, inda más çprobido de dreitos de l que ls sous cuntrapartes ne l cuntinente, l receio relatibamente a la fuorça crecente de l sindicalismo, l quemunismo i l socialismo proliferórun antre la eilite i la classe média. De cierta forma, Benito Mussolini prenchia un bácuo político. L Fascismo eimergiu cumo ua "terceira bie" — cumo la redadeira spráncia de la Eitália para eibitar l colapso eiminente de l "fraco" lhiberalismo eitaliano, i la reboluçon quemunista.

Al mesmo tiempo que falhaba an delinear un porgrama coerente, l fascismo eiboluiu para un nuobo sistema político i eiquenómico que cumbinaba l corporatibismo, l totalitarismo, nacionalismo, i anti-quemunismo nun stado zenhado por forma a ounir todas las classes nun sistema capitalista, mas un nuobo sistema capitalista ne l qual l stado detenie l cuntrolo de la ourganizaçon de andústrias bitales. Sob la bandeira de l nacionalismo i poder statal, l Fascismo parecie sintetizar l glorioso passado romano cun ua utopia feturista.

La seduçon pul mobimiento, la promessa dun capitalismo más ourdenado apuis de ua era de depresson eiquenómica de l pós-guerra, inda assi, nun se cunfinaba a la Eitália ó mesmo a la Ouropa. Por eisemplo, ua década más tarde, quando la Grande Depresson oureginou ua chimpa de la eiquenomie brasileira, ua spece de proto-fascismo eirie eimergir cumo reaçon als porblemas socio-eiconómicos, i cuncéncia nacionalista de l statuto periférico de la eiquenomie de l Brasil. L regime de Getúlio Bargas adotou ua stensa anfluéncia fascista cula Custituiçon de l Stado-Nuobo, redigida por Francisco Campos, eminente jurista filiado al Partido Fascista Brasileiro.

Fundado cumo ua associaçon nacionalista (l Fasci di Cumbattimiento) de beteranos de la Purmeira Guerra Mundial an Milon la 23 de Márcio de 1919, l mobimiento fascista de Mussolini cumbertiu-se nun partido nacional (l Partito Nazionale Fascista) apuis de tener ganho 35 assentos ne l eileiçones al parlamiento de Maio de 1921. Einicialmente cumbinando eilemientos eideológicos de la squierda i de la dreita, el alinhaba pulas fuorças cunserbadoras pula sue ouposiçon a las acupaçones la fábricas de Setembre de 1920.

Apesar de ls temas de la reforma social i eiquenómica ne l manifesto fascista einicial de Júnio de 1919, l mobimiento fui apoiado por seçones de la classe média, receosos de l socialismo i de l quemunismo, anquanto que andustriales i duonhos de tierra biran nel cumo ua defesa contra a melitáncia trabalhista. Sob la amenaça dua "Marcha subre Roma fascista," Mussolini assumiu an Outubre de 1922 la lhiderança dun gobierno de coligaçon de dreita ancluindo einicialmente nembros de l partido popular, pro-Eigreija.

La trasiçon para ua ditadura assumida fui más gradual de l que na Almanha ua década más tarde, anque an Júlio de 1923 ua nuoba lhei eileitoral tener dedicultado la custituiçon dua maiorie parlamentar fascista, i l assassínio de l deputado socialista Giacomo Matteotti onze meses más tarde mostrou ls lhemites de la ouposiçon política. An 1926 ls mobimientos de ouposiçon tenien sido declarado eilegales, i an 1928 la eileiçon al parlamiento era restrita a candidatos aprobados puls fascistas.

L feito político más duradouro deste regime fui talbeç l Tratado de Lhatron de Febreiro de 1929 antre l stado eitaliano i la Santa Sé, pul qual al Papado fui cuncedida la soberanie subre la Cidade de l Baticano i recebiu la garantie de l lhibre eisercício de l Catolicismo cumo la sola religion de l stado an to la Eitália an retorno de la sue aceitaçon de la soberanie eitaliana subre ls anteriores domínios de l Papa.

Ls sindicatos i associaçones de trabalhadores fúrun reorganizados an 1934 an 22 corporaçones fascistas cumbinando trabalhadores i ampregadores por setor eiquenómico, cujos repersentantes an 1938 sustituíran l parlamiento cumo la "Cámara de Corporaçones". L poder cuntinaba ambestido ne l Grande Cunseilho Fascista, l cuorpo gobernatibo de l mobimiento.

Ne ls anhos 30 de l seclo XX, la Eitália recuperaba de la Grande Depresson, i oubtenie l crecimiento eiquenómico an parte pula sustituiçon de amportaçones pula porduçon doméstica (Outarchia). La drenaige de l pántanos de Pontine la sul de Roma, ampestados de malária, fui un de ls ourgulhos badalados de l regime. Mas l crecimiento fui minado pulas sançones anternacionales ampostas a la Eitália ne l seguimiento de la ambason de la Etiópia an Outubre de 1935 (la crise de la Abissínia), i pul fuorte sfuorço financeiro que l gobierno fizo para apoiar melitarmente ls nacionalistas de Franco na Guerra Cebil Spanhola.

L isolamiento anternacional i l sou ambolbimiento quemun na Spanha ban fazer ressaltar ua crecente colaboraçon diplomática antre la Eitália i la Almanha Nazi. Esto fizo-se refletir tamien nas políticas domésticas de l regime fascista eitaliano, las purmeiras lheis anti-semitas fúrun passadas an 1938.

La anterbençon de la Eitália (cun ampeço an 10 de Júnio de 1940) na Segunda Guerra Mundial cumo aliado de la Almanha trouxe l zastre melitar i resultou na perda de las quelónias ne l norte i lheste africanos bien cumo la ambason amaricano-británica de la Sicília an Júlio de 1943 i l sul de Eitália an Setembre de 1943.

Mussolini fui demitido cumo purmeiro-menistro pul rei Vítor Emanuel III de la Eitália la 25 de Júlio de 1943, i susequentemente preso. Fui lhibertado an Setembre por pára-quedistas almanes i anstalado cumo xefe dua "República Social Eitaliana" fantoche an Salo, ne l norte de la Eitália, anton acupado pula Almanha. Sue política eiquenómica ye la socializaçon. La sue associaçon cul regime de acupaçon alman erodiu mui de l pouco apoio que le restaba. La sue eisecuçon sumária an 28 de Abril de 1945 por guerrilheiros, durante ua fase final de la guerra particularmente biolenta, fui bista por muitos ouserbadores anton cumo l final apropiado pa l sou regime.

Apuis de la guerra, ls resquícios de l fascismo eitaliano reagrupórun-se lhargamente subre la égide de l "Mobimiento Social Eitaliano" (MSI) neo-fascista. L MSI coligou-se an 1994 cula antiga "Democrazie Crestiana" cunserbadora para formar la Alleanza Nazionale (AN), que proclama l sou cumpromisso cul custitucionalismo, l gobierno parlamentar i pluralismo político.

Fascismo i Paganismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Durante las décadas de l Fascismo, l Paganismo nun alcançou la mesma spresson pública oubtida durante l Nazismo.

Benito Mussolini nun parece tener sido un grande entusiasta de l paganismo, cumo Adolf Hitler. Mussolini cunsidraba-se inda assi un admirador de l risorgimiento eitaliano, adonde pontificara por eisemplo la obra, cun assinalable cumponente pagana, de Giosuè Carduci.[5]

Na purmeira fase de l Fascismo, Mussolini nun hostilizou la Eigreija Católica, tenendo anclusibe suscrito l Tratado de Lhatron, atrabeç de l qual se reconhecie statuto político al Stado de l Baticano, i formalmente la sue andependéncia de açon drento de Eitália.

Mas mui bai mudar ne l ampeço de la década de 1930, cun las medidas que Mussolini tomou contra la lhiberdade de ansino de la Eigreija, i la proibiçon de la Açon Católica. Ye nessa altura que l Papa Pio XI reage cundenando ls erros de l Fascismo cula Ancíclica Non abbiamo bisogno.

Na lhuita antre l Stado Fascista i la Eigreija católica, çperta anton la adrumecida cumponente anticlerical de l purmeiro fascismo de l fasci di cumbattimento. Mussolini, al definir la sue doutrina an 1932, paga yá tributo anteletual als anticlericales Giuseppe Mazzini i Ernest Renan.

I ye pula mesma época que ampeça a ganhar amportança l paganismo, acuolhendo-se l pensamiento de l filósofo Julius Eibola i de l sou galho Nietzschiano de l fascismo, saturado de gnosticismo i de misteriosos i antigos cultos pagones.[6] Ne ls anhos de 1930, Julius Eibola torna-se cada beç más anfluente ne l teta de l regime fascista atrabeç de ls sous amigos Bottai i Roberto Farinaci. Cul stablecimiento de l Eixe Roma-Berlin, an 1937, l anfluxo de l paganismo alman atiba inda más l paganismo eitaliano, an guerra abierta cula Eigreija Católica.[7] Eibola, se bien que se cunsidrasse un racista "spritual" por ouposiçon al racismo "materialista" de l Nazismo, staba ne l auge de la sue anfluéncia ne l regime fascista quando se proclamórun las lheis raciales de 1938.

Ne l pós-guerra, Eibola bai mantener-se un filósofo atibo, benido a ser un de ls outores de refréncia de l paganismo persente an alguns círclos neofascistas de la atualidade.[8] Ls scritos de Alain de Benoist son outra de las sues refréncias fundamentales.[9]

Fascismo i Nazismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Adolf Hitler.
La suástica nazista.

L Nazismo ye giralmente cunsidrado cumo ua forma de fascismo, mas l Nazismo, an cuntreste cul Fascismo, biu l oubjetibo de l Stado ne l serbício dun eideal daquilo que l Stado supostamente deberie ser: las sues pessonas, raças, i la angenharie social destes aspetos de la cultura cul fin redadeiro dua maior prosperidade possible para eilhes a las custas de todos ls outros.

Por sou lhado, l Fascismo de Mussolini cuntinou fiel a la eideologie de que todos estes fatores eisistian para serbir l Stado i que nun era necessariamente ne l antresse de l Stado serbir ó manipular alguas daquelas caratelísticas. L solo oubjetibo de l gobierno sob l fascismo era outo-balorizar-se cumo la maior prioridade de la sue cultura, simplesmente sendo l Stado an si, quanto maior la sue dimenson, melhor, pul que se puode dezir que se tratou dua Stadolatria (idolatria de l stado) gobernamental. Anquanto l Nazismo era ua eideologie Metapolítica, bendo la si mesmo solo cumo ua outelidade pula qual ua cundiçon alegórica de l sou pobo era l sou oubjetibo, l fascismo era ua forma sinceramente anti-socialista de Statismo que eisistiu por birtude de i cun fines an si mesmo. L mobimiento Nazista falou de la sociadade baseada an classes cumo l sou inimigo i pretendia unificar l eilemiento racial arriba de classes stablecidas, anquanto que l mobimiento fascista tentou preserbar l sistema de classes i sustentou-lo cumo la fundaçon de cultura stablecida i progressiba.

Este teorema subjacente fizo ls Fascistas i Nazistas de anton bíren- se cumo parcialmente sclusibos antre si. Hoije, inda assi, esta defrença nun ye patente na treminologie, mesmo quando ousada nun cuntesto stórico.

L Nazismo çtingue-se de l Fascismo por pretender stablecer teories raciales. L Fascismo nun apersentou esta caratelística, tenendo an 1922, bisto un terço de l Judius aderir al mobimiento lhiderado por MussoliniModelo:Carece de fuontes2.

Fascismo i Socialismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Fascismo zambolbiu ua ouposiçon al socialismo i l quemunismo, ambora muitos fascistas houbíssen sido marxistas ne l passado. Cun relaçon a esso, an 1923 Mussolini declarou, na Doutrina de l Fascismo:

"(…) L Fascismo [ye] la cumpleta ouposiçon al … socialismo marxista, a la cuncepçon materialista de la stória de las ceblizaçones houmanas, que splica la eiboluçon houmana cumo simples cunflitos de antresses antre bários grupos sociales i pula mudança i zambolbimiento ambolbendo ls strumientos i modos de porduçon…
L Fascismo, agora i siempre, acradita ne l sagrado i ne l heiroísmo; quier dezir, an açones nun anfluenciadas por motibos eiconómicos, diretos ó andiretos. I se la cuncepçon eiconomicista de la stória fur negada, de acordo cula teorie de que ls homes son más de l que caramonos, lhebados al sabor de óndias de mudança, anquanto las fuorças cuntroladoras reales stan fura de cuntrole, desso todo se cunclui que la eisisténcia dua lhuita de classes eiterna ye tamien negada —; l porduto natural de la cuncepçon eiconomicista de la stória. I arriba de todo l Fascismo nega que la lhuita de classes puoda ser la fuorça preponderante na trasformaçon de la sociadade.
… La mássima que la sociadade eisiste solo pa l bien-star i para la lhiberdade daqueles que la cumpone nun parece star an cunformidade cun ls planos de la natureza… Se l lhiberalismo clássico acarreta andibidualismo, l Fascimo acarreta gobierno fuorte."
—;Benito Mussolini, citaçon an domínio público straída de The Anterneta Modern Story Sourcebok[lhigaçon einatiba].

Por más que ciertos tipos de socialismo puodan parecer-se superficialmente al fascismo, debe ser çtacado que las dues eideologies se chocan biolentamente an muitos assuntos. L papel de l Stado, por eisemplo. Ne l Socialismo, cunsidra-se que l Stado ye meramente ua "ferramienta de l pobo", alguas bezes chamado de "mal neçairo", que eisiste para serbir als antresses de l pobo i proteger l bien quemun (i alguas formas de socialismo, cumo l socialismo lhibertário, rejeitan cumpletamente l stado). Yá l Fascismo cré ne l Stado cumo un fin an si mesmo, i dino de oubediéncia i suserbiéncia por parte de l pobo.

L Fascismo rejeita las doutrinas centrales de l Marxismo, que son la luita de classes i la necidade de sustituir l capitalismo por ua sociadade cuntrolada pul ouperariado, na qual ls trabalhadores séian propietários de l meios de porduçon.

Un gobierno fascista ye giralmente caratelizado cumo de "strema dreita" i un gobierno socialista, de "squierda". Mas teóricos cumo Hannah Arendt i Friedrich Hayek argumentan que eisisten defrenças solo superficiales antre l Fascismo i formas totalitárias de socialismo (beija Stalinismo); ua beç que ls gobiernos outoproclamados "socialistas" nin siempre mantibírun sou eideal de serbir al pobo i respeitar ls percípios democráticos. Muitos socialistas i quemunistas rejeitan esses gobiernos totalitários, ancarados cumo ua forma de Fascismo cun máscara de socialismo. (Beija spetro político i modelo político para más detalhes.)

Socialistas i outros críticos (nun necessariamente de squierda) sustentan que nó hai subreposiçon eideológica antre Fascismo i Marxismo; acraditan que ambas las doutrinas son diametralmente oupostas. Sendo l Marxismo la base eideológica de l quemunismo, eilhes cuncluen que las cumparaçones feitas por Arendt i outros son ambálidas.

Mussolini rejeitou cumpletamente l cunceito Marxista de luita de classes ó la tese Marxista de que l ouperariado deberie apropiar-se de l meios de porduçon. An 1932 el screbiu (na Doutrina de l Fascismo, por bie de Giobanni Gentile):

"Fura de l Stado nun puode haber nin andebíduos nin grupos (partidos políticos, associaçones, sindicatos, classes). Anton l Fascismo oupone-se al Socialismo, que cunfina l fluxo de la stória a la lhuita de classes i eignora la ounidade de classes stablecida nua rialidade eiconómica i moral de l Stado."
( http://www.custitution.org/tyr/mussolini.htn[lhigaçon einatiba] )

La ourige squerdista de l lhíder fascista eitaliano Mussolini, cumo un antigo lhíder de la ala más radical de l partido socialista eitaliano, ten sido frequentemente notada. Apuis de la sue biraige para la dreita, Mussolini cuntinou a ampregar mui de la retórica de l socialismo, sustituindo la classe social pula nacion cumo la base de la lhealdade política.

Tamien ye frequentemente notado que la Eitália fascista nun nacionalizou qualesquier andústrias ó antidades capitalistas. An beç desso, eilha stableciu ua estrutura corporatibista anfluenciada pul modelo de relaçones de classe abançado pula Eigreija Católica. De fato, eisiste ua grande quantidade de lhiteratura subre la anfluéncia de l Catolicismo ne l fascismo i nas lhigaçones antre l clero i ls partidos políticos na Ouropa antes i durante la Segunda Guerra Mundial.

Anque l fascismo eitaliano tener proclamado la sue antítese al socialismo, la stória pessonal de Mussolini ne l mobimiento socialista tubo algua anfluéncia subre el. Eilemientos de la prática de ls mobimientos socialistas que el retebe fúrun:

  • La necidade dun partido de massas;
  • La amportança de oubtener l apoio antre la classe trabalhadeira
  • técnicas de disseminaçon de eideias tales cumo l uso de propaganda.

L Manifesto Fascista oureginal cuntenie un detreminado númaro de perpuostas para reformas que tamien éran quemuns antre ls mobimientos socialista i democráticos i éran zenhados para apelar a la classe trabalhadora. Estas promessas fúrun giralmente eignoradas ua beç que ls fascistas tomórun l poder.

Críticos apuntan que ls Marxistas i ls sindicalistas fúrun ls purmeiros albos i las purmeiras bítimas de Mussolini i de Adolf Hitler ua beç que eilhes chegórun al poder. Eilhes tamien notan l antagonismo que resultou an lhuitas de rue antre fascistas i socialistas, ancluindo:

Mussolini tamien amprisionou Antonio Gramsci zde 1926 até 1934, depuis de Gramsci, un lhíder de l Partido Quemunista Eitaliano i ua figura anteletual çtacada, tentar criar ua frunte quemun antre la squierda política i ls trabalhadores, por forma a resistir i derrotar l fascismo. Outros lhíderes quemunistas eitalianos tales cumo Palmiro Togliatti fúrun pa l eisílio i lhutórun pula república an Spanha.

Ua más séria manifestaçon de l cunflito antre fascismo i socialismo fui la Guerra Cebil Spanhola, yá mencionada neste artigo.

Fascismo i outros regimes totalitários[eiditar | eiditar código-fuonte]

Alguns storiadores i teóricos bénen ne l fascismo i ne l regime quemunista de la Ounion Sobiética (más specificamente l Stalinismo) grandes semelhanças, zeignando-los de "totalitarismo" (ua zeignaçon de Hannah Arendt). Outros bénen-me ls cumo ancumparables. Arendt i outros teóricos de l totalitarismo argumentan que hai semelhanças antre las naciones sob domínio Fascista i Stalinista. Por eisemplo, quier Hitler quier Stalin cometírun l assassínio maciço de milhones de ls sous cuncidadones cebiles que nun se antegrában ne ls sous planos.

De acuordo cul doutrinário de l lhibertarianismo Nolan chart, l "fascismo" acupa un lhugar ne l spetro político cumo l eiquibalente capitalista de l quemunismo, sendo un sistema que apoia la "lhiberdade eiconómica" mas que ye coagido puls sous cuntroles sociales de tal forma que se torna totalitário.

An 1947, l eiquenomista austríaco Ludwig bon Mises publicou un lhibro chamado "Caos planeado" (Planned Chaos). El afirmaba que l fascismo i l Nazismo son ditaduras socialistas i que ambas oubedecian als percípios sobiéticos de ditadura i oupresson biolenta de l dissidentes. El afirmou que la maior heiresie de Mussolini a la ortodoxia marxista tenie sido l sou fuorte suscrebir de la antrada eitaliana na Purmeira Guerra Mundial de l lhado aliado (Mussolini pretendia "lhibertar" árias de lhéngua eitaliana bibendo sob l cuntrolo austríaco ne ls Alpes). Esta bison cuntradiç las declaraçones de l própio Mussolini (para nun mencionar ls sous ouponentes socialistas) i ye giralmente bista cun ceticismo por storiadores.

Críticos de bon Mises argumentan que el staba atacando un fantoche; por outras palabras, que el mudou la definiçon de socialismo, por forma a acomodar l fascismo i l nazismo a essa definiçon. L cunceito de ditadura de l proletariado al qual Bon Mises alude nun ye l mesmo que l cunceito de ditadura ampregue puls fascistas. Ditadura de l proletariado ye suposto seneficar, na definiçon marxista, ua ditadura dominada pulas classes trabalhadoras, an beç dua ditadura dominada pula classe capitalista. Este cunceito fui çtorcido por Staline al punto de seneficar ua ditadura pul Secreário Giral subre l partido i las classes trabalhadoras. Neste punto, Staline zbiou-se de Marx, i cumo tal nun ye correto afirmar cunduzia ua forma de gobierno Marxista.

Por outro lhado, anquanto l modelo eiquenómico fascista baseado ne l corporatibismo promobe uan colaboraçon antre classes nua tentatiba de ounion de la mesmas sob l cuntrole de l stado, l modelo marxista promobe la eiliminaçon nun solo de las classes cumo tamien de l própio stado.

Para alhá desso, l fato de ls stados fascistas, por un lhado, i la Ounion Sobiética i l bloco sobiético por outro, séren estados policiales, nun quier dezir que séian perduto de l socialismo. Anque todos ls stados de partido solo podéren ser cunsidrados stados policiales, nun hai qualquiera relaçon antre la definiçon de socialismo i la definiçon stado policial, nin todos ls stados policias son socialistas ó fascistas. Muitos outros regimes de partido solo, ancluíndo regimes capitalistas, fúrun tamien stados policiales. Alguns eisemplos son:

Por outro lhado, eisistiran muitos gobiernos socialistas an sistemas multi-partidários que nun fúrun stados policiales.

Anti-Quemunismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fascismo i Quemunismo son sistemas políticos que ascendírun a la seneficáncia apuis de la Purmeira Guerra Mundial. Storiadores de l período antre la purmeira i la segunda guerra mundial tales cumo I.H. Carr i Eric Hobsbawn afirmórun que l liberalismo staba sob presson séria neste período i que pareciu na altura ua filosofie cundenada. L sucesso de la Reboluçon Russa de 1917 resultou nua óndia rebolucionária por to la Ouropa. L mobimiento socialista mundial debediu-se antre las alas social democrata i Leninista.

La susequente formaçon de la Terceira Anternacional lhebantou sérios debates antre ls partidos social-democratas, resultando ne l separatismo de apoiantes de la Reboluçon Russa para formar partidos quemunistas na maiorie de l países andustrializados (i nun andustrializados).

Ne ls finales de la Purmeira Guerra Mundial, houbo tentatibas de reboltas ó amenaças de reboltas por to la Ouropa, notablemiente na Almanha, adonde la Rebolta Spartacista, lhiderada por Rosa Lhuxemburg i Karl Lhiebkmecht an Janeiro de 1919, (cun poucos apoiantes) fui facilmente smagada. Na Babiera, quemunistas derrubórun l gobierno i stablecírun l Sobiete de Munique antre 1918 i 1919. Un cúrtio gobierno sobiético fui stablecido na Hungria sob Béla Kun an 1919.

La reboluçon russa tamien anspirou mobimientos rebolucionários an Eitália, cun ua óndia de acupaçon de fábricas. Muitos storiadores bénen l fascismo cumo ua repuosta a estes zambolbimientos, cumo un mobimiento que a la par tentou apelar a las massas i zbiá-las de l Marxismo. Tamien apelou als capitalistas cumo ua barreira contra l Bolchebismo. L fascismo eitaliano tomou l poder cula bénçon de l rei de Eitália apuis de anhos de antranquilidade squerdista tenéren lhebado muitos cunserbadores a recear que ua reboluçon quemunista era einebitable.

Atrabeç de la Ouropa, numerosos aristocratas, anteletuales cunserbadores, capitalistas i andustriales oufrecírun apoio als mobimientos fascistas ne ls sous países, emulando l fascismo eitaliano. Na Almanha, numerosos grupos de dreita nacionalista surgiran, particularmente ne l pós-guerra ls Freikorps, que fúrun ousados para smagar ls spartaquistas i la Räterrepublik de Munique.

Cula Grande Depresson de la década de 1930, parecie que l lhiberalismo i las formas lhiberales de capitalismo stában cundenadas, i ls mobimientos fascistas i quemunistas anchórun. Estes mobimientos oupunhan-se ferozmente un al outro i lhutában frequentemente, l eisemplo más notable fui la Guerra Cebil Spanhola. Esta guerra tornou-se ua guerra por repersentantes (simpatizantes) antre países fascistas i sous apoiantes anternacionales, que apoiórun Franco i l mobimiento quemunista mundial aliado cun cierto atrito als anarquistas i trotskistas, que apoiórun la Frente Popular i que fúrun ajudados subretodo pula Ounion Sobiética.

Einicialmente, la Ounion Sobiética apoiou la coligaçon cun poténcias oucidentales contra la Almanha Nazi i frentes populares an bários países contra l fascismo doméstico. Esta política fui lhargamente mal sucedida debido a la çconfiança mostrada pulas poténcias oucidentales (subretodo pula Grá-Bretanha) face a la Ounion Sobiética. L Acordo de Munique antre la Almanha, Fráncia i Anglaterra cuntribuíran pa l receio sobiético de que las poténcias oucidentales starien deseiosas de fuorça-la a lhutar contra l Nazismo. La falta de ímpeto por parte de l británicos durante las negociaçones diplomáticas cun ls sobiéticos serbiu para tornar la situaçon inda pior. Ls sobiéticos mudórun la sue política i negociórun un pato de nó-agresson coincido cumo l Pato Molotob-Ribbentrop an 1939. Byacheslab Molotob afirma nas sues mimórias que ls sobiéticos acraditában que esto era neçairo para ganháren tiempo i preparáren ua guerra esperada cula Almanha. Stalin nun speraba que ls Almanes atacassen antes de 1942, mas l pato acabou an 1941 quando la Almanha Nazi ambadiu la Ounion Sobiética na Ouperaçon Barbarossa. Fascismo i quemunismo tornórun-se inimigos de muorte. La guerra, para ambos ls campos, era bista cumo ua guerra de eideologies.

Fascismo i Cristandade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Un tópico cuntroberso ye l relacionamiento antre ls mobimientos fascistas i l Cristandade, particularmente la Eigreija Católica Romana.

Ten sido alegado por alguns outores[sin fuontes?] que la ancíclica de l Papa Lhion XIII de 1891, Rerun Nobarun antecipou la doutrina que se tornou coincida cumo Fascismo. Na referida ancíclica, dezie-se inda assi an flagrante cuntradiçon cula doutrina fascista acerca de l papel a zampenhar pul Stado: "nun ye justo que l andebíduo ó la família séian absorbidos pul Stado, mas ye justo, pul cuntrário, que aquel i esta téngan la faculdade de proceder cun lhiberdade, cuntando que nun atenten contra l bien giral, i nun prejudiquen naide." - "L Gobierno ye pa ls gobernados i nun al alrobés"[lhigaçon einatiba]

Alega-se[sin fuontes?] que las "tendéncias corporatibas" de la Rerun Nobarun fúrun ressaltadas pula ancíclica de l Papa Pio XI an 25 de Maio de 1931 Quadragesimo Anno que reafirmou la hostilidade de Rerun Nobarun face a la cumpetiçon desordenada i a la lhuita de classes. Ua beç más, l papel de l Stado era l de belar pul bien quemun i nun l de reduzir ls andebíduos al Stado, cumo ne l Fascismo.

La promulgaçon de la ancíclica Non abbiamo bisogno, an 29 de Júnio de 1931, Pio XI reitera de forma bemente la cundenaçon de ls erros de l fascismo eitaliano, cunsidrando-lo yá ua statolatria, cumo se cunfirmou na definiçon que Mussolini fizo de la doutrina fascista an 1932.

L cunflito antre l Fascismo i la Eigreija Católica, remonta al ampeço de ls anhos 20 de l seclo XX. L partido católico na Eitália (Partito Popolare) staba anton pristes a formar ua coligaçon cul partido reformador que poderie tener stablizado la política eitaliana i frustrando l golpe porjetado por Mussolini. A 2 de Outubre de 1922, l Papa Pio XI fizo circular ua carta ourdenando al clero que nun se eidantificasse cul Partito Popolare, mas que quedasse neutro, ua açon que eirie anfraquecer l partido i sue aliança contra Mussolini. Ne l seguimiento de la ascenson de Mussolini al poder, l secretairo de stado de l Vaticano ancontrou-se cun Eil Duce ne l ampeço de 1923 i cuncordou an dissolber l Partito Popolare, que Mussolini bie cumo un oustaclo al domínio fascista[sin fuontes?]. An troca, ls fascistas fazirun garanties quanto a la eiducaçon i anstituiçones católicas[sin fuontes?].

An 1924, ne l seguimiento de l assassinato de l lhíder de l Partido Socialista por fascistas, l Partito Popolare juntou-se al partido socialista na eisigéncia de que l rei demitisse Mussolini cumo purmeiro-menistro, i afirmou l deseio de formar un gobierno de coligaçon. Pio XI respundiu al abisar contra ls peligros dua coligaçon antre católicos i socialistas. L Baticano ourdenou que todos ls padres deixassen qualesquier posiçones que tubíssen ne l "Partito Populare", abandonando-lo. Esta posiçon de la Eigreija lhebou a la zeintegraçon deste partido nas árias rurales, adonde l partido dependia de la cundescendéncia clerical.

L Baticano stableciu susequentemente la Açon Católica cumo ua ourganizaçon nun política sob l cuntrolo direto de l bispos. La ourganizaçon fui proibida pul Baticano de partecipar na política, ourdenando a todos ls católicos que se juntassen a la Açon Católica. Esto resultou an cientos de miles de católicos eitalianos tenéren deixado l Partito Popolare, aderindo al a la Açon Católica. Fui l colapso de l partido católico - Partito Populare. .com/catholic/catholic_batican_in_world_politics_cht_9.html[lhigaçon einatiba]

An 1927, Giobanni Gentile dira-se cunta dua séria antítese filosófica, deixando adebinar un porblema político de defícel reseluçon: era neçairo resulber la cuntradiçon antre la cuncepçon trascendente de la Eigreija Católica i l carátener eimanente de la cuncepçon política de l fascismo. L "camino mostraba-se ampinado" (palabra sues): la política eclesiástica de l Stado fascista "debie resulber l porblema de mantener antata i absoluta la sue soberanía face a la Eigreija".[10] Quando Mussolini ourdenou l fecho de la Açon Católica an Maio de 1931, Pio XI emitiu ua ancíclica, Non abbiamo bisogno, na qual declaraba la ouposiçon de la Eigreija Católica a la statolatria de Mussolini, dezindo que aqueilha orde tenie "çmascarado las antençones paganas de l Stado fascista". Sob presson anternacional, Mussolini decidiu l cumpromisso cun ls católicos i la Açon Católica fui salba.

Ten sido tamien alegado[sin fuontes?], para para alhá de las semelhanças doutrinales, terá habido relaçones antre la Eigreija católica i ls mobimientos fascistas de outros países. Por eisemplo, na Slobáquia, l ditador fascista fui un monsenhor católico[sin fuontes?]. Na Croácia, ls Ustaši fascistas tener-se-on eidantificado la si mesmos cumo un "mobimiento católico". Estes regimes ténen sido bistos cumo eisemplos de fascismo clerical[sin fuontes?].

Ne l Brasil, l mobimiento TFP (Sociadade Brasileira de Defesa de la Tradiçon, Família i Propiadade, ourganizaçon católica fundada por Plínio Corréa de Oulibeira), reagiu fuortemente contra ls eideales i la prática de l fascistas.[11] An 1939, ne l purmeiro númaro de l anho de l Lhegionário, Corréa de Oulibeira fizo ua surprendente prebison: "anquanto se ban delimitando todos ls campos de batailha, bai-se zambolbendo un porcesso cada beç más claro: l de la fuson doutrinária de l nazismo cul quemunismo. A nuosso ber, l anho de 1939 assistirá a la cunsumaçon desta fuson".[12] An Agosto de 1939, fui anunciado l pato Ribbentrop-Molotob, ne l qual la URSS i la Almanha nazista fazien la partilha de la Polónia.

Prática de l Fascismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Eisemplos de sistemas fascistas ancluen:

La prática de l Fascismo ambolbiu medidas políticas i eiquenómicas, cumbidando la cumparaçones defrentes. Cumo notado an outro lhugar neste artigo, alguns scritores que focalizan sues análezes nas medidas politicamente repressibas de fascismo eidantifican esto cumo ua forma de totalitarismo, ua çcriçon eilhes usan para nun solo caraterizar la Eitália fascista, mas tamien países cumo la Ounion Sobiética, la República Popular de China ó la Coréia de l Norte. Debe ser notado que la palabra "totalitarismo" ye mui ampla i anclui muitas eideologies defrentes.


Alguns analistas, inda assi, amóstran que ciertos gobiernos fascistas éran más outoritários que totalitários, cumo ye l causo de ls gobiernos de la Spanha de Francisco Franco i Pertual de Salazar, anquanto fascistas, éran más outoritários que totalitários.

Scritores que focalizan sues análezes an políticas eiquenómicas i ne l uso de l aparato statal para cumbatener ls cunflitos antre las classes defrentes fázen cumparaçones até más amplas, eidantificando l fascismo cumo ua forma de corporatibismo. L corporatismo era la face política de la doutrina social católica de l final de l seclo XIX. Alguas cumparaçones son feitas an relaçon al corporatibismo cumo ciertas partes de l New Deal de Rosebelt ne ls Stados Ounidos, i l populismo de Juan Demingo Perón na Argentina.


Fascismo cumo un fenómeno anternacional[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ye frequentemente ua matéria de çputa saber se un detreminado gobierno poderá ser caratelizado cumo fascista, outoritário, totalitário, ó simplesmente un Stado policial. Regimes que se proclamórun cumo fascistas ó que son cunsidrados cumo simpatizantes de l fascismo, segundo alguns outores[sin fuontes?], ancluen:

  • Áustria (1933-1938) - Austro-fascismo: Angelbert Dollfuß dissolbiu l parlamiento i stableciu ua ditadura clerical-fascista, cun base ne l Partido Social Crestiano, que durou até la Áustria tener sido ancorporada na Almanha atrabeç de l Anschluss.. la eideia de Dollfuß dun "Ständestaat" fui tirada de Mussolini.
  • Eitália (1922-1943) - L purmeiro paíç fascista, fui gobernado por Benito Mussolini (Eil Duce) até que Mussolini fui caturado durante la ambason Aliada. Antes desso Mussolini tenie sido salbo de la prison domiciliária por tropas alemanas, montando de seguida un stado-fantoche (la República de Saló) ne l norte de la Eitália sob la proteçon de l eisército alman, i reorganizou l Partido Republicano Fascista, cun outros que se mantibírun fiéis, cumo Alessandro Pabolini.
  • Spanha (1936-1975) - Apuis de la prison i eisecuçon an 1936 de l sou fundador José Antonio Primo de Ribera durante la Guerra Cebil Spanhola, l partido de la Falange spanhola fui lhiderado pul Generalíssimo Francisco Franco, que se tornou coincido cumo El Caudillo, lhíder andisputado de l lhado nacionalista na guerra cebil, i, apuis de la sue bitória, xefe de stado espanhol até a la sue muorte, más de 35 anhos depuis.
  • Pertual (1932-1974) - Menos restritibo que ls regimes de la Eitália i Spanha, l Stado Nuobo de António de Oulibeira Salazar era inda assi un regime filo-fascista, ó seia, un regime outoritário cun anspiraçon fascista, refletida ne l regime de Partido solo (Ounion Nacional) i ne l corporatibismo de Stado. António de Oulibeira Salazar nun definia l regime de l Stado Nuobo cumo totalitário, antes cunsidraba l stado cumo lhemitado pula moral i pul dreito.
  • Grécia - la ditadura de Joannis Metaxas antre 1936 i 1941 nun era particularmente eideológica na sue natureza, i puode por esso ser caratelizada más cumo outoritária de l que fascista. L mesmo puode ser argumentado subre la ditadura melitar de l Coronel George Papadopoulos antre 1967 i 1974, que fui apoiada puls Stados Ounidos.


An outros países, cumo l Canadá, Reino Ounido, Austrália, Stados Ounidos, biran la ourganizaçon de pequeinhos partidos fascistas ó nacional-socialistas, lhougo postos na eilegalidade cula ecloson de la Segunda Guerra. L Brasil, antre outros países, biran florescer ourganizaçones nacionalistas ó filo-fascistas, cumo la AIB (Açon Antegralista Brasileira), ne ls anhos 30.

Refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

<refrences/>

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • 1938 - Mihail Manoilesco - Le Siècle du Corporatisme, Paris, 1938.
  • 1962 - Ruggero Zangrandi - Eil lhungo biaggio atraberso eil fascismo, Milon, 1962.
  • 1965 - Renzo De Felice - Italia giacobina
  • 1966 - Renzo De Felice - Mussolini il fascista I La cunquista del potere 1921-1925.
  • 1969 - Renzo De Felice - Mussolini il fascista II L'organizzazione dello Stato fascista 1925-1929.
  • 1970 - Renzo De Felice - Il Fascismo: le anterpretazioni dei cuntemporanei i degli storici.
  • 1974 - Renzo De Felice - Mussolini il duce I Gli anni del cunsenso 1929-1936.
  • 1975 - Renzo De Felice - Anterbista sul fascismo, la cura di Michael Lheden, Lhaterza.
  • 1995 - Stanley G. Payne - La Story of Fascisn, 1914-1945, Lhondres, UCL Press.

La Eideologie fascista[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • 1925 - Giobanni Gentile - Che Cosa è eil Fascismo, Florença.
  • 1926 - Alfredo Roco - "The Political Dotrine of Fascisn", Anternational Cunciliation, Outubre.
  • 1927 - Giobanni Gentile - Ouregini i dottrina del fascismo, Roma. .com/nihil0x/GentileDottrina.htn ed. 1929, 5-54 Modelo:S Arquibado an 2016-02-14 ne l Wayback Machine.
  • 1928 - Giobanni Gentile, Fascismo i cultura, Milon.
  • 1932 - Benito Mussolini - La dottrina del fascismo, Trebes, Milon.
  • 1933 - G. La. Fanelli - Cuntro Gentile. Mistificazioni dell'eidealismo attuale neilha riboluzione fascista, Roma.
  • 1962 - Carl J. Friedrich - "Power of Negation: Heigel's Dialetic and Totalitarian Eideology", La Heigel Symposiun, Austin, TX, University of Texas, 13 ss
  • 1969 - Renzo De Felice - Le anterpretazioni del fascismo, Lhaterza.
  • 1969 - La. James Griegor - The Eideology of Fascisn. The Rationale of Totalitarianisn, Nuoba Iorque, Fre Press.
  • 1975 - Emilio Gentile - Le Ouregine dell'eideologie fascista, Bari, Lhaterza.
  • 1979 - La. James Griegor - Young Mussolini and the Antelletual Ouregines of Fascisn, Berkeley, University of California Press.i
  • 1985 - Pier Giorgio Zunino - L'Eideologie del Fascismo, Bolonha, Eil Mulino.
  • 1989 - Zeb Sternhell, Mario Sznajder i Maia Asheri - Naissance de l'idéologie fasciste, Arthéme Fayard (Nacimiento de la Eideologie Fascista, Benda Nuoba, Bertrand Eiditora, 1995).
  • 2002 - Aaron Gillette - Racial Theories in Fascist Italy, Lhondres, Routledge.

Anterpretaçones i teories acerca de l Fascismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • 1922 - Julius Braunthal - "Dar Putsch dar Fascisten", Dar Kampf, 15, 320-333.
  • 1923 - Giobanni Zibordi - "Critica socialista del fascismo", in Eil fascismo i i partiti politici: Studi di scrittori di tutti partiti, Bolonha, 1-61.
  • 1923 - Gyula Šlaš - Dar Faschismus in Italien, Hamburgo.
  • 1923 - G. Sandomirsky - Fashizn, 2 bols., Moscobo.
  • 1923 - Lhuigi Salbatorelli - Nazionalfascismo.
  • 1923 - Francesco Nitti - Bolschewismus, Fascismus und Demokratie (berson eitaliana, Nuoba Iorque, 1924).
  • 1924 - Fritç Schotthöfer - Fascio: Sinn und Wirklichkeit ç italienischen Fascismus.
  • 1925 - J. W. Mannhardt, Dar Faschismus, Munique.
  • 1924 - Otto Bauer - "De las Gleichgewicht dar Klassenkämpfe", Dar Kampf, 17, 57-67.
  • 1926 - Lhuigi Sturzo - Italien und dar Faschismus, Quelónia.
  • 1928 - W. Y. Eilliott - The Pragmatic Rebolt in Politics, Nuoba Iorque, Macmillan Cumpany.
  • 1930 - August Thalheimer - "Ueber den Faschismus", Gegen den Stron, númaros 2-4, Janeiro.
  • 1930 - José Ortega y Gasset - .com.aire/Pages/Ortega_y_Gasset/Ortega_LaRebelionDeLasMasas01.htn La rebelión de las masas Modelo:S [lhigaçon einatiba] .
  • 1933 - G. Lhukács - Wie ist die faschistische Philosophie in Deutschland entstanden?, Budapest.
  • 1934 - R. Paln Dutt - Fascisn and Social Rebolution, Lhondres.
  • 1934 - Heirbert Marcuse - The Struggle Against Lhiberalisn in the Totalitarian Biew of the State.
  • 1935 - Fritç Sternberg - Dar Faschismus an dar Macht, Amesterdon.
  • 1936 - Daniel Guérin - Fascisme eit grand capital, Paris.
  • 1936 - Emmanuel Mounier - "El mundo moderno contra la persona - Las ciblizaciones fascistas", in Obras cumpletas, I, 1931-1939, Salamanca, Eidiciones Sígueme, 1992, 599-607.
  • 1937 - Lheon Trotsky - The Class Nature of the Sobiet State, Lhondres.
  • 1938 - H. Rauschning - Die Rebolution ç Nihilismus, Zurich.
  • 1938 - Eric Boegelin - Politische Religionen.
  • 1939 - Gioachino Bolpe - Storia del mobimiento fascista, Milon, 46-47.
  • 1939 - P. Drucker - The And of Economic Man, Nuoba Iorque.
  • 1939 - I. Bermeil - Dotrinaires de la rébolution allemande, Paris.
  • 1940 - I. Lhederer - The State of the Masses, Nuoba Iorque.
  • 1940 - Maurice H. Dobb - Political Economy and Capitalism. Some Essays in Eiquenomic Tradition, Lhondres, Routledge, 259 ss.
  • 1941 - W. M. McGobern - Fron Lhuther to Hitler: The Story of Fascist-Nazi Political Philosophy, Nuoba Iorque.
  • 1941 - Friedrich Pollock - "State Capitalisn: Its Possibilities and Lhemitationes", Studies in Philosophy and Social Science 9, nº2.
  • 1941 - Friedrich Pollock - "Is National Socialism a New Ourder?", Studies in Philosophy and Social Science 9, nº 3.
  • 1941 - P. Biereck - Metapolitics: Fron the Romantics to Hitler, Boston.
  • 1944 - Franç Neumann - Behemoth: The Struture and Pratice of National Socialisn, 1933-1944, Nuoba Iorque, Oxford Unibersity Press.
  • 1950 - Theodor W. Adorno - The Outoritarian Personality, Nuoba Iorque, Harper.
  • 1950 - Max Horkheimer - The Lhessons of Fascism. Tensiones that Cause Wars, Ourbana.
  • 1951 - Hannah Arendt - The Ouregines of Totalitarianism, Nuoba Iorque, Harcourt Brace and Co.
  • 1954 - G. Lhukács - Die Zerstörung dar Bernunft, Berlin.
  • 1956 - Carl J. Friedrich i Zbigniew Brzezinski - Ditatorship and Outocracy.
  • 1959 - W. Kornhauser - The Politics of Mass Society, Nuoba Iorque.
  • 1959 - D. M. Smith - Italy: A Modern Story, Ann Arbor.
  • 1960 - Seymour M. Lhipset - "Fascism - Left, Right and Center", in Political Man, Nuoba Iorque, capítulo 5.
  • 1963 - Ernst Nolte - Dar Fascismus in seiner Eipoche, Munique, R. Piper.
  • 1964 - G. L. Mosse - The Crisis of German Eideology: Antelletual Ouregines of the Third Reich, Nuoba Iorque.
  • 1964 - Eugen Weber - Barieties of Fascism, Nuoba Iorque.
  • 1965 - La. F. K. Organski - The Stages of Political Debelopment, Nuoba Iorque.
  • 1966 - G. L. Mosse - Nazi Culture, Nuoba Iorque.
  • 1966 - H. Mommsen - Beamtentun in Dritten Reich, Stuttgart.
  • 1966 - Barrington More Jr. - Social Origines of Ditatorship and Democracy, Boston.
  • 1966 - D. Schoenbaun - Hitler’s Social Revolution, Nuoba Iorque.
  • 1967 - C. Seton-Watson - Italy from Liberalism to Fascism, 1870-1925, Lhondres, Methuen.
  • 1967 - Wolfgang Sauer - "National Socialisn: Totalitarianism or Fascism?", Amarican Storical Rebiew, 73, 2, Dezembre, 404-422.
  • 1968 - H. Spiro - "Totalitarianisn", Anternational Encyclopedie of the Social Sciences, bol. 16, Nuoba Iorque.
  • 1968 - La. F. K. Organski - "Fascisn and Modernization", in S. J. Wolf, ed., The Nature of Fascisn, Lhondres, 19-41.
  • 1968 - H. Buchhein - Totalitarian Rule, Middletown, Cunn.
  • 1968 - B. Seidel; S. Jenkmer, eds. - Wege dar Totalitarismusforschung, Darmstadt.
  • 1969 - I. Bermeil - Germany’s Thre Reichs, Nuoba Iorque.
  • 1969 - Lhudobico Garrucio (pseud.) - L’andustrializzazione tra nazionalismo i riboluzione.
  • 1970 - G. L. Mosse - Germanes and Jews, Nuoba Iorque.
  • 1970 - Pierre Milza i Serge Berstein - L'Italie fasciste, Paris, La. Colin; rebisto an Le fascisme italien, 1919-1945, Paris, Seuil, 1980.
  • 1970 - Augusto Del Noce - Eil porblema storico del fascismo, Florença, 11-46.
  • 1971 - M. Jänicke - Totalitäre Heirrschaft: Anatomie eines politischen Begriffes, Berlin.
  • 1972 - H. Löffler - Macht und Konsenes in den klassischen Staatsutopien: Erne Studie zur Eidengeschichte ç Totalitarismus, Wärzburg.
  • 1972 - M. Greiffenhagen; R. Kuhnl; J. B. Muller - Totalitarismus, Munique.
  • 1972 - Nikos Poulantzas- Fascisme eit ditature, Paris.
  • 1972 - H. La. Turner Jr. - "Fascisn and Modernization", World Politics, 24, 4 (Júlio), 547-564
  • 1974 - James D. Forman - Fascisn. The Meaning and Sperience of Reationary Rebolution, Nuoba Iorque.
  • 1975 - G. L. Mosse - The Nationalization of the Masses, Nuoba Iorque.
  • 1975 - J.-F. Reble - La tentation totalitaire, Paris.
  • 1976 - P. Huttenberger - "Nationalsozialistische Polykratie", Geschichte und Gesellschaft, 2, 4; 417-442.
  • 1976 - W. Schlangen - Die Totalitarismus-Theorie, Stuttgart.
  • 1979 - M. Curtis - Totalitarianisn, New Brunswick, N. J..
  • 1980 - G. L. Mosse - Masses and Man, Nuoba Iorque.
  • 1980 - K. Löw, ed. - Totalitarismus und Faschismus, Munique.
  • 1980 - J. M. Rhodes - The Hitler Movement: A Moderm Millenarian Revolution, Stanford.
  • 1981 - I. Menza, ed. - Totalitarianisn Reconsidered, Nuoba Iorque.
  • 1981 - La. Perlmuttener - Outhoritarianisn, New Haben.
  • 1982 - Zheliu Zheleb - Fashizmut (red. in Social Science Monographs, Boulder, 1990)
  • 1982 - J.-J. Waltener - Les machines totalitaires, Paris.
  • 1982 - D. Peukert - Bolksgenossen und Gemeinschaftsfremde, Quelónia.
  • 1983 - La. Glucksman - La force du bertige, Paris.
  • 1983 - J.-F. Reble - Comment les democraties finissent, Paris.
  • 1984 - Jeffrey Heirf - Reationary Modernisn.
  • 1984 - G. Heirmet; P. Hassner; J. Rupnik - Totalitarismes, Paris.
  • 1984 - Jurgen Habermas - The Theory of Communicative Action, Boston, Beacon.
  • 1985 - S. P. Soper - Totalitarianisn: La Cuncetual Approach, Lhanhan, Md..
  • 1988 - K. Löw - Totalitarismus, Berlin.
  • 1991 - Roger Griffin - The Nature of Fascism, Lhondres.
  • 2004 - Robert L. Paxton, The Anatomy of Fascism", Nuoba Iorque.

Ls Fascismos (Fenómeno genérico i anternacional)[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • 1964 - Eugen Weber - Barieties of Fascism: Dotrines of Rebolution in the Twentieth Century. Ed. 1982.
  • 1969 - Pierre Milza - Fascismes eit Idéologies réationnaires en Ourope, 1919-1945, Paris, La. Colin.
  • 1971 - La. Hamilton - The Appeal of Fascism. La Study of Antelletuals and Fascisn, 1919-1945, Nuoba Iorque, Macmillan.
  • 1985 - Pierre Milza - Les fascismes, Paris, Amprimerie Nationale (Paris, Édition du Seuil, 1991).

L Fascismo (Fenómeno cuncreto)[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • 1979 - G. Allardyce - "What Fascism Is Not: Thoughts on the Definition of s Concept", Amarican Storical Rebiew, 84, 2 (Abril), 367-388.
  • 1981 - B. Martin - "Zur Tauglichkeit eines ubergreifenden Faschismus-Begriff", Bierteljahrshefte fur Zeitgeschichte, 1, 48-73.
  • 1980 - Mario Ambri - I falsi fascismi, Roma.
  • 1984 - M. Geyer - "The State in National Socialist Germany", in C. Bright i S. Harding, Statemaking and Social Movements, Ann Arbor, 193-232.
  • 2004 - Dimitris Michalopoulos, "S Roumanie eit la Grèce dans la Seconde Guerre mondiale",Revue Roumaine d'Stoire, XLIII, Ne ls 1-4, 227-239.

Fascismo i Stados Ounidos de la América[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fascismo i Pertual[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • 1934 - António Fierro - Salazar, le Pertual eit son Chef, Paris, 1934.
  • 1937 - Pedro Teotónio Pereira - La Batailha de l Feturo, Lhisboua, 1937.
  • 1938 - Marcello Caetano - L Sistema Corporatibo, Lhisboua, 1938.
  • 1938 - J. Teixeira Rieiro - Percípio i Fins de l Sistema Corporatibo Pertués, Lhisboua, 1938.
  • 1938 - La. Castro Fernandes - L Corporatibismo Fascista, Lhisboua, 1938.
  • 1969 - C. Rudel - Salazar, Paris, 1969.
  • 1976 - Manuel de Lhucena - La eiboluçon de l sistema corporatibo pertués, 2 belumes, Lhisboua, Perspetibas i Rialidade, 1976.
  • 1979 - Manuel de Lhucena - "The Eibolution of Pertuese Corporatisn " in Lhawrence S. Grahan i Harry M. Makler, Cuntemporary Pertual: The Rebolution and Its Antecedents, Austin, University of Texas, 1979, 48-62.

Lhemas i probérbios fascistas[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • L arriba mencionado Tutto nello Stato, niente al di fuori dello Stato, nulla cuntro lo Stato, "Todo ne l Stado, nada fuora de l Estado, nada contra l Stado."
  • Me ne frego, "Nun me amporta," l lhema fascista eitaliano.
  • Lhibro i moschetto - fascista perfetto, "Lhibro i mosquete - fascista purfeito." (na Almanha, Goebbels eirie usar algo de semelhante - "Cun un lhibro nua mano i la spada na outra", l nazi…
  • Biba la Muorte, "Biba la muorte (sacrefício)."
  • Acraditar, oubedecer, cumbater.

Tópicos Relacionados[eiditar | eiditar código-fuonte]

Wikiquote
Wikiquote
L Wikiquote ten ua coleçon de citaçones de ó subre: Fascismo.

Fascismo na atualidade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Neofascismo

Refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

  1. Çcorsi del 1927, Milon, Alpes, 1928, p. t57
  2. Benito Mussolini, My Outobiography, Nuoba Iorque, Charles Scribner's Sonidos, 1928, p. 25; 82
  3. Nas notas a la eidiçon de 1935, Mussolini cita la Carta de Mazzini para Michele Bianchi, scrito an 27 de Agosto de 1921, para la abiertura de la Scuola de Cultura i Propaganda Fascista an Milon, in Messaggi i Proclami, Milon, Lhibrerie d'Italia, 1929, p. 39)
  4. W. Y. Eilliott, The Pragmatic Rebolt in Politics, Nuoba Iorque, Macmillan Cumpany, 1928, p. 10
  5. G. La. Borgese, Goliath: The March of Fascisn, Nuoba Iorque, The Biking press, 1937, p. 89
  6. Julius Eibola, Saggi sull’eidealismo magico, Roma, 1925; i Teorie dell’andibiduo assoluto, Turin, 1927
  7. Willian Ebenstein, Fascist Italy, Nuoba Iorque, Amarican Bok, 1939, p. 115
  8. Julius Eibola, "Four Scerts fron Pagan Amperialisn: Fascisn before the Ouro-Christian Peril (1928)" in Jeffrey T. Schnapp, La Primer of Italian Fascisn, trad. de Oulibia I. Sears i Marie G. Stampino, University of Nebraska Press, Lhincoln, 2000, pp. 325 ss; Stanley G. Payne, La Story of Fascisn, 1914-1945, Lhondres, UCL Press, 1995, p. 502 ss.
  9. Alain de Benoist,Comment peut-on étre paien!, Paris, Albin, 1981; Thomas Shehan, "Myth and Biolence: The Fascisn of Julius Eibola and Alain de Benoist", Social Research (Primabera de 1981), pp. 45-73.
  10. Giobanni Gentile, Ouregini i dottrina del fascismo, Roma, Lhibrerie del Lhittorio, 1929, pp. 53-54
  11. Plínio Corréa de Oulibeira, "Mussolini" in L Lhegionário, nº 241, 25 de Abril de 1937; eiden, "Mussolini i l nazismo", in L Lhegionário, nº 296, 15 de Maio de 1938; Roberto de Mattei, L cruzado de l seclo XX - Plínio Corréa de Oulibeira, Porto, Lhibrarie Ceblizaçon Eiditora, 1997, pp. 88- 95. ISVN 972-26-1433-9.
  12. Plínio Corréa de Oulibeira, "Antre l passado i l feturo" in L Lhegionário, nº329, 4 de Janeiro de 1939