Quemunismo

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

L Quemunismo ye un sistema eiquenómico, bien cumo ua doutrina política i social, an que l oubjetibo ye la criaçon dua sociadade sin classes, baseada na proiadade quemun de l meios de porduçon, cula cunsequente aboliçon de la proiadade pribada. Segundo esta teorie, ne l quemunismo l Stado passarie a ser çnecessário i serie zaparecido, sendo sustituído por libre associaçones de pordutores.

L Quemunismo tenta oufrecer ua alternatiba als porblemas que son antendidos cumo de la eiquenomie capitalista i al legado de l amperialismo i de l nacionalismo. D'acordo cula eideologie quemunista, la forma para superar esses porblemas serie la derrocada de la rica burguesie, tenida cumo classe dominante, an fabor de la classe trabalhadeira - ó proletariado – para stabelecer ua sociadade pacífica, libre, sin classes, ó goberno.

L pensamiento quemunista ye normalmente cunsidrado parte dun mais ancho mobimento socialista, oureginário ne ls trabalhos de teóricos de la Reboluçon Andustrial i Reboluçon Francesa, que remóntan a las obras de Karl Marx. Las formas dominantes de l quemunismo, cumo l Leninismo, l Trotskismo i l Luxemburguismo, son baseadas ne l Marxismo; mas bersones nó-Marxistas de l quemunismo (cumo l Quemunismo Crestiano, i l Anarcocomunismo) tamien eisisten i stan crecendo an amportança, zde la Chimpa de la Ounion Sobiética.

Antroduçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ne l sou uso mais quemun, l termo "quemunismo" fala de la obra i a las eideias de Karl Marx i, mais tarde, la muitos outros teóricos, notablemiente Friedrich Angels, Rosa Luxemburgo, Leon Trotsky, Bladimir Lenin, Antonio Gramsci, antre outros. Ua de las percipales obras fundadoras desta corriente política ye L Manifesto de l Partido Quemunista' ' de Marx i Angels i la percipal obra teórica ye L Capital de Marx.

Las percipales caratelísticas de l modelo de sociadade quemunal perpuosto nas obras de Marx i Angels son:

  • La eineisisténcia de las classes sociales.
  • Las necidades de todas las pessonas acabadas.
  • La falta de l Stado.

Para chegar la tal stado, Marx propone ua fase de transiçon, cula tomada de l poder de l meios de porduçon puls proletários para abolir la proiadade pribada destes i la cunsequente ourientaçon de la eiquenomie de forma planeijada i cuntrolada puls própios pordutores, cul oubjetibo de suprir todas las necidades de la sociadade i sous andibíduos. Marx antende que, cun las necidades supridas pula abundáncia promobida pul zambolbimento atingido pula pordutibidade de l trabalho (esto ye, de las fuorças pordutibas), las classes sociales deixan de eisistir i, antoce, nun eisiste mais la necidade de l Stado, bisto que este eisiste solamente por bias de la eisisténcia de classes.

Alguas bertentes de l socialismo i de l quemunismo, eidantificadas cumo anarquistas, defenden la aboliçon eimediata de l Stado. Tornan-se mais besibles las defrenças antre estes grupos quando se sabe que la purmeira Associaçon Anternacional de l Trabalhadores (AIT) terminou cumo resultado de la ounion antre marxistas (que acraditában na necidade de tomar l poder de l Stado para rializar la reboluçon) i bakuninistas (que acraditában que nun haberie reboluçon a menos que l Stado fusse abolido a la par cul capitalismo, para alhá de la defesa de l terrorismo cumo prática de luita).

La teorie que dá base a la custruçon de l quemunismo ten cumo punto de partida la análeze feita por Marx de la sociadade capitalista. Segundo el, la proiadade pribada de l meios de porduçon, caratelística fundamental de l capitalismo, solo eisiste cula apropiaçon de la más-balie pula classe dominante, ó seia, la sploraçon de l home pul home, que ye fundamental al capitalismo.

Marx amostra que solamente nua sociadade sin classes sociales essa sploraçon nun acuntecerie. Cunsidraba, inda, que solamente l proletariado[1] poderie, por ua luita política cunciente i cunsequente de sou papel stórico, derrubar l capitalismo, nun para custituir un Stado para si, mas para acabar cun las classes sociales i derrubar l Stado cumo strumiento político de eisisténcia i dominaçon de las classes.

La palabra quemunismo apareciu pula purmeira beç na amprensa an 1827, quando Robert Owen se referiu la socialistas i quemunistas. Segundo el, estes cunsiderában l capital quemun mais benéfico de l que l capital pribado. Las palabras socialismo i quemunismo fúrun ousadas cumo sinónimos durante to l seclo XIX. La definiçon de l termo quemunismo ye dada apuis de la Reboluçon russa, ne l ampeço de l seclo XX, pus Vladimir Lenin antendie que la palabra socialismo yá staba çgastado i deturpado. Por sue teorie, l quemunismo solo serie atingido depuis dua fase de transiçon pul socialismo, adonde haberie inda ua hierarquie de goberno.

Terminologie[eiditar | eiditar código-fuonte]

L quemunismo ye l modo de porduçon an que la sociadade libartarie-se de la alienaçon de l trabalho, que ye la forma de alienaçon que atiradeira las demales, adonde la houmanidade se tornarie eimancipada, tenendo l cuntrole i cuncéncia subre to l porcesso social de porduçon. Noutras palabras, l quemunismo ye l "trabalho libremente associado", nas palabras de l própio Karl Marx. Anquanto ne l capitalismo l trabalho ye libremente comercializado, anquanto mercadorie, na sociadade quemunista, cula socializaçon de l meios de porduçon, l trabalho deixarie de ser un aspeto negatibo i passarie a ser positibo, esto ye, l trabalho serie la afirmaçon de l prazer, dado la abundáncia de perdutos i l zambolbimento de la pordutibidade de l trabalho, que fazerie cun que podissemos trabalhar cada beç menos, cun porcessos de macanizaçon i cuntrole racional, lebando an cunsidraçon la queston de la natureza.

Nua sociadade quemunista nun haberie gobernos statales ó países i nó haberie debison de classes, pul cuntrário, la sociadade serie outo-gerida democraticamente, antretanto nó na forma política i si atrabeç de la atebidade houmana cunciente. Ne l Marxismo-Leninismo, l Socialismo ye un modo de porduçon antermediário antre capitalismo i quemunismo, quando l goberno stá nun porcesso de stransformar ls meios de porduçon de pribados para sociales.

Antoce serie possible para las pessonas acraditáren nua sociadade quemunista sin necessariamente outelizar de la bie proposta por Karl Marx, por eisemplo outelizando l quemunismo-relegioso ó Anarcocomunismo. Mas claro, para chegar a la eimancipaçon houmana hai ls oustaclos de la classe dominante, ne l causo, la burguesie, que detén todos ls meios contra la reboluçon socialista.

Stória de l quemunismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Stória de l Quemunismo

Teories i corrientes de l Quemunismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Reporduçon de la cápia oureginal de l Manifesto Quemunista

Utópicos[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Socialismo utópico

Las eideias quemunistas zambolbírun-se a partir de l scritos de l chamados socialistas utópicos, cumo Robert Owen, Charles Fourier i Saint-Simon.

Robert Owen fui l purmeiro outor a cunsidrar que l balor dua mercadorie debe ser medido pul trabalho neilha ancorporado, i nó pul balor an denheiro que le ye atrebuído. Charles Fourier fui l purmeiro a defender la aboliçon de l capitalismo i sue sustituiçon por ua sociadade baseada ne l quemunismo. I l Conde de Saint-Simon defendiu que la nuoba sociadade deberie ser planeada para percurar l bien-star de l pobres. Todos estes outores, antretanto, propunian la mudança social atrabeç de la criaçon de quemunidades rurales outo-suficientes por boluntários. Estes outores nun cunsiderórun que la sociadade starie dibedida an classes sociales cun antresses cuntrários.

L socialismo científico[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Marxismo

Karl Marx fui l responsable pula análeze eiquenómica i stórica mais detalhada de la eiboluçon de las relaçones eiquenómicas antre las classes sociales. Marx percurou demunstrar la dinámica eiquenómica que lebou la sociadade, partindo de l quemunismo primitibo, até la cuncentraçon cada beç mais acentuada de l capital i l aparecimento de la classe ouperária. Esta, al mesmo tiempo serie filha de l capitalismo, i la fuonte de sue fetura ruína. Marx defrenciou-se de l sous antecessores por splicar la eiboluçon de la sociadade an termos puramente eiquenómicos, i se referir a la acumulaçon de l capital atrabeç de la más-balie de forma mais clara.

Marx cunsidraba, al cuntrário de muitos de ls sous cuntemporáneos i de muitos críticos atuales, l quemunismo un "mobimento rial" i nó un "eideal" ó "modelo de sociadade" porduzido por anteletuales. Este mobimento rial, para Marx, manifestaba-se ne l mobimento ouperário. Ne l ampeço el propuso que la classe ouperária fazisse un porcesso de statizaçon de l meios de porduçon al derrubar l poder de la burguesie, para depuis haber la supresson total de l Stado. Apuis de la speriéncia de la Quemuna de Paris, el rebei esta posiçon i passa a defender la aboliçon de l Stado i l "outogoberno de l pordutores associados". Inda assi, tamien defrentemente de l outros outores, Marx acraditaba que la sociadade era regida por leis eiquenómicas que éran alhenas a la buntade houmana. Para el, tanto las mudanças passadas, cumo la Reboluçon socialista que ponerie fin al capitalismo, éran necidades stóricas que acunterian.

Libertários[eiditar | eiditar código-fuonte]

Bakunin
Ber artigo percipal: Quemunismo libertário

An 1840, Pierre-Joseph Proudhon publica l sou libro Que ye la Proiadade?, an que, baseando-se an anformaçones stóricas, jurídicas i eiquenómicas, percura demunstrar que to la proiadade ten na sue raiç un ato de "roubo". Proudhon ataca l cunceito de renda, l qual cumprende cumo sendo l dreito de eisigir algo a troco de nada. I pula purmeira beç, eidantifica un cacho de la populaçon cumo pordutores de riqueza (ls trabalhadores) i ua outra cumo ls roubadores dessa riqueza (ls propietários). Cunclui que la proiadade ye ampossible, i solo puode eisistir cumo ua fiçon jurídica amposta pula fuorça, atrabeç de l Stado. Proudhon anton cunclui que ls cidadanos solo staran libres de la amposiçon de la proiadade nua sociadade adonde l Stado nun eisista.

Defrente de sous precursores[2], Proudhon çprezou la religion i percurou basear la sue análeze eiquenómica solo an fatos i lógica. Acradita que la mudança atrabeç de la bioléncia repersentarie solo ua mudança de goberno, nada demudando nas relaçones sociales. Estas, antoce tenerien que ser reformadas gradatibamente, puls própios cidadanos. Para alhá desso, eidantificou parte de l mecanismo pul qual las cuntradiçones de l capitalismo se antensificában. An Sistema de Cuntradiçones eiquenómicas ó Filosofie de la Miséria (1846), Proudhon afirma que depuis de tener probocado l cunsumo de mercadories pula abundáncia de pordutos, la sociadade stimula la scasseç pul baixo nible de l salários, ua eideia que se popularizarie cul nome de "crise de superporduçon-subcunsumo".

Passado tener trabado cuntato cun Proudhon i çcrebido sue obra de forma debrebe an La Sagrada Família (1845), Marx passa la craticá-lo an Miséria de la Filosofie (1847). L ambate antensifica-se na AIT contra Bakunin, outro anarquista, i lieba la associaçon al sou fin. L percipal punto de çcordáncia era que, para Proudhon i Bakunin, la Reboluçon solo serie possible cula aboliçon eimediata de l Stado. Yá Marx acraditaba que l Estado poderie ser strumental ne l porcesso rebolucionário. Ls anarquistas tamien éran contra la outoridade, i Marx nó. Passado la fin de la AIT, ls adetos de Proudhon i Bakunin passan a chamar-se "quemunistas libertários" para se defrenciar de l marxistas, que permanecen a ousar l nome de quemunistas. Zde dende, essas dues corrientes de l quemunismo separórun-se i seguiran caminos andependientes.

A seguir al marxismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Rebisionismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Socialdemocracie

L mobimento quemunista, a partir de l ampeço de l seclo XX, passou la se dibedir an dibersas corrientes. Ne l ampeço, l aparecimiento de l chamado "rebisionismo", tamien chamado reformismo, perpuosto por Bernstein, que cunsidraba que l aburguesamento de la classe operária tornaba la possiblidade dua reboluçon socialista quaijeque nula i que l socialismo deberie adatar-se a esta rialidade lutando nó pul socialismo, mas pula reforma de l capitalismo an bases puramente éticas. Einicialmente rejeitada pul mobimento socialista, que anton recebie l nome giral de socialdemocracie, l reformismo acabou cunsulidando-se cumo prática política giral de l partidos socialistas de massa passado la Purmeira Guerra Mundial, quando l assentimento de l partidos socialistas de la Almanha, Fráncia i Eitália an botar a fabor de l créditos de guerra ne ls sous parlamentos rebelou sue aceitaçon giral de la legalidade burguesa i la sue recusa de l "derrotismo rebolucionário" (esto ye, la percura de la reboluçon socialista mesmo contra ls antresses de l Stado Nacional) feita puls bolchebiques de Lenin.

Quemunismo de Partido[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Leninismo

Na steira de la Reboluçon Russa, criaba-se ua debison antre la Strema Squierda de l mobimento socialista, liderada por Lenin, que promoberie l retorno de la spresson "quemunismo", adotada por Marx para definir-se a si mesma, çtinguindo-se de las corrientes socialistas reformistas, que retubírun l nome de social-democracie. La cuncepçon "bolchebista" ó "leninista" (nas sues dibersas corrientes) que cumprendie que l quemunismo fusse antes dun período de transiçon chamado socialismo, an que haberie la statizaçon de l meios de porduçon, quedarie a eisistir la lei de l balor i l uso de l denheiro, antre outras caratelísticas de l capitalismo. Este período de transiçon zambocarie, puls menos teoricamente, na stinçon gradual de l Stado i de las outras caratelística de l capitalismo, custituindo assi l quemunismo. Las obras que zambolben esta tese son ls scritos de Lénin passado la reboluçon bolchebique, l libro de Joseph Stálin "Porblemas eiquenómicos na Ounion Sobiética" i an bários scritos posteriores de l seguidores desta corriente, tanto na Rússia quanto ne l restro de l mundo.

Cunselhismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Quemunismo de cunseilhos

Ls quemunistas, inda assi, lougo se biran delantre dua nuoba debison: por un lado, ls quemunistas de partido - ls adetos de las teses de Lénin de que l partido de banguárdia serie un strumiento neçairo para la reboluçon quemunista - i, por, outro, ls "quemunistas de cunselhos", que cunsiderában ls cunselhos operários ó "sobietes" cumo la forma de ourganizaçon rebolucionária de l trabalhadores. La eideia cunselhista, agarraba Marx i cuncebie l quemunismo cumo un modo de porduçon que sustituíe l capitalismo, acabando l Stado, la lei de l balor etc., eimediatamente, atrabeç de la outogeston de l cunseilhos operários. Assi, esta corriente preguntaba la eideia dun período de transiçon, ponendo-la cumo sendo contra- rebolucionária i porduto dun porjeto semi-burgués ne l anterior de l mobimento operário. Las percipales obras que dízen este punto de bista son: "Percípios Fundamentales de l Modo de porduçon i Çtribuiçon Quemunista", de l Grupo Quemunista Anternacionalista de la Houlanda i "Ls Cunselhos Operários" de Anton Pannekoek, i bários outras obras a seguir que zambolbírun estas teses até ls dies de hoije, tenendo l nome cuntemporáneo de outogeston.

Ouniones a seguir[eiditar | eiditar código-fuonte]

Esta debison serie seguida por bárias outras debisones, percipalmente drento de la corriente heigemónica, l "quemunismo de partido" - tamien chamado bolchebismo, leninismo ó marxismo-leninismo, criando muitas tendéncias, cumo l maoísmo, l stalinismo, l trotskismo, antre outras. Esta debison drento de la própia teorie acabarie por minar muitas de las einiciatibas de l Quemunismo i criar bárias luitas eideológicas anternas.

Reboluçon Russa de 1917[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Reboluçon Russa de 1917
Trotsky i Lenin an Petrogrado an 1921 antre melitantes quemunistas

La Reboluçon Russa fui ua série de eibentos políticos na Rússia, durante ls quales ls operários i camponeses derrubórun la outocracie russa, l goberno probisório i spropiórun campos, fábricas i outros locales de trabalho. Estes eibentos acuntírun durante l anho de 1917 i ampeço de 1918, i resultórun nua guerra cebil que durou de 1918 la 1921. Durante este porcesso, l Partido Bolchebique, liderado por Bladimir Lenin i Leon Trotski, transformou-se na sola fuorça política capaç de restabelecer la orde. El criou un poderoso eisército, que submetiu tamien la classe operária i ls outros partidos, al mesmo tiempo que adotou l çcurso quemunista, l qual outelizou cumo justificaçon pa la amposiçon dua ditadura.

La burocratizaçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Degenerescéncia burocrática

Inda durante ls sous redadeiros anhos de bida, Lenin amprendiu ua fuorte luita contra la burocratizaçon de l Partido i la cuncentraçon de poder nas manos de Stálin, sugerindo que Trótski, "l mais capaç de l Comité Central", assumisse l quemando de l partido. Para alhá de tener eisercido papel decisibo cumo reourganizador de l Eisército Burmeilho, Trotsky habie propuso la teorie chamada de "Reboluçon Permaniente" , i que fura adotada por Lenin nas sues Teses de Abril - quando este admitiu que la Reboluçon Russa ponerie an andamiento l transcrescimento sin parraige antre reboluçon burguesa (febreiro) i proletária (outubre).

Stalinismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Stalinismo

Las perseguiçones agrabórun-se pouco tiempo depuis de la muorte de Lénin, an janeiro de 1924, quando ua luita anterna pul poder stabeleciu-se antre Trótski i Stálin. Eilha terminou cula bitória de Stalin, que amplantou un regime de terror i antrigas, sterminando dous terços de l quadros de l Partido Quemunista, de forma a prebalecer. Durante l sou regime la Ounion Sobiética saltou dun paíç arruinado pula guerra cebil, para ua superpoténcia, mas al custo de pul menos 7,5 milhones de muortes debidas a la grande fame de 1923-1933, ajuntando-se al sou regime de total i abseluto terror ditatorial, cula spanson de l antigos Gulags (campos de cuncentraçon custruídos na Sibéria para punir dissidentes políticos) i perseguiçon política sin precedentes, culminando cul fin de la liberdade de spresson i represson ferrenha contra homossexuales, jornalistas i cientistas de la academie an giral, durante i passado l Grande Spurgo[3].

Inda que houbísse críticas, alguns poucos de l oucidente bian cun admiraçon l regime socialista de la URSS, sendo notório l apoio dun pequeinho grupo de anteletuales de strema-squierda de l oucidente al goberno de Stálin.

La ouposiçon de squierda[eiditar | eiditar código-fuonte]

Túmulo de Trótski, ne l México
Ber artigo percipal: Trotskismo

Passado la muorte de Lénin, bieno un período de cunflitos, tenendo cumo panho de fondo anterno las çputas subre la coletibizaçon de la agricultura i la burocratizaçon de l aparato partidário, Stálin dou un golpe contra Trótski i la bielha guárdia bolchebique, mandando para la cadena, pa l eisílio ó para la muorte cientos de miles de quemunistas i anarquistas russos.

Leon Trótski, spulso, quedou a luitar pul quemunismo i custruiu un nuobo reagrupamento anternacionalista, la IB Anternacional, que fui l bastion de l marxismo-rebolucionário ne ls negros anhos de l stalinismo. Trótski fui assassinado, an Coyoacán, México por Ramón Mercader, agente catalan an serbício para la polícia secreta de Stálin (GPU, depuis KGB).

Outocrítica[eiditar | eiditar código-fuonte]

Quando Nikita Khrushcheb assumiu l poder de la URSS denunciou ls crimes de Stálin i campos de cuncentraçon (gulags), mas esso pouco mudou la acion de l stado socialista repressor.

Nin mesmo la publicaçon de l libro Arquipélago de Gulag de l ganhador de l Prémio Noble de Literatura de 1970, Aleksandr Solzhenitsyn, demudou algo, pus naide drento de la Ounion Sobiética sabie de la eisisténcia de l libro. Este libro fui screbido antre 1962 i 1973, solamente fui publicado ne l oucidente an 1973. L libro fui publicado oufecialmente na Rússia solo an 1989.

Segundo la çcriçon de l libro, ls "gulags" éran campos de trabalho penoso, bastante próssimo dua situaçon de scrabatura, para anteletuales oupositores ó eibentuales traidores de l regime, las cundiçones de chegada fúrun çcrebidas i cumparadas, por muitos de l sous subrebibentes, a las de deportaçon para campos de stermínio. Segundo alguas çcriçones, ls campos mais zoumanos ancontrában-se na region de la Sibéria.

Glasnost[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Glasnost

Passado la Segunda Guerra Mundial, an que la Almanha nazista fui derrotada pulas fuorças aliadas (Reino Ounido, Stados Ounidos i Ounion Sobiética), ampeçou-se ua fase de rebison de l fundamentos de l stalinismo, l que resultou, ne ls anhos 90, na rebison de l Stado Sobiético que fúrun anton coincidos cumo "glasnost" i "perestroika". Para alguns, esto segneficou ua bolta al capitalismo i ua reaprossimaçon a la política de l Stados Ounidos, anquanto que, para outros que qualificában la sociadade russa cumo un capitalismo de stado, trataba-se dun retorno al capitalismo pribado.

La chimpa de l muro de Berlin[eiditar | eiditar código-fuonte]

Muro de Berlin
Ber artigo percipal: Muro de Berlin

Passado la chimpa de l muro de Berlin, l quemunismo fui cunsidrado muorto por bários pensadores, anteletuales i pula média. L marxismo mantubo-se subre outras formas, cumo na China, cul maoísmo, an Cuba, cun Fidel Castro i, mais duramente, na Coreia de l Norte, cun Kin Eil-sung i l sou filho Kin Jong-eil. Segundo alguns pensadores, mais cumo ua refréncia filosófica i política geradora d'algua polémica de l que propiamente un ente político de ancho spetro, pus tenie-se lemitado al nible de Goberno, deixando l pobo cun relatiba libardade d'acordo cun cada norma an bigor ne l respetibo paíç. L marxismo mantén-se, assi i todo, cumo ua refréncia filosófica i política, (polémica, ye cierto ), que nun debe ser çprezada ne l cuntesto de la globalizaçon.

Ls seguidores desta doutrina política defrontan-se, antretanto, cun las nuobas rialidades stóricas que ténen oureginado mobimientos reformadores que pretenden repensar-la. L porjeto de anstauraçon dua sociadade quemunista inda ye defendido por muitas corrientes i pensadores, alguns mantenendo la eideia que anspirou la Reboluçon Bolchebique, l leninismo (para quien las "renobaçones" son solo senhal de subjugaçon al capitalismo), i outros, fazendo rebison ó aderindo a las corrientes quemunistas antileninistas. L socialismo cuntinou d'outro modo an muitos países de l mundo.

Quemunismo contra Anarquismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Simblo de l anarquismo

Ls mobimentos anarquista i marxista aparecírun i ganhórun fuorte atuaçon ne l seclo XIX, an meio als eifeitos sociales de la Reboluçon Andustrial. Fúrun dambos cuntestadores de la orde liberal burguesa i de l Stado garantidor de las cundiçones trabalhistas de la época, a la par, tamien, quanto al eideal quemunista: la fin de las debisones de classes, de la sploraçon i até mesmo de l Stado.

A respeito dessas semelhanças (de ourige, alguns albos de atuaçon i oubjetibos finales), nun cuncordaban ne l camino a ser seguido para chegar al quemunismo. Pa ls marxistas, deberie haber ua fase antermediária socialista — la ditadura de l proletariado —, un Stado rebolucionário que custruirieb las cundiçones biablizadoras de l quemunismo, cumo lidar culs mobimentos contra- rebolucionários que benissen a aparecer na transiçon. Ls anarquistas, al cuntrário, pensában custruir l quemunismo eimediatamente, acabando nun solo las classes, las anstituiçones i las tradiçones, mas subretodo l Stado.

Na segunda metade de l seclo XIX, durante l seclo XX, i inda ne l seclo XXI las defrenças quedaban subre las semelhanças, promobendo antre ls dous mobimentos socialistas ua cumbibéncia de choques i dibergéncias, nas sues luitas contra la orde stabelecida.

Críticas al quemunismo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Anticomunismo

Zde la sue difuson, l quemunismo marxista-leninista recebiu ouposiçon, tanto de la squierda quanto de la dreita política[4][5]. Bários críticos dan al quemunismo eipisódios de biolaçon de dreitos houmanos ouserbados durante l seclo XX, cumo l genocídio uocraniano na Ounion Sobiética ó l massacre dun quarto de la populaçon de l Camboja [6] subre l regime de Pol Pot[7]. Hai críticas inda al funcionamento de la eiquenomie quemunista, cunsidrada por Mises eineficiente [8] i por Hayek einebitablemiente ligada a la tiranie.

Las percipales críticas al quemunismo assentan-se eissencialmente na eideia de que quanto maior ye la anterbençon de l Stado, mais negatiba ye. Porque:

  • Anterfre cula liberdade andebidual i libre einiciatiba de las pessonas i ampresas, que son quien sustentan ambeluntariamente l Stado atrabeç de l ampuostos i taxas;
  • Al mober recursos de l mais pordutibos pa ls menos pordutibos, quitando porduçon als purmeiros para poner als segundos, l Stado cuntribui para ua deminuiçon de la eificiéncia global de l sistema eiquenómico i social. Esto porque ye antuitibo que la pessona que nun bei ua recumpensa maior pul sou sfuorço, ten tendéncia a porduzir menos, dessa forma todos quedan mais pobres.

Bernard-Heinri Léby, Karl Popper, Ludwig bon Mises, Max Weber, Michael Boslensky, Miloban Djilas, Milton Friedman, Báclab Hable son alguns eiminentes críticos de l quemunismo. La eideologie quemunista tamien ye fuortemente craticada pula Doutrina Social de la Eigreija Católica.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

  1. Proletariado: ls trabalhadores que porduzen más-balie, percipalmente ls de la grande andústria.
  2. Precursores de Proudhon: Max Stirner, Willian Godwin, antre outros.
  3. Modelo:Citebok
  4. Vernard-Heinri Léby - La barbarie a la bisage humain
  5. MILL, J. S. Percípios de Eiquenomie Política, Libro IV, Capítulo 7
  6. International Judicial Monitor - International Tribunal Spotlight: Straordinary Chambers in the Courts of Cambodia
  7. Bincent Cok - Pool Pot and the Marxist Ideal[lhigaçon einatiba]
  8. BOETTKE, P. J. Public Choice and Socialism. George Mason University[lhigaçon einatiba]