Luís de Camões

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
(Ancaminamiento de Luís Vaz de Camões)

Luís Vaz de Camões (c. 152410 de Júnio de 1580) ye frequentemente Cunsidrado cumo l maior poeta de léngua pertuesa i de l maiores de la Houmanidade. L sou génio ye cumparable al de Houmero, Birgílio, Dante, Cervantes ó Shakespeare; de las sues obras, la eipopeia Ls Lusíadas ye la más seneficatiba.

Ouriges i mocidade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Nun se sabe la data i l local adonde terá nacido Camões. Admite-se que naciu antre 1517 i 1525. La sue família ye de ourige galega que se fixou na cidade de Chabes i más tarde terá ido para Coimbra i para Lisboua, lugares que reibindícan ser l local de sou nacimiento. Frequentemente fala-se tamien an Alenquer, mas esto debe-se a ua mala anterpretaçon dun de l sous sonetos, adonde Camões screbiu "[…] / Criou-me Pertual na berde i cara / pátria mie Alenquer […]". Esta frase eisolada i la scrita de l soneto na purmeira pessona leban las pessonas la pensáren que ye Camões a falar de si. Mas la leitura atenta i cumpleta de l soneto premite cuncluir que ls fatos ande persentes nun se associan a la bida de Camões. Camões screbiu l soneto cumo se fusse un andebíduo, l mais cierto un coincido sou, que yá tenerie morrido cun menos de 25 anhos de eidade, loinge de la pátria, tenendo cumo sepultura l mar.

L pai de Camões fui Simão Vaz de Camões i sue mai Ana de Sá e Macedo. Por bie paterna, Camões serie trineto de l trobador galego Basco Pires de Camões, i por bie materna, aparentado cul nabegador Basco de la Gama.

Antre 1542 i 1545, bibiu an Lisboua, trocando ls studos pul ambiente de la corte de D. Juan III, cunquistando fama de poeta i feitio altibo.

Bibiu algun tiempo an Coimbra adonde tenerie frequentado l curso de Houmanidades, talbeç ne l Mosteiro de Santa Cruç, adonde tenie un tio padre, D. Bento de Camões. Nun hai registros de la passaige de l poeta por Coimbra. An to l causo, la cultura refinada de l sous scritos torna la sola ounibersidade de Pertual de l tiempo cumo l lugar más probable de sous studos.

Ligado a la casa de l Conde de Linhares, D. Francisco de Noronha, i talbeç precetor de l filho D. António, segue para Ceuta an 1549 i por alhá queda até 1551. Era ua abintura quemun na carreira melitar de l moços, recordada na eilegie Aqueilha que de amor çcomedido. Nun cerco, tubo un de ls uolhos ciego por ua seta pula fúria rala de Marte. Inda assi, mantubo las sues potencialidades de cumbate.

De regresso a Lisboua, nun tarda an retomar la bida boémia. Son-le atrebuídos bários amores, nun solo por damas de la corte mas até pula própia armana de l Rei D. Manuol I. Tenerie caído an zgrácia, a punto de ser çterrado para Custáncia. Nun hai l menor fundamiento decumental de que tal fato tenga acuntecido. Ne l die de Corpus Christi de 1552 entra an rixa, i fire un cierto Gonçalo Ourges. Preso, ye libartado por carta régia de perdon de 7 de Márcio de 1553, ambarcando pa la Índia na armada de Fernon Álbares Cabral, a 24 desse mesmo més.

Ouriente[eiditar | eiditar código-fuonte]

Chegado la Goa, Camões toma parte na spediçon de l bice-rei D. Afonso de Noronha contra l rei de Chembe, coincido cumo l "rei de la pumienta". A esta purmeira spediçon trata de la eilegie "L Poeta Simónides falando". Depuis Camões fixou-se an Goa adonde screbiu grande parte de la sue obra épica. Cunsidrou la cidade cumo ua "madrasta de todos ls homes hounestos" i eilhi studou ls questumes de crestianos i hindus, i la geografie i la stória locales. Tomou parte an más spediçones melitares. Antre Febreiro i Nobembre de 1554 antegrou la Armada de D. Fernando de Meneses, custituída por más de 1000 homes i 30 ambarcaçones, al Golfo Pérsico, ende sentindo la amargura spressa na cançon "Junto dun seco, fero i stéril monte". Ne l regresso fui nomeado "probedor-mor de l defuntos nas partes de la China" pul Gobernador Francisco Barreto, para quien screbirie l "Outo de l Filodemo".

An 1556 partiu para Macau, adonde cuntinou ls sous scritos. Bibiu nua gruta, hoije cul sou nome, i ende terá scrito buona parte d'Ls Lusíadas. Naufragou na foç de l riu Mekong, adonde cunserbou de forma heiróica l manuscrito de la obra, anton yá adiantada (cf. Lus., X, 128). Ne l zastre tenerie morrido la sue cumpanheira chinesa Dinamene, celebrada an série de sonetos. Ye possible que dáten eigualmente dessa época ó téngan nacido dessa delorosa spriéncia las redundilhas "Sóbolos rius".

Regressou la Goa antes de Agosto de 1560 i pediu la porteçon de l Bice-rei D. Custantino de Bergáncia nun gran poema an uitabas. Aprisionado por díbedas, derigiu súplicas an berso al nuobo Bice-rei, D. Francisco Coutico, conde de l Redondo, para ser liberto.

De regresso al reino, an 1568 fizo scala na ilha de Moçambique, adonde, passados dous anhos, Diogo de l Couto l ancuntrou, cumo relata na sue obra, acrecentando que l poeta staba "tan pobre que bibie de amigos" (Década 8.ª de la Ásia). Trabalhaba anton na rebison de Ls Lusíadas i na cumposiçon de "un Parnaso de Luís de Camões, cun poesie, filosofie i outras ciéncias", obra roubada. Diogo de l Couto pagou-le l restro de la biaige até Lisboua, adonde Camões aportou an 1570. An 1580, an Lisboua, biu la partida de l eisército pertués para l norte de África.

Morriu-se nua casa de Santana, an Lisboua, sendo anterrado nua campa rasa nua de las eigreijas cercanas. Ls sous restros stan atualmente ne l Mosteiro de ls Jerónimos.

Ls Lusíadas i la obra lírica[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Ls Lusíadas

Ls Lusíadas ye cunsidrada la percipal eipopeia de la época moderna debido a la sue grandeza i ounibersalidade. Las rializaçones de Pertual zde l Anfante D. Anrique até a la ounion dinástica cun Spanha an 1580 son un marco na Stória, marcando la transiçon de la Eidade Média pa la Época Moderna. La eipopeia narra la stória de Basco de la Gama i de l heiróis pertueses que nabegórun an torno de l Cabo de la Buona Sprança i abriran ua nuoba rota pa la Índia. Ye ua eipopeia houmanista, mesmo nas sues cuntradiçones, na associaçon de la mitologie pagana a la bison crestiana, ne ls sentimientos cuntrairos subre la guerra i l ampério, ne l gusto de l çcanço i ne l deseio de abintura, na apreciaçon de l prazer i nas eisigéncias dua bison heiróica.[1]

Las armas i ls barones assinalados
Que, de la oucidental praia lusitana,
Por mares nunca d'antes nabegados
Passórun inda para alhá de la Taprobana,
An peligros i guerras sforçados,
Más de l que pormetie la fuorça houmana,
I antre giente remota eidificórun
Nuobo reino, que tanto sublimórun.
(...)
Cantando spalharei por to la parte,
Se a tanto me ajudar l angeinho i arte

Camões, Lusíadas, Canto I.

La obra lírica de Camões fui publicada cumo "Rimas", nun habendo acordo antre ls defrentes eiditores quanto al númaro de sonetos scritos pul poeta i quanto a la outorie de alguas de las pieças líricas. Alguns de ls sous sonetos, cumo l coincido Amor ye fuogo que arde sin se ber, pula ousada outelizaçon de l paradoxos, prenuncian l Barroco.

L stilo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ye fácele recoincer na obra poética de Camões dous stilos nun único defrentes, mas talbeç até cuntrairos: un, l stilo de las redundilhas i de alguns sonetos, na tradiçon de l Cancioneiro Giral; outro, l stilo de anspiraçon latina ó eitaliana de muitos outros sonetos i de las cumposiçones (h)andecassílabas maiores. Chamaremos eiqui al purmeiro l stilo angenhoso, al segundo l stilo clássico.

L stilo angenhoso, tal cumo yá aparece ne l Cancioneiro Giral, manifesta-se subretodo nas cumposiçones custituídas por mote i buoltas. L poeta tenie que zambolber un mote dado, i era na anterpretaçon de las palabras desse mote que rebelaba la sue subtileza i eimaginaçon, eisatamente cumo ls pregadores mediabales l fazien al zambolber la frase bíblica que serbie de tema al sermon. Ne l zambolbimento de l mote habie ua preacupaçon de pseudo-rigor berbal, de eisatidon bocabular, de modo que ls angenhosos paradoxos i ls antendimientos fantasistas de las palabras parecéssen salir dua spece de ouparaçon lógica.

Las obras del fúrun dibedidas an líricas i amorosas. Un eisemplo de las obras líricas fui Ls Lusíadas, debedido an 10 cantos, salta la cunquista de Pertual na rota de las índias.

Obras[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Portal-literatura

Lírica[eiditar | eiditar código-fuonte]

Triato[eiditar | eiditar código-fuonte]

Refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

Notas i Refréncias