Fonso II de las Astúrias

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Fonso II de las Astúrias, chamado l Casto (Obiedo, 759/760842) fui Rei de las Astúrias an 783, çtronado, i depuis reinou de 791 a 842. Era filho de Fruela I i Munia, nieto de Fonso I.

Progresso i spanson[eiditar | eiditar código-fuonte]

Passado la abdicaçon de Bermudo I, Fonso II, l Casto regressou a las Astúrias para se proclamar Rei, treminando l período de relatiba paç cun ls muçulmanos. Durante l sou reinado, rializa spediçones de castigo ne l Sul, chegando mesmo até Lisboua an 798, i an 825 bence tamien ls muçulmanos ne l riu Nalón. Fixa la capital de l Reino an Obiedo i procede al repoboamiento de la Galiza i zonas setentrionales de Castielha i Lion. Fui un reinado sposto la cuntinos ataques de l muçulmanos. Inda assi, cunsegue spandir l reino i surge l pré-románico asturiano, dando lhugar la obras-primas de la arquitetura mediebal ouropeia. Fonso II anstaura l culto jacobiu i torna-se la purmeira figura de l Camino de Santiago, que bincula las Astúrias cula Ouropa (specialmente cul reino de Carlos Magno), cun quien partilhaba un einimigo quemun ne l Sul, de cultura ouriental. Afonso II era filho de mai alabesa, pul que yá se prebia la aprossimaçon de l reino asturiano als bezinos Bascos. Na batailha de Lhutos (Llodos an asturiano, ciénegas an castelhano) , ye anfligida ua dura derrota als árabes i berberes que querie acabar cula crecente amenaça que se tornaba l yá Reino de las Astúrias. An 808, manda fraugar la Cruç de l Anjos. Este rei ancarrega l arquiteto Tioda de la custruçon de bários eidifícios de caráter régio i relegioso para ambelezamiento de Obiedo, de ls quales poucos subrebibírun até als dies de hoije.

Ermita de Santa Marie de l Naranco, obra-prima de la arte ramirense.

Ls reis seguintes, Ramiro I (filho de Bermudo que se proclama Rei ne l seguimiento dua guerra cebil) i Ourdonho, biben nun período de guerra cuntina contra ls muçulmanos. Ne l tiempo de Ramiro I, zambolbe-se la arte ramirense, l apogeu pré-románico asturiano. Este rei lhibra la batailha de Clabijo, na qual, segundo la lhenda, l apóstolo Santiago, la monte nun cabalho branco, ajuda l eisército asturiano contra las tropas islámicas. Ne l anho 844, surge na cuosta de Gijón ua frota de Normandos; nun se sabe cun certeza se ende zambarcórun, mas nun se detibírun, yá que prosseguiran an direçon al que las Crónicas refíren de Faro de Brigantio (Corunha), de adonde fúrun spulsos, prosseguindo la ancurson la Spanha (las crónicas asturianas chamában Spanha al Al-Andalus).

Ourdonho procede al repoboamiento de Astorga, Lion, Tui i Amaya. Stablece relaçones próssimas cul reino de Nabarra, possiblemente ajudando na lhibertaçon de l rei García Íñiguez, sequestrado puls Normandos. Inda ne l decorrer de la aneixaçon de l bal de l Ebro, stablece alianças cun ls Banu Qasi de Saragoça, cun quien tamien cumbatiu an oscilaçones de la aliança. Ourdonho tamien trata de ajudar, sin sucesso, als moçárabes toledanos an rebelion contra l emir de Córdoba. Na sequéncia de la sue muorte, sucediu-le l filho, Fonso III.

Fonso II i tumba apostólica[eiditar | eiditar código-fuonte]

Passado un período de cunflitibidade antre ls defrentes princeps astur-galaicos, cul reinado de Fonso II acunte ua amportante mudança política, passa-se dua aneixaçon pula fuorça a la antegraçon pacífica de l populos Gallecie ("pobos de la Galiza") ne l teta de la Corona. Sin dúbeda l reinado de Fonso II supós un amportante abanço ne l porcesso de cunsulidaçon de la anstituiçon Monárquica del Reino de las Astúrias, l qual fixo pensar la mais dun que debiu ser beneficioso pa l cunjunto ls antresses propiamente galegos, aliás este monarca passou la sue anfáncia sendo eiducado an Samos, talbeç na família dun poderoso magnate galego, que adotou acunter cun muitos de ls reis sucessores. L berdadeiro ye que parece haber ua coincidéncia de antresses políticos cun ls galegos, tales cumo dous acuntecimientos stóricos de grande relebáncia na sue época, cumo son las relaçones de to la Galiza cul reino franco i la crise relegiosa probocada pula querela adopcionista, ampeçada presumiblemente na época de Mauregato i que se prolongou ne ls reinados de Bermudo I i l própio Fonso II de las Astúrias. dous fatos stóricos de fundamental trascendéncia de l que falan ls anales carolingianos i que silenciórun antressadamente ls cronistas de Fonso III (866-910).

De este jeito, anquanto las Crónicas de l ciclo afonsino agachan ls cuntatos políticos stablecidos antre ls monarca galaicos i ls carolíngios, las fuontes francas cunfirman la assisténcia de bispos de la Galiza al sínodo de Ratisbona an 782, i tamien al cuncilio de Fráncfort, adonde assisten bispos de Italiae, Galliae, Gothiae, Aquitaniae, Galleciae an 794 l de maior relebáncia de todos ls celebrados ne ls tiempos de Carlomagno, pus nel tratou-se l tema de l adopcionismo, que afetaba la ounidade relegiosa de Oucidente. Al mesmo tiempo, ls anales francos dan ambora de l ambio de ambaixadas por parte de Afonso II l Casto, que ye coincido tanto ne ls Annales Regni Francorun bien cumo na Vita Karoli Magni cumo Hadefonsi regis Galleciae et Asturiae, Annales Laurissense Maiores.ó seia, rei de la Galiza i de las Astúrias ó mesmo cumo Galletiarun principis[15] (príncepe de las Galizas) segundo la Vita Hludovici i rex Gallaeciae segundo la cronica mediebal de Hermann de Richenau, scrito ne l seclo XI. An to l causo, las relaçones antre Carlomagno i este monarca debírun ser mui streitas, pus l cronista Eiginardo na Vita Karolis afirma que quando Afonso II ambiaba mensageiros ó cartas al rei de l francos, querie ser chamado propiu sunn, ye dezir, l sou bassalo.

Assi i to, l fato mais çtacable ye ne l sou reinado porduzir-se la çcubierta ó "ambençon" de la tumba dun de l doce apóstolos de Jasus Cristo, Santiago l Maior. Tal acuntecimiento sucediu ne l lhugar chamado Cumpostela, i de la mano de l bispo Teodomiro de la diocese de Eirie, aliás l ónus político-relegiosa que este fato stórico tenerie nun momiento ne l que la monarquia staba a necessitar de simblos antegradores.

Na Eidade Média "l culto a un santo bien podie ajudar a moldar un reino", i assi Afonso II decide custruir ua eigreija, que se bien nun fui ua obra de grande ambergadura, supunha la purmeira piedra de l que mais tarde serie la alfaia de l románico ouropeu.

Anque de l casual desta çcubierta, la maiorie de ls storiadores cuntemporáneos bénen neste fato ua "ambençon" cun claros fines políticos, bien cumo relegiosos, percipalmente motibados pula crise relegiosa de l adopcionismo que amplicarie la criaçon dua eigreija na Galécia andependiente de la moçárabe cun sé an Toledo, de la que staba lhigada zde la fin de l poder suebo an Braga. Ls partidários desta postura oupinan que la ambason muçulmana fui l fator de base que splica la çcubierta de la tumba de l apóstolo Santiago an Reino de la Galiza, i nun an Spania; porque fui la antiga porbíncia romana de Galécia la sola que quedou a la borda de la maré muçulmana que alagou la Península Eibérica an 711. De fato, esta çcubierta ó "ambençon" de l ataúde tubo lhugar ne l reinado de Fonso II (791-842), mas fui ne l período eimediatamente predecessor que se punirun las bases eideológicas de l que iba ser, de eimediato, l achado "casual" de l ediclo cumpostelano pul bispo Teodomiro de Eirie, antre 818 i 847. Tanto Mauregato quanto Bermudo I son cuntemporáneos de la querela adopcionista, de l "Comentairos a la Apocalipse", atribuídos la Beato de Lhiébana, i de la fabricaçon de l purmeiro Hino lhitúrgico specífico an honra de Santiago, que se associa cul rei Mauregato atrabeç dun acróstico.

Apogeu i final[eiditar | eiditar código-fuonte]

A amarielho, la stenson aprossimada de ls reinos de Astúrias i Nabarra an anhos de la muorte de Fonso III.

Fonso III atinge l spoente mássimo de l poderio de l Reino de las Astúrias. Stablece relaçones mui próssimas cul Reino de Nabarra, lhuita i alia-se repetidas bezes cun ls Banu Qasi de Saragoça i lhuita al lhado de l moçárabes de Toledo contra l poder emiral.

Eimaige de l berso de la Cruç de la Bitória.

Ne l anho de 908, un seclo depuis de Fonso II fazé-lo cula Cruç de l Anjos, manda fraugar la Cruç de la Vitória, simblo de Astúrias zde anton. Fonso casa-se cun Jimena, nobre nabarra, possiblemente filha de Garcia Íñiguez de Pamplona. Cul apoio de ls nobres galegos, cumo Heirmenegildo Guterres, cunquista l norte de l atual Pertual. Tamien se adentra pul Douro, cunquistando Çamora i Burgos. Ne l momiento de l apogeu, l reino asturiano acupaba to l noroeste peninsular, zde l Porto até Álaba.

Garcia I, filho de Fonso III, l Grande, depuis de lhutar contra l sou pai i armanos, Ourdonho II i Fruela II, traslada la capital de l reino para Lion, criando un nuobo reino que se fundirieb cul asturiano, l Reino de Lhion.