Corvo (Açores)

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!
L'ilha de l Corbo bista de l Miradouro de l Caimbro, cuosta nordeste de l'ilha de las Flores.
Un de ls molinos de bento tradecionales de l'ilha de l Corbo (classeficado cumo eimoble d'antresse municipal).
Ua de las rues percipales de la Bila de l Corbo.
L Porto de la Casa, l cales comercial de l'ilha de l Corbo.
L'antiga fábrica de manteiga de la zaparecida Coperatiba Agrícola Corbense.
La cuosta suiste de l Corbo a la çcolaige de la pista 12 de l aeródromo de l Corbo.
La Lagona de l Caldeiron alojada na cratera bulcánica.
Eimaige oubtida por satélite de l'ilha de l Corbo (Landsat).
Ilha de l Corbo i la parte norte de l'ilha de las Flores. Foto tirada de bordo dun Space Shuttle de la NASA.
Mapa de l'ilha de l Corbo.


La ilha de l Corbo ye a menor de las ilhas de l Arquipélago de ls Açores, localizando-se ne l Grupo Oucidental, subre la Placa Norte-Amaricana, la norte de la Ilha de las Flores. A eilha corresponde territorialmente l munecípio de Bila de l Corbo, l único de ls cunceilhos de la República Pertuesa que nun ten qualquiera freguesie, yá que, mos tenermos de l'artigo 136.º de l Statuto Político-Admenistratibo de la Region Outónoma de ls Açores, este nible de debison territorial nun eisiste na ilha.[1] Las funçones de ls uorgones de freguesie son assumidos puls correspondentes uorgones municipales.

Geografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

L'ilha acupa ua superfice total de 17,13 Km², cun 6,5 Km de cumprimiento por 4 Km d'anchura. Queda a 39º 40’ de latitude Norte i 31° 05’ de longitude Oeste. Se fur cunsidrada parte de la América de l Norte ansular, debido al fato de se situar subre la Placa Norte-Amaricana, tenerie un de ls puntos mais la Leste de l cuntinente amaricano.

Desta de la ilha de las Flores, de Santa Cruç de las Flores 13 milhas i 10 milhas náuticas de Punta Delgada (Santa Cruç de las Flores). Ye formada por ua única muntanha bulcánica zaparecida - l Monte Gordo, coronado cun ua ampla cratera d'abatimiento chamada localmente de Caldeiron, cun 3,7 Km de perímetro i 300 metros de perfundidade i adonde se aloja la Lagona de l Caldeiron. Neilha se puoden ouserbar bárias lagonas, turfeiras i pequeinhas "ilhotas", dues cumpridas i cinco redondas. L punto mais alto de l'ilha ye l Streitico ne l rebordo sul de l Caldeiron, cun 720 metros d'altura arriba de l nible médio de l mar. Para alhá desta eilebaçon çtacan-se inda: l Morro de ls Homes, la Lomba Redonda, la Corona de l Pico, l Morro de la Fuonte, l Spigãozinho i l Serron Alto.

To l litoral ye alto i scarpado, custituindo l cone central de l bulcon, cun scepçon de la parte Sul, adonde nua fajana lábica se stableciu la Bila de l Corbo, la única poboaçon de l'ilha. L'escarpa oeste, cun ua falésia quaije bertical cun cerca de 700 m d'altura subre l'ouceano, ye ua de las maiores eilebaçones costeiras eisistentes ne l Atlántico.

Las tierras eimediatamente an redror de la única poboaçon de l'ilha i ua pequeinha zona abrigadas na cuosta leste (las Quintas i Fojo) son las únicas an que ye possible praticar la agricultura i manter alguas arbles de fruito. Las melhores pastaiges pa l ganado quedan mais para norte, nas chamadas Tierras Altas.

Na anseada sul, chamada Anseada de Nuossa Senhora de l Rosário, eisisten trés cales de zambarque – l Porto Nuobo (nun ousado), l Porto de l Boqueiron i l Porto de la Casa, l maior i l único outelizado ne l tráfego comercial. L Portico de la Arena, ne l stremo oeste de la pista de l'aeroporto, ye l único arenal de l'ilha i la sue percipal zona balnear.

L clima ye húmido, cun 915,7 mn de precipitaçon média anual, mas ameno, ambora bentoso, cun temperatura média anual de 17,6 °C na Bila, cun temperaturas médies mensales que barian antre ls 14 °C an Febreiro i 20 °C an Agosto. Nas zonas altas ls nubrinas son quaije permanentes. L'agitaçon marítima, particularmente de l quadrante oeste, ye mui eilebada, resultando nua eilebada eroson costeira.

La houmidade relatiba de l'aire oscila antre 74% an Outubre i 85% an Júnio, l més an que ls nubrinas son mais frequentes ("nubrinas de l San João").

Geologie[eiditar | eiditar código-fuonte]

L'ilha queda subre la placa tetónica norte amaricana, l'oeste de l rifte de la Crista Média Atlántica (sigla CMA), eidificada subre fondo oceánico cun cerca de 10 milhones d'anhos. Las ilhas de las Flores i de l Corbo eimerge de l mesmo banco submarino, d'ourientaçon NNE-SSO. La sue tetónica ye cuntrolada por falhas ourientadas aprossimadamente Norte-Sul, paralelas a la Crista Média Atlántica i por falhas trasformantes cun direçon Oeste-Este, que segmentan l bal de l rifte. L'ilha corresponde a un bulcon de l tipo central, qu'ampeçou a eimergir hai cerca de 730 mil anhos. L colapso de la cratera terá ocorrido hai 430 mil anhos. Antes de la formaçon de la cratera, stima-se que l cone central tenerie cerca de 1 000 metros d'altitude.

Aliado a l'eroson marina, l'ilha anfrenta eroson probocada puls bentos dominantes de nordeste i oeste. Las bertentes de l bulcon ancontran-se an parte preserbadas ne ls flancos Sul i Leste (cun altitudes antre 150 a 250 metros), mui reduzidas pul recuo de las arribas litorales la norte i cumpletamente ausentes l'oeste (cun altitudes antre 500 a 700 metros). L recuo de las arribas yá alcançou l bordo oeste de la caldeira. Na bertente sul, subressaen cones secundairos – Coroínha, Morro de la Fuonte, Groton de la Castelhana i Corona de l Pico – que se ancontran bien preserbados de l'açon erosiba, respunsables pul derrames basálticos que formórun la fajana lábica (cun altitudes antre 10 a 60 metros).

La stremidade noroiste de l'ilha custitui la Punta Torrales, saliente i notable, an spinhaço aguçado i cun cristas pontiagudas, tenendo na sue face norte un pequeinho ilhéu cónico, l'ilhéu de ls Torrales. Na cuosta norte i noroiste eisiste outro pequeinho ilhéu, l Ilhéu de l Torron, i alguns recifes submersos peligrosos pa la nabegaçon.

Stória[eiditar | eiditar código-fuonte]

Çcubierta i poboamiento[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ne ls mapas genobeses de l seclo XIV, nomeadamente ne l Portulano Mediceo Laurenziano (1351), ye mencionado la "Ansula Corbi Mareni" (Ilha de l Corbo Marino) antre las siete ilhas que cumpunhan l'arquipélago, mas ye amprobable qu'esta zeignaçon se refira specificamente l'esta ilha, anque tener sido l'ourige de l nome. Ye probable ser ua zeignaçon para ambas las ilhas de l Grupo Oucidental de l Arquipélago de ls Açores, cumo parece ser l causo ne l chamado [[Atlas Catalan] ], (c. 1375).

Na fase de sploraçon pertuesa de l Atlántico sabe-se que fui Diogo de Teibe quien achou las ilhas de l Grupo Oucidental de ls Açores, ne l regresso de sue segunda biaige de sploraçon a la Tierra Nuoba, an 1452. Terá sido çcubierta an simultáneo cula Ilha de las Flores, yá que las ilhas se abistan mutuamente. La sue zeignaçon heinriquina ye Ilha de Santa Eirie, mas fui tamien chamada de Ilhéu de las Flores, ilha de la Státua, ilha de l Farol, ilha de San Tomás i inda de Ilha de l Marco, tenendo este nome persistido durante alguns seclos an rezon, de para alguns serbir l monte de l Caldeiron serbir cumo ua refréncia geográfica pa ls marinheiros ó, i mais probabelmente, pul fato d'eisistir un pequeinho promontório la que fui dado l nome de Punta de l Marco, local adonde possiblemente terá sido afixado algun padron cumo era hábito fazer-se nas nuobas tierras çcubiertas.

Anque de l'ancerteza quanto a la data de l'achamiento pertués de l'ilha, ye seguramente anterior la 20 de janeiro de 1453, data an que Fonso V de Pertual fizo doaçon de l'ilha, i de la bezina ilha de las Flores, la sou tio, Fonso I, Duque de Bergáncia.

La purmeira tentatiba de poboamiento de l Corbo fui amprendida por un grupo de 30 pessonas, lideradas por Anton Baç de Azebedo, natural de l'ilha Terceira, ne l'ampeço de l seclo XVI, qu'antretanto culminou cul sou abandono.[2] L mesmo sucediu cun un grupo de poboadores, tamien ouriundos de la Terceira, liderados puls armanos Barcelos. Mais tarde, an meados de l seclo, la 12 de Nobembre de 1548, Gonçalo de Sousa, capitan de l donatairo de las ilhas de las Flores i de l Corbo, fui outorizado a mandar para ilha escrabos - probabelmente mulatos, ouriundos de la ilha de Santo Anton, arquipélago de Cabo Verde - de sue cunfiança cumo agricultores i criadores de ganado.

An 1570 fui custruída la primitiba eigreija. Por buolta de 1580, quelonos de las Flores fixan-se ne l Corbo, que, a partir d'anton passou a ser permanentemente habitada, dedicando-se la populaçon a la agricultura, a la pastorícia i a la pesca.

Piratas i corsairos[eiditar | eiditar código-fuonte]

Anque sou eisolamiento, l'ilha sofriu dibersas ancursones de corsairos i piratas. Ls corbinos, antretanto, soubiran ampor-se, muitas bezes aliando-se als ancursores i participando atibamente na sue atebidade. An troca de proteçon i denheiro, l'ilha fornecie auga, alimientos i homes, al mesmo tiempo que permitie tratar ls anfermos i reparar ls nabios.

An 1587, l Corbo fui saqueado i las sues casas queimadas puls corsairos angleses, qu'habien atacado las Lajes de las Flores. Ne l'anho de 1632, l'ilha sofriu dues tentatibas de zambarque de piratas de la Barbária, ne l local de l'atual cales Porto de la Casa, que na altura inda era solo ua baía. Duzientos corbinos ousórun todo al sou çpor para repelir ls atacantes qu'acabórun por zeistir cun baixas. L'eimaige de Nuossa Senhora de l Rosário fui colocada na Canada de la Peinha i dende, diç la lenda qu'eilha protegeu la populaçon de las balas çparadas.

Fui l segundo pároco de l'ilha, l florentino Ampeço Coneilho, armano de l cronista frei Diogo de las Chagas. Fui el quien cunseguiu que D. Martico de Mascarenhas, 2.º capitan de l donatairo, assumisse l sustento de l pároco, bien cumo a el se debe la presumible redaçon i dibulgaçon de ls fatos i atribuiçon a la Birge Marie de l milagre de la bitória de ls corbinos subre ls piratas. A partir d'anton, l'eimaige passou a ser chamada de Nuossa Senhora de ls Milagres.

An 1674 l lugar de l Corbo fui eilebado la paróquia, sendo l sou primitibo ourago Nuossa Senhora de l Rosário. Antes dessa data, l'ilha era bejitada anualmente por un padre de Santa Cruç de las Flores por ocasion de la Quaresma. L purmeiro pároco fui l faialense Bartolomiu Triston.

L seclo XVIII[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ne l seclo XVIII, cula chegada de ls barcos baleiros norte-amaricanos a la Ilha de las Flores para recrutar tripulaçon i arpoadores, ua beç que ls corbinos éran apreciados pula sue coraige, ampeçou-se ua streita relaçon cula América de l Norte, que passou zde anton a ser l çtino d'eileiçon pa l'eimigraçon corbina i d'adonde chegórun praticamente todas las nobidades a l'ilha, la qual mantebe durante mui tiempo ua relaçon mais streita cun Boston de l que cun Lisboua. L'eimigraçon clandestina era ua custante de la bida de l'ilha, anque de ls sfuorços repressibos de las outoridades pertuesas, preacupadas cula fuga al serbício melitar oubrigatório i cula perda de mano-de-obra.

Ls corbinos tenien de pagar tributo als sous capitanes de l donatairo i, a partir de 1759, cun muorte a 8.º duque de Abeiro i conde de Santa Cruç, a la Corona.

L seclo XIX[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ne l cuntesto de la Guerra Cebil Pertuesa (1828-1834), quando de l'oufensiba liberal de l 7.º conde de Vila Flor (1831), l'ilha reconheciu spontaneamente l gobierno liberal. Pouco depuis, Pedro IB de Pertual eilebou la poboaçon de l Corbo a la catadorie de bila i sede de cunceilho (20 de júnio de 1832). L decreto determinou que la nuoba bila se chamasse Bila de l Corbo, i nun Bila Nuoba cumo por bezes aparece grafado. Antes desso, stubo sob jurisdiçon de Santa Cruç de las Flores, sendo ua de las freguesies daquele cunceilho. Atualmente l die 20 de Júnio ye feriado municipal.[3]

Nesse cuntesto, Mouzinho de la Silbeira, ampressionado pula quaije scrabidon an que bebia l pobo de l Corbo, oubrigado a comer pan de junça para poder pagar l tributo la que se ancontraba oubrigado, propós la reduçon, pa la metade, de l pagamiento an trigo i anulou l pagamiento an denheiro, fazendo assi la felicidade de ls corbinos. Manuel Tomás de Abelar fui l xefe delegaçon de corbinos que se dirigiu la Angra a fazer la petiçon, çpertando, pula sue sabedorie i maneiras, l spanto de la liderança liberal de la Regéncia de Angra. L'ampresson fui tal que Mouzinho de la Silbeira, hoije houmenageado cumo patrono de la Scuola Básica i Secundária de l'ilha, anhos depuis stipularie ne l sou testamiento que gustarie de ser sepultado na ilha, "(...) cercado de giente que na mie bida se atrebiu a ser agradecida". Por decreto datado de 14 de maio de 1832, i assinado an Punta Delgada por D. Pedro IB, reduziu-se a la metade (20 moios) l pagamiento an trigo que ls corbinos fazien la Pedro José Caupers, anton donatairo de la Corona, i eliminou-se l pagamiento an denheiro de 80 000 réis. An cuntrapartida, la Corona assumiu andemnizar l donatairo. L tributo solo fui cumpletamente abolido an 1835.

An 1886, l Gobernador Cebil de l Çtrito de la Horta, Manuel Francisco de Medeiros, quando besitou la Bila de l Corbo indagou quales éran las sues aspiraçones. Fui-le pedido solo ua Bandeira Nacional para saudar ls barcos que por eiqui passában.

Durante las sues spediçones ouceanográficas al Atlántico, l príncepe Alberto I de l Mónaco besitou demoradamente l'ilha ne l sou iate Hirondelle, recolhendo eimaiges fotográficas de straordinairo antresse, hoije ne l Museu Ouceanográfico de l Mónaco i solo an parte publicadas.

L'ilha fui tamien bejitada an 1924 pul scritor pertués Raul Brandon, que cula sue obra Ilhas Çconhecidas mui cuntribuiu pa a mitificaçon de las bibéncias de ls habitantes de l Corbo, criando l'eimaige dua idílica república quemunitária que persistiu até quaije als nuossos dies.

A partir de l'ampeço de l seclo XIX assistiu-se al crecimiento custante de l'eimigraçon pa ls Stados Ounidos i Canadá, cun un anterregno antre 1925 i 1955, nun porcesso que se prolongou até meados de la década de 1980.

De l seclo XX als nuossos dies[eiditar | eiditar código-fuonte]

An 1938 l Corbo tubo pula purmeira beç un médico residente, l dr. João Rodrigues Ferreira de la Silba, qu'eilhi permaneciu até 1945. L'atual centro de salude de l'ilha ostenta l nome daquele médico.

De 1950 a 1954, L Corbo tubo un outro médico residente, Álbaro de Sousa i Vrito, qu'eilhi bibeu cula sue mulhier i dues filhas, ua de las quales eilhi naciu cula assisténcia de l sou própio pai. L Dr. Álbaro de Sousa i Brito, para para alhá de la sue atebidade clínica adonde d'anclui la sue preciosa cuntribuiçon para erradicar las eipidemias de tifóide na ilha, tamien cuntribuiu juntamente cul padre Leoneto Melo de l Rego, para zambolber la banda de música yá eisistente. Para ajudar ls rapazes de l'ilha la tenéren ua atebidade çportiba, ampeçou la prática de l boleibol.

Na década de 1960 la populaçon de l'ilha bibeu an custante ouposiçon al regime florestal ampuosto subre l baldio de l'ilha, regime esse que lebou al fin de la porduçon de lana, fazendo zaparecer totalmente las canhonas de l'ilha, i culhas las tradiçones ligadas a a tosquia, cardaige, fiaçon i tratamiento de las lanas, antes aspetos centrales de la cultura corbina.

Cula einouguraçon de l tráfego aéreo comercial ne l Aeroporto de la Ilha de las Flores, an 27 de Abril de 1972, ls corbinos ampeçórun a sentir-se menos eisolados de l resto de l mundo.

An 28 de Setembre de 1983, fui einougurado l Aeródromo de l Corbo, (código IATA: CBU) cun ua pista de 800 metros de stenson. D'ampeço, las ligaçones aéreas antre l Corbo i la Terceira (Lajes) éran asseguradas por un abion CASA C-212 Abiocar de la Fuorça Aérea Pertuesa. A partir de 1991 esta aeronabe fui sustituída por un Dornier 228-212 de la SATA Air Açores, fazendo las ligaçones cun Santa Cruç de las Flores, Horta i Terceira (Lajes). An Júlio de 2009 este abion fui sustituído pul Dash Q200 de la Bumbardier. L'aeródromo ye serbido cinco dies por sumana ne l período de l Berano, i trés dies por sumana ne l de Ambierno, podendo l númaro de bos ser altarado se la cantidade de passageiros assi l demandar.

Monumientos i museus[eiditar | eiditar código-fuonte]

De l patrimonho arquitetónico eisistente, çtaca-se la Eigreija de Nuossa Senhora de ls Milagres, custruída an 1795, que bieno sustituir la primitiba ermida. Ne l sou anterior, puoden admirar-se la státua de la padroeira, obra flamenga de l seclo XVI de la scuola de Malines, un Cristo an marfin i ua eimaige an madeira de Nuossa Senhora de la Cunceiçon, antre bárias outras eimaiges eisistentes na eigreija.

Para alhá de l'eigreija, ye dina de ser bejitada la Casa de l Sprito Santo, ne l típico Ancho de l Outeiro, fundada la 1871, seguindo la traça simétrica típica de las Casas de l Sprito Santo de las ilhas de las Flores i Corbo.

Junto al aeroporto eisisten ls antressantes molinos de bento típicos de l Corbo, classeficados cumo eimobles d'antresse municipal. De ls cerca de 7 molinos qu'eisistiran na ilha, solo 3 molinos se manténen an funcionamiento, ambora yá nun séian outelizados pa l fin para que fúrun custruídos.

L casario de la bila ye un berdadeiro museu bibo, tamien classeficado cumo cunjunto d'antresse público, adonde las pessonas mais antigas preserban ne l falar spressones arcaicas únicas cun ua eiboluçon lenguística mui própia.

An dues casas tradecionales cun cuidado recuperadas fui anstalado an 2007 l Ecomuseu de l Corbo, un moderno centro anterpretatibo cultural i ambiental acerca de l'ilha, cun spácio museológico i galerie para sposiçones temporárias.

Un local la nun perder ye l Miradouro de l Pan de Açúcar localizado na eilebaçon de l Pan de Açúcar, anfelizmente çfeiteado por ua lixeira a cielo abierto. L troço ascendente de la strada que cunduç al anterior de l'ilha tamien proporciona bistas de grande beleza subre la bila, la fajana adonde eilha queda i la bezina ilha de las Flores.

L Caldeiron, la cratera central de l'ilha, culas sues lagonas i turfeiras, ye ua de las mais guapas paisaiges de ls Açores. Fui inda custituída al abrigo de la Diretiba Habitats i de la Diretiba Abes l Sítio de Amportança Quemunitária Cuosta i Caldeiron de l Corbo i la Zona de Proteçon Special de la Cuosta i Caldeiron, hoije antegrados ne l Parque Natural de la Ilha de l Corbo criado pul Decreto Legislatibo Regional m.º 56/2006/La, de 22 de Dezembre.

L'ilha ten dous farolines para ajuda a la nabegaçon: un na Punta Negra (zde 1910); l'outro ne l Canto de la Carneira, nas cordenadas geográficas 39º 42,98’ N i 031º 05,15’ W (zde 1965, agora inatibo).

Poboamiento, demografie i política[eiditar | eiditar código-fuonte]

L'ilha de l Corbo apersenta ua strutura de poboamiento mui defrente de las restantes ilhas açorianas, solo tenendo paralelo ne l lugar de la Punta Ruiba i nalguns pequeinhos poboados de la cuosta oeste de la ilha de las Flores. An beç de l tradecional poboamiento al longo de bias de quemunicaçon, nua strutura çpersa mas ourientada, la Bila de l Corbo anichou-se subre la falésia que delimita l Porto de la Casa, assumindo ua strutura de grande densidade habitacional, assente subre pequeinhas bielas, mais caratelística de ls poboados mediebales, de l que de l poboamiento renacentista de l Nuobo Mundo.

Note-se que para oeste de l'eixe que biairo que de l Porto passa ne l Jogo de la Bola solo eisisten eidificaçones recentes, la basta maiorie de l radadeiro quartel de l seclo XX. Esta preferéncia por un poboamiento de grande densidade, qu'oubrigou homes i animales (cochinos i galhinhas) la partilháren l mesmo spácio, sin al menos deixar terreno pa las tradecionales hortas i quintales, parece detreminado por dues cundicionantes: l'eisiguidade de l terreno i la sue propiadade (l que splica pouco, yá que para oeste de la bila eisistia amplo spácio); i fatores d'orde cultural i de percura d'abrigo quemun nun ambiente barrido puls bentos, l que splica la semelhança cula Punta Ruiba, ambora alguns outores tamien afirmen que fui ua forma de proteçon contra ls piratas, bisto que las rues streitas éran de mais fácele defesa.

Qualquiera que séian ls fatores detreminantes, la Vila de l Corbo apersenta todas las caratelísticas dun poboado de muntanha, inda que custruído a la beira mar, i ua strutura ourbana qu'apunta mais pa l norte de África de l que pa la Ouropa de la Renacença.

Populaçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Númaro d'habitantes [4]
1864 1878 1890 1900 1911 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2011
883 880 806 808 746 661 676 691 728 681 470 370 393 425 430

(Ous.: Númaro d'habitantes "residentes", ó seia, que tenien la residéncia oufecial neste cunceilho a la data an que ls censos se rializórun.)

Númaro d'habitantes por Grupo Etário [5]
1900 1911 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2011
0-14 Anhos 254 236 211 215 191 174 169 85 S/ dados 70 54 61
15-24 Anhos 127 99 101 121 127 130 97 65 S/ dados 48 71 34
25-64 Anhos 329 304 277 263 294 351 346 265 S/ dados 179 219 264
= ó > 65 Anhos 95 105 72 71 75 76 69 55 S/ dados 96 81 71
> Id. çcunh 1 0 0 3 0

(Ous: De 1900 a 1950 ls dados refíren- se a la populaçon "de fato", ó seia, que staba persente ne l cunceilho a la data an que ls censos se rializórun. Dende que se registen alguas defrenças relatibamente a la zeignada populaçon residente)

Al longo de ls radadeiros dous seclos l'eiboluçon de la populaçon de l Corbo apersenta períodos çtintos, eissencialmiento fruito de las políticas d'eimigraçon de ls Stados Ounidos:

  • 1800-1920 — Durante este período la populaçon decreceu paulatinamente, passando de ls quaije 900 habitantes de 1864 até als 661 de 1920, resultado de la fuorte corriente migratória pa ls Stados Ounidos, ligada a la baleaçon de la Nuoba Anglaterra, an cuja órbita l'ilha se ancontraba zde finales de l seclo XVIII. Esta corriente migratória fui na maior parte custituída por moços eimigrantes clandestinos, resultado de la política de restriçon a l'eimigraçon i de berdadeiro cerco pa l recrutamiento melitar, que se mantenie mesmo quando la fame grassaba debido a la subrepopulaçon de l'ilha. Anque tener sido ua custante durante to l seclo XIX, la proibiçon de l'eimigraçon nun tenie na ilha quien la fazisse cumprir. La taxa de decréscimo de la populaçon neste período fui lenta, resultado de l grande saldo fesiológico que cumpensaba l'eimigraçon.
  • 1920-1950 — La Purmeira Guerra Mundial i depuis la Grande Depresson de la década de 1930, liebórun al stancar de la corriente migratória, particularmente quando ls Stados Ounidos adotórun l Johnson-Red At, fixando quotas que scluían quaije totalmente ls cidadanos pertueses, restriçon que se prolongou até depuis de la Segunda Guerra Mundial. Neste período, la paraige de l'eimigraçon pa la América, lebou a un nuobo crecimiento de la populaçon: an trés décadas l númaro de corbinos subiu de ls 661 para 728 an 1950, tenendo sido ultrapassado an meados de la década de 1950 ls 800 residentes.
  • 1950-1980 — Nas décadas de 1950 i 1960 la crecente pobreza, la que se bieno juntar l'andurecimiento de l recrutamiento melitar, cunsequéncia de l dealbar de la Guerra Colonial, criórun ua grande presson demográfica, qu'ancuontrou outra beç scape pa ls Stados Ounidos an cunsequéncia de l'aprobaçon de l Kennedy-Pastore At.[6] L resultado fui l rápido declínio de la populaçon de l'ilha, qu'an 1981 atingie l sou mínimo de ls radadeiros trés seclos, cun solo 370 residentes.
  • 1980- .... — A partir de meados de la década de 1980, la tendéncia pa l declínio ambertiu-se, i la populaçon boltou a crecer seneficatibamente, l que defrencia l Corbo de las restantes ilhas. La splicaçon para esta çcrepáncia stá na çproporcionada çpesa pública na ilha, an particular la geraçon artificial de mais de meia ciento d'ampregos pul Munecípio (qu'anque financiado pul scalon mínimo de la Lei de las Finanças Locales, inda assi recibe ua capitaçon çproporcionadamente grande face a l'eisiguidade de la populaçon residente), i pula Scuola Vásica Antegrada Mouzinho de la Silbeira, que cun pouco mais de 40 alunos gerou ua quinzena d'ampregos antre docentes i funcionairos d'apoio. Cul ambestimiento público a cuntinar alto, cula criaçon de mais ampregos ne l Lar de Idosos i na strutura d'apoio social, ye d'asperar que la populaçon cresça al longo de las próssimas décadas.

L cunceilho de l Corbo cunta cun 338 eileitores anscritos (Outárquicas 2015). Solo botórun 189 eileitores, ó seia, 55.92% de ls anscritos.

Tradiçones, lendas i curjidades[eiditar | eiditar código-fuonte]

Las festebidades de l'ilha son la Fiesta de l Debino Sprito Santo qu'acuntece todos ls anhos ne l 7º Demingo depuis de la Páscoa faç-se l corteijo cun missa solene i las caldos de l Sprito Santo adonde to la populaçon ye cumbidada i ne l 2º fin-de-sumana de Júlio ye que ye la fiesta profana cun arraial, taberna, artistas i cumbidados. habendo ne l Demingo mais ua beç l corteijo cun coroaçones, l bodo de leite.

La Fiesta de San Pedro (24 a 26 de Júnio), qu'acuntece siempre ne l fin-de-sumana mais próssimo de l die 29 de Júnio que ye l die de San Pedro i la fiesta de la Sagrada família que ronda quaije siempre l radadeiro fin-de-sumana de Júlio, la Fiesta i Romarie de Nuossa Senhora de ls Milagres (15 de Agosto) na qual se antegra l Festibal de Berano de ls Molinos, i tamien la fiesta de la Senhora de l Buono Camino que questuma ser ne l 1º ó 2º fin-de-sumana de Setembre.

An 1938 fui fundada la Sociadade Filarmónica Lira Corbense. Rializaba-se ne l 1.º Demingo de Maio i ne l 1.º Demingo de Setembre, la Fiesta de l Filo ó Tosquia de las Canhonas, cuja tradiçon fui abandonada i inda nun fui recuperada. Gastronomicamente, son típicas las Berças de la Barca, l Freijon Assado a la Corbo, las tortas de Yerba de l Calhau, la broa de milho i l queiso típico local i molho-de-fígado. De l'artesanato, çtaca-se las barretas, mantas i las fechaduras de madeira.

Antre las lendas de l'ilha ancontra-se la Lenda de la Ermida de Nuossa Senhora de ls Milagres de l'ilha de l Corbo i mui famosa lenda de l Lenda de l Cabalheiro de l'ilha de l Corbo, yá dou ouriges a libros.

Sociadade Filarmónica Lira Corbense[eiditar | eiditar código-fuonte]

La Sociadade Filarmónica Lira Corbense, ye la única filarmónica qu'eisiste ne l Corbo, fui custituída la 4 de Nobembre de 1938, ampeçando la sue atebidade a partir de Setembre de l'anho seguinte, 1939, a fazer atuaçones fura de la Ilha, cun çlocaçones frequentes percipalmente a l'ilha de las Flores, sue bezina.

Esta filarmónica deste que fui custituída tubo bários momientos de deficuldade na sue stória, chegando mesmo a ber la sue atebidade suspensa percipalmente durante la década de 1950 la 1960 debido al einorme surto d'eimigraçon qu'acunteciu pa ls Stados Ounidos i pa l Canadá, aliado l'un Serbício Melitar Oubrigatório, ampuosto pula ditadura de Oulibeira Salazar durante la Guerra Colonial Pertuesa, que liebaba para cumbater nas quelónias grandes parte de la mocidade pertuesa, qu'afastaba assi de l'ilha grande parte de la mocidade de l'ilha.

L grande ampulso de zambolbimiento desta filarmónica acunteciu cula Outonomie de l'arquipélago de ls Açores quando muitos benefícios eiquenómicos fúrun dados a las filarmónicas por defrentes ilhas cumo forma d'apoiar la cultura.

Assi ls corbinos agarrórun l'ouportunidade i nun solo reconstituíran la filarmónica, cumo criórun ua scuola de música i dórun ampeço a la cumpra de nuobos strumientos.

Fui an 1991 que se dou la grande reatibaçon de la “Filarmónica Lira Corbense”. Fui neste anho que se criórun ls statutos própios i se fizo l'eileiçon dua Direçon.

Para este “ressurgir” de la Filarmónica Lira Corbense mui tamien cuntribuiu la própia Cámara Municipal de Bila de l Corbo cula sue colaboraçon quier la nible financeiro cumo logístico que chegou mesmo a la cedéncia dua sede.

Esta filarmónica anque nun tener maestro própio, questuma recebir cun algua frequéncia maestros benidos de bárias ilhas de ls Açores i mesmo de defrentes partes de l mundo. A eisemplo desso son: l maestro Coneilho de la Silba, l maestro Manuel Tabares Pereira, l maestro José Amorin de Carbalho i l maestro ucraniano Balentin Mikos Yuri Pabtchinsky i recentemente l sou filho l maestro Bladimir Pabtchinsky.

La Filarmónica Lira Corbense, ye cumpuosta atualmente 26 músicos, na sue grande maiorie moços. Las atuaçones desta filarmónica ten sido çtinadas percipalmente a abrilhantar fiestas relegiosas i profanas, bien cumo na apersentaçon de cumprimientos i an recepçones la dibersas andebidualidades que fázen la sue çlocaçon a l'ilha de l Corbo.

Depuis de la sue reatibaçon, las çlocaçones para fura de l'ilha tubírun ampeço cumo ua çlocaçon a la bezina ilha Flores i an Agosto de 1997 cun ua çlocaçon la Fall Riber, Stados Ounidos, por ocasion de las fiestas de l Debino Sprito Santo, adonde atuou pa las quemunidades pertuesas. Nesta çlocaçon tubo cumo maestro i trompetista l Ucraniano Yuri Pabtchinsky.

De la direçon de la Filarmónica an 2008 fázen parte: Raul Trindade – Persidente, Fernando Pimentel Cámara i João de Brito Rodrigues – Bogales, Isabel Marie La. Silba Cardoso – Secretaira i Paula Cristina N. Emílio Dies - Tesoureira.

Eiquenomie[eiditar | eiditar código-fuonte]

L setor primairo ye la percipal ária d'atebidade eiquenómica de l'ilha. La ária agrícola acupa cerca de 17,5% de la ária de l cunceilho. L cultibo ye praticado an pequeinhas sploraçones, çtacando-se las culturas forrageiras, las culturas permanentes de patata i citrinos, las culturas temporárias de cereales para grano – specialmente milho, las culturas hortícolas antensibas, ls prados, las pastaiges permanentes i ls prados temporairos.

La pecuária ye la percipal atebidade eiquenómica de l setor primairo, an que ls bobinos, ls suínos i las abes custituen las percipales speces de criaçon. L queiso i ls laticínios son ls percipales perdutos. La pesca ye tamien amportante.

Ambiente i cunserbaçon de la natureza[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Corbo apersenta ua densidade florestal mui baixa – de 0,6%, que corresponde a ua ária de 1 heitare, salientando-se las seguintes speces: cedro-de l-mato, critoméria i loureiros.

L cunceilho ampeça a apostar ne l turismo (setor terciairo), ouferecendo cumo percipales atebidades i atraçones turísticas la buolta a l'ilha de barco, mergulho, pesca submarina, passeios pedonales na ilha, cun çtaque pa la chubida al Caldeiron. Eesisten buonas cundiçones d'alojamiento na ilha, cun ua moderna ounidade houteleira recentemente einougurada.

Esta ilha fui declarada ne l més de Setembre de 2007 cumo Reserba de la Biosfera pula UNESCO, na sequéncia dua candidatura apersentada para esse fin pul Gobierno Regional de ls Açores. Esta amportante classeficaçon cunfirma la culidade de la biosfera desta ilha que mui bariada tenndo ua rica bariadade de biotopos típicos de la macaronésia. Esta classeficaçon fui aprobada pul Bureau de l Cunseilho Anternacional de Cordenaçon de l porgrama de la UNESCO que reuniu an Paris.

Ornitologie[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Corbo ye cunsidrada un local eicelente pa la ouserbaçon d'abes dada la grande dibersidade de speces eisistente aliada al fato de recebir andibíduos de speces que fázen parte de las percipales rotas migratórias de la América de l Norte i de la Ouropa i que quedan desorientados por causa de tempestades. Todo esto aliado al fato de la natureza se ancontrar bien cunserbada.

Assi al longo de l'anho l'ilha recibe dezenas d'ornitólogos que se çlocan puls trilhos pedestres cula finalidade d'ouserbar i studar las abes an trasito que percuran l'ilha para çcanso i alimiento, specialmente aqueilhes qu'outelizan la Lagona de l Caldeiron ó mesmo la flora andémica típica de la Macaronésia.

Caminos pedestres de l Corbo[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • Camino pedestre cumpuosto pul percurso Caldeiron, Punta de l Marco i Cancela Nuoba (PR2COR).

Este percurso pedestre zambolbe-se an dues zonas de proteçon special de la natureza. Ua zona classeficada Zona Special de Cunserbaçon (ZEC), mos tenermos de la Diretiba Habitats, dada la riqueza de la flora carregada de plantas andémicas de la Macaronésia que custituen un habitante único na ilha.

Este camino pedonal, un de ls mais stensos de ls bários criados pula Cámara Municipal de l Corbo, zambolbe-se al longo de l Serron Alto i de l Spigãozinho ten ua stenson de 5,30 quilómetros i que se ampeça junto al Miradouro de l Caldeiron i ten l sou fin ne l local chamada Cancela de l Pico.

Carateriza-se por tener un grau de deficuldade eilebado pa ls pedestres, debido percipalmente a las caratelísticas acidentadas de las beredas i atalhos percorridos, mas tamien por parte de l percurso ser próssimo d'altas falésias, alguas cun cerca de 700 metros d'altitude, i tamien pula persença ocasional i repentina de nubrinas que surge debido a l'altitude.

La rializaçon deste percurso solo ye acunselhada pul munecípio na persença dun guia de campo, fato pul qual nun se ancontra sinalizado.

L trilho stende-se pul eilebado cume de l Caldeiron, tenendo dun lado la brilhante Lagona de l Caldeiron a cintilar ne l fondo dua cratera que ruoda ls 300 metros de perfundidade i de l'outro l mar ne l fondo dua falésia qu'atinge an alguns puntos ls 700 metros i que custitui la falésia mais alto de l sou tipo an to l Atlántico Nordiste.

L percurso acumpanha bárias formaçones geológicas de grande antresse pa la speleologie i para petrografie al permitir-mos ler las fazes geológicas de la formaçon de l'ilha. Ye de salientar la persença de bários cones bulcánicos.

L pedestre al chegar a la parte mais scarpada de l Caldeiron ye oubrigado la çcer l trilho que se dirige la norte i çce la costielha norte de la muntanha abrindo ua eimensa paisaige cuja amplitude se stende por un hourizonte de mar i se queda ne l local chamado Punta de l Marco i nua pequeinha praia, la squierda, ancaixada na falésia.

Neste punto l percurso segue al longo de la falésia, por ua bereda mui acidentada, sendo que ls pedestres son acunselhados la nun se chegar muito a la beira de la falésia. Ye por eiqui possible matar la sede nua fuonte d'auga potable que se ancontra la meia costielha.

Mais la frente la paisaige altara-se i l caminante ambereda por un camino de tierra ladeado por abundantes bardos de horténsias (Hydrangea macrophylla) qu'an cumparaçon cula paisaige anterior, acunchegan l caminante. Este camino lieba l caminante al local de la Cancela de l Pico, adonde l trilho tremina.

  • Camino pedestre cumpuosto pul percurso chamado Cara de l Índio (PR1COR).

Este percurso que se eileba até cerca de 400 metros d'altitude, ancontra-se debidamente assinalado i ten un andicie de deficuldade cunsidrado médio, stende-se pul spácio cumprendido antre l Morro de la Fuonte, Urzea i Pan de Açúcar, al longo de l lemite de dues zonas de proteçon special de la natureza. Ua zona classeficada cumo Zona de Antrisse Special, (ZIE) i outra classeficada cumo Sítio de Antrisse Quemunitário (SIC) dada la riqueza de la flora carregada de plantas andémicas de la Macaronésia que custituen un habitante único na ilha.

Este camino pedonal ten ua stenson de 3,5 quilómetros i ten l sou ampeço junto al local chamado Fóia Burmeilha, benido a findar na Bila de l Corbo. Este camino atrabessa antigos caminos rurales, canadas rodeadas por muros de piedra i dirige-se pa la cuosta até chegar junto a l'alta falésia que margina a tierra de l mar.

Quando l caminante ancontra este punto debe buoltar a la dreita na trilha i aprossimar-se de la frunteira antre a tierra i l mar sendo-le assi permitido ber ua obra scultória feita pula natureza qu'al longo se seclos de custante luita antre ls eilemientos, a tierra, l mar i l bento fizo sculpir ne l duro basalto l que ls habitantes acraditan ser la cara dun índio.

Deste punto debe buoltar-se para trás parte de l camino, seguindo siempre, inda assi junto de la falésia de forma a poder tener la noçon de l'eimensa arriba i a ancontrar ua bielha canada que deberá seguir para buolta a la Vila de l Corbo.

Al longo desta parte de l percurso ancontran-se pul camino antigos abrigos ousados puls labradores para abrigáren ls ganados i por bezes la si mesmos de las ancleméncias dun clima d'altitude. Ancontra-se tamien curjidosas formaçones geológicas cuja ourige se perde na formaçon de la própia ilha i que debido als miles d'anhos d'eisisténcia se ancontran amaciadas pula eroson.

Ye tamien de referenciar l'eisisténcia de típicos bebedores d'animales, specíficos desta ilha.

Al atrabessar este percurso l caminante bai ancontrar ua curjidosa begetaçon andémica típica de la Macaronésia adonde prolifírun grandes aglomerados de briófitas, formaçones musgosas de grandes dimensones i aglomerados de Cedro-de l-mato (Juniperus brebifolia).

Geminaçones[eiditar | eiditar código-fuonte]

L cunceilho de Corbo ye geminado cula seguinte cidade:[7]

Notas

  1. Lei m.° 2/2009, de 12 de Janeiro, artigo 136.°
  2. CHAGAS, Diogo de las (Frei).
  3. «Feriados - Region Outónoma de ls Açores». Bice-Persidéncia de l Gobierno de ls Açores. Cunsultado an 15 d'agosto de 2015. Cópia arquibada an 15 d'agosto de 2015  Parâmetro desconhecido |léngua2= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |cunsultadata=, |arquibodata= (ajuda)
  4. Anstituto Nacional de Statística (Recenseamientos Gerales de la Populaçon) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes
  5. INE - http://censos.ine.pt/xportal/xmain?xpid=CENSOS&xpgid=censos_quadros
  6. Legislaçon special passado pul Cungresso de ls Stados Ounidos Arquibado an 2012-01-19 ne l Wayback Machine. an 1958, passado la erupçon de l Vulcon de ls Capelinhos, que permitiu l'antrada de 2000 famílias açorianas naquel paíç. Cumo las leis d'eimigraçon ne ls Stados Ounidos permitian la reunificaçon fameliar, esta lieba enicial tubo un straordinairo eifeito multiplicador, permitindo nas décadas seguintes la partida de mais de 120 000 açorianos.
  7. Archive copy, arquivado do original em 2015-09-23, https://web.archive.org/web/20150923172504/http://www.anmp.pt/anmp/pro/mun1/gem101l0.php?cod_ent=M9980, visitado em 2016-12-18 

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • José Arlindo Armas Trigueiro, Filarmónicas da ilha do Corvo - Subsídios históricos 1916-1999. Corvo: Câmara Municipal do Corvo, 2000.
  • Mateus L. Fraga, Two West Islands: Flores & Corvo, Antioch, Califórnia: Oberg & Son, 1993.
  • ----, Inventário do Património Imóvel dos Açores - Corvo. Angra do Heroísmo: Instituto Açoriano de Cultura/Direcção Regional da Cultura, 2001 (ISBN 972-9213-40-2).
  • Rui Prieto et al., Corvo. Candidatura a Reserva da Biosfera. Horta: Secretaria Regional do Ambiente e do Mar/DDDD, Lda., 2007 (ISBN 978-989-95723-1-7).
  • Ricardo Medeiros e João Pedro Lopes, Fechaduras de Madeira do Corvo. Horta: Centro Regional de Artesanato dos Açores/Adeliaçor, 2008.
  • Ralph Roger Glöckler, Corvo - Eine Azoren Utopie. Berlin: Elfenbein Verlag, 2005 (ISBN 393224577 6).
  • Diário Insular, nº 19288 de 31 de Dezembro de 2008.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ligaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Commons ten ua catadorie cun eimaiges i outros fexeiros subre Corvo (Açores)

Eimaiges[eiditar | eiditar código-fuonte]

Bila de l Corbo, la única poboaçon de l'ilha de l Corbo, bista de l miradouro. Ne l'hourizonte abista-se la ilha de las Flores.
Bista panorámica de l famoso Caldeiron de l'ilha de l Corbo, culas sues lagonas i turfeiras.