Galízia

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Mapa de Spanha a amostrar la Galízia na quelor burmeilha.

La Galízia[1] (an galhego: Galicia ó Galiza) ye ua naçon recoincida anternacionalmente an 1933,[2][3] i stablecida cumo quemunidade outónoma de forma jurídica i admenistratiba, de acuordo cula custituiçon spanhola de 1978, cula catadorie de nacionalidade stórica, detreminada ne l sou statuto de outonomie, andrento de l Reino de Spanha i la Quemunidade Ouropeia.[4] L sou território queda ne l stremo noroeste de la Península Eibérica, a leste culas quemunidades outónomas de las Stúrias, i Castielha i Lhion, a oeste cul ouceano Atlántico, a norte cul mar Cantábrico, i inda al sul cun Pertual.

Ten cumo lhéngua própia l galhego, de ourige quemun cul pertués (dambas nacírun de la lhéngua mediabal coincida cumo galhego-pertués), sendo oufecial al lhado de l spanhol, que ye oufecial an toda Spanha.

La sue capital ye Santiago de Compostela que ten un statuto special,[5][6] andrento de la porbíncia de la Coruña. De acuordo cul censo de 2016, la Galízia ten 2 718 525 habitantes, cun ua densidade demográfica eilebada nas faxas antre Ferrol i Vigo. Na Galízia, hai siete núcleos ourbanos classeficados cumo cidades, que de acuordo culs critérios populacionales son ls seguintes: Vigo, Coruña, Ourense, Lugo, Santiago de Compostela, Pontevedra i Ferrol. Ten ua superfície de 29 574,4 km².[7]

D'acuordo cul censo de 2016, l cunceilho más poblado ye Vigo cun 292 817 habitantes, i l menos poblado ye Negueira de Muñiz cun 215 habitantes. L cunceilho mais ancho ye Fonsagrada cun ua superfície de 438,4 km², i l mais pequeinho ye Mondariz-Balneario cun 2,3 km². La Coruña ye l cunceilho cula meior densidade populacional cun 6449,32 hab./km², i Vilariño de Conso ye l cunceilho que ten la menor densidade populacional cun 2,92 hab./km².

L hino de la Galízia, Os Pinos, eilaborado por Eduardo Pondal, refre-se a la Galízia cumo la nacion de Breogán, un harói celta.[8]

Galarie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Refréncias

  1. Amadeu Ferreira i José Pedro Cardona Ferreira. «Galízia». Dicionário de Mirandês-Português (an pertués). Cunsultado an 8 de dezembre de 2017 
  2. Xulio Ríos (2010). Galicia e a sociedade das nacións (an galhego). Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 978-84-7154-839-9
  3. Plácido Ramón Castro del Río (5 de outubre de 1933). «As deliberacións do IX Congreso de Nacionalidades Europeas». El Pueblo Gallego (an galhego). Fundación Plácido Castro 
  4. «Título Preliminar» (an galhego). Junta de la Galízia. Cunsultado an 8 de dezembre de 2017 
  5. Gerardo Fernández Albor (24 de júnio de 1982). «Lei 1/1982, do 24 de xuño, de fixación da sé das institucións autonómicas de Galicia» (PDF) (an galhego). Parlamiento de la Galízia 
  6. «LEI 4/2002, do 25 de xuño, do estatuto da capitalidade da cidade de Santiago de Compostela.» (an galhego). Junta de la Galízia. 24 de júlio de 2002 
  7. «Datos básicos de Galicia» (an galhego). Instituto Galego de Estatística. Cunsultado an 8 de dezembre de 2017 
  8. «O himno» (an galhego). Junta de la Galízia. Cunsultado an 8 de dezembre de 2017 
  • Este cuntenido ye ua traduçon de las rebisones «4527975» i «50702985» de ls artigos «Galicia» i «Galiza» na Biquipédia an galhego i pertués.

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Commons
Commons
L Commons ten multimédia relacionada cun: Galízia