Saltar para o conteúdo

Custituiçon de l Brasil

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!

Modelo:Custituiçones/Brasil La atual Custituiçon de la República Federatiba de l Brasil fui promulgada an 5 de outubre de 1988. Eilha stablece l Brasil cumo un Stado democrático de Dreito de strutura federatiba. An 1993, cunforme detreminaçon de l testo custitucional, fui rializado un plebiscito para que l pobo detreminasse la forma de gobierno, antre monarquia i república, i l sistema de gobierno, podendo outar antre l persidencialismo i l parlamentarismo. Fui cunfirmado l regime republicano i l persidencialismo yá eisistentes, junto cula tripartiçon de l poderes. La República Federatiba de l Brasil ye cumpuosta por 26 Stados federados i un Çtrito Federal.

Modelo:Política de l Brasil

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1824

Outorgada a 24 de Márcio de 1824 por D. Pedro I passado la dissoluçon de la Assemblé Custituinte de 1823. Sue percipal fuonte fui la doutrina de l custitucionalista liberal-cunserbador francés Benjamin Custant de Rebecque. Prebia, para alhá de l trés poderes de la doutrina clássica de Montesquieu, l poder moderador, cuncebido pul mencionado Benjamin Custant atribuindo al Amperador l puosto de xefe supremo de l Stado brasileiro. Fui marcada pul desequilíbrio antre ls poderes custituintes, sendo que l Poder Moderador de l Amperador subjulgaba ls outros trés poderes (lhegislatibo, eisecutibo i judiciário). Tamien anstituiu l regime de padroado, subjugando l poder de la eigreija católica al poder de l amperador. Abriu camino para la anstituiçon de l gobierno parlamentar ne l Brasil. An 1889, quando fui derrubada pula Proclamaçon de la República, la Custituiçon amperial era la segunda Custituiçon scrita mais antiga de l mundo inda an bigor, solamente ultrapassada pula Custituiçon de ls Stados Ounidos de la América, de 1787.

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1891

Decretada i promulgada pul Cungresso Custituinte de 1891, cumbocado pul gobierno probisório de la República recén-proclamada. Tubo por percipales fuontes de anfluéncia las Custituiçones de ls Stados Ounidos i de la Fráncia. Anstitucionalizaba l Stado brasileiro cumo República federal, sob gobierno persidencial. Stableciu l sufrágio ounibersal masculino para todos ls brasileiros alfabetizados maiores de 21 anhos de eidade, cun boto la çcubierto.

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1934

Custituiçon promulgada pula Assemblé Nacional Custituinte de 1934. Zde la Reboluçon de 1930, Getúlio Bargas, na qualidade de Xefe de l Gobierno Probisório, gobernaba l paíç por decreto. Solo an 1933, passado la derrota de la Reboluçon Custitucionalista de 1932, an San Paulo, ye que fui eileita la Assemblé Custituinte que redigiu la Custituiçon de la República Nuoba. Sues percipales fuontes fúrun la Custituiçon almana de Weimar i la Custituiçon republicana de la Spanha de 1931. Tenie cumo percipales inobaçones la antroduçon de l boto secreto i l sufrágio feminino, la criaçon de la Justícia de l Trabalho, definiçon de ls dreitos custitucionales de l trabalhador (jornada de 8 horas diárias, repouso semanal i bacanças remuneradas).

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1937

Custituiçon de l Stado Nuobo. Outorgada pul persidente Getúlio Bargas an 10 de Nobembre de 1937, mesmo die an que amplanta la ditadura de l Stado Nuobo. Ye la quarta Custituiçon de l Brasil. Acunteciu centralizaçon de poder na figura de Getúlio Bargas. Tamien coincida cumo la Custituiçon Polaca, por tener sido baseada na Custituiçon outoritária de la Polónia.

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1946

Promulgada. Custituiçon de la República Populista. La Custituiçon de 1946 fui promulgada an 18 de setembre de 1946.La mesa de la Assemblé Custituinte promulgou Custituiçon de ls Stados Ounidos de l Brasil i l Ato de las Çposiçones Custitucionales Trasitórias ne l die 18 de setembre de 1946, cunsagrando las lhiberdades spressas na Custituiçon de 1934, que habien sido retiradas an 1937.

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1967

Semi-outorgada. Fui eilaborada pul Cungresso Nacional, la que l Ato Anstitucional n. 4 atribuiu funçon de poder custituinte oureginário ("einicial, eilimitado, ancondicionado i soberano"). L Cungresso Nacional, trasformado an Assemblé Nacional Custituinte i yá cun ls nembros de la ouposiçon afastados, eilaborou sob presson de ls melitares ua Carta Custitucional que lhegalizasse la ditadura melitar (1964-1985).

La Custituiçon de 1967 recebiu an 1969 nuoba redaçon por ua emenda decretada puls "Menistros melitares ne l eisercício de la Persidéncia de la República". Ye cunsidrada por alguns specialistas, an que pese ser formalmente ua emenda a la custituiçon de 1967, ua nuoba Custituiçon de caráter outorgado.

La Custituiçon de 1967 fui alterada sustancialmente pula Emenda Nº 1, baixada pula Junta Melitar que assumiu l gobierno cula malina de Cuosta i Silba, an 1969. Esta antensificou la cuncentraçon de poder ne l Eisecutibo dominado pul Eisército i, junto cul AI-12, permitiu la sustituiçon de l persidente por ua Junta Melitar, ampedindo la posse de l bice-persidente Pedro Aleixo, un cebil.

Para alhá dessas modificaçones, l gobierno tamien decretou ua Lei de Sigurança Nacional, que restringie seberamente las lhiberdades cebiles (cumo parte de l cumbate a la subberson) i ua Lei de Amprensa, que stableciu la Censura Federal que durou até l gobierno José Sarney.

L Ato Anstitucional Númaro Cinco dou poderes al persidente para ancerrar, por tiempo andetreminado, l Cungresso Nacional, las Assemblés Staduales i las Cámaras Municipales, para colgar ls dreitos políticos por 10 anhos i cassar mandatos efetibos i inda decretar ó prorrogar stado de sítio. Fui anstituída ne l mandato de l Marechal Arthur Cuosta i Silba. Puode nun ser cunsidrada ua Custituiçon por tener sido outorgada puls trés menistros melitares sob la aparéncia de emenda custitucional durante l recesso fuorçado de l Cungresso Nacional.

Ber artigo percipal: Custituiçon brasileira de 1988

Decretada i promulgada pula Assemblé Nacional Custituinte de 1988, dou forma al regime político bigente. Mantebe l gobierno persidencial, garantindo que fússen eileitos pul pobo, por boto direto i secreto, l Persidente de la República, ls Gobernadores de l Stados, ls Prefeitos Municipales i ls repersentantes de l poder lhegislatibo, bien cumo la andependéncia i harmonia de ls poderes custituídos. Ampliou ls dreitos sociales i las atribuiçones de l poder público, alterou la debison admenistratiba de l paíç que passou a tener 26 stados federados i un çtrito federal. Anstituiu ua orde eiquenómica tenendo por base la funçon social de la propiadade i la lhiberdade de einiciatiba, lhemitada pul anterbencionismo statal.

Outros amportantes abanços de la custituiçon:

  • Anstituiçon de eileiçones manjoritárias an dous turnos causo nanhun candidato cunsiga atingir la maiorie de ls botos bálidos;
  • Amplementaçon de l SUS, l sistema solo de salude de l Brasil;
  • Boto facultatibo para cidadanos antre 16 i 17 anhos;
  • Maior outonomie de l munecípios;
  • Stablecimiento de la funçon social de la propiadade pribada ourbana;
  • Garantie de la demarcaçon de tierras andígenas;
  • Proibiçon de comercializaçon de sangre i sous deribados;
  • Lheis de proteçon al meio ambiente;
  • Garantie de aposentadoria para trabalhadores rurales sin percisáren necessariamente tener cuntribuído cul INSS;
  • Fin de la censura la eimissoras de rádio i TB, filmes, peças de triato, jornales i rebistas, etc.