Xadreç

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Peças de xadreç

Xadreç ye un jogo de tabuleiro de natureza recreatiba i cumpetitiba para dous jogadores. La forma atual de l jogo surgiu ne l Sudoiste de la Ouropa na segunda metade de l Seclo XV, durante l Renacimiento, depuis de tener eiboluído de sues antigas ouriges persas i andianas. L Xadreç se ouriginou de l Chaturanga, jogo que se praticaba na Índia ne l Seclo VI d.C.

L xadreç ye un de ls jogos mais populares de l mundo, sendo praticado por milhones de pessonas an torneios (amadores i profissionales), clubes, scuolas, pula Internet, por correspondéncia i anformalmente. La partida de xadreç ye çputada nun tabuleiro de casas claras i scuras, sendo que, ne l'ampeço, cada jogador cuntrola dezesseis peças cun defrentes formatos i caratelísticas. L'oubjetibo de la partida ye dar xeque-mate (tamien chamado de mate) ne l'adbersairo. Eesisten dibersas stratégias i táticas para se atingir este oubjetibo. L jogador ten l'oupçon d'abandonar l jogo.

Peças de Xadreç[eiditar | eiditar código-fuonte]

Cada un de ls jogadores çponen de dezesseis peças: uito peones, dous cabalhos, dous bispos, dues torres, un rei i ua dama, sendo que cada tipo de peça ten un mobimiento caratelístico: Quando ua peça puode ser mobida para ua casa an que stá localizada ua peça adbersaira, esta radadeira puode ser caturada. Assi, la peça a ser jogada mobe-se pa la casa de la peça ouponente, que ye anton retirada de l tabuleiro. L rei ye la única peça que nunca puode ser caturada, ua beç que la partida tremina quando ocorre l xeque-mate, ó seia, l'eiminéncia de la catura de l rei.

Mobimiento de las Peças[eiditar | eiditar código-fuonte]

Jogo de Xadreç cun tabuleiro, peças an sues casas eniciales i un reloijo de cumpetiçon.

Cada tipo de peça ten un balor i un mobimiento defrente. Ls mobimientos de cada peça son:

  • Rei: mobe-se para todas las direçones pula bertical, horizontal ó diagonal, mas solo ua casa por lance.
  • Dama ó Reina: ye la peça mais poderosa de l jogo, ua beç que sou mobimiento cumbina l de a torre i l de l bispo, ó seia, puode mober-se pulas colunas, fileiras i diagonal. An tenermos de balor, nun ye cumparable la nanhue outra peça, la nun ser la dama adbersaira.
  • Bispo: mobe-se pula diagonal, sendo que nunca poderá mudar a quelor de las casas an se ancontra, ua beç que mobendo-se an diagonal, nun le ye permitido passar para ua diagonal d'outra quelor. L balor de l bispo ye cunsidrado ligeiramente superior al de l cabalho, todabie, dependendo de la posiçon ne l tabuleiro, nin siempre será bantajoso trocá-lo por un cabalo ouponente.
  • Cabalho: mobimenta-se an "L" ne l tabuleiro ( dues casas na mesma direçon i ua para un lado ó pa l'outro). L cabalho ye la única peça que puode pular subre las outras, tanto las sues quanto las adbersairas, cumo ando, por eisemplo, zde la casa g1 pa la casa f3 ne ls purmeiro lances. Quemumente se diç que l cabalo mobe-se "ua casa cumo torre i ua casa cumo bispo".
  • Torre: mobimenta-se an direçon reta pulas colunas ó fileiras. A torre ye cunsidrada ua peça fuorte, tenendo mais balor que bispo i cabalo.
  • Peon: mobimenta-se solo ua casa para frente i catura outros peones i peças an diagonal. Causo ua peça ó peon quede na frente de l peon, será ampossible mobé-lo. Solamente se algua peça adbersaira quede na sue diagonal arriba, el poderá caturá-l'i mudar de coluna. Ne l purmeiro mobimiento de qualquiera peon, el poderá mober-se ua ó dues casas, la critério de l'anxadrista. Al cuntrairo de las peças, l peon nun mober-se para trás.

Ligaçones Sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]