Os Maias

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
(Ancaminamiento de Ls Maias)
Cápia de la purmeira eidiçon de l belume I, an 1888

Ls Maias ye ua de las obras mais coincidas de l scritor pertués Eça de Queirós.

Resumo de la obra[eiditar | eiditar código-fuonte]

Todo ampeça ne l purmeiro capítulo, quando se çcribe la casa – “L ramalhete”- Lisboua, mas que nada ten de fresco ó de campestre. L nome ben-le dun painel de azuleijos cun un galho de girassoles, puosto adonde deberie star la piedra de armas.

"La casa que ls Maias benírun a morar an Lisboua, ne l Outonho de 1875, era coincida na bezinança de la rue de S. Fracisco de Paula, i an to l bairro de las Jinelas Berdes, pula casa de l Ramalhete ó solo l Ramalhete. Anque deste fresco nome de bibenda campestre, l Ramalhete, sumbriu casaron de paredes seberas, cun un renque de streitas barandas de fierro ne l purmeiro andar, i por riba ua timida fila de janelicas abrigadas a la beira de l telhado, tenie l aspeto tristonho de Residéncia Eiclesiástica que cumpetie a ua eidificaçon de l reinado de la tie D. Marie I: cun ua campanina i cun ua cruç ne l cimo aparecie-se a un Coleijo de Jasuitas. L nome de Ramalhete benie de cierto dun rebestimento quadrado de azuleijos a fazer painel ne l lhugar heiraldico de l Scudo d'Armas, que nunca chegara a ser puosto, i repersentando un grande galho de girassoles atado por ua fita adonde se çtinguian lhetras i númaros dua data. Muito anho l Ramalhete quedara zabitado, cun teias d'aranhon pulas grades de ls postigos terreos, i tapando-se de tons de ruina. An 1858 Munsenhor Buccarini, Nuncio de S. Santidade, besitara-lo cun eideia de anstalar alhá la Nunciatura,(...)"

Ls Maias (1888)

Afonso de la Maia casou-se cun Marie Eiduarda Runa i de l sou casamiento resultou solo un filho - Pedro de la Maia. Pedro de la Maia, que tubo ua eiducaçon tipicamente romántica, era mui lhigado a la mai i passado la sue muorte quedou ancunsolable, tenendo solo recuperado quando coinciu ua mulhier chamada Marie Munfuorte, cun quien casou, anque Afonso nun cuncordar. Deste casamiento resultórun dous filhos: Carlos Eduardo i Marie Eiduarda. Algun tiempo depuis, Marie Munfuorte apeixona-se por Tancredo (un eitaliano que Pedro fire por acidente i acuolhe an sue casa) i fuge cul para Eitália, lhebando cunsigo la filha, Marie Eiduarda. Quando sabe desto, Pedro, çtroçado, bai cun Carlos para casa de Afonso, adonde se mata a el própio. Carlos queda na casa de la abó, adonde ye eiducado a la anglesa (tal cumo Afonso gustarie que Pedro tubisse sido criado).

Pássan-se alguns anhos i Carlos torna-se médico - abre un cunsultório. Mais tarde conhece ua mulhier ne l Houtel Central nun jantar ourganizado por Ega (sou amigo de l tiempos de Coimbra) an houmenaige la Cohen. Essa mulhier ben mais tarde saber chamar-se Marie Eiduarda. Ls dous apeixonan-se. Carlos cuida que sue armana morriu. Marie Eiduarda cuida que solo tubo ua armazica que morriu an Lhondres. Ls dous namóran an segredo. Carlos acaba depuis por çcubrir que Marie le mintiu subre l sou passado – podien tener-se anrabiado para siempre. Guimarães bai falar cun Juan de Ega, i dá-le ua caixa que diç ser para Carlos ó para la sue armana Marie Eiduarda. Ende Ega çcubre todo, cunta-le a Bilaça (percurador de la família Maia) i este acaba por cuntar la Carlos l ancesto que anda a fazer. Afonso de la Maia muorre de çgusto. Hai inda la abordaige científica. L remanse fui scrito nua altura an que las ciéncias florescian. Eça joga nel cul peso de la harditariedade (Carlos tenerie hardado de la abó paterna i de l própio pai l caráter fraco, i de la mai la tendéncia para l zeiquilíbrio amoroso), i de la açon de l meio ambolbente subre l andebíduo (Carlos falha, anque todas las cundicionantes que ten a sou fabor, porque l meio ambolbente, la alta burguesie lhisboeta, para tal l ampurra). La psicologie daba ls sous purmeiros passos – ye assi que Carlos, mesmo sabendo que a mulhier que ama ye sue armana, nun deixa de a desear, ua beç que nun chega que le dígan que eilha ye sue armana para que el cumo tal la cunsidere.

La stória[eiditar | eiditar código-fuonte]

La açon de "Ls Maias" passa-se an Algodres, na segunda metade de l séc. XIX, i apersenta-mos la stória de trés geraçones de la família Maia. La açon ampeça ne l Outonho de 1875, quando Afonso de la Maia, nobre i rico propietário, se anstala ne l Ramalhete cul nieto acabado de formar an Medecina. Ende faç-se ua gran çcriçon de la casa – “L Ramalhete”, an que l nome ten ourige nun painel de azuleijos cun un galho de girassoles, i nun an algo fresco ó campestre, tal cumo l nome mos faç pensar. Afonso de la Maia era l personaige mais simpático de l remanse i aquel que l outor mais balorizou, pus nun se le conhécen defeitos. Ye un home de caráter, culto i requintado ne ls gustos. An moço aderiu als eideales de l Lhiberalismo i fui oubrigado, por sou pai, a salir de casa i a anstalar-se an Anglaterra. Apuis de l pai morrir torna a Lisboua para casar cun Marie Eiduarda Runa, mas pouco tiempo depuis scuolhe l eisílio por rezones de orde política.

Fruito deste casamiento resultou solo un filho, Pedro de la Maia, que apersentaba un temperamento nerbioso, fraco i de grande anstabilidade eimocional. Afonso deseiarie eiducá-lo a la anglesa, mas Marie Eiduarda, católica ferborosa, an que l sou fanatismo mais se eisacerba al bibir an Anglaterra, paíç protestante, nun l cunsente i Pedro ye eiducado por un padre mandado benir de Lisboua. Pedro crece, mui lhigado a la mai i apuis de la sue muorte, quedou ancunsolable, ten crises de melancolie negra recuperando solo quando conhece ua mulhier, straordinariamente guapa i bistosa, chamada Marie Munfuorte. Apeixona-se deilha i, anque sou pai nun cuncordasse, casa culha, l que l afasta de l cumbíbio de l pai. L moço casal parte para Eitália i ampeça ua bida foustosa. Nácen-les dous filhos: Marie Eiduarda i Carlos Eduardo. Pouco depuis de l nacimento de l segundo filho, Marie Munfuorte apeixona-se por un eitalino, besita de la casa i, un die, Pedro chega a casa i çcubre que a mulhier fugiu cul eitaliano, lhebando la filha. Zesperado, refugia-se an casa de l pai, lhebando l filho, inda bebé. Nessa mesma nuite, depuis de screbir al pai ua lhonga carta, Pedro mata-se cun un tiro. Afonso de la Maia dedica la sue bida al nieto a quien dá la eiducaçon anglesa, fuorte i oustera, que an tiempos sonhara pa l filho. Nun capítulo de l lhibro essa eiducaçon, cunsiderada la eideal, ye cuntrapuosta a la que uas bezinas, las ties Silbeiras dan al filho i sobrino Eusebiozico. Passados alguns anhos, Carlos contra la buntade de todos, fuora de sou abó, tornou-se médico (profisson que, inda ne ls finales de l seclo XIX, era cunsiderada cagada i andigna dun home de bien) i acaba por muntar un lhuxuoso cunsultório i até por mandar custruir un lhaboratório, adonde quier-se dedicar a la ambestigaçon). Passado bárias abinturas, un die conhece ua mulhier chamada Marie Eiduarda i apeixona-se por eilha, mas supone-na casada cun un cabalheiro brasileiro, Castro Gomes. Carlos i Marie tórnan-se amantes. Carlos, cun eicepçon de la sue biaige na fin de l curso, bibiu siempre an Pertual, pensando que la sue armana i la mai morrírun, i Marie Eiduarda solo se lhembra de que tubo ua armazica, que morriu an Lhondres. Regressado a Lisboua i zagradado culs boatos de que la sue «mulhier» serie amante de Carlos, Castro Gomes rebela a este que Marie nun ye la sue mulhier mas solo ua senhora a quien el paga para bibir cul. Ye assi que Carlos çcubre que Marie le mentiu subre l sou passado. Eilha cunta-le l que sabe subre la sue bida i el perdona-le. Resólben fugir, mas ban adiando l porjeto, pus Carlos ten miedo de magoar l abó. Este, yá bielho passa l tiempo an cumbersas cun ls amigos, a ler, cul sou gato – Reberendo Bonifácio – als pies, oupinando subre la necidade de renobaçon de l paíç. Afonso ye generoso para culs amigos i ls necessitados, ama la natureza i l que ye pobre i fraco. Ten altos i firmes percípios morales. La berdade precipita-se quando un tio dun amigo de Carlos, abselutamente por acauso, rebela a Ega, l grande amigo de Carlos, que Marie ye armana deste. Inda que Ega seia couteloso al dar la ambora a Carlos, este ten un grande choque. Inda assi, nun cunsigue pensar an Marie cumo armana i cuntina a ser sou amante. Al çcubrir la berdade, Afonso muorre dua apoplexia. Carlos i Marie apartórun-se. Carlos bai bibir para Bila Soeiro de l Suolo.

L remanse tremina quando Carlos, anhos passados, retorna a Lisboua de besita. La fin ye ambíguo, cumo l fui la açon de Carlos i Juan de la Ega al lhongo de la narratiba: inda que dambos ls dous dígan que "nun bal la pena correr para nada" i que todo na bida ye eiluson i sofrimento, acában por correr zesperadamente para apanhar un transporte público que ls lhiebe a un jantar para l qual stan atrasados.

Lisboua[eiditar | eiditar código-fuonte]

Hai an “Ls Maias” un retrato de la Lisboua de la época. Quien conheça Lisboua puode spantar-se cun muito que las personaiges ándan a pie – Carlos, que mora na Rue de las Jinelas Berdes, camina muita beç até al Rossio (inda que, por bezes, baia a cabalho ó de carruaige), cousa que, hoije, poucos lhisboetas se apónen a fazer. Alguns de ls sotos ne l lhibro inda eisisten – la Casa Habaneza, ne l Chiado, por eisemplo. Ye possible seguir ls defrentes percursos de Carlos ó de l Ega pulas rues de la Baixa lhisboeta, inda que alguas téngan demudado de nome. Na fin de l lhibro, quando Carlos torna a Lisboua muitos anhos depuis, somos lhebados a ber las amboras– la Abenida de la Lhiberdade, que sustituiu l Passeio Público, i que ye çcrita cumo ua cousa nuoba, i feia pula sue nobidade, eisatamente cumo ne ls anhos 70 se falaba de las casas de eimigrante.

L Ramalhete[eiditar | eiditar código-fuonte]

Habitado ne l Outonho de 1875, l Ramalhete quedaba-se na Rue de San Fracisco de Paula, Jinelas Berdes, Lisboua. Ye antoce ua casa loinge de l centro de Lisboua, na altura, nun lhocal eilebado de la cidade, ne l bairro adonde hoije queda l Museu Nacional de Arte Antiga. L sou nome ben de l painel de azuleijos cun un galho de girassoles pintados que se ancuntraba ne l lhugar heiráldio, al robés de l brason de família. Estes girassoles nun son zapropiados, pus simbolízan la lhigaçon de la família a la tierra, a la agricultura.

L Ramalhete correspunde a la çcriçon de l palácio de l Cunde de Sabugosa, grande amigo de Eça de Queirós i nembro de l grupo de l Bencidos de la Bida. Las paredes seberas i la tímida fila de janelinhas son inda besibles nas fachadas de l casaron.

An Ls Maias, l Ramalhete ye bisto an trés perspetibas defrentes:

  • - Puosto al abandono
  • - Habitada por Carlos de la Maia i l abó, depuis de decorada por un anglés.
  • - dieç anhos depuis, puosta outra beç al abandono, depuis de ser habitada dous anhos (2ª perspetiba)

Quatro eilemientos son de ançcutible amportáncia na caratelizaçon de l eidifício an cada ua de las perspetibas. Son eilhes un cipriste i un cedro, ua cachonheirazica i ua státua de Bénus Citereia.

Purmeira perspetiba[eiditar | eiditar código-fuonte]

Na purmeira perspetiba l Ramalhete ye çcrito cumo un einútele pardieiro (palabras de Bilaça) i un solo depósito de las mobílias benidas de l palacetes de Benfica i Tojeira, bendidos faç pouco tiempo(1870). Bilaça nun cuncordaba cula compra deste palacete, pus tenie sido an Benfica que Pedro de la Maia se matara, para para alhá de que aqueilha casa ser la eilustre morada de la família.

Era un eidifício de paredes seberas. Tenie un terraço de tejolo i un pobre quintal anculto, adonde ambelhecian un cipriste i un cedro, quedarie ua cachoneirica seca i a un canto ua státua de Bénus Citereia. La çcriçon de cada un desses eilemientos, dá-mos la eideia de que este ye un lhocal botado al abandono.

Un de l eilemientos percipales na çcriçon de l Ramalhete, ye ua státua de Bénus Citereia, eidantidade recoincida por Monsenhor Bucarini, Núncio de Sue Santidade.
    • Bénus Citereia
"... einegrecendo a un canto na lhenta houmidade de las ramaiges silbestres."
Einegrecendo - L uso de l gerúndio cunfire ua eideia de cuntinidade que yá ben de l passado.
Canto - Esta spresson refuorça la eideia de abandono de l lhocal. Giralmente un canto ye un lhocal solitário i squecido, al passo que la státua de Bénus acumpanha l stado de abandono de l eidifício.
Lhenta houmidade - Esta spresson ye ua marca de l stilo pessonal de l outor. L oubjetibo, al trocar muito por lhento, ye rialçar l passar de l anhos, i nó la cantidade de houmidade.
    • Cachoneirica
"... ua cachoneirica seca"
Cachoneirica seca - Este adjetibo simboliza la falta de bida. L uso de l deminutibo anclui na obra queiroziana, giralmente, ua caratelizaçon depreciatiba i eirónica. Inda assi, eiqui l oubjetibo de Eça ye dar la ampresson de que ye algo simples, cencielho.
    • Cipriste i cedro
Simbolízan la muorte, por associaçon de l cipriste als semitérios, an Pertual.
Sin mais nanhue çcriçon.

Segunda perspetiba[eiditar | eiditar código-fuonte]

Apuis de decorado por un anglés l eidifício ten agora un aspeto rejubilante, nuobo i lhimpo. Esta perspetiba simboliza l apogeu de l Ramalhete. Antretanto, queda inda l stilo romántico, bucólico i un cierto melancolismo dramático. Anquanto dous eilemientos mos lhieban para un ambiente próspero, outros dous, an particular l cedro i l cipriste, cuntínan a ser un spetro de la tragédia, pus son eiqui çcritos cumo dous amigos tristes.

La citaçon de Bersalhes, de forma metafórica, çcribe la resplandecéncia de l eidifício na segunda perspetiba, marca de l apogeu de la antriga percipal.
    • Bénus Citereia
"... parecie tener chegado de Bersalhes."
'Chegado de Bersalhes' - Esta metáfora simboliza l apogeu de la státua i, por bies desso de las dues protagonistas de las antrigas percipal i secundária, Marie Eiduarda i Marie Munfuorte, respetibamente. Solo esta spresson bastarie para çcrebir l ambiente de l Ramalhete durante la segunda perspetiba, pus dá cunta de la sue resplandecéncia.
    • Cachoneirica
"... ua delícia"
Delícia - L que antes era ua cachoneirica seca, ye çcrita agora cumo ua delícia. Esta spresson simboliza la bida i alegrie, assi cumo algo ternurento.
    • Cipriste i cedro
"... ambelhecendo juntos cumo dous amigos tristes"
Ambelhecendo - Outra beç l uso de l gerúndio: açon cuntínua.
Amigos tristes - Esta cumparaçon cunfire ua sensaçon de ambiguidade, drento desta perspetiba, pus remete-me ls para ua carga melancólica, al passo que todos ls outros eilemientos acumpanhan l aspeto nuobo i pleno de bida de l eidifício.

Terceira perspetiba[eiditar | eiditar código-fuonte]

Na terceira perspetiba, la casa i l ambiente que la ambuolbe que la carateliza, torna a ser çcrito de forma melodramática. Esta perspetiba ye dada dieç anhos apuis de Marie Eiduarda i Carlos de la Maia cometíren l ancesto, período an que el torna la Lisboua, antes de partir para l Japon an biaige. Este redadeiro capítulo ye aprobeitado outra beç para çcrebir Pertual, depuis de dieç anhos, adonde poucas mudanças se notában. Cun Juan de la Ega, Carlos de la Maia percorre ls lhocales que habie frequentado, até chegar al bielho casaron de nuobo botado al abandono, tal cumo l coincírun. Todos ls eilemientos que habitualmente caratelízan l palacete nas outras dues perspetibas, ban tornar a trasmetir l abandono i la melancolie daqueilhe spácio.

    • Bénus Citereia
"... ua ferruge berde, de houmidade, tapaba ls gruossos nembros de la Bénus Citereia."
Gruossos nembros - Anquanto na purmeira perspetiba, la que stá mais próssima desta terceira, la státua inda parece cunserbar algua de la sue beleza, nesta çcriçon ls sous nembros son tratados cumo "gruossos", senhal de la feiura a que l abandono la botou.
    • Cachoneirica
"... i mais lhento corrie l prantozico de la cachoneira."
Prantozico de la cachoneira - Esta spresson quier dezir que de la cachoneira, que na segunda perspetiba, parecie ua delícia, scorrian agora lhentas lhágrimas.
    • Cipriste i Cedro
"... ambelhecian juntos, cumo dous amigos nun ermo."
Cumo dous amigos nun ermo - L uso de la spresson ermo, amboca, mais que abandono, eineisisténcia de bida, bisto que, pul segneficado, ermo ye un campo zerto.

Dados Técnicos[eiditar | eiditar código-fuonte]

«Ls Maias» fui publicado ne l Porto an 1888.

La crítica social ó de l questumes[eiditar | eiditar código-fuonte]

L remanse fala subre l paíç ua perspetiba mui derrotista, mui pessimista. Tirando la naturaleza (l Teijo, Sintra, Santa Olábia…), ye todo ua «choldra eignóbil». Predomina ua bison de strangeirado, de quien solo baloriza las «ceblizaçones superiores» – de la Fráncia i Anglaterra, percipalmente.

Ls políticos son mesquinhos, eignorantes ó corrutos (Goubarinho, Sousa Nieto…); ls homes de las Lhetras son boémios i dissolutos, retrógradas ó çtantes de la rialidade cuncreta (Alencar, Ega…: lhembre-se l que se passou ne l Sarau de l Triato de la Trindade); ls jornalistas boémios i benales (Palma…); ls homes de l çporto nun cunseguen ourganizar ua corrida de cabalhos, pus nun hai heipódromo a la altura, nin cabalhos, nin cabaleiros, las pessonas nun besten cumo l eibento eisigie, son feias.

Para cúmulo de todo esto, ls protagonistas acában «bencidos de la bida». Anque ser esto referido na fin de l lhibro, puode-se ber que inda hai algua sprança amplícita, nas passaiges an que Carlos de la Maia i Juan de la Ega dízen que l apetite houmano ye la causa de todos ls sous porblemas i que antoce nunca mais teran apetites, mas lhougo a seguir dízen que les stá a apetecer un "prato de paio cun eirbilhas", ó quando dízen que la priessa nun lhieba a nada i que la bida debe ser lhebada cun calma mas ampéçan a correr para apanhar l amaricano (eilétrico).

Mais de l que crítica de questumes, l remanse mostra-mos un paíç – subretodo Lisboua – que se dissuolbe, ancapaç de se regenerar.

Quando l outor scribe mais tarde La Cidade i las Serras, spone ua atitude mui mais custrutiba: l protagonista regenera-se pula çcubierta de las raízes rurales ancestrales nó atingidas pula degradaçon de la ceblizaçon, nun mobimiento amberso al que predomina ne ls Ls Maias.

L papel de las mulhieres na obra[eiditar | eiditar código-fuonte]

Nun solo ne ls Maias mas tamien noutros lhibros de Eça de Queirós, cumo l Primo Basílio i l Crime de l Padre Amaro, las personaiges femeninas reperséntan l pecado de la lhuxúria, de la perdiçon. Ls storiadores téntan splicar este fato cun base na rejeiçon materna que Eça sofriu.

Eça naciu filho dua relaçon nó-marital. Inda que ls sous pais tubíssen casado i tenido mais filhos mais tarde, nunca l reconhecírun cumo filho. Eça fui criado cula abó, depuis cun ua ama i, mais tarde nun coleijo. Ls storiadores téntan stabelecer un paralelo antre l que la mai de Eça repersentou para el i la caratelizaçon de las mulhieres na obra de Eça.

An Ls Maias, bárias mulhieres ténen relaçones amorosas fuora de l casamiento. La purmeira ye Marie Munfuorte, la Negreira, que fuge cul napolitano Tancredo, lhebando cun el la filha i criando la antriga percipal. Raquel Cohen nun resiste als ancantos de Ega, i amantiza-se cul, mesmo sendo casada. L mesmo acuntece antre Carlos de la Maia i cundessa de Goubarinho. Marie Eiduarda nun era casada, mas apersenta-se an Lisboua cul apelido de l acumpanhante, al passo que toda la sociadade lhisboeta pensasse que este fusse sou marido. Inda assi (i, als uolhos de Carlos, casada) ambuolbe-se nun remanse cun Carlos, que ls lhieba a cometer l ancesto.

Todas son caratelizadas cumo seres fúteles i ambuoltas nun ambiente de ansastifaçon [Marie Munfuorte (anquanto casada cun Pedro de la Maia), la Goubarinho i Raquel Cohen] i mesmo de degradaçon (eimaige que ye dada de Marie Munfuorte ne l sou apartamento de Paris).

Al passo que Marie Munfuorte i Marie Eiduarda se ansíren de las tramas secundária i percipal, respetibamiente, las dues outras personaiges son personaiges-tipo, que caratelízan la sociadade i ls questumes de la época.

Personaiges[eiditar | eiditar código-fuonte]

Arble genealógica de la família Maia.

Antriga percipal[eiditar | eiditar código-fuonte]

Antriga secundária[eiditar | eiditar código-fuonte]

Personaiges secundárias[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • Afonso de la Maia
  • Marie Eiduarda Runa
  • Tomás de Alencar Tomás de Alencar nun stá diretamente ambulbido na antriga secundária (antre Pedro de la Maia i Marie Munfuorte), mas la sue anfluéncia naqueilha família ye grande, bisto que ye l melhor amigo de Pedro. Na obra, la família ye siempre çcrita cumo ua família que sabe recebir bien, i Alencar tubo siempre "l sou garfo na mesa de ls Maias", l que faç cun que seia quaije cunsiderado fameliar.
  • Juan de la Ega Ega eiquibalela Alencar, mas, desta feita, ambolbido na antriga percipal (antre Carlos i Marie Eiduarda), tenendo regalies parecidas an casa de l Maias, assi cumo de la amabelidade de Afonso.

Personaiges-tipo[eiditar | eiditar código-fuonte]

Outros[eiditar | eiditar código-fuonte]

Diretor de l jornal “Corneta de l Diabo”, l jornalismo corrupto. Aparece sarcasticamente focado por Carlos i Ega i, an Sintra, faç-se acumpanhar de Eusebiozico i dues spanholas.

Lhocalizaçones[eiditar | eiditar código-fuonte]