Cacau

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Cumo lher ua caixa taxonómicaBiquipédia:Cumo lher ua caixa taxonómica
Cumo lher ua caixa taxonómica
Cacau

Classeficaçon científica
Reino: Plantae
Debison: Magnoliophyta
Classe: Magnoliopsida
Orde: Malvales
Família: Malvaceae
Subfamília: Sterculioideae
Género: Theobroma
Spece: T. cacao
Theobroma cacao
L.

L'arble que dá ourige al fruito chamado cacau, de nome científico Theobroma cacao, popularmente chamado de cacaueiro, cacau, arble-de-la-bida, ye recentemente cunsidrado de la família Malbaceae, i sue ourige de la América Central i Brasil. Puode atingir até 6 m d'altura, ten dues fases de porduçon: temporon (márcio a agosto) i safra (setembre a febreiro), la propagaçon ye por semientes, i planta de clima caliente i húmido, l tierra eideal ye l'argilo-arenoso. Por ser ua planta umbrófila, begeta bien an sub-bosques i matas raleadas sendo, antoce, ua cultura stremamente cunserbacionista de tierras, fauna i flora. Pouco macanizada, ye ua cultura que porporciona un alto grau de geraçon d'amprego. Ancuontrou ne l sul de la Baía un de ls melhores tierras i clima pa la sue spanson.

L stado de la Baía ye l maior perdutor de l Brasil, mas sue capacidade pordutiba fui reduzida an até 60% cul adbento de la bardeiro-de-bruxa, causada pul fungo fitopatogénico Crenipellis perniciosa,atualmente Moneliophthora perniciosa. L Brasil anton passou de l patamar de paíç sportador de cacau para amportador, nun sendo cumpletamente outo-suficiente de l perduto.

Flores de cacaueiro.

Anque de l'anfermidade, l cacau inda se custitui nua grande altarnatiba eiquenómica pa l Sul de la Baía i ten na CEPLAC Arquibado an 2020-08-09 ne l Wayback Machine. (Comisson Eisecutiba de l Praino de la Laboura Cacaueira) la sue base de pesquisa, eiducaçon i stenson rural. Cul apoio de l'uorgano, cultibares clonales mais rejistentes al fungo ténen sido antroduzidas, mas ua altarnatiba de cuntrole mais sebero al patógeno inda se faç neçaira. Esta altarnatiba puode benir feturamente culs resultados de l Porjeto Genoma Bardeiro de Bruxa[lhigaçon einatiba], que bisa studar l genoma de l fungo i eilaborar stratégias mais eficientes ne l sou cuntrole biológico. Ye ua eniciatiba de la CEPLAC que cuonta cul apoio de la EMBRAPA i de laboratórios an ounibersidades de la Baía (UFBA, UESC i UEFS) i de San Poulo (UNICAMP).

Ye de l cacau que se faç l choclate atrabeç de la moaige de las sues almendras secas i molidas an porcesso andustrial ó caseiro. Outros subperdutos de l cacau ancluen sue polpa, suco, geleia, çtilados finos i gilados. Por ser plantado a la selombra de la floresta l cacau fui respunsable pula perserbaçon de grandes corredores de mata atlántica ne l sul de l stado de la Baía ne l Brasil.Este sistema ye coincido cumo Cacau Cabruca, de la palabra "brocar" ó ralear, recentemente fui criado l Anstituto Cabruca que cun outras anstituiçones ambientalistas ben zambolbendo porjetos de pesquisas i stenson subre l tema, studando formas de manter essa begetaçon natiba associada al cacau.

Ourige de l nome[eiditar | eiditar código-fuonte]

La ceblizaçon maia tenie dues palabras (kab i kaj), que nua mesma palabra formában la spresson suco amargo (kabkaj). Assi, la bubida oureginada deste suco era nomeada de kabkajatl, adonde las trés radadeiras letras desta palabra seneficaba líquido. Ls spanholes na quelonizaçon tenien deficuldades de pernunciar la palabra i siempre colocában un hu nas palabras de ls índios. Assi, la palabra acabou trasfonmando-se an kabkajuatl i feturamente, pula açon popular an cacauatl.[1]

La cacauatl, quando modeficada puls spanholes, sendo tomada agora caliente i cun leite i açucre, recebiu un nuobo nome: chacauhaa (chacau = caliente; haa = bubida). Depuis, houbo cunfuson antre las palabras, de las bubidas caliente i frie, dando ourige la palabra choclate.[1]

La fruita[eiditar | eiditar código-fuonte]

Semientes de cacau ne l fruito
Theobroma cacao

La fruita apersenta ua casca gruossa i amarielha quando madura, i percisa ser scachada cun algua fuorça pa se abrir. Drento, las semientes stan ambolbidas por ua polpa branca de sabor ácido, aprobeitada para doces i sucos. De las semientes, ó almendra, strai-se l puolo de cacau, de sabor amargo, que ye la base pa la cunfeçon de choclate. Para tanto, las almendras son secas, torradas i trituradas.

Ye stimada an 1,3 milhones de toneladas an 2003/2004. L cacau mobimenta l'eiquenomie de la faixa ouriginalmente de Mata Atlántica de l litoral de la Baía, adonde las arbles puoden ser cultibadas sob la selombra de las grandes arbles natibas. Cumo por eisemplo l cedro, jequitibá, palo - brasil, putumuju i outras speces d'amportança pa la cunserbaçon de la biodibersidade. Inda assi, un fungo coincido cumo Bardeiro-de-bruxa debastou las plantaçones nas radadeiras décadas, i la porduçon brasileira caiu de 470000 toneladas por anho pa las atuales 120000 toneladas. Hoije l maior perdutor mundial de cacau ye la Cuosta de l Marfin, cun ua porduçon

Curjidades de l cacau[eiditar | eiditar código-fuonte]

L cacau era cunsidrado pula ceblizaçon maia ua fruita dada diretamente puls diuses als homes. I, de tan amportante, birou até moneda de troca. Nessa época na américa latina nun se fazie de l cacau l que conhecemos hoije cumo choclate. Era feita ua bubida de sabor amargo culas semientes torradas i molidas, misturadas cun auga i pumienta.

Atualmente, anquanto l choclate mobimenta globalmente ua eiquenomie de 60 bilhones de dólares/anho, ls perdutores de cacau quédan solo cun 3,3% de la renda gerada.

No9 l Brasil, el fui cultibado purmeiramente na Amazónia, adonde yá eisistie an stado natural. Depuis passou pa l Pará i chegou a la Baía. L stado de la Baía porduç cerca de 95% de l cacau de l Brasil (paíç cuja porduçon corresponde a mais ó menos 5% de la mundial, sendo la Cuosta de l Marfin l maior perdutor de l planeta, cun cerca de 40% de l total). La region cacaueira de la Mata Atlántica, ambiente cun recordes an biodibersidade ne l planeta, cun 476 defrentes speces begetales por heitar, registrados pul Jardin Botánico de Nuoba Iourque, tamien puode ser chamada de Floresta de Choclate.

Refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

Notas i refréncias

  1. 1,0 1,1 AQUARONE, Eugênio. et al. Biotecnologia Industrial. vol.IV. São Paulo: Blucher, 2001.

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Commons
Commons
L Commons ten multimédia relacionada cun: Cacau
Este artigo ye un rabisco. Tu puodes ajudar la Biquipédia acrecentando-lo.