Alma

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Modelo:Anfobox

 Nota: Pa outros segneficados, cunsulta Alma (zambiguaçon).

Alma ye un termo deribado de l'heibraico nephesh, que senefica bida ó criatura[1], i tamien de l latin animu, que senefica "l qu'anima"[2].

Na religion ten grande amportança, sendo l motibo d'haber capacidade al andibíduo a fazer i bibir cousas i momientos cumplexos. Fui çcutida i citada na filosofie[3].

Alma i las Religiones[eiditar | eiditar código-fuonte]

Cristandade[eiditar | eiditar código-fuonte]

I pula palabra alma antendo ua eissencia eimortal, assi i todo criada, que le ye de las dues la parte mais nobre.
La defeniçon d'alma para João Calbino.[4]

João Calbino, l fundador de l calbenismo,[5] defendiu que l sprito i l'alma son çtintos, i qu'eilha ye eimortal.[4] Segundo la Bíblia, l'alma puode perder-se, ser salba i eisistir passado a la muorte de l cuorpo. Eilha tamien ye citada cumo la fuonte de todas las sensaçones i sentimientos houmanos, para alhá de ser la respunsable de la quemunhon houmana cun Dius.[1]

Teosofia[eiditar | eiditar código-fuonte]

Na Teosofia, l'alma ye associada al 5º percípio de l Home, Manas, la Alma Houmana ó Minte Debina. Manas ye l'eilo antre l sprito (la díade Atman-Budhi) i la matéria (ls percípios anferiores de l Home).

Assi, la custituiçon sétupla de l Home, aceita na Teosofia, adata-se facilmente a un sistema cun trés eilemientos: Sprito, alma i cuorpo. Sendo l'alma l'eilo antre l Sprito i l cuorpo.

Ciéncia moderna[eiditar | eiditar código-fuonte]

Dua forma giral, la ciéncia moderna studa l'home sin fazer refréncias a ua alma eimaterial, ua beç que, se eisiste, nun puode ser ouserbada nin medida puls strumientos atuales. Anque desso, alguns cientistas ténen tentado ancontrar eibidéncias de l'eisisténcia i de la natureza de l'alma houmana. Muitas de las pesquisas científicas nesse assunto ban an direçon de las spriéncias de quaije-muorte, mas nun eisisten probas cunclusibas pa la ciéncia moderna de que rialmente ls pacientes saíran de l própio cuorpo, ó se sofrírun d'alucinaçones. Hai tamien alguns cientistas cumo Ian Stebenson i Brian Weiss que cunduziran studos de causo subre ninos narrando spriéncias anteriores al nacimiento, i que poderien sugerir ua possibelidade de rencarnaçon (antoce, eisisténcia de l'alma), ambora nun téngan demunstrado pul porcesso ciéntifico cumo esto poderie ocorrer.

Neurociéncia[eiditar | eiditar código-fuonte]

La neurociéncia ye un termo que reúne las deciplinas biológicas que studan l sistema nerboso. Muitas çcubiertas de la neurociéncia trazen antrigantes fatos a respeito de la minte.

Calosotomie cumpleta[eiditar | eiditar código-fuonte]

L studo de pessonas que tubírun ls dous heimisférios cerebrales apartados (l que se chama de calosotomie, resultado de cirurgie para tratar causos grabes de eipilepsia, ó debido a traumatismos ó derrames) ténen trazido amportantes amplicaçones pa l'antendimiento de l funcionamiento de a minte. Ls heimisférios dreito i squerdo son an muitos aspetos simétricos. L'heimisfério dreito cuntrola l lado squerdo de l cuorpo i l'heimisfério dreito cuntrola l lado squerdo i las funçones mentales son çtribuidas ne ls dous. Inda assi, na maiorie de las pessonas, alguas funçones mentales son mais cuncentrados ne l'heimisfério squerdo (lenguaige, pensar linear), anquanto outras son mais cuncentradas ne l dreito (emoçones antensas, antuiçon spacial de l própio cuorpo, spresson emocional ne l rostro), ambora essas funçones nun séian sclusibas de cada heimisfério. Para alhá desso, l campo bisual squerdo de cada uolho ye recebido pul heimisfério dreito i l campo bisual dreito ye recebido pul squerdo. L cuorpo caloso permite la quemunicaçon antre ls dous heimisférios.

Ocorre que ne ls pacientes que tubírun sou cuorpo caloso cumpletamente debedido (calosotomie), ls heimisférios perden la quemunicaçon antre si (ambora cul tiempo l cérebro tenda a ancontrar outras maneiras de stablecer quemunicaçon antre ls dous heimisférios atrabeç d'outras conexones nerbosas qu'eisisten ne l cérebro para alhá de l cuorpo caloso). Cun esso, l'heimisfério squerdo, que cuntrola l lado dreito de l cuorpo i ye especializado na lenguaige, passa a funcionar de modo apartado de l'heimisfério dreito, que cuntrola l lado squerdo de l cuorpo i ye especializado nas emoçones.[6]

Ambora l'heimisfério dreito nun tenga acesso als centros de lénguaige i, antoce, nun puoda falar, el puode rearranjar cartas cun letras çpostas nua mesa cula mano squierda. Por eisemplo, nun studo, a un sujeito qu'habie sofrido calosotomie fui preguntado subre qual ye sue profisson eideal. Berbalmente (ó seia, usando l'heimisfério squerdo), l paciente respundiu qu'el gustarie de ser zamhista. Inda assi, cula mano squierda (esto ye, usando l'heimisfério dreito), el rearranjou las letras formando las palabras "corrida outomobilística" ("car race", an anglés) sin que sou heimisfério squerdo (l que fala) tubisse cuncéncia desso.[7]

Roger Sperry, subre nua pesquisa cun pacientes cul cérebro debedido, relata que, quando fui mostrada al heimisfério dreito de l paciente (por meio d'oclos speciales que bloqueian l campo bisual dreito de cada uolho) ua foto dua pessona fameliar, a mano squierda apuntou la purmeira letra de l nome dessa pessona, ambora l paciente dezisse (l'heimisfério squerdo) que nun bie foto algua i que tampouco mobia l braço esquerdo. Quando ua foto de l própio paciente fui mostrada al heimisfério dreito, l paciente respundiu cun reaçones emocionales tales cumo gargalhadas i sorriso outoconsciente, para alhá de frases emocionales simples cumo "Oh, nó! Oh, Dius!". L'heimisfério dreito tamien respundiu cun polegar para cima ó para baixo de modo socialmente correto para fotos de personalidades famosas tales cumo Winston Churchill i Hitler. Todo esso cul paciente dezindo (sou heimisfério squerdo) que nun bie foto nanhue.[8]

L'heimisfério dreito de l cérebro, funcionando andependientemente i eisolado de l squerdo, demostra anteligéncia. El puode perceber, analisar, lembrar, rializar pensar cumplexo, cumprender emoçones i spressá-las, demostrar coincimiento cultural i respunder criatibamente la nuobas situaçones.[9]

Essas pesquisas mostran que, an alguns causos de cérebro debedido, l cérebro gera l que parece ser dues cuncéncias apartadas. La pesquisa subre pacientes cun cérebro debedido lebou l neurocientista i ganhador de l prémio Nobel Roger Sperry a cuncluir: "Todo l que benimos andica que la cirurgie deixou essas pessonas cun dues mintes çtintas, esto ye, dues sferas apartadas de cuncéncia. L que ye spurmentado ne l'heimisfério dreito parece star totalmente fura de l ámbito de l que ye spurmentado pul heimisfério squerdo."[10]

Ua de las cunsequéncias mais dramáticas i eibitadas de la calosotomie ye la síndrome de a mano alheia. Ua de las manos "ganha buntade própia" (an giral la squierda) passado la cirurgua i se oupone al que l paciente zeia, çfazendo l que a mano dreita faç (cunflito antermanual). Por eisemplo, tarefas cumo abrir ua puorta cula mano dreita ye çfeita pula squierda. Al se bestir, a mano squierda puode se oupor, i luita para tirar la roupa que a mano dreita por sue beç luita para poner. An outro causo, a mano squierda (heimisfério dreito) dun paciente preferie alimientos defrentes i até mesmo porgramas de telebison defrentes, anterbindo contra la buntade spressa pulas açones de a mano dreita que ye berbalizada pul paciente. Hai inda l causo dun paciente cuja mano squierda se oupunha siempre que l paciente tentaba acender un cigarro i fumar, a mano squierda frequentemente arrincaba l cigarro ó l squeiro i ls atiraba loinge. Outro causo relatado ye la dun paciente cuja mano stranha ampalpaba l teta de todas las mulhieres que se aprossimában del, probocando un grande cuntrangimiento para el.[11]

D'acuordo cun alguns eideales ateístas, esses studos científicos colocan sérias questones al dualismo, pus sous resultados parécen anconceliables cula eideia de l'eisisténcia dua alma andebidual (esto ye, andebesible) andependiente de l cérebro, yá que fornecen fuortes eibidéncias de qu'ua debison física de l cérebro porduç cumo que dues almas defrentes que possuen propósitos, gustos, oupeniones, personalidade i pensamientos dibersos, ambora cumpartilhen lembranças de fatos anteriores a la separaçon de ls heimisférios. Se a minte se torna dues mintes al nible físico de l cérebro debedido an dous, cumo nun cuncluir que, durante l momiento de la muorte física de l cérebro i la rutura cada beç maior de las conexones nuronales, l que chamamos de minte se multiplica an numerables mintes cada beç mais çpersas até que todas las conexones se çfazen?[12]

Mas, de l punto de bista de defensores de l'alma, esto amplica solo ne l resultado dun eifeito fesiológico de l cuorpo. Sendo l cuorpo l'ambólucro temporairo de l'alma, esta queda sujeita las cundiçones qu'este le ouferece para se spressar. Sendo l'alma de l ser houmano cundizente cul sou grau d'eiboluçon, esta tamien nun ye purfeita i esta sujeita las sues buntades anquanto ne l cuorpo, seguindo ls percípios de l libre-arbítrio, i tamien las sues lemitaçones. Acuntecimientos cumo estes puoden ser parte de porcessos rencarnatórios, segundo ls principíos de la rencarnaçon. I tamien simplesmente splicados cul fato de l cuorpo ser la dualidade d'emoçon i pensar. Se l sou cérebro, uorgon cundutor i comandante de l sistema nerboso, stá debedido, l cuorpo queda passible de sues cunsequéncias. L fato d'aparente dues cunsciencias surgiren, nada mais ye de l que l'emocional i l racional, que normalmente trabalhan an cunjunto, quando nun an harmonia mas an acuordo quando un supera l'outro, neste causo quedan totalmente apartados, spondo talbeç, cousas qu'un deixaba scondido de l'outro, quando spresso na atitude de l ser houmano albo de la Calosotomie.

Stória eibolutiba de l cunceito[eiditar | eiditar código-fuonte]

Chegou a ua altura na stória de l'houmanidade an que l Home ampeçou berdadeiramente a assumir l'eisisténcia dua alma.

La Alma siempre fui motibo de cuntrobérsia antre las defrentes chamaçones relegiosas i fés, mesmo porque nunca fui totalmente cumprendida, splicada ó ouserbada.

Antes que l'home cuncluísse que la possibelidade dua alma an eiboluçon an cunjunto cula minte dun andibíduo i cula paternidade dun sprito debino, julgou-se qu'eilha residie an defrentes uorgones físicos – ne ls uolhos, ne l fígado, ne ls rines, ne l coraçon i, mais tarde, ne l cérebro. Ls salbaiges associában la alma al sangre, a la respiraçon, a las selombras i als reflexos de l sou you na auga.

Mais tarde ls hindus cuncebírun l atman. Ls mestres hindus rialmente aprossimórun-se dua abaluaçon de la natureza i de la persença dun sprito, mas houbo ua falha probable quando nun çtinguiran a co-persença de la alma an eiboluçon, potencialmente eimortal.

Ls chineses, assi i todo, reconhecírun dous aspetos nun ser houmano, l yang i l yin, la alma i l sprito.

Ls eigípcios i muitas tribos africanas tamien acraditában an dous fatores, l ka i l ba; i nun acraditában giralmente que la alma fusse preisistente, solo l sprito. Ls antigos habitantes de las tierras que circundában l bal de l Nilo acraditában que to andibíduo faborecido tenie recebido a la nacença, ó pouco depuis, un sprito protetor la que chamában ka. Eilhes ansinában qu'esse sprito guardion permanecie cul sujeito mortal al longo de la bida i que passaba, antes del, pa l stado feturo.

Nas paredes dun templo an Luxor, adonde stá eilustrado l nacimiento de Amenófis III, l pequeinho príncepe stá retratado ne ls braços de l dius de l Nilo i, próssimo a el, stá ua outra nino, idéntica al príncepe na aparéncia, que ye l simblo daquela antidade la que ls eigípcios chamában ka. Essa scultura fui treminada ne l décimo quinto seclo antes de Cristo.

Julgaba-se que l ka era un génio de sprito superior, que zeiaba guiar l mortal ligado a el an caminos melhores na bida temporal; mas, mais specialmente, el zeiaba anfluenciar la suorte de l sujeito houmano na próssima bida. Quando un eigípcio desse período morria, era sperado que l sou ka stubisse aguardando por el de l'outro lado de l Grande Riu. La percípio, supunha-se que solo ls reis tubíssen kas, mas afinal, acraditou-se que todos ls homes retos possuían-mos.

To esta rica eideologie creciu, fomentando las raízes que deribórun mais tarde ne ls cunceitos atuales de l'alma, base de muitas religiones cujos seguidores acraditan tenr almas, ó séren acumpanhados por eilhas i mesmo até séren eilhes própios las almas.

Refréncias

  1. 1,0 1,1 Bibos!. .com.br/198.htn «Bibos! - Alma & Sprito» Cunsulte valor |url= (ajuda). Cunsultado an 13 de dezembre de 2011 
  2. Ateus.net. «Alma». Cunsultado an 13 de dezembre de 2011 
  3. Eiquipa know.net (05 de nobembre de 2010). «Cunceito de Alma». Cunsultado an 13 de dezembre de 2011  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  4. 4,0 4,1 .com.br/t/joao-calbino/81-calbino-i-la-eimortalidade-de la-alma «Calbino i l'eimortalidade de l'alma» Cunsulte valor |url= (ajuda) (an pertués). Cunsultado an 20 de dezembre de 2011 
  5. Beritatis. .com.br/apologetica/120-protestantismo/937-lo-reformador-joao-calbino-que-poucos-conhecen «L reformador João Calbino que poucos conhecen» Cunsulte valor |url= (ajuda). Cunsultado an 20 de dezembre de 2011 
  6. Gazzaniga, M. S. (2005). Forty-fibe years of split-brain research and still going strong. [Rebiew]. Nature Rebiews Neuroscience, 6(8), 653-U651.
  7. Hock, Roger. Forty Studies That Changed Psychology. Prentice Preça de casa: 2002
  8. Neurology of cognitibe and behabioral çorders By Orrin Debinsky, Mark D'Sposito .com.br/books?id=eCXgtBIsUYkC&pg=PA89&lpg=PA89&dq=callosotomy+%22Alien+hand+syndrome&source=bl&ots=bsh2IbzrB5&sig=hsWjnXgbYu0lxkBc0Jn-S3oTMGY&hl=en&ei=87crTOqZJoaDuAf85eisCQ&sa=X&oi=book_result&t=result&resnun=3&bed=0CBsQ6AEwAg#b=onepage&q=callosotomy%20%22Alien%20hand%20syndrome&f=false[lhigaçon einatiba]
  9. Neurology of cognitibe and behabioral çorders By Orrin Debinsky, Mark D'Sposito
  10. Newberg, Andrew and D'Aqueli, Eugene. Why God Won't Go Away: Brain Science and the Biology of Belief. Ballantine, 2001
  11. Neurology of cognitibe and behabioral çorders By Orrin Debinsky, Mark D'Sposito .com.br/books?id=eCXgtBIsUYkC&lpg=PA89&ots=bsh2IbzrB5&dq=callosotomy%20%22Alien%20hand%20syndrome&hl=en&pg=PP1#b=onepage&q=callosotomy%20%22Alien%20hand%20syndrome&f=false[lhigaçon einatiba]
  12. [1][lhigaçon einatiba]

Modelo:Ver tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Wikiquote
Wikiquote
L Wikiquote ten ua coleçon de citaçones de ó subre: Alma.

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]