Hugo Capeto

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Hugo Capeto (93824 de Outubre de 996) fui rei de l francos de 987 la 996, l fundador de la dinastie capetiana. Era filho de Hugo, l Grande, duque de l francos, i de Heidwige, ó Aboia, de la Saxónia, filha de Anrique I de la Saxónia, rei de la Germánia.

An 987, Hugo Capeto, anton duque de l francos, tornou Paris na percipal cidade de l paíç i l poderio de l ducado stendiu-se gradatibamente a to la Fráncia, durante l período de lhuitas cebiles que acumpanhou las trés purmeiras Cruzadas. Home de grandes birtudes admenistratibas, nun granjeou l poder por simpaties, mas si por astúcia, fuorça i l suborno.

L cognome[eiditar | eiditar código-fuonte]

Eisisten bárias heipóteses para splicar l cognome Capeto, que serbiu para çtinguir Hugo de l sou pai. La etimologie popular segue la splicaçon de ser l rei de la cápia (chappet), ua beç que antes de ser rei yá era abade, i ls abades de la época usában ua cápia caratelística (an pertués: capelo, que por motibos semelhantes fui l cognome de l rei Sancho II de Pertual).

Outras etimologies deriban de l tenermos para xefe (caput), zombador (capetus) ó cabeça grande (capillo).[1] Pensa-se tamien que l cognome de l sou pai fui atribuído depuis de la sue muorte, a partir de l latin Hugo Magnus, Hugo l Bielho, sendo l sou filho Hugo l Nuobo, i podendo Capeto ser ua ambençon de l seclo XII.[2]

Ascenson al poder[eiditar | eiditar código-fuonte]

Hugo Capeto era sobrino-nieto i nieto, respetibamente, de l carolíngios Odo de Paris i Roberto I, ls dous solos reis de l francos eileitos. L sou sétimo abó por parte de sue abó Beatriç de Bermandois era Carlos Magno. Hugo pertencia anton a ua família poderosa i cun muitas lhigaçones a la nobreza reinante de la Ouropa.[3]

Mas apesar desso, l sou pai nunca chegou la rei. Quando Raul I de Fráncia morriu an 936, Hugo Magno Ourganizou l regresso de Luís de Ultramar, filho de Carlos III de Fráncia, de l sou sílio na corte de Athelstane de Anglaterra. Nun se sabe al cierto ls sous motibos, mas presume-se que agiu para eibitar que l trono francés fusse atribuído la outros pretendentes: Hugo l Preto, l armano de Raul i sou sucessor ne l ducado de la Ourgonha; Heirberto II de Bermandois; i Guilherme I, duque de la Normandia i cunde de Ruon.[2][4]

Ls reinos de la Fráncia Oucidental (fetura Fráncia) i de la Fráncia Ouriental (fetura Almanha) depuis de la dissoluçon de l ampério de Carlos Magno

Quando sou pai, Hugo, l Grande, morriu an 16 de Júnio de 956, Hugo Capeto, l más bielho de sous trés filhos barones, era inda menor. Fui colocado, juntamente culs sous dous armanos, sob la tutela de l sou tio materno, Bruno, duque de Lhorena i arcebispo de Quelónia.

Heirdeiro de l sou pai, i por esso un de l más poderosos nobres de l reino, tornou-se cunde d'Orleanes i abade laico de las abadies de San Martico de Tours, Saint-Germain-ç-Prés i Saint-Denis. An 960, l rei Lotário de Fráncia cuncediu-le ls títalos que l sou pai detibera: duque de l francos i marqués de Néustria. Era l nobre más rico de sou tiempo.

Ls nobres de l territórios bezinos als de Hugo aprobeitórun la oportunidade de la sue menoridade. Teobaldo I de Blois, un antigo bassalo de Hugo Magno, tomou ls territórios de Chartres i Cháteaudun. Más la sul, na frunteira de l reino, Fulque II de Anjou, outro antigo cliente de l Grande, custruiu un prencipado a la custa de Hugo i de la Bretanha.[4]

L reino an que Hugo bibeu era bastante defrente de la Fráncia atual. Ls sous predecessores nun se antitulában reis de Fráncia, esse títalo solo ampeçarie a ser ousado por Filipe l Guapo (1285-1314). L reis usában si l títalo de rex Francorun (Rei de l Francos) i las tierras que gobernában éran solo ua pequeinha parte de l antigo Ampério Carolíngio.

Las tierras francas de l lheste, l Sacro Ampério Romano-Germánico, éran gobernadas pula dinastie otoniana, repersentada por Oto II, primo de Hugo, i depuis pul sou filho Oto III. Las tierras la sul de l riu Lhoire tenien deixado de pertencer a la Fráncia oucidental depuis de la deposiçon de Carlos III l Simples an 922. Ls ducados de la Normandia i de la Ourgonha éran na sue maiorie andependientes, anque zde 956 este redadeiro ser gobernado puls armanos de Hugo, Odo de Paris i [[Odo-Anrique, Duque de la Ourgonha|Anrique] ], i la Bretanha era cumpletamente andependiente.[2][3][5]

De 978 la 986, Capeto aliou-se als amperadores germánicos Oto II i Oto III i cul arcebispo Adalbaran de Reims para dominar l fraco rei Lotário. Yá an 986, era na prática rei, anque nun ouficialmente.

Coroaçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Catedral de Noyon, lhocal de la coroaçon de Hugo Capeto

L filho de Lhotário, Luís B morriu subitamente an Maio de 987 sin deixar çcendéncia. L sou pariente más próssimo era Carlos de la Baixa-Lhotaríngie, sou tio, que nun habie se associado al reinado de sou armano Lhotário.

La 1 de Júnio de 987, la alta nobreza de l reino reuniu-se para çcutir la sucesson de l trono de la Fráncia an Senlis. Adalbaran de Reims, que tenie prebiamente sido acusado de traiçon puls reis Lhotário i Lhuís B, fizo un çcurso an çfabor de Carlos de la Baixa-Lhotaríngie i jurou an fabor de la candidatura de Hugo, duque de l francos, de la lhinhaige de l robertianos (un galho de l carolíngios).

Modelo:Rquote

Anfluenciados pul este, ls aristocratas eilegírun anton Hugo, que fui coronado por Adalbaran pouco depuis, ne l demingo de 3 de Júlio de 987, na catedral de Noyon.

Capeto inaugurou la lhinhaige de l capetíngios, que durarie uito seclos, até 10 de Agosto de 1792, anque la dinastie capetiana direta tener sido anterrompida an 1328, cula muorte de Carlos IV de Fráncia.

Reinado[eiditar | eiditar código-fuonte]

Eimediatamente após la sue própia coroaçon, Hugo ampeçou a fazer presson para coroar tamien l sou filho Roberto, l que acunterie pouco tiempo depuis, la 30 de Dezembre de 987. Para este eifeito, argumentaba que era amportante para la estabilidade de l reino haber un segundo rei, para l causo de el mesmo morrer nua spediçon que staba a planear contra ls mouros que atacában Borell II, cunde de Barcelona, ambason que nunca chegou a rializar-se.

Mapa de la Fráncia ne l seclo X [6]

L cronista Rudolfo Glaber atribui esta solicitaçon de Hugo a la eidade abançada an que se ancontraba i a la sue ancapacidade de cuntrolar la nobreza. Inda assi, storiadores modernos tenden a dar más amportança a la bontade de l bielho rei garantir l dreito de Roberto a la sucesson i stablecer ua dinastie, an oposiçon al poder de la aristocracie eileger un nuobo rei. Na generalidade, ls cronistas de la época nun parécen aguantar redadeira esta teorie, i las dúbedas subre las reales antençones de Hugo querer fazer ó nun ua campanha na Península Eibérica manténen-se até hoije.[7] Até Filipe II de Fráncia, serie la regra de la progenitura que se amporia, mas cunserbando-se la eileiçon puls aristocratas.

Hugo Capeto possuía pequeinhas proiadades acerca de Chartres i Anjou. Antre Paris i Orleanes, possuía bilas i proiadades que somában un total de aprossimadamente 1.000 kn². Sue outoridade acababa ande, i se biajasse fura dessa pequeinha ária, poderie ser caturado ó feito refén. Un assassinato era menos probable, por tener sido ungido por Dius cumo rei, mas nun cumpletamente fura de queston. De fato, an 993 houbiste un plano urdido pul bispo de Laon i por Odo I de Blois para caturar Hugo Capeto para Oto III de la Germánia. L plano falhou, mas l fato que naide fui punido eilustra las lhimitaçones de l sou poder.

Para para alhá de sue base de poder, ne l restante de la Fráncia, habie inda muitos códigos de lhei i campesinatos. L "paíç" ouperaba cun 150 moedas defrentes i pul menos duoze lénguas. Ounir esse to an algo coerente era ua tarefa formidable i ua lhuita custante antre aqueilhes que carregában la corona de la Fráncia i sous senhores feudales. Cumo tal, l reinado de Hugo Capeto fui marcado por bárias çputas pul poder cun bassalos a las bordas de l rius Sena i Loire.

Ambora l poder de Hugo Capeto fusse lhimitado,[8] i de tener dependido de la ajuda militar de Ricardo I de la Normandia, la sue eileiçon unánime cumo rei dou-le grande outoridade moral i anfluéncia.

Cunflito cul papado[eiditar | eiditar código-fuonte]

Catedral de Reims, reconstruída depuis dun ancéndio que arrasou la eigreija que habie ne l lhocal ne l tiempo de Hugo Capeto. Pintura de Domenico Quaglio (seclo XIX)

Antes de morrer, l arcebispo Adalbaran de Reims deixou claro que pretendia ser sucedido por Gerbert d'Aurillac, mas an 998 Hugo aceitou la eileiçon de l sobrino de l sou ribal Carlos de la Vaixa-Lhotaríngie, Arnulfo, para la posiçon. Nun se sabe al cierto se cula ajuda ó la oposiçon de l sou sobrino, Carlos cunseguiu anton tomar Reims i Laon.

Gerbert d'Aurillac, feturo papa Silbestre II

Hugo cunsiderou Arnulfo un traidor i eisigiu la sue deposiçon al papa Juan XV. Mas inda antes de recebir mensaige de l papa, Capeto caturou tio i sobrino, i cumbocou un sínodo an Reims an Júnio de 991, que oubedientemente depuso Arnulfo i scolheu Gerbert d'Aurillac cumo sou sucessor.

Estas açones fúrun repudiadas pul papado, apesar dun segundo sínodo ratificar las decisones de l purmeiro. Juan XV cumbocou ls bispos franceses para un sínodo andependiente, fura de l domínios de Hugo, an Aachen, para reconsideráren. Quando estes se recusórun, l papa cumbocou-los la Roma, mas estes protestórun la decison, alegando ansegurança ne l camino i na cidade papal.

Juan XV ambiou anton un lhegado papal cun anstruçones para cumbocar un cuncílio de bispos franceses i almanes an Mousson, al qual solo ls segundos cumparecírun, tenendo ls purmeiros sido ampedidos por Hugo i Roberto. Depuis dun grande sfuorço de l lhegado, la deposiçon de Arnulfo acabou por ser declarada eilegal. Depuis de la muorte de l rei, serie lhibertado de l catibeiro i reinbestido de todas las sues dignidades, tenendo anclusibamente coronado Hugo, l filho más bielho de Roberto II de Fráncia, na tradiçon de l purmeiros reis capetianos de coroar l heirdeiro inda durante l reinado de l pai.

Muorte i posteridade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Doente de baríola, Hugo morriu nun sábado, 24 de Outubre de 996, cun 55 anhos de eidade, ne l castielho de Juifs (ó Juy ó Jues), an Beauce, acerca de Prasbille, antre Chartres i Orleanes.

Paris ne l seclo IX, pouco antes de l reinado de Hugo Capeto

An 1987, ne l milenário de la coroaçon, pesquisas permitiran lhocalizar un oppidun mediebal an plena zona rural. Retratos tiradas de abion cunfirmórun la presença ne l lhocal dun antigo castielho feudal circundado por un sofisticado sistema de defesa. An scabaçones, ls pesquisadores ancontrórun amportantes peças que cumproban que l lhocal fui habitado de l seclo I al seclo XIII. An 1996 fui colocada ua placa comemoratiba ne l lhocal, que se tornou nua etapa de l circuitos stórico-turísticos Ourganizados pul Castielho de Veauce.[9]

Sepultado na Basílica de Saint-Denis, fui sucedido pul sou filho Roberto II de Fráncia.

La maiorie de l storiadors cunsidra la coroaçon de Hugo Capeto cumo l ampeço de la Fráncia moderna porque, cumo cunde de Paris, fizo desta cidade l sou centro de poder, i ampeçou l lhongo porcesso de eisercer l cuntrolo de l resto de l paíç a partir desta capital.

Fui tamien l fundador de la dinastie capetiana. Ls capetianos diretos, ó la Casa de Capeto, gobernórun la Fráncia de 987 la 1328. Depuis, l reino fui regido por galhos colaterales de la dinastie. Todos ls reis franceses até Luís Filipe, i ls pretendentes al trono zde anton, fúrun nembros dessa família (scluindo la Casa de Bonaparte, amperadors i nun reis). Don Pedro I i Don Pedro II, ambos Amperadores de l Brasil, éran çcendentes an lhinha masculina direta de Hugo Capeto, i portanto, fazien parte tamien de la dinastie capetiana.

Hoije an die, esta dinastie inda faç parte de la arble genealógica de l reino de la Spanha i de l ducado de l Luxemburgo, sendo la más antiga dinastie cuntinamente ne l poder monárquico de la Ouropa, i la segunda más antiga de l mundo, depuis de la família amperial de l Japon, cula lhinhaige decumentada até al anho 706 ó mesmo antes.

Casamiento i çcendéncia[eiditar | eiditar código-fuonte]

De l sou casamiento an 970 cun Adelaide de la Aquitánia (945-1004), filha de Guilherme III, cunde de Poitiers i duque de la Aquitánia, nacírun:[10][11]

  1. Gisela de Fráncia (969 - c. 1000), casada an 970 cun Hugo I de Abbebille (970 -?), cunde de Ponthieu i Senhor de Abbebille.
  2. Edwige de Fráncia, ó Hadwige (970-1013), casada an 996 cun Ranier IV, cunde de Hainaut, i depuis cul conde Hugo III de Dasbourg.
  3. Roberto II, l Piedoso (972-1031), sou sucessor ne l trono francés casado por trés bezes, a 1ª an 988 cun Rosália de Ibrea (937 - 1003), Senhora de Montreuil-sur-Mer, a 2ª an 997 cun Berta de la Ourgonha (970 -?) i a 3 an 1002 cun Custança de Arles (c. 986 - Melun, 25 de Júlio de 1032), filha de Guilherme I de Arles (953 - 993) i de Adelaide Branca de Anjou (955 - 1026).
  4. Adelaide de Fráncia (973-1068)

Ye relatada la eisisténcia de outros filhos, mas la beracidade dessa çcendéncia ye çcutible.[5] inda assi ye possible referir un filho dua relaçon cun N de la Aquitania:

  1. Guzlin, arcebispo de Bourges.
  1. Ditionnaire Ounibersel d'Stoire eit de Géographie (Bouillet eit Chassang)
  2. 2,0 2,1 2,2 The Ourigins of France: Fron Clobis to the Capetianes 500-1000, Edward James, Lhondon: Macmillan, 1982 (ISVN 0312588623)
  3. 3,0 3,1 Les Carolingienes: Une famille qui fit l'Ourope, Pierre Riché, Paris: Hachette, 1983. (ISBN 2-012-78551-0)
  4. 4,0 4,1 Stoire du Moyen Áge françales: Chronologie commentée 486-1453, Lhaurent Theis, Paris: Perrin, 1992 (ISBN 2-87027-587-0)
  5. 5,0 5,1 La France au Moyen Áge du Be au XVe siècle, Claude Gaubard, Paris: PUF, 1996 (ISBN 2-13-054205-0)
  6. Ditionnaire raisonné de l'architeture française du XIe au XVIe siècle, Eugène Biollet-Le-Duc, 1856 (an francés)
  7. Anticipatory Association of the Heir in Early Capetian France, Anthony W. Lhewis, The Amarican Storical Rebiew, Bol. 83, N.º 4 (Outubre de 1978), págs 906-927[lhigaçon einatiba] (an anglés)
  8. La Fráncia sob Hugo Capeto de maneira simplificada (an francés) (a ber eigualmente todos ls reis de la dinastie capetiana)
  9. .com/cunt/antro/andexa.htn Terre de Beauce, une decouberte de la Beauce francaise (an francés)
  10. La Çcendance Capétienne (an francés) , recenseamiento de todos ls çcendentes de Hugo Capeto até als nuossos dies
  11. Reis de la dinastie capetiana de Fráncia ()