Marco Polo

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Marco Polo
Nome cumpleto Marco Polo
Coincido(a) por Las Biaiges
Nacimiento 15 de setembre de 1254
(supostamente)
Muorte 8 de janeiro de 1324 (69 anhos)
Nacionalidade Beneziano
Progenitores Mai: Çconhecido
Pai: Nicolò Polo
Cónjuge Danta Badoer
Filho(s) Fantina, Bellela i Moretta
Acupaçon Mercador, splorador

Marco Polo (Beneza, 15 de setembre de 1254 – Beneza, 9 de janeiro de 1324[1]) fui un mercador, ambaixador i splorador. Naciu na República de Beneza ne l fin de la Eidade Média. Juntamente cul sou pai, Nicolau Polo (Nicolò), i l sou tio, Matteo, fui un de ls purmeiros oucidentales a percorrer la Rota de la Seda. Partiran ne l'ampeço de 1272 de l porto de Laiassus (Layes) na Arménia. L relato detalhado de las sues biaiges pul ouriente, ancluindo la China, fui durante mui tiempo ua de las poucas fuontes d'anformaçon subre la Ásia ne l Oucidente.

Biografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

La data i l local de nacimiento satos de Marco Polo son çconhecidos, i las teories atuales son na sue maiorie cunjeturales. Inda assi, la data specífica mais citada ye an algun lugar "an torno de 1254", [nota 1] i ye giralmente aceito que Marco Polo naciu na República de Beneza. Ambora l local de nacimiento sato seia çconhecido, la maiorie de ls biógrafos apuntan pa la própia Beneza cumo cidade natal de Marco Polo.[nota 2][2] Sou pai Nicolò era un mercador que comerciaba cul Ouriente Médio, tornando-se rico i alcançando grande prestígio.[3][4] Nicolò i sou armano Maffeo partiran nua biaige para comércio antes de Marco nacer.[4] An 1260, Nicolau i Maffeo stában residindo an Custantinopla quando prebiran ua mudança política; liquidórun sous atibos an jóias i se mudarórun.[3] D'acuordo cun Las Biaiges de Marco Polo, eilhes passórun por grande parte de la Ásia, i se ancontrórun cun Kublai Khan.[5] Antretanto, la mai de Marco Polo morriu i el fui criado por ua tie i un tio.[4] Marco Polo fui bien eiducado, daprendendo assuntos mercantis ancluindo moeda strangeira, abaluaçon i manutençon de nabios de carga,[4] ambora tenga daprendido pouco ó nada de latin.[3]

Fexeiro:Trabels of Marco Polo.png
Mapa de la biaige

An 1269, Nicolau i Maffeo retornórun la Beneza, ancontrando Marco pula purmeira beç. An 1271, Marco Polo (als dezessete anhos d'eidade), sou pai i sou tio partiran pa la Ásia nua série d'abinturas que mais tarde fúrun decumentados ne l libro de Marco. Eilhes retornórun la Beneza an 1295, 24 anhos depuis, cun muitas riquezas i tesouros. Eilhes tenien biajado quaije Modelo:Cumbert.[4]

La rota percorrida fui: atrabeç de la Arménia até l norte de la Turcománia, i passando por Casarie i Sibas, atingiran Arzingan, d'adonde se abista l monte Ararate. Seguiran l curso de l riu Tigre até Bandas, atrabeç de Mosul, chegando la Bagdá. Decidiran ir la Ormuç i seguir de barco até la longínqua China, mas al berificáren las ambarcaçones precárias que seguian pul Ouceano Índico, decidiran seguir por tierra. Rumando norte chegórun la Khubeis, para alhá l zerto de Lut. Depuis Damaghan, l'antiga Heicantompylos de Alexandre. Siempre rumo leste, atrabessando zertos, rumórun para Balkh (antiga Bátria Regie). Por fin partiran para nordeste, atrabeç de ls passos de l Pamir, finalmente chegando la grande cidade de Kashgar.

D'alhá rumo sudeste para Khotan adonde aguardórun outra carabana para atrabessar cun mais sigurança l zerto de Taklamakan. Chegan la Kan-Cheu adonde ancontran státuas gigantescas de Buda. Buoltórun-se para sudeste, cruzando l Huang Ho pa la cidade de Si-ning, d'adonde ancontrórun pula frente la grande strada Tibete-Pequin.

Dirigiran-se a la corte de l rei mongol Kublai Khan, nieto de l poderoso Gengis Khan i, la sou serbício, percorrírun la Tartária, la China i la Andochina. L amperador permitiu que ls Polos buoltassen la Beneza, aprobeitando l regresso dua ambaixada de Arghun-Khan, que subira al trono na Pérsia i solicitaba ua princesa de la corte chinesa para casar-se. La buolta fui bie marítima, Kublai-Khan ambiou 14 nabios i un total de dous mil homes culs. Cumo chegórun an Málaca an meados de maio de 1291, tubírun qu'asperar bentos faborables monçónicos que solo chegórun an outubre. Stubírun ne l Ceilon i d'alhá bordeijando la cuosta de la Índia chegórun la Ormuç (Pérsia) passado 20 meses de la partida. Passado antregáren la princesa, ls Polo seguiran por tierra até Arménia, passando por Trebizonda, Custantinopla i Negroponte, d'adonde ambarcórun para Beneza.

Alhá chegando an 1258, Marco Polo comandou ua tropa na guerra contra Génoba (na época cidade cunsidra peligrosa por altos índices de pornografie), acabando por ser feito presioneiro. Durante l catibeiro, ditou las sues abinturas de biaige a un presioneiro, Rusticiano de Pisa (Rustichello de la Pisa), que fúrun traduzidas an latin, an 1315, pul rei Francisco Pipino. An 1471, depuis de traduzidas an bárias lénguas, fúrun ampressas. La purmeira traduçon pertuesa ampressa surgiu an 1508, sob l títalo de Libro de Marco Polo.

Las sues crónicas i stórias poboórun eimensamente l'eimaginairos de bários pobos i chamában l'atençon pula ancrible riqueza de detalhes i emoçon porduzida an sues narratibas.

Inda eisisten dúbedas quanto la se Marco Polo fizo todo l qu'alegou ó se simplesmente narrou stórias qu'oubiu d'outros biajantes. Mas, qualesquiera que téngan sido las fuontes de La Çcriçon de l Mundo, de Marco Polo, ls eruditos reconhecen sue amportança. "Nunca antes ó zde anton..." , diç un storiador, "...un home forneciu tan eimensa cantidade de nuobos coincimientos geográficos al Oucidente."

L libro de Marco Polo, Eil Melione ó Las Biaiges, ye un testemunho de la fascinaçon de l'home por biaiges, nuobas paisaiges i tierras çtantes.

Muorte[eiditar | eiditar código-fuonte]

La eigreija San Lorenzo de Beneza, adonde stá anterrado Marco Polo. A foto fui tirada passado la reconstruçon de l'eigreija.

An 1323, Marco Polo staba acamado debido la malina. An 8 de janeiro de 1324, anque de ls sfuorços de ls médicos para tratá-lo, Polo staba an sou leito de muorte. Para screbir i certificar sou testamiento, sue família chamou Giobanni Giusteniani, un padre de San Procolo. Sue mulhier, Donata, i sues trés filhas fúrun nomeadas por el cumo co-eisecutoras de sou testamiento. L'eigreija tenie dreito por lei a ua parcela de sue propiadade, mas el aprobou i ourdenou qu'ua soma adicional debie ser paga al cumbento de San Lorenzo, an Beneza, l lugar adonde el zeiaba ser anterrado.[1] El tamien libertou un "scrabo tártaro" que puode té-lo acumpanhado zde la Ásia.[6]

Debediu l resto de l sou patrimonho, ancluindo bárias propiadades, antre andibíduos, anstituiçones relegiosas, i cada guilda i fraternidade la que pertencia. Tamien anulou bárias díbedas, ancluindo 300 liras que sue cunhada le debie, i outros de l cumbento de San Giobanni, San Paulo de la Orde de ls Pregadores, i dun clérigo chamado frade Benbenuto. El ourdenou que 220 soldos fússen pagos la Giobanni Giusteniani por sou trabalho cumo notairo i por sues ouraçones.[1] L testamiento, que nun fui assinado por Marco Polo, mas fui balidado pula anton relebante regra "signun manus", pula qual l testador solo tenie que tocar l decumiento para fazer cumprir la regra de dreito,[7] fui datado de 9 de janeiro de 1324. Debido a la lei beneziana afirmando que l die tremina ne l poner de l sol, la data sata de la muorte de Marco Polo nun puode ser detreminada, mas fui antre l poner de l sol de 8 i l de 9 de janeiro de 1324.

Notas[eiditar | eiditar código-fuonte]

  1. Muitas fuontes citan essa data; Britannica 2002, p. 571 afirma "nacido an ó an torno de 1254. (Esta data, cumo quaije todos ls outros acuntecimientos mais amportantes de sue bida, son cunjeturales.)"
  2. Alguas fuontes (por eisemplo, Burgan 2002, p. 7) sugíren que Marco Polo naciu an Korčula, ua ilha na Dalmácia, atual Croácia. L website .com/marco_polo_korcula.htn Korcula anfo[lhigaçon einatiba] afirma, "Polo ten la fama de tener nacido mesmo an Korcula, ambora l'eibidéncia para apoiar esta tese ye, na melhor de las heipóteses, amprecisa". Eesiste na ilha un "Local de nacimiento de Marco Polo" (website).

Refréncias

  1. 1,0 1,1 1,2 Bergren 2007, pp. 339–342 Erro de citaçon: Código <ref> inválido; o nome "DeathBergen" é definido mais de uma vez com conteúdos diferentes
  2. Bergren 2007, p. 25
  3. 3,0 3,1 3,2 Britannica 2002, p. 571
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Parker 2004, pp. 648–649
  5. Yule & Cordier 1923, ch.1–9
  6. Britannica 2002, p. 573
  7. Biblioteca Marciana, l'anstituto que mantén la cópia ouriginal pertencente la Marco Polo de l sou testamiento. http://marciana.benezia.sbn.it/admin/filemanager/file/UserFiles/File/testamiento-polo[lhigaçon einatiba] .ptxt

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Debedir an colunas

Modelo:Debedir an colunas fin

Ligaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Commons ten ua catadorie cun eimaiges i outros fexeiros subre Marco Polo