Cunfucionismo

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!
Eilustraçon chinesa de Cunfúcio.

L cunfucionismo (儒學, Modelo:Audio) ye un sistema filosófico chinés criado por Kung-Fu-Tzu (Cunfúcio). Antre las preocupaçones de l cunfucionismo stan la moral, la política, la pedagogie i la religion. Coincida puls chineses cumo Junchaio (ansinamientos de l sábios). Fundamentada ne ls ansinamientos de sou mestre, l cunfucionismo ancontrou ua cuntinidade stórica sola.

Stória[eiditar | eiditar código-fuonte]

De ls seguidores de Cunfúcio, l seclo I La.C. ancontrou an Meng zi (Méncio, ó Máncio) i Xun Zi un grande zambolbimiento i spanson na sociadade. Esses dous oureginales outores buscórun cumprender l cunfucionismo drento dua perspetiba naturalista, recorriente nas fuorças que atuában na sociadade an sous períodos de bida.

Meng acraditaba na amportança de la eiducaçon para retificar la buona natureza houmana, que tenerie sido deprabada an funçon de ls cunflitos i de las necidades ampostas pula bida. L Home tenria ls anstintos naturales de ls animales de preserbaçon, ajuda, i la anteligéncia suficiente para eibitar l cunflito.

Xun Zi[eiditar | eiditar código-fuonte]

Xun Zi recorreu al berso de la moneda para cumprender l papel de Cunfúcio. El acraditaba nua natureza perbersa de l home, deribado de ls mesmos anstintos de preserbaçon de l animales. Talbeç pensando ne ls rituales propostos para la sociadade, i pula necidade de ourdenaçon, tal cumo ne l fundamiento de las lhendas de fundaçon chinesas i na anfluéncia jurista, Xun zi bie ne l anterior de l home ua anteligéncia capaç de articular meios pul qual poderie eibitar sue cundiçon natural de forma arbitrária, mas que para esso haberie de tener criado ua scala de balores delimitantes de la açon houmana.

Mencio cunseguiu ua buona repercusson popular por sue abordaige outimista de la bida, mas las classes altas de la sociadade biran an Xun zi ua splicaçon razoable para sues dúbedas. Assi, al menos, deixan trasparecer alguas biografies de Sima Qian (II la. C.).

Ampério chinés[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Cunfucionismo se tornarie la doutrina oufecial de l ampério chinés durante la dinastie Han ( seclos III la. C. - III d. C.), ancontrando cuntinadores al lhongo deste período que se çtacórun an bários campos defrentes. Donç Zhong shu, por eisemplo, buscou rebigorar i re-anterpretar l cunfucionismo atrabeç de las teories cosmológicas de l cinco eilemientos; Wang Chong outelizou-se dun ceticismo lhógico para criticar las fés anfundadas i ls mitos relegiosos.

Ambora tubisse perdido un cierto bigor passado la dinastie Han, l cunfucionismo serie outra beç zambolbido ne l mobimiento coincido cumo neoconfucionismo, datado de l seclo X d.C., atrabeç de la figura de personaiges cumo ls armanos Cheng i Zhuxi, l grande comentador cunfucionista.

Antiguidade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Fexeiro:Cunfucious temple Nagasaki.jpg
Templo de Cunfúcio an Nagasaki, Japon.

De qualquiera modo, yá na antiguidade l cunfucionismo atingiu un pleno sucesso, tornando-se ua filosofie moral de perfundo ampato na strutura social i cotidiana de la sociadade. L balor al studo, la deciplina, la ourdenaçon, la cuncéncia política i al trabalho son lhemas que l cunfucionismo antrojetou de maneira definitiba na bida de la ceblizaçon chinesa de la antiguidade als dies de hoije. Note-se que, al cuntrário de l que muitos afirman, l cunfucionismo nun se trata dua religion. Nun ten un credo stablecido, mas solo detreminaçones rituales de caráter social, que permiten a un adeto de l cunfucionismo la lhiberdade de fé an qualquiera tipo de sistema metafísico ó relegioso que nun baia contra las regras de respeito mútuo i etiqueta pessonal.

Dies de hoije[eiditar | eiditar código-fuonte]

L cunfucionismo ye inda praticado an bários países. Para alhá de la sue ourige asiática, dibersos países ancorporan alguns cunceitos de l sistema an sues práticas notadamente ourbanas. Ne l Brasil, ye sentido an grupos de andíbiduos que studan religiones nun crestianas.

Ditos de l Cunfucionísmo[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • Mesmo nas situaçones mais pobres ua pessona que bibe corretamente será feliç.Cousas mal adquiridas nunca traran felicidade.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]