Araraquara (nabio)

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Modelo:Cor dms Modelo:Nabio L nabio Araraquara fui un nabio brasileiro de carga i de passageiros, afundado na nuite de l die 15 d'agosto de 1942, pul submarino alman U-507, ne l litoral de l stadi de Sergipe, horas depuis desse mesmo "u-bot" tener afundado l nabio Baependi próssimo deilhi.

Fui l décimo-sétimo nabio brasileiro a ser atacado (i l segundo a ser atacado pul U-507), causando la muorte de 131 pessonas de las 142 que se ancontrában a bordo.

Ne ls dies que se seguiran, mais quatro ambarcaçones serien afundadas pul mesmo submarino (l Aníbal Benébolo, l Itagiba, l Arará i la barcaça Jacira), cun un total de 607 muortos, ancluídas las 270 bítimas ne l Baependi, torpedeado naqueilha mesma nuite, dues horas antes.

Tales afundamientos cunsistiran na causa eimediata de l'antrada ne l Brasil na guerra contra l Eixe, ne l die 22 d'agosto seguinte, tenendo an bista l'andignaçon giral que tomou cunta de l'oupenion pública brasileira.

L nabio[eiditar | eiditar código-fuonte]

L nabio pertencia a la Classe Araranguá, de la qual fazien parte l Araranguá (que dou nome a la classe), l Araçatuba i l Aratimbó — chamados popularmente ne l Brasil cumo "Aras".

L Araraquara fui lançado an 1º d'agosto de 1927, sendo cumpletado an outubre daquele mesmo anho, ne ls staleiros de l Cantiere Nabale Triestino, an Monfalcone, acerca de Triiste, na Eitália, sob ancomenda de l Lloyd Nacional, sou purmeiro i único propiatairo.[nota 1][1]

Para alhá de ser un nabio cargueiro cumbencional, possuía capacidade frigorífica an sous porones,[2] para alhá de prestar serbício cumo nabio de passageiros nas linhas de cabotaige.

Fexeiro:Araraquara - Ambarque.jpg
Ambarque de passageiros (data eignorada)

Fui batizado an houmenaige a la cidade de Araraquara ne l stado de San Paulo.

Squema dun nabio de la Série Araranguá, de la qual fazie parte l Araraquara.

Custituído dun casco d'aço, era serbido por dous motores de cumbuston anterna la diesel, de quatro celindros acoplados a la dous eixes/hélices, cun un poténcia nominal de 1.008 HP, fazendo-lo alcançar ua belocidade de 13,5 nós. Possuía 4.872 toneladas de arqueaçon bruta, i capacidade de carga de 3.850 toneladas, medindo 115,21 metros de cumprimiento por 16,37 metros de anchura i un calhado de 7,44 metros.[1][2]

L cuntesto eimediato[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ambora las relaçones diplomáticas antre l Brasil i la Almanha Nazi stubíssen rompidas zde janeiro i, anque de l'afundamiento de quinze mercantes sous ne ls meses anteriores, l Brasil, an tese, inda era un paíç neutro. Mas, ne l'ampeço d'agosto, ante als rebides de las patrulhas aéreas norte-amaricanas, a partir de bases brasileiras (i cun ajuda de brasileiros), contra ls submarinos de l Eixe, la relaçon antre ls dous países stában seriamente deterioradas, nun stado de guerra latente antre eilhes.

Nesse cuntesto, l Alto-Comando de la Kriegsmarine determinou al submarino U-507 que se çlocasse pa la cuosta brasileira i alhá, eisecutasse "manobras libres", ó seia, afundar to i qualquiera ambarcaçon aliada ó latino-amaricana, sceto argentinas i chilenas.

L'agressor[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: U-507

L U-507 era un submarino de l Tipo IXC, fabricado an 1940. Tenie 1.120 toneladas de çlocamiento na superfice i 1.232 toneladas submerso. Cun un cumprimiento de 76,76 metros, ls submarinos desse tipo éran mobidos por ua cumbinaçon de motores diesel i eilétrico. Ambaixo d’auga, solo se podie ousar l motor eilétrico, que nun rouba l'aire cumo ls motores la cumbuston, solo mais tarde na guerra que se adatou un çpositibo - basicamente un tubo que cata l'aire de la superfice -, l snorkel, para tornar l submarino capaç de ligar l motor diesel mesmo submerso. Na superfice, mobido la diesel, un tipo IXC podie nabegar 13.450 milhas náuticas (25.000 Km) a ua belocidade de 10 nós (18,5 Km/h). Submerso, cul motor eilétrico, solo cunseguia nabegar 63 milhas a ua belocidade de solo 4 nós (7,5 Km/h). Possuían 22 torpedos i un carregamiento de 44 minas. Ouperában cun ua tripulaçon antre 48 i 56 homes.[3]

Sou comandante, l Capitan-de-Corbeta Harro Schacht, tamien era mui speriente. Casado, 35 anhos, cun residéncia fixa an Hamburgo, ampeçara la carreira nabal, an 1926, serbindo ne ls cruzadores Emden i Nurnberg, até ser çlocado pa l Gabinete de l Comando de la Marina, adonde fui promobido la Capitan-de-Corbeta i assumindo, pouco depuis, l comando de l U-507.[4]

Por ocasion de l'afundamiento de l Araraquara, l "u-bot" yá cuntabelizaba 11 ataques (cun dieç afogamientos), anclusibe l de l Baependi, ocorrido poucas horas antes.

L'afundamiento[eiditar | eiditar código-fuonte]

A las 14:00 de l die 11 d'agosto, ua terça-feira, l nabio partiu de l Riu de Janeiro, cun çtino la Cabedelo, na Paraíba, cun scalas an Salbador, Recife i Maceió. Era comandado pul Capitan-de-Longo-Curso Lauro Augusto Teixeira de Freitas i trasportaba an sou trajeto enicial 177 pessonas (81 tripulantes i 96 passageiros), para alhá dua carga giral abaluada an mais de nuobe milhones de cruzeiros (moeda de la época).[5]

A las 11 horas de l die 15, l nabio zarpou de Salbador i tomou l rumo norte, cun çtino al porto de Maceió, agora cun 142 pessonas, de las quales 74 tripulantes i 68 passageiros.

Percisamente a las 21:03 (2:03 de l die 16, pul Hourário de la Ouropa Central), l U-507 çparou contra l Araraquara. Fúrun dous torpedos, cun ua defrença dun minuto antre eilhes. L purmeiro atingiu la casa de máquinas, la boriste, i l segundo atingiu l poneran mº 3 que lougo ancendiou-se.[6]

L nabio afundou an cinco minutos, i nun fui possible ousar a cuntento ls eiquipamientos de salbamiento. Morrírun l capitan, l'eimediato, seis oufeciales, 58 tripulantes i 65 passageiros, totalizando 131 bítimas. Solamente trés passageiros (un home i dues mulhieres) i uito tripulantes de salbórun.

Cuntribuiu pa l'alto númaro de muortos, l fato d'a maior parte de la tripulaçon i passageiros yá star recolhida a las cabines. L claran decorriente de l torpedeamiento de l Araraquara fui bisto puls náufragos de l Baependi, que yá bagában pul mar hai pul menos dues horas.[7]

Relato dun subrebibente[eiditar | eiditar código-fuonte]

Milton Fernandes de la Silba, purmeiro piloto de l'ambarcaçon, fui un de ls subrebibentes. Un més passado l'ataque, el screbiu un sucinto relatório çcribendo l'ancidente. Sou depoimiento fui ampressionante, an special na parte an qu'outros dous homes, yá nas baleiras mas traumatizados cula situaçon, se jogan al mar depuis un acesso de loucura.

Subre l torpedeamiento:

"A las 21 horas, achando-se l nabio quaije de trabés cula cidade de Aracajú, cul claran de la mesma a la bista, you drumia ne l miu camarote, quando fui çpertado por un stampido oco, seguido de stremecimiento de l nabio. Liebantei-me ancontinenti, inda cul bruído de la spluson i tentei acender la luç, mas yá nun habie einergie eilétrica. Cumprendi, anton, que l nabio habie sido torpedeado. Bestia you la calça de l'uniforme, por cima de l pijama, quando aprossimou-se l Comandante preguntando al oufecial de l quarto, 2º. piloto, Benedito Iuns, l qu'habie acuntecido. Fúrun estas las sues palabras: -"Que fui esto, Benedito?"

L referido oufecial preso de grande nerbosismo nada respundiu, tenendo you dezido anton:

- Fumos torpedeados, i l nabio stá adernando cunsidrabelmente. L'este tiempo la guarniçon yá se aprossimaba de l passadiço aguardando l'orde de l comando, que fui la seguinte:

- Pongan ls coletes salba-bidas i corran a las baleiras.

Fui eisecutada eimediatamente l'orde de l Comandante:

Al passar pula baleira mº 1, an camino de la mº 3, de la qual me cabie l comando, bi yá ampeçando l serbício d'arriar l'ambarcaçon, l Comandante, l 1º maquenista i outros que fazien acerca de la guarniçon de la mesma.

Quando chegaba a la baleira mº 3, passado tener passado aprossimadamente 1 minuto de la purmeira spluson, stando l nabio yá bastante adernado para boriste, lado de l mar, adonde batiu l torpedo, nuobo stampido fui oubido, seguido lougo por outra spluson qu'ancendiou l poneran mº 3, i derrubou parte de l botequin, tenendo a tolda de l mesmo arriado subre a mie baleira, inutelizando-la cumpletamente. Bendo l'ampossibelidade d'arriá-la pensei an salbar parte de la guarniçon, i subi al teto de l'ultima tolda a la percura de las balsas, las quales, nun ancontrei, pus, yá habien caído al mar, dado la grande anclinaçon de l nabio. Boltei a la baleira, nun ancontrando mais la guarniçon, pus, la mesma, bendo l'ampossibelidade d'arriá-la, percurara outros meios de salbaçon. Ourdenei anton, als passageiros que stában desorientados que fússen pa l'outro bordo, i percurassen salbar-se de a melhor maneira possible, pus, aqueilha baleira nun serie arriada; dezindo mais, que me acumpanhassen.

Sali de gaticas pul cumbés, seguido de bários passageiros i çci cun cuidado pulas balaustradas de las toldas até chegar al cuostado que yá se achaba na horizontal, stando, assi, l nabio cumpletamente deitado. Corri até la peitua, fazendo-me al mar, cierto de que serie ampossible salbar-me.

Nadei un pouco auxeliado puls bagalhones que me afastában debrebe de l nabio. Parei i pude persenciar l mesmo, anterrar, ó melhor, mergulhar la popa, quedando cumpletamente an pie i zaparecendo.

Nun houbo tiempo para ser arriada nanhue baleira, tenendo sido ampregado todos ls meios para esso".[6]


Subre las alucinaçones de ls naúfragos:

"Cul bácuo porduzido pul afundamiento de l nabio, fui un pouco al fondo, tenendo bubido bastante auga cun ólio i liebado dibersas pancadas culs çtroços de l mesmo. Quando boltei a la superfice, i cunsegui respirar, agarrei-me a ua caixa que boiaba, carga de l poneran mº 3. Nesto abistei un pedaço de a tolda de l botequin i nadei para el, adonde subi i pude recolher mais 3 pessonas, sendo: l 3º. maquenista, Eralkildes Bruno de Barros, l moço de l cumbés, Smerino Slina Siqueira i un oufecial de l'eisército, passageiro de l nabio.[nota 2]

Seguíamos a la mercé de las óndias, sin ancontrar outras pessonas nas prossimidades, la quien podissemos recorrer. Fui anton apanhando i colocando subre la tábua todo que passaba a miu alcance, i que julgaba tener algua outelidade. Assi fui qu'apanhei ua pequeinha prancha, un cabalhete, un saco de farinha de trigo i un balon defensa, de l qual aprobeitei l chicote de l cabo para amarrar subre las tábuas la pequeinha prancha i l cabalhete, para que l mar nun ls liebasse, pus, ls mesmos serbian de lastro, esto ye, fazien peso na tábua, afundando-la, eibitando que la crista de las bagas las arrebentassen. Durante to la madrugada abistamos custantes clarones de splusones ne l local adonde afundou l nabio, splusones estas, que creio tenéren sido nas garrafas d'aire cumpremido i ne ls tanques de ólio. Cuntinamos subre las taboas, notando que l mar ne ls aprossimaba cada beç mais para tierra, siempre an frente la barra de l Aracajú.

Assi passamos l resto de la nuite de 15, to l die 16, quando aprossimadamente, a las 2 horas de l die 17, l marinheiro ampeçou a dar senhales de perturbaçon mental, pedindo alimiento, dezindo tener oubido bater la squila pa l café, depuis tentou agredir l tenente, l qu'eibitamos; an seguida, zesperado de fame i sede atirou-se al mar, sendo ampossible qualquiera salbaçon. Lougo passado, l segundo tenente ampeçou a demunstrar l mesmo sintoma, preguntando puls colegas. Lembrei-me, anton d'indagar sou nome i el respundiu ser Oswaldo Cuosta. Tentei acalmá-lo, fui ampossible, atirou-se m´auga. Cun cuidado para nun haber zequilíbrio nas poucas tábuas que ne ls restában, agarrei-lo pulas botas, cunseguindo colocá-lo outra beç subre las mesmas. Inda assi, poucos minutos depuis, colocando-se nua atitude agressiba, dezindo que you i miu cumpanheiro stábamos ambriagados, qu'iba para casa, fizo-se outra beç al mar, sendo desta beç, ampossible salbá-lo".[6]


Subre la chegada a la praia i als socorros:

"Restában agora, na tábua, solamente you i l terceiro maquenista. Assi, cuntinamos siempre abistando l claran de la cidade de Aracajú, para adonde éramos liebados.

Al clarear l die, quando yá abistábamos las casas de la referida cidade, la bazante de l riu Cuntinguiba i l bento terral ne ls afastou para fura, fazendo-mos caer na rebentaçon de ls bancos. Esta acabou de çtruir las tábuas i ne ls atirou m´auga. Lutamos cula dita rebentaçon nadando siempre an busca de la prancha, pus, esta inda ne ls ouferecie resisténcia, mas al aprossimarmos, éramos atirados outra beç a la çtáncia, tornando-se, assi, ampossible agarrá-la. Cuntinamos nesta luita, até aprossimadamente a las 9 horas, quando abistamos ua corona, i para alhá ne ls dirigimos. Notei que la maré anchia, i calculando que na preamar, talbeç nun desse pie na dita corona, i que stando fracos, pus, a 36 horas nun drumíamos, nin ne ls alimentábamos, cumbenci al miu cumpanheiro que nun debíamos çcansar i si nadar para tierra, de la qual yá abistábamos l coqueiros. Assi quedamos solamente uns 10 minutos, afin de refazer las fuorças i fizemo-mos al mar, nadando an direçon de la praia de Stáncia, adonde chegamos a las 15 horas.

Sausto, deitei-me na arena para drumir, julgando tener miu cumpanheiro feito l mesmo, quando fui acordado para buber auga de coco berde qu'el habie apanhado. Reanimado subi tamien al coqueiro, derrubando 4 cocos, de ls quales bebemos l'auga i comemos la polpa. An seguida pusemo-mos a caminar, i depuis d'andarmos 2-½ léguas, ancontramos la fazenda de la Barra de propiadade de Manoel Sobral, adonde l'admenistrador, Sr. Luiç Gonzaga de Oulibeira, preparou jantar i ne ls oufereciu. Treminada la refeiçon, l dezido admenistrador mandou dous de sous ampregados nua canha mos liebar la cidade de S. Cristobon.

Durante la biaige, fui que cunseguimos drumir un pouco ne l fondo de l'ambarcaçon. A las 21 horas chegamos la dita cidade, i fumos recebidos pul pobo, apersentando-se, an seguida, l Sr. Prefeito, que ne ls ancaminhou la sue residéncia, oubrigando-mos a fazer ua pequeinha refeiçon, anquanto aguardábamos la cunduçon para prosseguirmos la biaige até Aracajú. Pedi, anton, que telegrafassen a mie família, participando que staba salbo.

Quando treminábamos la refeiçon, mais un subrebibente de l "Araraquara" apareciu; era l passageiro Caetano Moreira Falcon, qu'habie dado a la praia, nua de las balsas, i fui recolhido por un pescador. Na referida balsa, benien mais dous passageiros, que morrírun lutando cula rebentaçon. L Sr. Prefeito, lebou-mos ne l sou outomoble para Aracajú, adonde chegamos a las 24 horas, ancaminhando-mos al Gobernador de l Stado, cun quien cumbersamos alguns momientos. Depuis de deixarnos an palácio l jaleco i la boia salba-bidas que trazíamos conosco, retiramo-mos pa l Hotel Marozzi, adonde quedamos hospedados.

Ne l die seguinte, fumos socorridos i medicados pul medico de l puosto [de] assisténcia Dr. Moysés.

Quedei 10 dies ampossibelitado de me locomober, por orde de l médico i durante este período, outros náufragos fúrun chegando a la Aracajú; çto era anformado pul Sr. Agente, Dr. Carlos Cruç, al qual pedi que telegrafasse a la Cumpanha, cientificando-la de todo, assi, cumo, a las famelias que me telegrafában pedindo noticias de ls sous".[6]


Subre ls demales subrebibentes:

"Ls outros subrebibentes fúrun ls seguintes: José Pedro de la Cuosta, barbeiro, que salbou-se solico nun pedaço de tábua; Francisco José de ls Santos, marinheiro, i Mauricio Ferreira Bital, taifeiro, que salbórun-se nua de las balsas, trazendo cunsigo la passageira, d. Eunice Balman; José Rufino de ls Santos, marinheiro, José Correia de ls Santos, moço, i José Albes de Mola, carboeiro, que chegórun a a tierra montados na peitua de la baleira mº 4, que flutuou amborcada depuis de l nabio submerso, i trazian cunsigo la passageira, dona Alaíde Cabalhcante.

Barios cadaberes dórun a la praia, sendo fotografados pula polícia i, dentre eilhes, pude eidantificar dous: l taifeiro, Celso Rosas i l cabo Caldeirinha, Pedro Viera. Las baleiras mºs. 1 i 2, tamben dórun a la praia, mas cumpletamente bazies. Die 29, seguimos por orde de la Cumpanha, pa la Bahia, quedando ende hospedados a bordo de l nabio "Itaquera", d'adonde saímos ne l die 4 de Setembre, biajando por tierra, cun çtino al Riu de Janeiro, adonde chegamos a las 23 horas de l die 10.

Custa na cidade de Salbador, que ls tripulantes de l'iate i de la barcaça que fúrun abordados, sendo la radadeira bumbardeada, eidantificórun cumo de nacionalidade almana la guarniçon de l submarino, quedando assi probado i reconhecido ls cobardes que torpedeórun ne l spácio de 48 horas, 5 nabios de passageiros, cumpletamente andefesos".

Riu de Janeiro, 15 de setembre de 1942.[6]


Repercusson i cunsequéncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

Solamente na terça-feira, 18 d'agosto, que la staçon retransmissora de l DIP eirradiou para to l paíç, i ls jornales publicórun, l quemunicado qu'andignarie l Paíç:

"Pula purmeira beç ambarcaçones brasileiras, serbindo al tráfego de nuossas cuostas ne l trasporte de passageiros i cargas dun stado pa l'outro, sofrírun ataques de submarinos de l Eixe (…) L'inominable atentado contra andefesas ounidades de la marina mercante dua paíç pacífico, cuja bida se zamrola a la borda i loinge de l triato de guerra, fui praticado cun çconhecimiento de ls mais eilementares percípios de l dreito i de l'houmanidade. Nuosso paíç, drento de sue tradiçon, nun se atemoriza delantre de tales brutalidades i l gobierno eisamina quales las medidas a tomar an face de l'ocorrido. Debe l pobo manter-se calmo i cunfiante, na certeza de que nun quedaran ampuns ls crimes praticados contra la bida i ls benes de ls brasileiros".Departamiento de Amprensa i Propaganda, 18 d'agosto de 1942.


L'ambora reboltou la populaçon brasileira que, andignada i sedenta por bingança, se boltou contra eimigrantes ó çcendentes d'almanes, eitalianos i japoneses. An muitas cidades brasileiras ocorrírun eipisódios de depredaçones de stablecimientos comerciales pertencentes la pessonas ouriundas daqueles países, bien cumo tentatibas de linchamiento, mesmo contra aqueilhas nun simpáticas a la causa nazi-fascista, que éran la grande maiorie.[8]

Studantes, sindicalistas, ouperairos i outros setores de la sociadade marchórun pulas rues de las percipales cidades de l paíç eisigindo l'antrada de l paíç na guerra. Ne l Riu de Janeiro, an buolta de l Palácio de la Guanabara i de l Palácio de l Itamaraty, sede de l gobierno i de l Menistério de las Relaçones Steriores, respetibamente, manisfetaçones se sucedian, temperadas por palabras d'orde que pedian ua repuosta firme i corajosa als ataques.[7]

An 22 d'agosto, passado ua reunion menisterial, l Brasil deixaba de ser neutro, declarando "stado de beligeráncia" a la Almanha nazista i a la Eitália fascista, formalizado atrabeç de l Decreto-Lei mº 10.508, spedido la 31 d'agosto de 1942.

Notas

  1. Nun cunfundir la cumpanha Lloyd Nacional cula cumpanha Lloyd Brasileiro, ua beç que, até setembre de 1942, éran ampresas defrentes. Por ocasion de la cumpra de ls "Aras" (1927-1928), l Lloyd Nacional tenie sou cuntrole acionairo an manos de la Cia. Nacional de Nabegaçon Costeira, de l'ampresairo nabal Anrique Lage.
  2. Segundo Roberto Sander (oup.cit., p. 192) ls nomes de ls náufragos serien Eroghildes (i nun Eralkildes) Bueno de Barros, Smerino Eilias (i nun Slina) Siqueira i l 2º Tenente de l Eisército, Oswaldo Cuosta.

Refréncias

  1. 1,0 1,1 Wrecksite. «Araraquara». Cunsultado an 05 de febreiro de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  2. 2,0 2,1 Nabios mercantes brasileiros. .com.br/nn_ararangua.htn «N/M Araranguá PUUB» Cunsulte valor |url= (ajuda). Cunsultado an 05 de febreiro de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  3. Afogamientos de l Brasil. .com.br/submarinosIXC.htn «Submarinos Tipo IXC» Cunsulte valor |url= (ajuda). Cunsultado an 1ºde febreiro de 2011  Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  4. Guðmundur Heilgason. «Harro Schacht». Uboat.net. Cunsultado an 05 de febreiro de 2011  Parâmetro desconhecido |léngua2= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  5. Erro de citaçon: Etiqueta <ref> inválida; não foi fornecido texto para as refs de nome afogamientos
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Milton Fernandes de la Silba (ouriginal de 15-09-1942) (10 de júlio de 2008). .com/ «Relato dun subrebibente: La radadeira biaige de l nabio Araraquara.» Cunsulte valor |url= (ajuda). Cunheça ls bastidores de la stória de l massacre d'agosto de 1942. Cunsultado an 05 de febreiro de 2011  Parâmetro desconhecido |léngua2= ignorado (ajuda); Cunsulte data an: |cunsultadata= (ajuda)
  7. 7,0 7,1 SANDER, Roberto. oup.cit., p.191-193.
  8. Túlio Bilela. .com.br/storia-brasil/brasil-na-segunda-guerra-terror nel-atlantico.jhtn «Brasil na Segunda Guerra - terror ne l Atlántico. Nabios torpedeados i declaraçon de guerra - parte 3» Cunsulte valor |url= (ajuda). UOL Eiducaçon. Stória de l Brasil. Cunsultado an 16 de febreiro de 2011 

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • GERODETTI, João Emílio. CORNEJO. Carlos. Nabios i Portos de l Brasil ne ls Cartones-Postales i Álbuns de Lembranças. San Paulo: Solaris Eidiçones Culturales, 2006.
  • MONTEIRO, Marcelo. "U-507 - L submarino qu'afundou l Brasil na Segunda Guerra Mundial". Salto (SP): Schoba, 2012.
  • SANDER. Roberto. L Brasil na mira de Hitler: la stória de l'afundamiento de nabios brasileiros puls nazistas. Riu de Janeiro: Oubjetiba, 2007.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Nabios brasileiros atacados na Segunda Guerra Mundial