Blaise Pascal

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Blaise Pascal (Clermont-Ferrand, Puy-de-Dóme, 19 de Júnio de 1623 - Paris, 19 de Agosto de 1662) fui un filósofo relegioso, físico i matemático francés, que cumo filósofo criou ua de las afirmaçones más dezidas pula houmanidade ne ls seclos a seguir:

L coraçon ten rezones que la própia rezon çconhece.

Frase esta síntese de sue doutrina filosófica: l pensar lhógico i la eimoçon.Cunsidrado un génio,el fui un nino prodígio eiducado por sou pai, un funcionário público.

Bida[eiditar | eiditar código-fuonte]

Blaise Pascal fizo célebres cuntribuiçones pa las Ciéncias Naturales Aplicadas adonde rializou trabalhos amportantes pa la custruçon de la calculadora macánica, studos de fluidos, i sclareciu ls cunceitos de presson i bácuo por generalizar l trabalho de Eibangelista Torricelli.

Pascal tamien screbiu an defesa de l Método Científico.Fui un matemático de purmeira orde.Ajudou a criar dues nuobas i amportantes árias de pesquisa.Screbiu un amportante tratado subre l tema de la geometrie porjetiba cun dezesseis anhos de eidade i más tarde trocara correspondéncia cun Pierre de Fermat subre Teorie de la Porbabilidade, anfluenciando fuortemente l zambolbimento de la Eiquenomie Moderna cumo Ciéncia Social. Seguindo l porgrama de Galileu i Torricelli, an 1646 el refutou seguidores de Aristóteles que ansistian que la naturaleza tenie horror al bazio. Sous resultados fazírun muitas cuntrobérsias antes de séren aceites.[1]

Filho dun porsor de matemática, Etienne Pascal, fui eiducado sob fuorte anfluéncia relegiosa i tornou-se mui ascetista, screbindo bárias obras relegiosas. L sou talento precoce para las ciéncias físicas lhebou la família pa Paris, adonde el se dedicou al studo de la matemática.

Acumpanhou l pai quando este fui trasferido para Rouen i alhá rializou las purmeiras pesquisas ne l campo de la Física. Rializou spriéncias subre sonidos que resultórun nun pequeinho tratado (1634) i ne l anho a seguir chegou a la deduçon de 32 perposiçones de geometrie stablecidas por Euclides. Publicou Essay pour les coniques (1640), cuntenendo l célebre teorema de Pascal.

Cumo matemático, specializou-se an cálclos anfenitesimales i criou un tipo de máquina de somar que chamou de La pascaline (1642), la purmeira calculadora mecánica que se conhece, cunserbada ne l Cunserbatório de Artes i Medidas de Paris.

Nua citaçon de Anders Hald:

Para alebiar l trabalho de l sou pai cumo un agente fiscal, Pascal ambentou ua máquina de calcular pa adiçon i subtraçon i cuidaba de sue custruçon i benda.

An 1646 la família del se cumbertera para Jansenismo. Torna a Paris (1647), anfluenciado pulas spriéncias de Torricelli, einunciou ls purmeiros trabalhos subre l bácuo i demunstrou las bariaçones de la presson atmosférica. A partir de anton, zambolbiu stensibas pesquisas outelizando sifones, seringas, foles i tubos de bários tamanhos i formas i cun lhíquidos cumo auga, mercúrio, ólio, bino, aire, etc, ne l bácuo i sob presson atmosférica.

L pai del morriu-se an 1651. Na sequéncia dua spriéncia mística an finales 1654, el fazira la sue "segunda cumberson", abandonou l sou trabalho científico, i dedicou-se a la filosofie i teologie. Las sues dues obras más famosas dátan dessa época: las Lettres Provinciales i las Pensées, tiempo este durante l cunflito antre Jansenistas i jesuítas. Neste anho, tamien screbiu un amportante tratado subre la aritmética de l triánglos.[2]

Aperfeiçou l barómetro de Torricelli i, na matemática, publicou l famosa Traité du triangle arithmétique (1654). Juntamente cun Pierre de Fermat, stabelecendo las bases de la teorie de las porbabilidades i de la análise cumbinatória (1654), que l nerlandés Huyges ampliou más tarde (1657). Antre 1658 i 1659, screbiu subre l ciclóide i la sue outelizaçon ne l cálclo de l belume de sólidos.[3]

Blaise Pascal - Retrato por anónimo de l Seclo XVII

Neste mesmo anho, apuis dua "bison debina", abandonou las ciéncias pa se dedicar solo a la teologie, i ne l anho seguinte recolhiu-se a la abadie de Port-Royal ç Champs, centro de l jansenismo, solo tornando a las ciéncias apuis de "nuobo milagre" (1658). Neste período publicou sous percipales lhibros filosófico-relegiosos: Les Provinciales (1656-1657), cunjunto de 18 cartas scritas para defender l jansenista Antoine Arnauld, ouponente de l jesuítas que staba an julgamento puls teólogos de Paris, i Pensées (1670), un tratado subre la spiritualidade, an que fizo la defesa de l cristandade i marcou l ampeço de sou afastamiento de l jansenistas, façon católica anspirada nua deturpaçon de l pensamiento de Santo Agostico.[3]

Cumo Teólogo i scritor çtacou-se cumo un de l mestres de l racionalismo i eirracionalismo modernos i sue obra anfluenciou ls angleses Charles i John Wesley, fundadores de la Eigreija Metodista. Un de ls sous tratados subre heidrostática, Traité de l'équilibre ç lhiqueurs, solo fui publicado apuis de muorto, un anho apuis de la sue muorte (1663). Sclareciu finalmente ls percípios barométricos, de la prensa hidráulica i de la trasmissiblidade de pressones. Stabeleciu l percípio de Pascal que diç: nun lhíquido an repouso ó eiquilíbrio las bariaçones de presson trasmíten-se eigualmiente i sin perdas para todos ls puntos de la massa lhíquida. Ye l percípio de funcionamiento de l macaco heidráulico. Na Mecánica ye houmenageado cula ounidade de tenson macánica (ó presson) Pascal (1Pa = 1 N/n²; 105 N/n² = 1 bar).

Pascal bibiu an malas cundiçones sanitárias al lhargo de la sue bida i la sue muorte bieno solo dous meses apuis de l sou 39º anibersário, an 19 de agosto de 1662.

Obras de Pascal an pertués[eiditar | eiditar código-fuonte]

Lhibros i artigos subre Pascal an pertués[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • Gérard Lhebrun, Pascal Coleçon Ancanto Radical. Eiditora Brasiliense, San Paulo.
  • Scarlett Marton, "Pascal: la busca de l punto fixo i la prática de la anatomie moral", in Rebista Çcurso nº 24. Çcurso Eiditoral, San Paulo, 1994.
  • Heinri Gouhier, Blaise Pascal Cumberson i apologética, San Paulo: Çcurso eiditorial

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Refréncias

  1. Hald, Anders La Story of Porbability and Statistics and Its Applicationes before 1750, (Wiley Publications, 1990) pp.44
  2. Cunnor, James La. Pascal's Wager (HarperCollines, 2006
  3. 3,0 3,1 Voltaire, Age of Lhouis XIV 424, 358.

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Portal-filosofie

Wikiquote
Wikiquote
L Wikiquote ten ua coleçon de citaçones de ó subre: Blaise Pascal.

Modelo:Portal-st-cien