Numeraçon romana

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Decimal Romana
1 I
2 II
3 III
4 IV
5 V
6 VI
7 VII
8 VIII
9 IX
10 X
20 XX
30 XXX
40 XL
50 L
60 LX
70 LXX
80 LXXX
90 XC
100 C
200 CC
300 CCC
400 CD
500 D
600 DC
700 DCC
800 DCCC
900 CM
1000 M
2000 MM
3000 MMM
4000 IV
5000 V
6000 VI
7000 VII
8000 VIII
9000 IX
10000 X
100000 C
500000 D
1000000 M

L sistema de numeraçon romananúmaros romanos) zambolbiu-se na Roma Antiga i outelizou-se an to l sou Ampério.

Númaros Anteiros[eiditar | eiditar código-fuonte]

Alguns balores anteiros son repersentados por letras romanas specíficas. San eilhes:

Simblo Nome Balor
I unus 1 (un)
V quinque 5 (cinco)
X decen 10 ( dieç)
L quinquaginta 50 (cinquenta)
C centun 100 (cien)
D quingenti 500 (quenhientos)
M mille 1,000 (mil)

Para repersentar outros númaros, son scritos alguns algarismos juntos, ampeçando-se de l'algarismo de maior balor i seguindo la seguinte regra:

  • Algarismos de menor ó eigual balor a la dreita son somados al algarismo de maior balor;
  • Algarismos de menor balor a la squierda son subtraídos de l'algarismo de maior balor.

Assi, XI repersenta 10 + 1 = 11, anquanto XC repersenta 100-10 = 90. Hai inda la regra adicional de qu'un algarismo nun puode ser repetido lado a lado por mais de trés bezes. Assi, para repersentar 300, podemos ousar CCC; para repersentar 400, antretanto, percisamos screbir CD.

Para cifras eilebadas, outeliza-se un trabesson por cima de la letra, que repersenta sue multiplicaçon por 1000. Assi, C corresponde al balor 100.000 (100 x 1.000) i M corresponde al balor 1.000.000 (1.000 x 1.000).

Zero[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ls romanos çconhecian l zero, antroduzido mais tarde puls árabes, de forma que nun eisistia nanhue forma de repersentaçon deste balor pul fato de tenéren solo cumo base l'ampeço de l numeral l 1[sin fuontes?].

IIII i IV[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ne l causo de l númaro "4" (IV ne l modo mais quemun), eisiste ua forma mais arcaica, grafada cumo "IIII"[1][2]. Sou uso ye relatibamente usual an reloijos qu'eisiben las horas an algarismos romanos - cujo uso an reloijos puoden tener dibersas causas, zde stética, até relegiosa (eibitando l'uso de las letras qu'ampeçan l nome de l dius Júpiter, IBPITER[1]).

Correspondéncia antre ls percipales númaros romanos i decimales.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

La Wikipedie ten ua Predefeniçon para repersentar númaros romanos, ber Predefeniçon:Romano

Wikilivros
Wikilivros
O wikilivro Latin tem uma página intitulada Numerales

Refréncias

  1. 1,0 1,1 http://mundoestranho.abril[lhigaçon einatiba] .com.br/cultura/pregunta_287932.shtml besitado an 14/05/2010
  2. .com/clocks/frequently-asked-questiones-faq/faq-roman-iiii-bs-ib-on-clock-dials.aspx FAQ: Roman IIII bs. IB on Clock Dials[lhigaçon einatiba], coleçon de testos straídos de çcussones, anclusibe cun citaçon a un libro de 1947