Vasco da Gama

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Vasco da Gama

Vasco da Gama (Sines, c. 1460 ó 1469Cochin, Índia, 24 de Dezembre de 1524) fui un nabegador i splorador pertués. Na Era de ls Çcubrimientos, çtacou-se por tener sido l comandante de ls purmeiros nabios a nabegar diretamente de la Ouropa pa la Índia, na mais longa biaige oceánica até anton rializada, superior a ua buolta cumpleta al mundo pul eiquador[1]. Na fin de la bida fui gobernador de la Índia pertuesa cul títalo de bice-rei.

Mocidade[eiditar | eiditar código-fuonte]

Státua de Vasco da Gama na sue tierra natal, Sines, Pertual.

Vasco da Gama naciu probabelmente an 1460[2] ó 1469,[3] an Sines, na cuosta sudoeste de Pertual, possiblemente nua casa acerca de l'eigreija de Nuossa Senhora de las Salas. Sines, un de ls poucos portos de la cuosta alanteijana, era anton ua pequeinha poboaçon de casas habitadas por pescadores.

Vasco da Gama era filho de Estêvão da Gama, qu'an 1460 era cabalheiro de la casa de D. Fernando de Pertual, Duque de Biseu.[4] D. Fernando nomeara-lo alcaide-mor de Sines i permitira-le recebir ua pequeinha receita d'ampuostos subre la fabricaçon de xabon an Stremoç. Estêvão da Gama era casado cun Dona Isabel Sodré, filha de João Sodré (tamien coincido cumo João de Resende). Sodré, qu'era d'acendéncia anglesa, tenie ligaçones a la casa de l príncepe Diogo, Duque de Biseu, filho de l rei D. Duarte I de Pertual i gobernador de la Orde Eilitar de Cristo[5].

Pouco se sabe de l'ampeço de la bida de Vasco da Gama. Fui sugerido pul storiador pertués Teixeira de Aragão, que terá studado an Ébora, adonde poderá tener daprendido matemática i nabegaçon. Ye eibidente que Vasco da Gama conhecie bien l'astronomie, i ye possible que tenga studado cul astrónomo Abraon Zacuto[6].

An 1492, l rei D. João II de Pertual ambiou Vasco da Gama al porto de Setúbal i al Algarbe para caturar nabios franceses an retaliaçon por depredaçones feitas an tiempo de paç contra la nabegaçon pertuesa - ua tarefa que l Vasco da Gama eisecutou rápida i eficazmente.

Çcubierta de l camino marítimo pa la Índia (1497-1499)[eiditar | eiditar código-fuonte]

Antecedentes[eiditar | eiditar código-fuonte]

Biaige de Vasco da Gama (a negro) i las biaiges anteriores de Pero da Covilhã (laranja) i Afonso de Paiva (azul), cul camino percorrido antes de se apartáren a berde.

Zde l'ampeço de l seclo XV, ampulsionados pul Anfante D. Anrique, ls pertueses benien aperfundando l coincimiento subre l litoral africano. A partir de la década de 1460, la meta tornara-se cunseguir cuntornar la stremidade sul de l cuntinente africano para assi aceder a las riquezas de la Índia — pumienta preta i outras speciaries — stablecendo ua rota marítima de cunfiança. La República de Beneza dominaba grande parte de las rotas comerciales antre la Ouropa i la Ásia, i zde 1453 la tomada de Custantonopla puls otomanos lemitara l quemércio i oumentara ls custos. Pertual querie ousar la rota ampeçada por Bartolomeu Dias para quebrar l monopólio de l quemércio mediterránico.

Quando Vasco da Gama tenie cerca de dieç anhos, esses planos de longo prazo stában acerca de ser cuncretizados: Bartolomeu Dias tenie retornado de dobrar l Cabo de la Buona Spráncia, depuis de splorar l "Riu de l Anfante" (Great Fish River, na atual África de l Sul) i passado tener bereficado que la cuosta çcoincida se stendie pa l nordeste.

A la par fúrun feitas sploraçones por tierra durante l reinado de D. João II de Pertual, suportando la teorie de que la Índia era acessible por mar a partir de l Ouceano Atlántico. Pero da Covilhã i Afonso de Paiva fúrun ambiados bie Barcelona, Nápoles i Rodes até Alexandrie i dende para Aden, Ormuç i Índia.

Faltaba solo un nabegador cumprobar la ligaçon antre ls achados de Bartolomeu Dias i ls de Pero da Covilhã i Afonso de Paiva, para einougurar ua nuoba rota de quemércio potencialmente lucratiba pul Ouceano Índico. La tarefa fura einicialmente atribuída por D. João II la Estêvão da Gama, pai de Vasco da Gama. Assi i todo, dada la muorte d'ambos, an júlio de 1497 l quemando de la spediçon fui delegado pul nuobo rei D. Manuel I de Pertual a Vasco da Gama, possiblemente tenendo an cunta l sou zampenho al proteger ls antresses comerciales pertueses de depredaçones puls franceses al largo de la Cuosta de l Ouro africana.

La biaige[eiditar | eiditar código-fuonte]

"San Gabriel", "San Rafael" i "Bérrio" c. de 1558. Eilustraçon de l "Roteiro de la biaige" de Álvaro Velho.
Reproduçon de la cruç de Vasco da Gama ne l Cabo de la Buona Sperança.
Pedamiego de Vasco da Gama an Melinde.
Chegada de Vasco da Gama a Calecute (eilustraçon d'eidiçon de "Ls Lusíadas", 1880).

Manuel I de Pertual cunfiou la Vasco da Gama l cargo de capitan-mor de la frota que, nun sábado 8 de júlio de 1497, zarpou de Santa Marie de Belén an demanda de la Índia.

Era ua spediçon eissencialmente sploratória que lebaba cartas de l rei D. Manuel I pa ls reinos a bejitar, padrones para poner, i que fura eiquipada por Bartolomeu Dias cun alguns perdutos qu'habien probado ser úteles nas sues biaiges, pa las trocas cul comércio local. L único testemunho persencial de la biaige ye l dun diairo de bordo anónimo, atrebuído la Álvaro Velho:[7]

Cuntaba cun cerca de ciento i setenta homes, antre marinheiros, suldados i relegiosos, çtrebuídos por quatro ambarcaçones[8]:

  • San Gabriel, ua carraca de 27 metros de cumprimiento i 178 toneladas, custruída specialmente para esta biaige, quemandada pul própio Vasco da Gama;
  • San Rafael, de dimensones semelhantes a la San Gabriel, tamien custruída specialmente para esta biaige, quemandada por Paulo da Gama, sou armano; ne l regresso, cula tripulaçon deminuída, fui abatida an Melinde, prosseguindo na Bérrio i San Gabriel.
  • Bérrio, ua carabela ligeiramente menor que las anteriores, oufrecida por D. Manuel de Bérrio, sou propiatairo, sob l comando de Nicolau Coelho;
  • San Miguel, ua carraca para trasporte de mantenimientos, sob l quemando de Gonçalo Nunes, que benerie a ser queimada na ida, acerca de la baía de San Brás, na cuosta ouriental africana.

La spediçon partiu de Lisboua, acumpanhada por Bartolomeu Dias que seguie nua carabela rumo a la Mina, seguindo la rota yá spurmentada puls anteriores sploradores al largo de la cuosta de África, atrabeç de Tenerife i de l arquipélago de Cabo Berde. Passado chegar a la cuosta de l'atual Serra Leoa, Vasco da Gama zbiou-se pa l sul an mar abierto, cruzando la linha de l Eiquador, an demanda de ls aires benidos de l'oeste de l Atlántico Sul, que Bartolomeu Dias yá habie eidantificado zde 1487. Esta manobra de "buolta de l mar" fui bien sucedida i, la 4 de nobembre de 1497, la spediçon chegou outra beç l litoral Africano. Passado mais de trés meses, ls nabios tenien nabegado mais de seis mil quilómetros de mar abierto, a la época, la biaige mais longa rializada an alto mar[9].

A 16 de dezembre, la frota yá tenie ultrapassado l chamado "riu de l Anfante" ("Great Fish River", na atual África de l Sul) — d'adonde Bartolomeu Dias habie retornado antes — i nabegou an augas até anton çcoincidas pa ls ouropeus. Ne l die de Natal, Gama i sue tripulaçon batizórun la cuosta an que nabegában l nome de Natal (atual porbíncia KwaZulu-Natal de la África de l Sul).

A 2 de márcio de 1498, cumpletando l cuntorno de la cuosta africana, l'armada chegou a la cuosta de Moçambique, passado haber sofrido fuortes temporales i de Vasco da Gama tener sufocado cun mano de fierro ua rebuolta de la marinhaige. Na cuosta ouriental africana, ls territórios cuntrolados por muçulmanos antegrában la rede de quemércio ne l Ouceano Índico. An Moçambique ancontran ls purmeiros mercadores andianos. Einicialmente son bien recebidos pul sulton, que ls cunfunde cun muçulmanos i çponebliza dous pilotos. Temendo que la populaçon fusse hostil als crestianos, tentan manter l'eiquíboco mas, passado ua série de mal antendidos, fúrun fuorçados por ua multidon hostil a fugir de Moçambique i zarpórun de l porto çparando ls sous canhones contra la cidade[10][11].

L piloto que l sulton de la ilha de Moçambique oufreciu pa ls cunduzir a la Índia habie sido secretamente ancumbido d'antregar ls nabios pertueses als mouros an Mombaça. Un acauso fizo çcubrir la cilada i Vasco da Gama pudo cuntinar.

Na cuosta de l'atual Quénia la spediçon saqueou nabios mercantes árabes zarmados. Ls pertueses tornórun-se coincidos cumo ls purmeiros ouropeus a besitar l porto de Mombaça, mas fúrun recebidos cun hostelidade i lougo partírun.

An febreiro de 1498, Vasco da Gama seguiu para norte, zambarcando ne l'amistoso porto de Melinde — ribal de Mombaça — adonde fui bien recebido pul sulton que le forneciu un piloto árabe, conhecedor de l Ouceano Índico, cujo coincimiento de ls bentos de monçones permitiu guiar la spediçon até Calecute, na cuosta sudoeste de la Índia. Las fuontes diberge quanto a l'eidantidade de l piloto, eidantificando-lo por bezes cumo un crestiano, un muçulmano i un guzerate. Ua stória tradecional çcribe l piloto cumo l famoso nabegador árabe Ibn Majid, mas relatos cuntemporáneos posicionan Majid noutro local naquel momiento.[12]

Chegada a Calecute[eiditar | eiditar código-fuonte]

An 20 de maio de 1498, la frota alcançou Kappakadabu, próssima a Calecute, ne l'atual stado andiano de Kerala,[13] quedando stablecida la Rota de l Cabo i abierto l camino marítimo de ls ouropeus pa la Índia.

Ne l die seguinte a la chegada, antre la multidon reunida na praia, fúrun saudados por dous mouros de Tunes, un de ls quales dirigiu-se an castelhano «Al diabo que te dou; quien te trouxe acá?». I preguntórun-le l que beniemos buscar tan loinge; i el respundiu: «Benimos buscar crestianos i speciarie», cunforme relatado por Álvaro Velho. Al ber las eimaiges de diuses Hindus Gama i ls sous homes pensórun tratar-se de santos crestianos, por cuntraste culs muçulmanos que nun tenien eimaiges. La fé ne ls "crestianos de la Índia", cumo anton les chamórun, perdurou algun tiempo mesmo depuis de l regresso.[14]

Assi i todo las negociaçones cul gobernador local, Samutiri Manabikraman Rajá, Samorin de Calecute, fúrun defíceles. Ls sfuorços de Vasco da Gama para tener cundiçones comerciales faborables fúrun deficultados pula defrença de culturas i pul baixo balor de sues mercadories,[15] culs repersentantes de l samorin la scarnecíren de las sues oufertas, i ls mercadores árabes ende stablecidos a rejistir a la possiblidade de cuncorréncia andesejada. Las mercadories apersentadas puls pertueses amostrórun-se ansuficientes para ampressionar l samorin, an cumparaçon culs benes d'alto balor eilhi comerciados, l que gerou algua çcunfiança. Ls pertueses acabarian por bender las sues mercadories por baixo précio para podéren cumprar pequeinhas quantidades de speciaries i jóias para lebar pa l reino.

Por fin, l Samorin mostrou-se agradado culas cartas de D. Manuel I i Vasco da Gama cunseguiu ua carta ambígua de cuncesson de dreitos para comerciar, mas acabou por partir sin abiso passado l Samorin i l sou xefe de la marina Kunjali Marakkar ansistiren para que deixasse todos ls sous benes cumo garantie. Vasco da Gama mantubo ls sous benes, mas deixou alguns pertueses cun ordes para ampeçar ua feitorie.

Regresso a Pertual[eiditar | eiditar código-fuonte]

Vasco da Gama ampeçou la biaige de regresso a 29 de agosto de 1498. Na ánsia de partir, eignorou l coincimiento local subre ls padrones de la monçon que le premitirie belejar. Na ilha de Angediba fúrun abordados por un home que se afirmaba crestiano mas que se fingie de muçulmano al serbício de Hidalcon, l sulton de Bijapur. Suspeitando qu'era un espion, açoitórun nel até qu'el cunfessou ser un abintureiro judiu polaco ne l Ouriente. Vasco da Gama apadrinhou-lo, nomeando-lo Gaspar da Gama.

Na biaige d'ida, cruzar l Índico até a la Índia cula ajuda de ls aires de monçon demorara solo 23 dies. La de regresso, nabegando contra l aire, cunsumiu 132 dies, tenendo las ambarcaçones aportado an Melinde la 7 de janeiro de 1499. Nesta biaige cerca de metade de la tripulaçon morriu-se, i muitos de ls restantes fúrun seberamente atingidos pul scorbuto, por esso de ls 148 homes qu'antegrában l'armada, solo 55 regressórun a Pertual. Solo dues de las ambarcaçones que partiran de l riu Teijo cunseguiran tornar la Pertual, chegando, respetibamente an júlio i agosto de 1499[16]. La carabielha Bérrio, sendo la mais lebe i rápida de la frota, fui la purmeira a regressar la Lisboua, adonde aportou la 10 de júlio de 1499, sob l comando de Nicolau Coelho i tenendo cumo piloto Pero Escobar, que mais tarde acumpanharian la frota de Pedro Álvares Cabral na biaige an que se registrou l çcubrimiento de l Brasil an abril de 1500.

Vasco da Gama regressou a Pertual an setembre de 1499, un més depuis de sous cumpanheiros, pus tubo de sepultar l'armano mais bielho Paulo da Gama, que quedara malo i acabara por se morrer na ilha Terceira, ne ls Açores. An sou regresso, fui recumpensado cumo l'home que finalizara un plano que lebara uitenta anhos a cumprir. Recebiu l títalo de "almirante-mor de ls Mares de las Índia" [17] sendo-le cuncedida ua renda de trezientos mil réis anuales, que passarie pa ls filhos que tubisse. Recebiu inda, cunjuntamente culs armanos, l títalo perpeto de Don i dues bilas, Sines i Bila Nuoba de Milfontes.[18]

Segunda biaige a la Índia (1502)[eiditar | eiditar código-fuonte]

A 12 de febreiro de 1502, Vasco da Gama comandou nuoba spediçon cun ua frota de binte nabios de guerra, cul oubjetibo de fazer cumprir ls antresses pertueses ne l Ouriente. Fura cumbidado passado la recusa de Pedro Álvares Cabral, que se zantendera cul monarca acerca de l quemando de la spediçon. Esta biaige acunteciu depuis de la segunda armada a la Índia, quemandada por Pedro Álvares Cabral an 1500, qu'al zbiar-se de la rota çcubrira l Brasil. Quando chegou a la Índia, Cabral soube que ls pertueses qu'habien sido ende deixados por Vasco da Gama na purmeira biaige para stablecer un puosto comercial habien sido muortos. Passado bumbardear Calecute, rumou pa l sul até Cochin, un pequeinho reino ribal, adonde fui calorosamente recebido pul Rajá, regressando a la Ouropa cun seda i ouro.

Gama tomou i eisigiu un tributo a l'ilha de Quíloa na África Ouriental, un de ls portos de domínio árabe qu'habien cumbatido ls pertueses, tornando-la tributária de Pertual. Cun ouro probeniente de 500 moedas trazidas por Vasco da Gama de l régulo de Quíloa (atual Kilwa Kisiwani, na Tanzánia), cumo tributo de bassalaige al rei de Pertual, fui mandada criar, pul rei D. Manuel I pa l Mosteiro de ls Jerónimos, la Custódia de Belén.

Nesta biaige acunteciu l purmeiro registro ouropeu coincido de l'abistamiento de las ilhas Seychelles, que Vasco da Gama nomeou ilhas de l Almirante, an sue própia honra.

Vasco da Gama partira cul oubjetibo d'anstalar l centro pertués i ua feitoria an Cochin, passado sfuorços cunsecutibos de Pedro Álvares Cabral i João da Nova. Bumbardeou Calecute i çtruiu puostos de quemércio árabes.

Depuis de chegar al norte de l Ouceano Índico, Vasco da Gama aguardou até acaçar un nabio que retornaba de Meca, l "Mîrî", cun amportantes mercadores muçulmanos, aprendendo todas las mercadories i queimando-lo[19]. Al chegar a Calecute a 30 de outubre de 1502 l samorin staba çpuosto a assinar un tratado.[20] nun ato de ferocidade que spantou até ls cronistas cuntemporáneos, que l cunsidrórun un ato i bingança puls pertueses muortos an Calecute de la sue purmeira biaige.

An 1 de márcio de 1503 ampeça-se la guerra antre l samorin de Calecute i l rajá de Cochin. Ls sous nabios assaltórun nabios mercantes árabes, çtruindo tamien ua frota de 29 nabios de Calecute. Passado essa batailha, oubtubo anton cuncessones comerciales faborables de l Samorin. Vasco da Gama fundou la colónia pertuesa de Cochin, na Índia, regressando la Pertual an Setembre de 1503.

Terceira biaige a la Índia (1524)[eiditar | eiditar código-fuonte]

An 1519 fui feito purmeiro Conde de la Bidigueira pul rei D. Manuel I, cun sede nun terreno cumprado la D. Jaime I, Duque de Bergáncia, que a 4 de nobembre cedera las bilas de la Bidigueira i Bila de Frades a Vasco da Gama, sous hardeiros i sucessores, bien cumo todos ls rendimientos i prebilégios relacionados,[21] sendo l purmeiro conde pertués sin sangre rial.

Tenendo ganhado ua reputaçon de temible "selucionador" de porblemas na Índia, Vasco da Gama fui ambiado de nuobo pa l subcuntinente andiano an 1524. L'oubjetibo era l de qu'el sustituísse l bice-rei Duarte de Meneses, cujo gobierno se rebelaba zastroso, mas Vasco da Gama cuntraiu malária pouco depuis de chegar a Goa. Cumo gobernador i segundo bice-rei atuou cun regideç i cunseguiu amponer l'orde, mas bieno a morrer-se na cidade de Cochin, na bíspera de Natal an 1524.

Fui sepultado na Eigreija de San Francisco, an Cochin. An 1539 ls sous restros mortales fúrun trasladados para Pertual, mais cuncretamente pa l'eigreija dun cumbento carmelita cerca de la bila alanteijana de la Bidigueira. Eiqui stubírun até 1880, data an qu'acunteciu la trasladaçon pa l Mosteiro de ls Jerónimos, que fúrun custruídos lougo passado la sue biaige, culs purmeiros lucros de l quemércio de speciaries, quedando al lado de l túmulo de Luís Vaz de Camões.

Legado[eiditar | eiditar código-fuonte]

Túmulo de Vasco da Gama ne l Mosteiro de ls Jerónimos, Lisboua.

L comércio de speciaries benerie a ser un trunfo pa l'eiquenomie pertuesa i la biaige de Vasco da Gama deixou clara l'amportança de la cuosta ouriental de la África pa ls antrisses pertueses: ls sous portos fornecian auga potable, bíberes i madeira, serbian para reparos i cumo abrigo pa ls nabios asperáren an tiempos çfaborables (aguardando la monçon, ó abrigando-se d'ataques). Un resultado seneficatibo desta sploraçon fui la quelonizaçon de Moçambique pula Corona Pertuesa.

Ambora l rei D. Manuel tenga cumprendido l'amportança de las sues mercadories, anque scassas, las cunquistas de Vasco da Gama fúrun un pouco ouscurecidas pul sou fracasso an trazer benes comerciales d'antresse pa las naciones andianas. Para alhá desso, la rota de mar staba chena de peligros — la sue frota lebou mais de trinta dies sin ber tierra i solo 60 de ls sous 180 cumpanheiros, nua de las sues trés naus, regressórun a Pertual an 1498. Inda assi, esta jornada abriu la rota de l cabo, ligaçon direta antre la Ouropa i la Ásia.

Na segunda armada a la Índia, de Pedro Álvares Cabral, serie feita ua demunstraçon de poder, cun dieç bezes mais nabios i tripulaçon.

De la sue mulhier, D. Catarina de Ataíde, Vasco da Gama tubo siete filhos. Alguns acumpanhórun nel i benírun a zampenhar amportantes cargos ne l Ouriente: Francisco, segundo conde de la Bidigueira; Estêvão, 11.º gobernador de la Índia; Paulo; Cristóvão, un mártere na Etiópia; Pedro, Isabel de Ataíde i Álvaro da Gama, capitan de Malaca[22].

L poema épico "Ls Lusíadas" de Luís Vaz de Camões, centra-se an grande parte nas biaiges de Vasco da Gama.[23] La ópera "L'Africaine" cumpuosta an 1865 por Giacomo Meyerbeer i Eugène Scribe anclui la personaige de Vasco da Gama, anterpretada an 1989 na San Francisco Oupera pul tenor Plácido Demingo. L cumpositor de l seclo XIX, Louis-Albert Bourgault-Ducoudray, cumpós ua ópera an 1872 de mesmo nome, baseada na bida i sploraçones marítimas de Vasco da Gama. La cidade portuária de Vasco da Gama, an Goa, ye nomeada an sue mimória, cumo l ye la "cratera de Vasco da Gama" na luna. Clubes de futebol: cumo l Club de Regatas Vasco da Gama, ne l Brasil, i l Vsco Sports Club, an Goa, tamien nomeados an sue houmenaige. Ua eigreija an Cochin, Kerala, la Eigreija Vasco da Gama, i l bairro Vasco na Cidade de l Cabo, tamien l'houmenageian.

Notas e refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

Refréncias

  1. Diffie, Bailey W. and George D. Winius, "Foundations of the Portuguese Empire, 1415–1580", p.176
  2. Vasco da Gama: Round Africa to India, 1497–1498 CE, Modern History Sourcebook, arquivado do original em 2011-08-28, https://web.archive.org/web/20110828160915/http://www.fordham.edu/halsall/mod/1497degama.html, visitado em 2010-02-17 
  3. Vasco da Gama, Catholic Encyclopedia
  4. Ames, Glenn J. The Globe Encompassed, 2008, p. 27
  5. Subrahmanyam 1997, p. 61
  6. Subrahmanyam 1997, p. 62
  7. Álvaro Velho, "Roteiro da viagem que em descobrimento da India pelo Cabo da Boa Esperança fez dom Vasco da Gama em 1497": Segundo um manuscripto coetaneo existente na Bibliotheca publica portuense [1] (testo antegral)
  8. Da Gama's Round Africa to India, arquivado do original em 2011-08-28, https://web.archive.org/web/20110828160915/http://www.fordham.edu/halsall/mod/1497degama.html, visitado em 2010-02-17 
  9. Fernandez-Armesto, Felipe. Pathfinders: A Global History of Exploration. W.W. Norton & Company, 2006, pp. 177–178
  10. K. D. Madan, Life and travels of Vasco da Gama, p. 38-39
  11. Vasco da Gamma Seeks Sea Route to India, arquivado do original em 2011-12-22, https://web.archive.org/web/20111222043247/http://www.oldnewspublishing.com/dagamma.htm, visitado em 2010-02-17 
  12. Fernandez-Armesto, Felipe Pathfinders: A Global History of Exploration. W.W. Norton & Company, 2006,pp. 178–179
  13. Calendário stórico - Deustche Welle
  14. Diffie, Bailey W. and George D. Winius, Foundations of the Portuguese Empire 1415–1580. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1977, p. 180-181
  15. La frota de Vasco da Gama fura eiquipada por Bartolomeu Dias, que yá habie nabegado até al cabo de la Buona Sperança an 1488. Dias, aquestumado a lidar culas tribos qu'anton habitában la cuosta oucidental de África, eiquipa la frota cun pordutos cumo cuntas de bidro, copas de cobre, stanho, campanas, anielhos de laton, tecido de algodon listrados, azeite i açucre, qu'habien probado ser úteles nas sues biaiges, pa las trocas cul quemércio local. La frota de Vasco da Gama, assi, nun staba eiquipada para lidar cun ua cultura mais sofisticada cumo la de la Índia a la época, habituada a negociar artigos de luxo cumo tecidos de chita, speciaries i pumienta.
  16. Fernandez-Armesto, Felipe. Pathfinders: A Global History of Exploration. W.W. Norton & Company, 2006, p. 180
  17. Glenn J. The Globe Encompassed, 2008, p. 28
  18. Subrahmanyan 1997, p. 169
  19. Subrahmanyan 1997, p. 205
  20. Vasco da Gama Arrives in India 1498 (Google cached version) Dana Thompson, Felicity Ruiz, Michelle Mejiak; 15 de dezembre de 1998, arquivado do original em 2004-01-18, https://web.archive.org/web/20040118015254/http://www.northpark.edu/history/webChron/WestEurope/DaGama.CP.html, visitado em 2004-01-18 
  21. Ernest George Ravenstein, "A journal of the first voyage of Vasco da Gama, 1497-1499". Hakluyt Society
  22. Vasco da Gama en la Geneall.net
  23. The Lusiads

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

  • Ames,Glenn J. Vasco da Gama: Renaissance Crusader, 2004 Longman ISBN 0-321-09282-1
  • Ames, Glenn J. The Globe Encompassed: The Age of European Discovery, 1500–1700, 2007 Prentice Hall, ISBN 978-0-13-193388-0
  • Bouchon, Geneviève. Vasco da Gama. Rio de Janeiro: Record, 1998. 338p. ISBN 85-01-05385-6
  • Corrêa, Gaspar. The Three Voyages of Vasco da Gama, and His Viceroyalty, 2001 Adamant Media Corporation, ISBN 1-4021-9543-5 - reedição fac-símile de uma edição de 1869 da Sociedade Hakluyt, Londres.
  • Disney, Anthony. The Indian Ocean in World History, Emily Booth (eds.), 2000, Universidade de Oxford, Nova Delhi e New York
  • Fernández-Armesto, Felipe. Civilizations, 2001, Macmillan Basingstoke and Oxford, U.K. ISBN 0-7432-0248-1
  • Fernández-Armesto, Felipe. Pathfinders: A Global History of Exploration, 2006, W.W. Norton ISBN 978-0-393-06259-5, pp. 177–181
  • Jayne, Kingsley Garland. Vasco Da Gama and his successors, 1460–1580, 1910, Londres [2]
  • Panikkar, K. M. Asia and Western Dominance: A Survey of the Vasco da Gama Epoch of Asian History, 1498–1945, Kavalam Madhava Panikkar, new ed., 1959, Allen & Unwin, Londres [3]
  • Ravenstein, E. G. A Journal of the First Voyage of Vasco da Gama, 1497–1499, 1898, Hakluyt Society, Londres [4]
  • Russell-Wood, A. J. R. A World on the Move: The Portuguese in Africa, Asia, and America, 1415–1808, 1993, Macmillan ISBN 978-0-312-09427-0
  • Subrahmanyam, Sanjay. The Career and Legend of Vasco da Gama, 1997, Cambridge University, ISBN 978-0-521-47072-8
  • Towle, George Makepeace. Vasco da Gama, his voyages and adventures, c. 1878, Lothrop, Lee & Shepard, Boston [5]

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

L Commons ten ua catadorie cun eimaiges i outros fexeiros subre Vasco da Gama
Wikisource
Wikisource
O Wikisource contém fontes primárias relacionadas com este artigo: Ascenson de Vasco da Gama

Ligaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]