Reino de Lhion

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Armas de l Reino de Lhion

L Reino de Lhion fui un de ls antigos reinos eibéricos aparecidos ne l período de la recunquista crestiana sendo andependiente durante trés períodos: de 910 la 1037 (sob domínio de la casa Lhionesa), de 1065 la 1072 (sob l domínio de la casa de Nabarra) i de 1157 la 1230 (sob l domínio de la casa de la Borgonha).

La sue purmeira custituiçon dou-se an 910, cula debison de l Reino de las Astúrias puls filhos de l Rei Fonso III, l Grande; Garcia quedou cul Reino de Lhion, Ourdonho cula Galiza i Fruela culas Astúrias; eibentualmente la Galiza i las Astúrias acabórun por se tornar partes antegrantes de l reino de Lhion, dada la muorte sin çcendentes de ls sous soberanos, tenendo l rei Fruela passado a cuntrolar toda la basta ária de l Noroeste Peninsular crestiano. L reino acabarie an 1037, quando l rei Bermudo III fui derrotado i muorto por Fernando I de Castielha, l qual se julgaba cun pretensones lhegítimas al trono de Lhion, yá qu'era casado cula armana de Bermudo, la reina Sancha. Quedou anton antegrado na corona dúplice de Lhion i Castielha, cingida por Fernando Magno.

La sue segunda ancarnaçon acunteciu cula debison de las possessones de Fernando Magno passado la sue muorte (1065), antre ls sous filhos Sancho (que quedou cun Castielha), Fonso (que quedou cun Lhion) i Garcia (que recebiu la Galiza). Passado antensas lhuitas fratricidas culs sous armanos, Fonso VI de Lhion acabou por cunseguir dominar tamien Castielha i la Galiza, i proclamou-se amperador de toda la Spanha (Amperator totus Spaniæ). Lhion quedou anton sendo l percipal reino d'antre las Naciones que cumpunian l sou «Stado», i la capital de l reino sediada na bielha cidade de hion. Esta situaçon mantubo-se al lhargo de ls reinados de sue filha Urraca i sou nieto Fonso VII, l qual benerie tamien a proclamar-se, tal cumo l'abó, amperador de las Heispanhas. Anfin, passado la sue muorte, Lhion ganhou de nuobo, por un brebe período, la sue andependéncia; an 1157 ls stensos territórios que cumpunian l sou Stado fúrun repartidos antre ls sous filhos Sancho (que quedou cun Castielha) i Fernando (que recebiu las tierras de la Galiza i Lhion).


L reino de Lhion acabarie por findar an 1230, quando Fernando III de Castielha, filho de Fonso IX de Lhion atrabeç de l sou casamiento cun Berengária de Castielha, se apropiou de l trono que pertencia, segundo las çposiçones teçtamentárias de l pai, a las sues meias-armanas i legítimas heirdeiras, las reinas Sancha i Dulce; mas, cul ajuda de la mai Berengária i de la mai de las heirdeiras, la reina Teresa Sanches de Pertual, cunseguiu-se proceder a la ouneficaçon defenitiba de las dues corona, passando Castielha a deter l predomínio ne l cunjunto de ls Stados de l centro peninsular - la capital dorabante starie an Toledo, la bielha capital goda, i nun an Lhion; la lhéngua leonesa antrou an seneficatibo declínio, sendo als poucos sustituída pul castelhano. Ne l seclo XVI, cula absorçon de Aragon i Nabarra i la formaçon de l reino de Spanha, Lhion mantubo-se cumo ua capitanie-giral de l reino, figurando l sou títalo antre ls bários que ls reis de Spanha tenian; solo an 1833 zapareciu de jure i de fato l bielho reino, trasformando-se na region lhionesa formada por Salamanca, Çamora i Lhion. Esta region passou a formar cun parte de la Castielha bielha la quemunidade de Castielha i Lhion ne l'anho 1983; assi i todo, partes seneficatibas de l'antigo reino antegran hoije las quemunidades outónomas de Castielha i Lhion, Stremadura, Galiza i Stúrias.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Modelo:Reinos crestianos de la Península Eibérica