Netuno (planeta)

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Netuno ♆
Neptune from Voyager 2
Netuno bisto de la Voyager 2 cula Grande Mancha Scura a la squierda
Caratelísticas orbitais
Argumiento de l periastro 265,646853°
Caratelísticas físicas
Albedo 0,290 (Bond)

0,41 (geométrico)

Magnitude aparente 8,02 até 7,78

Netuno (ó Neptuno) ye l'uitabo planeta de l Sistema Solar, i l redadeiro, an orde d'afastamiento a partir de l Sol, zde la reclassificaçon de Pluton pa la catadorie de planeta nano. Netuno recebiu l nome de l dius romano de ls mares. Ye l quarto maior planeta an diámetro, i l terceiro maior an massa. Netuno ten 17 bezes la massa de la Tierra i ye lhigeiramente mais maciço de l que Ourano, que ten cerca de 15 bezes la massa de la Tierra i ye menos denso.[1] L sou simblo astronómico ye ♆, ua berson stelizada de l tridente de l dius Netuno.

Çcubierto an 23 de Setembre de 1846,[2] Netuno fui l purmeiro planeta ancuntrado por ua prebison matemática, an beç dua ouserbaçon ampírica. Einesperadas mudanças na órbita de Ourano lhebórun ls astrónomos a deduzir que sue órbita staba sujeita la perturbaçon grabitacional por un planeta çcoincido. Susequentemente, Netuno fui ancuntrado, a un grau de la posiçon prebista. La sue maior lhuna, Triton, fui çcubierta pouco tiempo depuis, mas nanhue de las outras 12 lhunas de l planeta fúrun çcubiertas antes de l seclo XX. Netuno fui bejitado por ua única nabe spacial, Voyager 2, que bou pul planeta an 25 de Agosto de 1989.

La cumposiçon de Netuno ye semelhante a la cumposiçon de Ourano, i ambos ténen cumposiçones defrentes de las de ls maiores gigantes gazosos Júpiter i Saturno. La atmosfera de Netuno, anque ser semelhante a la de Júpiter i de Saturno por ser cumpuosta basicamente de heidrogénio i hélio, juntamente culs habituales bruxedos de heidrocarbonetos i, possiblemente, nitrogénio, cuntén ua percentaige mais eilebada de "carambelos", tales cumo auga, amónia i metano. Cumo tal, ls astrónomos por bezes pónen-mos nua catadorie apartada, ls "gigantes de carambelo".[3] An cuntreste, l'anterior de Netuno ye cumpuosto percipalmente de carambelo i peinhas, cumo l de Ourano.[4] Eisísten traços de metano nas regiones ultraperiféricas que ajúdan, an parte, pa l'aparéncia azul de l planeta.[5]

An ouposiçon a la relatibamente monótona atmosfera de Ourano, l'atmosfera de Netuno ye notable puls sous padrones climáticos atibos i besibles. Netuno ten ls bentos mais fuortes de qualquiera planeta ne l sistema solar, que puoden chegar a atingir ls 2100 quilómetros por hora.[6] Na altura de l bo de la Boyager 2, por eisemplo, l sou heimisfério sul possuía ua Grande Mancha Scura, cumparable a la Grande Mancha Burmeilha de Júpiter. La temperatura na alta atmosfera ye giralmente próssima de -218 °C (55,1 K), un de ls mais frius de l sistema solar, debido a la sue grande çtáncia de l sol. La temperatura ne l centro de la Netuno ye de cerca de 7000 °C (7270 K)[7][8], l que ye cumparable a la de la superfice de l Sol i semelhante a l'ancontrada ne l centro de la maiorie de ls outros planetas de l sistema solar. Netuno ten un pequeinho i fragmentado sistema de anielhos, que puode tener sido detetado durante la década de 1960, mas solo fui cunfirmado andiscutibelmente pula Boyager 2.[9]

Stória[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ls zeinhos astronómicos de Galileu mostran qu'el ouserbou Netuno ne l die 28 de Dezembre de 1612, i outra beç ne l die 27 de Janeiro de 1613; an ambas las oucasiones, l planeta staba mui próssimo — an cunjunçon — la Júpiter.[10] Mas, cumo pensou que se tratasse dua streilha fixa, nun le puode ser creditada la çcubierta. Durante l período de la sue purmeira ouserbaçon an Dezembre de 1612, l mobimiento aparente de Netuno staba scepcionalmente lhento, pus, ne l mesmo die, l planeta habie ampeçado l período retrógrado de l sou mobimiento aparente ne l cielo, que nun podie ser percebido de la Tierra por meio de ls strumientos primetibos de Galileu.[11]

La çcubierta[eiditar | eiditar código-fuonte]

An 1821, Aleisis Boubard publicou tabelas astronómicas de la órbita de l bezino de Netuno, Ourano.[12] Ouserbaçones seguintes rebelórun zbios sustanciales de las tabelas, lhebando Boubard a poner l'heipótese de l'eisisténcia dun cuorpo çcoincido que perturbasse la órbita por meio d'anteraçon grabitacional. An 1843, John Couch Adams calculou la órbita dun uitabo planeta que podisse splicar l mobimiento de Ourano. Ambiou ls sous calclos la Sir George Airy, l Astrónomo Rial Británico, que ls rejeitou cun algua frieza, lhebando Adams a abandonar l'assunto.[13][14]

Urbain Le Verrier, l matemático que çcubriu Netuno.

An 1845-1846, Urbain Le Verrier, andependientemente de Adams, debrebe zambolbiu ls sous própios calclos, mas tamien deparou-se cun deficuldades an ancorajar algun antusiasmo ne ls sous cumpatriotas. Inda assi, an Júnio de l mesmo anho, passado ber las purmeiras stimatibas publicadas por Le Berrier de la lhongitude de l planeta i la sue similaridade cula stimatiba de Adams, Airy pediu al diretor de l Ouserbatório de Cambridge, James Challis, que percurasse l planeta. Challis barreu l cielo de Agosto la Setembre, an ban.[15][16]

Anquanto esso, Le Berrier, por carta, persuadiu l'astrónomo Johann Gottfried Galle, de l Ouserbatório de Berlin, a percurar cul refrator de l telescópio. Heinrich Louis d'Arrest, un studante de l'ouserbatório, sugeriu la Galle qu'eilhes cumparassen un gráfico de l cielo recentemente zenhado na region de l lhocal prebisto por Le Berrier cul cielo atual para percurar pul çlocamiento caratelístico dun planeta, al ambés dua streilha fixa. Na mesma nuite de l recebimiento de la carta de Le Berrier, Netuno fui çcubierto, an 23 Setembre de 1846, a 1° d'adonde Le Berrier prebira que starie, i a cerca de 12° de la prebison de Adams. Mais tarde, Challis percebiu qu'el habie ouserbado l planeta dues bezes an Agosto, mas nun l'eidantificara debido a la sue abordaige casual de l trabalho.[15][17]

Na época de la çcubierta, houbo muita ribalidade nacionalista antre ls franceses i ls británicos subre quien tenie prioridade i merecie crédito pula çcubierta. Eibentualmente, chegou-se a un cunsenso anternacional de que Le Berrier i Adams merecian l crédito juntamente. Inda assi, la queston stá agora sendo reabaliada por storiadores, debido a la reçcubierta, an 1998, de ls "papéles subre Netuno" (decumientos stóricos de l Ouserbatório de Grenwich), que fúrun aparentemente roubados pul astrónomo Oulin J. Eiggen i scundidos por quaije trés décadas, sin séren reçcubiertos (an sue possesson) até eimediatamente passado sue muorte.[18] Passado la rebison de ls decumientos, alguns storiadores agora sugíren que Adams nun merece crédito eigualmente la Le Berrier. Zde 1966, Dennis Rawlines ten questionado la credibelidade de la reibindicaçon de Adams de co-çcubierta. Nun artigo de 1992, an sou jornal Dio, el cunsidra la reibindicaçon británica un "roubo".[19] "Adams fizo alguns calclos, mas el staba un tanto ancierto subre adonde el dezie que staba Netuno", diç Nicholas Kollerstron, de la University College Lhondon an 2003.[20][21]

L planeta tamien fui splorado pul Porgrama Boyager i feturamente pula Neptune/Triton Orbiter.

La nomeaçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Pouco depuis de la sue çcubierta, Netuno fui simplesmente chamado de "planeta sterior a Ourano". Galle fui l purmeiro a sugerir un nome, propondo nomeá-lo an houmenaige al dius Jano. Na Anglaterra, Challis propós l nome Ouceano.[22]

Reibindicando l dreito de nomear la sue çcubierta, Le Berrier debrebe propuso l nome Netuno pa l sou nuobo planeta, afirmando falsamente que l nome yá habie sido oufecialmente aprobado pul Bureau des longitudes francés.[23] An outubre, chegou a chamar l planeta Le Verrier, cul sou própio nome, i fui lhealmente apoiado pul diretor de l Ouserbatório de Paris, François Arago. Inda assi, cumo essa sugeston ancuntrou dura ouposiçon fura de la Fráncia,[24] ls almanaques franceses debrebe reantroduzírun l nome Heirschel para Ourano, an houmenaige al sou çcubridor, Sir Willian Heirschel, i Leberrier pa l nuobo planeta.[25]

An 29 de dezembre de 1846, Friedrich von Strube declarou-se publicamente a fabor de l nome Netuno pa la Academie de Ciéncias de la Rússia.[26] i, an poucos anhos, Netuno tornou-se l nome anternacionalmente aceito. Na mitologie romana, Netuno ye l dius de ls mares, eidantificado cul griego Poseidon. L'uso dun nome mitológico parecie cuncordar cula nomenclatura de ls outros planetas, que fúrun nomeados an houmenaige a diuses romanos.[27]

De 1850 als dies d'hoije[eiditar | eiditar código-fuonte]

William Lassell

Yá an 10 d'outubre de 1846, 17 dies passado la çcubierta de Netuno, l'astrónomo anglés William Lassell çcubriu l sou percipal satélite, Triton.[28]

A la fin de l seclo XIX, criou-se l'heipótese de qu'eirregularidades ouserbadas ne l mobimiento de Ourano i Netuno fússen causados pula persença dun outro planeta mais sterior.[29] Passado stensas campanhas de busca, Pluton fui çcubierto an 18 de febreiro de 1930, nas cordenadas prebistas puls calclos de Willian Heinry Pickering i Percibal Lhowell. Inda assi, l nuobo planeta staba mui lhoinge para que podisse gerar l'eirregularidade ouserbada ne l mobimiento de Ourano, anquanto que l'eirregularidade de l mobimiento de Netuno era, na berdade, un erro ne l calclo de la massa de l planeta (que fui defenida cula misson de la Voyager 2),[30] i que, para alhá desso, ouriginaba de l'eirregularidade de Ourano. La çcubierta de Pluton fui, antoce, un tanto acidental.[31]

Debido a la sue grande çtáncia, pouco se sabie subre Netuno, pul menos até la metade de l seclo XX, quando Gerard Kuiper çcubriu la sue segunda lhuna, Nereida. Ne ls anhos setenta i uitenta, surgiran andícios subre la porbabelidade de la persença de anielhos ó arcos d'anielhos. An 1981, Harold Reitsema çcubriu la sue terceira lhuna, Larissa.[32]

An agosto de 1989, l coincimiento subre Netuno tubo un grande salto quando de la purmeira sonda outomática ambiada para splorar ls antornos de l planeta, la Voyager 2. La sonda eidantificou amportantes detalhes de l'atmosfera de l planeta, cunfirmou l'eisisténcia de cinco anielhos i detetou nuobas lhunas para alhá de las yá çcubiertas na Tierra.

Caratelísticas físicas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Cun ua massa de 1,0243Modelo:I kg,[33] Netuno ye un cuorpo antermediairo antre la Tierra i ls gigantes gazosos maiores: la sue massa ye zassiete bezes la de la Tierra, mas solamente un zenuobe abos a de Júpiter[1]. Netuno i Ourano son giralmente cunsidrados cumo ua subclasse de ls gigantes gazosos chamada "gigantes de carambelo", debido al sou menor tamanho i maior cuncentraçon de sustáncias bolateles an relaçon la Júpiter i Saturno.[34]. Na busca por soplanetas, Netuno ten sido ousado cumo ua metonímia: ls planetas çcubiertos cun massa similar son chamados "netunianos"[35], de la mesma forma qu'astrónomos refíren-se a bários soplanetas cumo "jupiterianos".

Orbitando tan lhoinge de l Sol, Netuno recibe mui pouca calor. La sue temperatura superfecial média ye de -218 °C. Inda assi, l planeta parece tener ua fuonte anterna de calor. Pensa-se qu'esto se debe al restro de la calor, criado pula matéria an queda durante l nacimiento de l planeta, qu'agora eirradie pul spácio fura. L'atmosfera de Netuno ten las mais altas belocidades de bentos ne l sistema solar, que son arriba de 2000 Km/h; acradita-se que ls aires son amplificados por este fluxo anterno de calor.

Strutura de Netuno[eiditar | eiditar código-fuonte]

La strutura anterna lhembra la de Ourano -- un núcleo rochoso cubierto por ua costra de carambelo, scondida ne l perfundo de sue gruossa atmosfera. Ls dous terços anternos de Netuno son cumpuostos dua mistura de peinha fundida, auga, amónia lhíquida i metano. La terça parte sterior ye ua mistura de gases calecidos cumpuosta por heidrogénio, hélio, auga i metano.

Strutura anterna de Netuno

Tal cumo Ourano, la sue cumposiçon ye defrente de la cumposiçon ouniforme de Júpiter i Saturno. Acradita-se que la strutura anterna de Netuno cunsiste de trés camadas, cumo mostra la figura.

La sue atmosfera corresponde a cerca de 5 a 10% de sue massa, stendendo-se de 10 a 20% de l sou raio, adonde atinge pressones de cerca de 10 GPa. Nas regiones mais perfundas de l'atmosfera, ancóntran-se cuncentraçones crecentes de metano, amónia i auga.[7]

Als poucos, essa region mais scura i caliente cundensa-se nun manto lhíquido superaquecido, adonde las temperaturas atinge balores que ban de 2000 K até 5000 K; l manto ten ua massa de 10-15 massas terrestres i ye rico an auga, amónia, metano i outras sustáncias.[2] Cumo ye quemun nas ciéncias planetárias, essa mistura ye chamada de "gilada", mesmo anque ser un fluido caliente i altamente denso. Esse fluido, qu'apersenta alta cundutebidade eilétrica, ye por bezes chamado de "ouceano d'auga i amónia".[36] L'ua perfundidade de 7000 Km, las cundiçones puoden ser tales que l metano se decumpone an cristales de diamente que se precipitan an direçon al núcleo.[37]

L núcleo planetairo de Netuno ye cumpuosto de fierro, níquel i selicatos; ls modelos dan ua massa de cerca de 1,2 massas terrestres.[38] La presson ne l centro ye de 7 Mbar (700 GPa), milhones de bezes superior a la de la superfice terrestre, i la temperatura puode ser de 5400 K.[7][8]

Atmosfera[eiditar | eiditar código-fuonte]

Bandas de núbenes d'alta altitude

A altitudes eilebadas, l'atmosfera de Netuno ye formada por 80% de heidrogénio i 19% de hélio, i traços de metano.[7] Las bandas d'absorçon proeminentes de l metano stan próssimas al cumprimiento de óndia de 600 mm, nas porçones burmeilha i anfrabermelha de l spetro. Assi cumo Ourano, essa absorçon de la luç burmeilha pul metano atmosférico ye, an parte, respunsable pula sue quelor azul caratelística[39], anque la quelor azul de Netuno ser mais biba que la quelor auga-marina de Ourano. Cumo l cuntenido de metano atmosférico de Netuno ye similar al de Ourano, debe haber algua outra sustáncia çcoincida que ajude pa la quelor de Netuno.[5]

L'atmosfera de Netuno ye subdibedida an dues regiones percipales: la troposfera anferior, adonde la temperatura deminui cula altitude, i la stratosfera, adonde la temperatura oumenta cula altitude. L lhemite antre las dues, la tropopausa, ancontra-se a ua presson de cerca de 0,1 bar (10 kPa).[3] La stratosfera, anton, dá camino a la termosfera, que stá a ua presson anferior a 10−5–10−4 microbars (1 a 10 Pa)[3]. La termosfera passa als poucos pa la eisosfera.

Modelos sugíren que la troposfera de Netuno ye cubierta por nubres de bariadas cumposiçones, dependendo de l'altitude. L nible superior de nubres stan a pressones ambaixo dun bar, adonde la temperatura ye faborable a la cundensaçon de l metano. Cun pressones antre un i cinco bars (100 i 500 kPa), acradita-se qu'acuntece la formaçon d'amónia i sulfeto d'heidrogénio. Arriba de cinco bars de presson, las nubres puoden cunsistir an amónia, sulfeto d'amónio, sulfeto d'heidrogénio i auga. Nubres mais perfundas d'auga cungelada dében ser ancuntradas la pressones de cerca de 50 bars (5 MPa), adonde la temperatura chega a 0 °C. Mais ambaixo, puoden-se ancuntrar nubres d'amónia i sulfeto d'heidrogénio.

L spetro de Netuno faç pensar que la sue baixa stratosfera seia nebulosa debido a la cundensaçon de perdutos de la fotólise ultrabioleta de l metano, cumo eitano i acetileno[3][7]; la stratosfera tamien cuntén traços de monóxido de carbono i cianeto d'heidrogénio[3].[40] La stratosfera de Netuno ye mais caliente que la de Ourano por bies a l'eilebada cuncentraçon d'heidrocarbonetos.[3]

Por rezones que nun se sabe, la termosfera de l planeta stá a ua temperatura anormalmente alta de cerca de 750 K.[41][42] L planeta stá mui lhoinge de l Sol para qu'essa calor seia gerada por radiaçon ultrabioleta; un candidato para splicar l macanismo de calecimiento ye l'anteraçon de l'atmosfera cun íones ne l campo magnético de l planeta. Outros candidatos son óndias de grabidade de l'anterior de l planeta que se dessípan na atmosfera. La termosfera cuntén traços de dióxido de carbono i auga, que puoden tener sido depositados de fuontes sternas cumo meteoritos i polareda.[40][43]

Magnetosfera[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Magnetosfera de Netuno

Cumo Ourano, l campo magnético de Netuno ye mui anclinado an relaçon al sou eixe rotacional, a 47°, i zbiado an ne l mínimo 0,55 radianos (cerca de 13500 quilómetros) de l centro físico de l planeta. Antes de la chegada de la Boyager 2 an Netuno, acraditaba-se que la magnetosfera anclinada de Ourano fusse resultado de la sue rotaçon lhateral. Assi i todo, cumparando l campo magnético de ls dous planetas, ls cientistas áchan qu'esta ourientaçon strema se debe als caratelísticos fluxos ne l'anterior de l planeta, i nun de l resultado de l'ourientaçon lhateral de Ourano. Esse campo puode ser gerado por mobimientos cumbetibos nun fino ambólucro sférico de lhíquido cundutor eilétrico (probabelmente, ua cumbinaçon d'amónia, metano i auga),[44] resultando nua açon dínamo.[45]

L campo magnético de la superfice eiquatorial de Netuno ye d'aprossimadamente 1,42 μT, i un momiento magnético de 2,16Modelo:I Tn³; l campo magnético de Netuno ten ua geometrie cumplexa qu'anclui cumponentes nó-dipolares, ancluindo un fuorte momiento quadruplo que puode passar an fuorça l momiento magnético. An ouposiçon, la Tierra, Júpiter i Saturno ténen momientos quadruplos relatibamente pequeinhos i ls sous campos son menos anclinados an relaçon al eixe polar. L grande momiento quadruplo de Netuno puode ser resultado de l zalinhamiento an relaçon al centro de l planeta i restriçones de l gerador de l dínamo de l campo.[46][47]

L bow shock de Netuno, adonde la magnetosfera ampeça a zacelerar l bento solar, acuntece a ua çtáncia de 34,9 bezes l centeilha de l planeta. La magnetopausa, adonde la presson de la magnetosfera cuntrabalança l bento solar, queda a ua çtáncia de 23 a 26,5 bezes l centeilha de Netuno. La cauda de la magnetosfera se stende para fuora a pul menos 72 bezes l raio de Netuno, i, probablemente, mui para alhá.

Anielhos[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ambora nun séian besibles nas retratos de l telscópio spacial Hubble, Netuno faç parte de ls planetas gigantes que téne un cumplexo sistema d'anielhos. Ten cinco anielhos percipales i sue çcubierta debe-se a ua ouserbaçon feita inda an 1984 a bordo dun abion U2 qu'acumpanhou l çlocamiento de l planeta por alguas horas anquanto scundie ua streilha.

Lhunas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Netuno ten 13 lhunas coincidas. La maior deilhas ye Triton, çcubierta por William Lassell solo 17 dies depuis de la çcubierta de Netuno.

Satélites Naturales de Netuno
Nome Diámetro (Km) Massa (kg) Çtáncia média
de Netuno (Km)
Período orbital
Náiade 58 Çcoincida 48.200 0,294396 dies
Talassa 80 Çcoincida 50.000 0,311485 dies
Çpina 148 Çcoincida 52.600 0,334655 dies
Galateia 158 Çcoincida 62.000 0,428745 dies
Larissa 193 (208 × 178) Çcoincida 73.600 0,554654 dies
Protiu 418 (436 × 416 × 402) Çcoincida 117.600 1,122315 dies
Triton 2.700 2.14×1022 354.760 -5,87685 dies **
Nereida 340 Çcoincida 5,513,400 360,1362 dies
S/2002 N1* 60 Çcoincida 15.686.000 -1874,8 dies **
S/2002 N2* 38 Çcoincida 22.337.190 2925,6 dies
S/2002 N3* 38 Çcoincida 22.613.200 2980,4 dies
Psámata 28 Çcoincida 46.695.000 -9136,1 dies **
S/2002 N4* 60 Çcoincida 47.279.670 -9007,1 dies **

* Sperando cunfirmaçon i nomeaçon.
** Períodos orbitales negatibos andícan ua órbita retrógrada alredror de Netuno (cuntraira a la rotaçon de l planeta)

Alguns asteróides debíden ls mesmos nomes que las lhunas de Netuno: 74 Galateia, 1162 Lharissa. An alguas partes de ls anielhos, hai regiones de cuncentraçon. Esso probablemente ten ourige an satélites pastores, mui próssimos als anielhos, i altarando sues formas atraindo grabitacionalmente i aglomerando las partículas i cachos de carambelo-rochosos cumponentes de ls anielhos.

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]

Refréncias

  1. 1,0 1,1 La massa de la Tierra ye 5,9736Modelo:I kg, dando ua rezon antre massas de:
    La massa de Ourano ye 8,6810Modelo:I kg, dando ua rezon antre massas de:
    La massa de Júpiter ye 1,8986Modelo:I kg, dando ua rezon antre massas de:
    Ber: Williams, David R. (Nobembre 29, 2007). «Planetary Fat Shet - Metric». NASA. Cunsultado an 13 de márcio de 2008 
  2. 2,0 2,1 Erro de citaçon: Etiqueta <ref> inválida; não foi fornecido texto para as refs de nome Hamilton
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Lhunine, Jonathan I. (1993). «The Atmospheres of Uranus and Neptune» (PDF). Lhunar and Planetary Ouserbatory, University of Arizona. Cunsultado an 10 de márcio de 2008 
  4. Podolak, M.; Weizman, La.; Marley, M. (1995). «Cumparatibe models of Uranus and Neptune». Planetary and Space Science (12): 1517–1522. doi:10.1016/0032-0633(95)00061-5  [lhigaçon einatiba]
  5. 5,0 5,1 Munsell, Kirk; Smith, Harman; Harbey, Samantha (Nobember 13, 2007). «Neptune oberbiew». Solar Systen Sploration. NASA. Cunsultado an 20 de febreiro de 2008  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  6. Suomi, B. I.; Lhimaye, S. S.; Johnson, D. R. (1991). «High Winds of Neptune: La possible mechanisn». AAAS (USA). Science (4996): 929–932. PMID 17847386. doi:10.1126/science.251.4996.929 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Hubbard, W. B. (1997). «Neptune's Dep Chemistry». Science (5304): 1279–1280. PMID 9064785. doi:10.1126/science.275.5304.1279 
  8. 8,0 8,1 Nettelmann, N.; French, M.; Holst, B.; Redmer, R. «Anterior Models of Jupiter, Saturn and Neptune» (PDF). University of Rostock. Cunsultado an 25 de febreiro de 2008 
  9. Wilford, John N. (June 10, 1982). .com/gst/fullpage.html?sec=technology&res=950DE3D71F38F933A25755C0A964948260&m=Top/News/Science/Topics/Space «Data Shows 2 Rings Circling Neptune» Cunsulte valor |url= (ajuda). The New York Eiquipas. Cunsultado an 29 de febreiro de 2008  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  10. Modelo:Cite bok
  11. Modelo:Cite bok
  12. Modelo:Cite bok
  13. L'Cunnor, John J.; Robertson, Edmund F. (2006). «John Couch Adams' acount of the çcobery of Neptune». University of St Andrews. Cunsultado an 18 de febreiro de 2008 
  14. Adams, J. C. (Nobember 13, 1846). «Splanation of the ouserbed eirregularities in the motion of Uranus, on the hypothesis of disturbance by la more çtant planet». Blackwell Publishing. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 149 páiginas  Cunsulte data an: |data= (ajuda)[lhigaçon einatiba]
  15. 15,0 15,1 Airy, G. B. (Nobembre 13, 1846). «Account of some circumstances historically connected with the discovery of the planet exterior to Uranus». Blackwell Publishing. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: 121–144 [lhigaçon einatiba]
  16. Challis, Reb. J. (Nobembre 13, 1846). «Account of observations at the Cambridge observatory fur detecting the planet exterior to Uranus». Blackwell Publishing. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: 145–149 [lhigaçon einatiba]
  17. Galle, J. G. (Nobember 13, 1846). «Acount of the çcobery of the planet of Le Berrier at Berlin». Blackwell Publishing. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 153 páiginas  Cunsulte data an: |data= (ajuda)[lhigaçon einatiba]
  18. Kollerstron, Nick (2001). «Neptune's discobery. The British Case fur Co-Predition.». University College London. Cunsultado an 19 de márcio de 2007  Parâmetro desconhecido |archibeurl= ignorado (ajuda); Parâmetro desconhecido |archibedate= ignorado (ajuda)
  19. Rawlines, Dennis (1992). «The Neptune Conspiracy: British Astronomy's PostDiscovery Discovery» (PDF). Dio. Cunsultado an 10 de márcio de 2008 
  20. McGourty, Christine (2003). «Lost letters' Neptune revelations». BBC News. Cunsultado an 10 de márcio de 2008 
  21. Summationes following the Neptune documents' 1998 recovery appeared in DIO 9.1[lhigaçon einatiba] (1999) and William Shehan, Nicholas Kollerstron, Craig B. Waff (December 2004), .com/article.cfn?articleID=000CA850-8EA4-119B-8EA483414B7FFE9F The Case of the Pilfred Planet - Did the British steal Neptune?[lhigaçon einatiba] Scientific Amarican.
  22. More (2000):206
  23. Lhittmann (2004):50
  24. Baun & Shehan (2003):109–110
  25. Gingerich, Owen (1958). «The Naming of Uranus and Neptune». Astronomical Society of the Pacific Lheaflets: 9–15 
  26. Hind, J. R. (1847). «Second report of procedings in the Cambridge Ouserbatory relating to the new Planet (Neptune)». Astronomische Nachrichten. 309 páiginas. doi:10.1002/asna.18470252102  Smithsonian/NASA Astrophysics Data Systen (ADS).
  27. Blue, Jennifer (December 17, 2008). «Planet and Satellite Names and Discoverers». USGS. Cunsultado an 18 de febreiro de 2008  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  28. «Lhassell's Satellite of Neptune». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (1). 8 páiginas. 12 de nobembre de 1847 
  29. «Finding Pluto: Tough Task, Eiben 75 Years Lhater». SPACE .com. 11 de márcio de 2005. Cunsultado an 8 de setembre de 2006  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda);
  30. .com/HopesFadeInHuntForPlanetX.html «Hopes Fade in hunt fur Planet X» Cunsulte valor |url= (ajuda). 1993. Cunsultado an 4 de nobembre de 2007  Parâmetro desconhecido |outhor= ignorado (ajuda);
  31. «Story I: The Lhowell Ouserbatory in 20th century Astronomy». The Astronomical Society of the Pacific. 28 de júnio de 1994. Cunsultado an 5 de márcio de 2006 
  32. «Ocultation by a possible third satellite of Neptune». Science: 289–291. 1982. PMID 17784355. doi:10.1126/science.215.4530.289 
  33. Erro de citaçon: Etiqueta <ref> inválida; não foi fornecido texto para as refs de nome fat
  34. Ber, por eisemplo: Boss, Alan P. (2002). «Formation of gas and ice giant planets». Earth and Planetary Science Lhetters (3–4): 513–523. doi:10.1016/S0012-821X(02)00808-7 
  35. Lhobis, C.; Mayor, M.; Alibert Y.; Benç W. (May 18, 2006). «Trio of Neptunes and their Belt». ESO. Cunsultado an 25 de febreiro de 2008  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  36. Atreya, S.; Eigeler, P.; Baines, K. (2006). «Water-ammonia ionic ocean on Uranus and Neptune?» (pdf). Geophysical Research Abstrats. 05179 páiginas 
  37. Kerr, Richard La. (1999). «Neptune May Crush Methane Anto Diamonds». Science (5437). 25 páiginas. doi:10.1126/science.286.5437.25a 
  38. doi:10.1016/0032-0633(95)00061-5  An falta ó baziu |títalo= (ajuda)
  39. Crisp, D.; Hammel, H. B. (June 14, 1995). «Hubble Space Telescope Ouserbationes of Neptune». Hubble News Center. Cunsultado an 22 de abril de 2007  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  40. 40,0 40,1 Ancrenaç, Therese (2003). «ISO ouservations of the giant planets and Titan: what have we learnt?». Planet. Space Sci.: 89–103. doi:10.1016/S0032-0633(02)00145-9 [lhigaçon einatiba]
  41. Broadfot, La.L.; Atreya, S.K.; Bertaux, J.L. eit al. (1999). «Ultrabiolet Spetrometer Ouserbationes of Neptune and Triton» (pdf). Science: 1459–1456. PMID 17756000. doi:10.1126/science.246.4936.1459  [lhigaçon einatiba]
  42. Heirbert, Floyd; Sandel, Bill R. (1999). «Ultrabiolet Ouserbationes of Uranus and Neptune». Planet.Space Sci.: 1119–1139. doi:10.1016/S0032-0633(98)00142-1  [lhigaçon einatiba]
  43. Erro de citaçon: Etiqueta <ref> inválida; não foi fornecido texto para as refs de nome eilkines-tanton
  44. Eilkines-Tanton (2006):79–83.
  45. Stanley, Sabine; Bloxhan, Jeremy (March 11, 2004). «Cumbetibe-region geometry las the cause of Uranus' and Neptune's unusual magnetic fields». Nature: 151–153. doi:10.1038/nature02376  Cunsulte data an: |data= (ajuda)
  46. Ness, N. F.; Acuñla, M. H.; Burlaga, L. F.; Cunnerney, J. I. P.; Lhepping, R. P.; Neubauer, F. M. (1989). «Magnetic Fields at Neptune». Science (4936): 1473–1478. PMID 17756002. doi:10.1126/science.246.4936.1473 
  47. Russell, C. T.; Lhuhmann, J. G. (1997). «Neptune: Magnetic Field and Magnetosphere». University of California, Los Angeles. Cunsultado an 10 de agosto de 2006 
Sistema Solar

Sol

Mercúrio (planeta)

Bénus (planeta)
Tierra
Marte (planeta)
Ceres (planeta nano)

Júpiter (planeta)

Saturno (planeta)
Urano (planeta)
Neptuno (planeta)
Pluton

Haumea

Makemake

Éris (planeta nano)

Lhuna
Io
Ouropa (satélite)
Ganímedes (satélite)
Calisto (satélite)
Mimas (satélite)
Encélado (satélite)
Tétis (satélite)
Dione (satélite)
Reia (satélite)
Titana
Jápeto (satélite)

Miranda (satélite)
Ariel (satélite natural)
Umbriel (satélite)
Titánia (satélite)
Oberon (satélite)
Proteu (satélite)
Triton (satélite)
Caronte (satélite)


Meteoróide
Cintura de asteróides
Centauro (astronomie)
Objecto transneptuniano
Cometa


Modelo:Anéis planetairos