Ancélado (satélite)

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!
Ancélado
Caratelísticas orbitais
Caratelísticas físicas
Albedo 1,375 ± 0,008 (geométrico) ó 0,99 (Bond) 
Magnitude aparente 11,7

Ancélado ye un satélite natural de Saturno,[1] cun 498,8 Km de diámetro i cun un período orbital de 1,37 dies. El debe sou nome a un titana de la mitologie griega, derrotado nua batailha i sepultado sob l bulcon Etna pula diusa Atenas.

An júnio de 2009 pesquisadores ouropeus cunfirmórun l'eisisténcia dun ouceano de auga salgada sob la calota de carambelo de l polo sul de l satélite.

Stória d'ouserbaçon i sploraçon[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ancélado fui çcubierto an 28 de Agosto de 1789 por William Herschel.

Las purmeiras eimaiges a partir de sondas an bejita la Ancélado fúrun tiradas pulas dues sondas Voyager. La Voyager 1 solo ouserbou la lhuna de lhoinge an Dezembre de 1980, la Voyager 2, an Agosto de 1981, cunseguiu tirar eimaiges de mui melhor resoluçon, rebelando ua superfice moço i ua cumplexidade geológica inesperada.

Para que se zbendassen ls segredos de Ancélado fui necessairo asperar mais de binte anhos. An 30 de Júnio de 2004, la sonda Cassini chegou la Saturno para rebelar ls segredos de l planeta, de ls anielhos i de las sues lhunas.

Dadas las eimaiges surprendentes de la Voyager 2, Ancélado fui cunsidrado ua prioridade, i fúrun planeijados bários subrebos a 1500 Km de la superfice i outras ouportunidades de besionamiento a 100 mil quilómetros de Ancélado. Até hoije, fúrun feitos trés ancuontros cun Ancélado, que zbendórun mais segredos subre esta lhuna; un de ls mais surprendentes fui la çcubierta de fuontes d'oupor d'auga de l pólo sul, ua zona geologicamente atiba.

Na primabera de 2008, Cassini besitou outra beç este pequeinho mundo a solo 350 Km de çtáncia. Ls cientistas de a misson colocan Ancélado al lhado de Titana cumo ua de las prioridades feturas, afirmando un deilhes que Saturno dou-mos dous mundos scitantes para splorar.

Geologie planetária[eiditar | eiditar código-fuonte]

La geologie de Ancélado ye cumplexa, ancluindo falhas na superfice, dobras i crateras ténues. La lhuna passou por atebidade geológica ne ls radadeiros quatro mil milhones d'anhos até al persente.

Studos feitos cun recurso a las eimaiges oubtidas pula sonda Voyager 2 amostrórun que Ancélado ten pul menos cinco tipos defrentes de terreno, ancluindo bárias regiones de terreno cribado, terreno praino recente i faixas de terreno acidentado. Fúrun inda ouserbadas fissuras lhineares de dimenson cunsidrable. Dada la relatiba falta de crateras nas prainadas, estas regiones ténen, probabelmente, menos de 100 milhones d'anhos. Desta forma, Ancélado debe tener tenido atebidade recentemente cun recurso la "bulcanismo d'auga" ó outros porcessos que renoban la superfice. L carambelo nuobo i lhimpo que domina la sue superfice torna Ancélado ne l cuorpo celhestre de l sistema solar cun maior albedo (0,99).

Las ouserbaçones feitas ne ls trés ancuontros de la sonda Cassini cun Ancélado an 17 de Febreiro, 14 de Márcio i 14 de Júlio de 2005 amostrórun la superfice an mui maior detalhe que la Voyager 2. Nomeadamente, las prainadas lhisas ouserbadas pula Voyager 2 fúrun bistas pula Cassini cumo regiones lhibres de crateras i cun bários pequeinhos cumes i scarpas. Muitas fraturas fúrun ancontradas drento de l terreno cribado, sugerindo ua deformaçon cunsidrable zde la formaçon de las crateras. Finalmente, bárias regiones adicionales de terreno moço fúrun çcubiertas an árias que nun tenien sido fotografadas, nomeadamente l terreno bizarro ancontrado na region de l pólo Sul.

Eimaiges d'alta resoluçon de la Cassini mostran jatos gilados i prumas an torre ejetando grandes cantidades de partículas l'alta belocidade. Estes jatos probénen de bolsas d'auga (arriba de 0 graus centígrados) próssimas a la superficie. Assi, Ancélado fui adicionado a la lhista de mundos cun ua forma de bulcanismo atibo.

Nas cundiçones próssimas de l bácuo de la superfice, essa auga dissipar-se-iba ne l spácio. Análezes feitas als jatos i prumas andican que la maiorie de las partículas acaban por caer de nuobo na superfice, dando al pólo sul un aspeto stremamente brilhante, lhocal que deberá ser l único, na lhuna, adonde l'auga eisiste mais próssima de la superfice. Las partículas que cunseguen scapar a la grabidade de Ancélado acaban por antrar na órbita de Saturno, formando l'anielho I.

Alguas caratelísticas geológicas ne l'heimisfério sul andican qu'eisisten altaraçones na forma de l lhuna al lhongo de l tiempo. Acradita-se que puoden star relacionadas cun calecimiento anterno antenso ne l passado, l que, por radadeiro, splicarie l calecimiento anómalo i l'atebidade na region polar sul.

Atmosfera i clima[eiditar | eiditar código-fuonte]

Dado que Ancélado reflete praticamente to la luç que recibe de l Sol, la temperatura média a la superfice ye de -198 °C, algo mais friu que las outras lhunas de Saturno. L'atmosfera ye ua fina cobertura cumpuosta por oupor d'auga, i sue maior cuncentraçon ne l pólo sul se debe a l'atebidade geológica na region, que ye la mais caliente de l satélite, cun -163 °C. Las lhistas de tigre tamien stan associadas a la cunduçon de ls gases atmosféricos por to la superfice de l satélite. Cunsidrando la baixa grabidade desse pequeinho satélite, l'atmosfera se debe sclusibamente als oupores que saen de sues entranhas, ua beç que Ancélado la perde custantemente pa l spácio; antoce, hai porduçon i perda custante de gases atmosféricos. Nessa atebidade, las partículas que Ancélado eimite abastecen l mais sterno de ls anielhos de Saturno.

Bida an Ancélado[eiditar | eiditar código-fuonte]

La sonda Cassini parece tener ancontrado probas de l'eisisténcia de reserbatórios d'auga lhíquida qu'entra an erupçon al stilo de géisers (que puoden atingir mais de cien metros d'altitude debida a la reduzida fuorça grabítica). L'eisisténcia deste tipo d'atebidade geológica nun mundo tan pequeinho i friu acrecenta seneficatibamente l númaro d'habitats cun capacidade d'aguantar ourganismos bibos ne l sistema solar.

Outras lhunas de l sistema solar, tales cumo Ouropa ó Ganímedes, ténen ouceanos d'auga lhíquida por baixo de quilómetros dua costra gilada. Inda assi, ne l causo de Ancélado, eisisten bolsas d'auga a poucos metros de la superfice.

Ne l die 24 de júnio de 2009, cientistas británicos i almanes de las ounibersidades de Potsdan i Lheicester anunciórun la cunfirmaçon de la çcubierta dun ouceano salgado oculto sob la superfice de l polo sul de l satélite. La çcubierta fui baseada an studos fornecidos atrabeç de las pesquisas i retratos rializadas pula sonda Cassini, que, an 2005, durante subrebo de Ancélado, çcubriu géisers de oupor i gáç i pequeinhas partículas de carambelo, cuntendo cantidade cunsidrable de sales de sódio, lhançadas a cientos de quilómetros ne l spácio.[2]

Órbita[eiditar | eiditar código-fuonte]

La órbita de Ancélado an torno de Saturno, mostrando sue posiçon na region de las lhunas anternas de Saturno. (Solo las maiores lhunas son mostradas).

Ancélado ye un de ls maiores satélites anteriores de Saturno. Ye l décimo quarto satélite quando se ourdena pula çtáncia de l planeta i orbita drento de la parte mais densa de l'anielho I, l mais sterno de ls anielhos de Saturno, un çco stremamente amplo, mas mui difuso de material gilado ó poeira microscópica, ampeçando na órbita de Mimas i treminando an algun lhugar al redror de la órbita de Reia.

Ancélado orbita Saturno a ua çtáncia de 238.000 Km de l centro de l planeta i 180.000 Km de l topo de las nubres, antre las órbitas de Mimas i Tétis, fazendo la traslaçon an 32,9 horas (rápido l suficiente pa l sou mobimiento ser ouserbado al lhongo dua única nuite d'ouserbaçon). Atualmente ten ua ressonáncia orbital média de 2:01 cun Dione, cumpletando dues órbitas an Saturno para cada órbita cumpletada por Dione. Sue ressonáncia ajuda a manter la scentricidade orbital de Ancélado (0,0047) i fornece ua fuonte de calecimiento pa l'atebidade geológica de l satélite.

Cumo na maiorie de ls maiores satélites de Saturno, Ancélado gira an sincronia cun sou período orbital, mantendo ua face apuntada para Saturno. Al cuntrairo de la Lhuna de la Tierra, Ancélado nun parece faç la lhibraçon an torno de sou eixe de rotaçon (mais de 1.5º). Assi i to, l'análeze de la forma de Ancélado sugere qu'an algun momiento stubo nua lhibraçon fuorçada de spin-órbita secundária 1:4. Essa lhibraçon, cumo la ressonáncia cun Dione, puode tener fornecido ua fuonte de calor adicional.


Commons
Commons
L Commons ten multimédia relacionada cun: Ancélado (satélite)
  1. Folha: Cientistas encontram novas provas de que existe água em lua de Saturno
  2. Yahoo Noticias