Ambasones bárbaras de la península Eibérica

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!
Mapa das invasões bárbaras no Império Romano mostrando as principais incursões entre os anos 100 e 500 d.C.

Dá-se l nome de ambasones bárbaras a la série de migraçones de bários pobos germánicos para península Eibérica, que benerien a altarar radicalmente l'ourganizaçon de la region até anton denomidada Spánia sob l ampério romano. Antegradas ne l período de las migraçones qu'acunteciu antre ls anhos 300 la 800[1] an to la Ouropa, estas migraçones marcórun la trasiçon de la Antiguidade pa la eidade média i tiran sido zamcadeadas pulas ancursones de ls Hunos i pressones populacionales a partir de la Ouropa central.

Migraçones bárbaras na península Eibérica[eiditar | eiditar código-fuonte]

A partir de 409 chegórun a la Lusitánia, porbíncia romana que correspondia sensibelmente al Centro i Sul de Pertual i la Cáceres, Badajoç, Salamanca i parte de Segobia i Madrid na Spanha — ls grandes bandos de alanos, bándalos i suebos, pobos que tenien sido biolentamente arrincados de las sues tierras pula ambason de ls hunos i que, depuis dessa spulson, se çlocórun pula Ouropa, para Oucidente, an busca de nuobas tierras adonde se anstalar. An linhas gerales, ls alanos éran ouriundos de la region de l Cáucaso; ls Bándalos custituían-se an pobos germánicos d'ourige scandinaba; i ls suebos, tamien germánicos, éran aparentados culs grupos anglo-saxones que, por esta altura, fúrun anstalar-se na Anglaterra.

Mapa de la península Eibérica ne ls anos 470 d.C., antes de la queda de Roma, amostrando la acupaçon apuis de las campanhas de Teodorico II i la fuga de ls Bándalos

Antre estes, solo ls suebos apersentában ua ourganizaçon política. L'esta ambason assistiu Paulo Orósio, presbítero de Braga, que deixou registrado que "depriessa trocórun la spada pul arado i se fazirun amigos". Organizórun un reino qu'abrangie la Galiza i tenie capital an Braga; l reino alargou-se depuis pa l Sul de l riu Douro. Neste reino nacerie la lengua i nacionalidade galaico-pertuesa. Este grupos de bárbaros nun parécen tener sido numerosos; inda assi, subjugórun las porbíncias romanas cun grande rapideç i, depuis d'anstalados, nun ancontrórun grandes resisténcias por parte de las populaçones natibas, fato que se relaciona culas cundiçones sociales de la cunjuntura de crise qu'antecediu la Queda de l Ampério Romano de l Oucidente: ua depresson eiquenómica atingira las cidades, anfraquecendo las classes médies i agrabando las cundiçones de ls camponeses. La fin de las cunquistas tornara defícel l'oubtençon de mano-de-obra escraba, base subre la qual assentaba l'eiquenomie romana. Desse modo, la populaçon libre caía nua situaçon de semiescrabatura. Culas ambasones zaparecírun todos ls quadros de l Stado, mas mantebe-se de pie l'ourganizaçon eclesiástica. La maior parte de la populaçon spano-romana era crestiana i l território staba debedido an paróquias. Inda ne l seclo V, ls Suebos aceitórun la nuoba religion, que mais tarde serie tamien aporfilhada puls Bisigodos.

Alanos, Suebos i Bándalos[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigos percipales: Alanos, Suebos, Bándalos.


An 406, ls Alanos, Suebos i Bándalos chegórun a la Spánia. Ampurrados puls Alanos para noroiste, ls Suebos fundórun un reino na antiga porbíncia romana de la Galécia (atual norte de Pertual i Galiza) que durarie antre ls anhos 409 a 585 d.C. Ls bándalos, pouco mais de 80.000, acupórun l sul, na atual Andaluzia. Stelicon fui oubrigado a chamar las legiones stacionadas na Británia i na Gália de l norte, acabando assi cul domínio romano subre la Británia. Ls alanos acabarian por ser etnicamente absorbidos puls Bándalos an direçon la África. Potenciados pulas dibergéncias relegiosas de la sue bertente ariana contra l catolicismo romano, ls Bándalos cunfrontar-se-iban dende pa la frente bárias bezes cul Ampério romano. La dominaçon Sueba serie treminada puls Bisigodos aquando de la sue ancurson na Península, anquanto l reino bándalo serie cunquistado por Belisário.

Bisigodos[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber artigo percipal: Bisigodos

Para cunquistar l domínio de la península Eibérica, ls Besigodos tubírun qu'anfrentar Suebos, Alanos i Bándalos que yá se habien ende fixado. An cumpensaçon, oubténen de Roma l dreito de se stablecer cumo federados. Cun grande parte de la península yá fura de l sou cuntrolo, l Amperador Romano de l Oucidente, Honório (r. 395-423), ancarregou la sue armana, Galla Placidie, i l sou marido, Ataulfo, rei besigodo, de restourar l'orde, cuncedendo-les l dreito de se anstaláren na península zde que coperassen na defesa i manutençon de la region.

Ls besigodos cunseguiran subjugar ls suebos i spulsar ls bándalos, que migrórun pa l Norte de África. An 484, stablecírun Toledo cumo capital. Mais tarde ls Besigodos serien als poucos ampurrados de la Gália puls Francos, perdendo l sou reino de Tolouse, ambora sou reino de Toledo tenga susistido na Península Eibérica até 711, data an que se dou ampeço a ua ambason muçulmana que ls cunfinou a un pequeinha region nas Astúrias.

Ampato de las migraçones bárbaras na península Eibérica[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ls besigodos caraterizórun-se pula eimensa anfluéncia que recebírun de la cultura romana, rializando un amportante trabalho de cumpilaçon cultural i jurídica. Çtaca-se l Dreito besigótico, que forneciu las bases de la strutura jurídica mediebal na península Eibérica. Note-se que l'acupaçon besigótica nun custituiu ua ambason propiamente dita, yá que ls besigodos fúrun, anclusibe, assistidos ne l gobierno por spano-romanos: l latin permaneciu la léngua oufecial i l cristandade faboreciu la coeson de ls pobos na península Eibérica.

Refréncias[eiditar | eiditar código-fuonte]

Notas

  1. As datas exactas podem variar; geralmente assinala-se o ano 410, data do saque de Roma por Alarico I e 751, início da Dinastia carolíngia.

Bibliografie[eiditar | eiditar código-fuonte]

Lhigaçones sternas[eiditar | eiditar código-fuonte]

Ber tamien[eiditar | eiditar código-fuonte]